Tuesday, 25 May 2010
လူငယ္ ၇၀ ေက်ာ္ အဖမ္းခံရဟု ကခ်င္လူမႈအဖြဲ႔ေျပာ
ေမလ ၂၃ ရက္ေန႔မွ ယမန္ေန႔ကအထိ ဒုတိယအသုတ္အျဖစ္ လူငယ္ ၅၀ ေက်ာ္ အဖမ္းခံထားရျပီး ယခင္က ဖမ္းဆီးထားသူကလည္း ၂၀ ေက်ာ္ရွိေနသည္ကို ရပ္ကြက္ အာဏာပိုင္မ်ားမွတဆင့္ သိရသည္ဟု ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္းကို ကန္႔ကြက္ေသာ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္အေျခစိုက္ ကခ်င္လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႔မွ ဦးေအာင္ဝါက ေျပာသည္။
အဖမ္းခံရသူအမ်ားသည္ ကခ်င္လူငယ္ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔ Education and Economy Development for Youth (EEDY) မွ ျဖစ္ျပိီး အၾကီးဆံုး ကခ်င္အဖြဲ႔ျဖစ္သည့္ ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ၏ လက္ေအာက္ခံ ျဖစ္သည္။
ဖမ္းဆီးမႈ အေၾကာင္းရင္းကို စစ္အစိုးရက ထုတ္ျပန္ျခင္း မရွိေသာ္လည္း ဗံုးကြဲမႈျဖစ္ပြားျပီးေနာက္ ဖမ္းဆီးမႈျဖစ္၍ ပတ္သက္မႈ ရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးလိုျခင္း ျဖစ္မည္ဟု KIO အပါအဝင္ ကခ်င္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ယူဆေနၾကသည္။
ဧျပီလ ၁၇ ရက္ေန႔က ေမခ-မလိခ ေပါင္းစံုရာရွိ ျမစ္ဆံုေရကာတာ တည္ေဆာက္ေရး စီမံကိန္းတြင္ အနည္းဆံုး ဗံုး ၁၀ လံုးေပါက္ကြဲခဲ့ရာ တ႐ုတ္ အလုပ္သမားတဦး ဒဏ္ရာ ရသြားခဲ့သည္။
KIO အတြင္းေရးမႉး ေဒါက္တာလဂ်ာက ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုးဝင္းႏွင့္ ေမလ ၁၉ ရက္ေန႔က ျမစ္ၾကီးနားရွိ မပခ ဌာနခ်ဳပ္သို႔ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုျပီး ဖမ္းဆီးထားေသာ ကခ်င္ေက်ာင္းသားမ်ားကို ျပန္လႊတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
“အျပစ္မရွိဘူးဆုိရင္ အျမန္လႊတ္ေပး။ အျပစ္ရွိတယ္ဆုိရင္လည္း က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ေပးဖုိ႔။ ေနာက္ ေရွ႕ေနလုိက္ခြင့္ေပးဖုိ႔ ေျပာထားတယ္။ မစစ္ေဆးဘဲနဲ႔ ဖမ္းဆီးထားတာမ်ဳိး မလုပ္ဘဲ အျပစ္က်ဴးလြန္ တယ္ဆုိရင္ ဥပေဒအေရ ရင္ဆုိင္ဖုိ႔ ခြင့္ျပဳေပးပါလုိ႔ေပါ့” ဟု KIO အရာရွိက ေျပာသည္။
အမ်ဳိးသားေရးကို အေျခခံ၍ EEDY ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔ကုိ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္၌ KIO က စတင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျပီး ဗိုလ္မႉးၾကီး ဂြမ္ေမာ္က ကြပ္ကဲသည္။
အဖြဲ႔ဝင္မ်ားကို အေျခခံ စစ္သင္တန္း ေပးေနသည္မွာ အမွတ္စဥ္ ၇ ရွိၿပီျဖစ္ရာ သင္တန္းဆင္း ကခ်င္လူငယ္ စုစုေပါင္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
KIO အဖြဲ႔သည္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ေျပာင္းေရးကုိ လက္မခံေၾကာင္း ျငင္းဆန္ထားရာ စစ္အစိုးရက ဖိအားေပးလို၍ လက္သည္ မေပၚေသာ ဗံုးေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားျခင္းကို အေၾကာင္းရွာသည္ဟု အတိုက္အခံမ်ားက ေဝဖန္ၾကသည္။
ေရအားလ်ွပ္စစ္ မဂၢါဝပ္ ၃၆၀၀ ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္မည့္ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္းအား ၂၀၀၇ ခု ႏွစ္ဆန္းပုိင္းက စ၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရတို႔ သေဘာတူ တည္ေဆာက္ေနၾကသည္။
ေမခႏွင့္ မလိခ ျမစ္ဆံုရာ ေအာက္ဘက္ ၃ ကီလိုမီတာခန္႔တြင္ တည္ေဆာက္မည့္ ေရကာတာေၾကာင့္ လူ ၁ ေသာင္း ၅ ေထာင္ ေနအိမ္ ေျပာင္းေရႊ႔ရမည္ ျဖစ္သည္။
အီးယူ - အာဆီယံစည္းေ၀းပြဲ ျမန္မာစစ္အစုိးရကုိ ဖိအားေပး ေျပာဆုိဖြယ္ရွိ
စည္းေ၀းပြဲအတြင္း ျမန္မာစစ္အစုိးရ ကုိယ္စားလွယ္ကုိ တုိက္တြန္း ေျပာဆုိသြားမယ္လုိ႔ အီးယူ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ အလွည့္က် သဘာတိ တာ၀န္ယူထားတဲ့ စပိန္ႏုိင္ငံက ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေမရိကန္နည္းတူ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံေရးမူကုိ ခ်မွတ္ က်င့္သုံးလုိတဲ့အေၾကာင္းလည္း အီးယူ - အာဆီယံ စည္းေ၀းပြဲကုိ အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပေနတဲ့ စပိန္အစုိးရ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိေတြက ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
အီးယူနဲ႔ အာဆီယံႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးအရ ပုံမွန္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပြဲကုိ အီးယူရဲ႕ အလွည့္က် သဘာပတိ ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ စပိန္က လက္ခံက်င္းပေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ က်င္းပမယ့္ ဒီစည္းေ၀းပြဲကုိ အာဆီယံ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြနဲ႔အတူ ျမန္မာစစ္အစုိးရ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးလည္း တက္ေရာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ ဒီမုိကေရစီအေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တုိးတက္ ေကာင္းမြန္လာဖုိ႔အတြက္ ဒီစည္းေ၀းပြဲကုိ လာတက္ေန စစ္အစုိးရႏုိင္ငံျခားေရ၀န္ႀကီးကုိ ဖိအားေပး တုိက္တြန္းသြားမယ္လုိ႔ စပိန္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ ဆက္ဆံေရး တာ၀န္ခံ Jose Eugenio Salarich က ဗီအုိေအကုိ ေျပာပါတယ္။
ဥေရာပသမဂၢအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ျဖစ္ေပၚေနတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စုိးရိမ္ ပူပန္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒီအစည္းေ၀းမွာေရာ၊ မၾကာခင္ ဥေရာသမဂၢရဲ႕ အဆင့္ျမင့္ ကုိယ္စားလွယ္နဲ႔ ျမန္မာစစ္အစုိးရက ႏုိင္ငံျခားေရးႀကီး ေတြ႔ဆုံၾကတဲ့အခါမွာေရာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းက လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြ၊ တုိင္းျပည္တခုလုံးက အေျခအေနေတြနဲ႔ လမ္းျပေျမပုံကိစၥေတြကုိ ေဆြးေႏြးၾကဖုိ႔ ရွိပါတယ္။”
ျမန္မာျပည္အတြင္း ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာေရးအတြက္ အာဆီယံႏုိင္ငံေတြတင္မကဘူး အိမ္နီးခ်င္း တရုတ္နဲ႔ အိႏၵိယႏုိင္ငံတုိရဲ႕ အခန္းက႑ကလည္း အေရးပါတယ္လုိ႔ မစၥတာ ဆာလာရစ္ခ်္က ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာျပည္အေပၚ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္မယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ေပၚလစီ မူ၀ါဒေတြနဲ႔ သူတုိ႔ျဖစ္ခ်င္တဲ့ ေပၚလစီေတြ ေအာင္ျမင္ဖုိ႔အတြက္ တရုတ္နဲ႔ အိႏၵိယႏုိင္ငံတုိ႔ရဲ႕ အခန္းက႑ကလည္း အေရးပါပါတယ္။ အဲဒီလုိ ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဘက္လုိလားတဲ့ ေပၚလစီေတြ ထေျမာက္ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔က အေတာ္ေလး ခက္ခဲပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္တုိ႔၊ ဂ်ပန္တုိ႔၊ ၾသစေတးလ်တုိ႔နည္းတူ တရုတ္နဲ႔ အိႏၵိယတုိ႔လည္း က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔အတူ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္လာတာကုိက ေအာင္ျမင္မႈတရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ ေပၚလစီေတြ ေအာင္ျမင္မယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ယုံၾကည္ပါတယ္။”
ျမန္မာစစ္အစုိးရအေပၚ တဘက္မွာ အခုလို ဖိအားေပး ေျပာဆုိတာေတြ ရွိေနသလုိ တဘက္မွာလည္း စစ္အစုိးရအေပၚ လက္ရွိ က်င့္သုံး ေနတဲ့ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမူ၀ါဒဟာ ေအာင္ျမင္မႈမရွိဘူးဆုိတဲ့ အယူအဆကုိ စပိန္အစုိးရက ေျပာင္းလဲ ခံယူလာေနပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ ဘာရတ္ခ္ အုိဘားမားအစုိးရလုိပဲ အတုိင္းအတာတခုထိ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံေရးမူကုိ ခ်မွတ္က်င့္သုံးဖုိ႔ စပိန္ႏုိင္ငံက လုိလားေနတာပါ။
ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အခုႏွစ္အတြင္းက်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥ ေလ့လာဖုိ႔အျပင္ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူေရးနဲ႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံေရး မူဒေတြကုိ ဘယ္လုိ ေပါင္းစပ္ ခ်မွတ္ႏုိင္မလဲဆုိတာေတြ ေလ့လာ သုံးသပ္ဖုိ႔ အီးယူ ဥေရာပသမဂၢအဖြဲ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔တဖြဲ႔ ေစလြတ္ႏုိင္ဖုိ႔ စပိန္ႏုိင္ငံက ဦးေဆာင္စီစဥ္ေနတာပါ။
“အေမရိကန္ႏုိင္ငံက မၾကာခင္က အထူးကုိယ္စားလွယ္ ေစလႊတ္ခဲ့သလုိမ်ဳိးပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းက ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနေတြကုိ ေလ့လာ သုံးသပ္ဖုိ႔၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ၊ တုိင္းရင္းသား ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ အေကာင္းဆုံး ဘယ္လုိ ကူညီ ပ့ံပုိးေပးႏုိင္မလဲဆုိတာကုိ ေဆြးေႏြး တုိင္ပင္ႏုိင္ဖုိ႔ အီးယူအေနနဲ႔လည္း ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔တဖြဲ႔ ေစလြတ္ႏုိင္ဖုိ႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။”
အီးယူကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ အေနနဲ႔ မၾကာခင္ သီတင္းပတ္ အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ျမန္မာျပည္ကုိ သြားႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ သူ႔အေနနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ျမန္မာစစ္အစုိးရနဲ႔ ခရီးစဥ္အေသးစိတ္ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ေဆြးေႏြး တုိင္ပင္ ေနဆဲျဖစ္တာေၾကာင့္ ဘယ္ေတာ့ အတိအက်သြားႏုိင္မယ္ဆုိတာ မသိရေသးတာလုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ဥေရာပသမဂၢမွာ စပိန္အစုိးရ သဘာပတိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ကာလအတြင္း အီးယူကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သြားျဖစ္ခဲ့ ရင္ေတာ့ သူကုိယ္တုိင္ ဒီအဖြဲ႔ကုိ ဦးေဆာင္သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ မစၥတာ Jose Salarich က ေျပာပါတယ္။
ျမစ္ဆံုဗံုးကဲြမႈျဖင့္ ကခ်င္မ်ား ဖမ္းဆီးခံေနရ
အခုက စစ္ဆင္ေရးတိုက္ပဲြ လုပ္သလို လုပ္တာ။ မေတြ႔ဘူးဆို မိဘေတြကို ဓားစာခံအေနနဲ႔ ေခၚသြားတာ။ ကခ်င္အတိုင္ပင္ခံေကာ္မတီက လူငယ္ ဂမ္ေအာင္ဆိုရင္ ပထမ သူ႔အေဖကို ဖမ္း၊ ၿပီးမွ တပ္ကုန္းက ဂမ္ေအာင္ အိမ္ကို လိုက္ျပခိုင္းတာ။ ဗံုးခဲြတရားခံဆိုၿပီး ပန္းခ်ီဆဲြထားတဲ့ ႐ုပ္ပံုၾကမ္းကို ရပ္ကြက္႐ံုးေတြမွာလည္း ကပ္ထားတယ္။ ဗံုးခဲြတရားခံ ရွာေဖြသတင္းေပးႏိုင္ရင္ ဆုခ်မယ္ဆိုၿပီးလည္း
ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ရန္ အဖြဲ႔ (၃) ဖြဲ႔ ပူးေပါင္းတုိက္တြန္း
၁၉၉၀ ခုနွစ္ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လူထုကိုယ္စားလွယ္မ်ားဘက္မွ အႏိုင္ရခဲ့သည္မွာ လာမည့္ ၂၀၁၀ ေမ (၂၇) ရက္တြင္ အႏွစ္ (၂၀) ျပည့္ေတာ့မည္ျဖစ္ၿပီး စစ္အစိုးရက အႏိုင္ရပါတီကို ယေန႔တိုင္ အာဏာလႊဲမေပးဘဲ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အေကာင္အထည္မေဖာ္သည့္အျပင္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို မၾကာမီ ျပဳလုပ္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည့္အတြက္ မတရားသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲကို တိုင္းရင္းသားျပည္သူတရပ္လုံးက ဆန္႔က်င္ၾကရန္ အထက္ပါအဖြဲ႔ (၃) ဖြဲ႔က တုိက္တြန္းလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔မွ တာ၀န္ခံ ကိုထြန္းျမင့္ေအာင္က ၎တို႔ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူမ်ားအေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ဆန္႔က်င္ေရး တိုက္တြန္းရန္ တာ၀န္ရိွသည္ဟု ဆိုသည္။
၎က “ဒီလိုဆန္႔က်င္ရာမွာ ျပတ္ျပတ္သားသား သပိတ္ေမွာက္တဲ့နည္းနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖို႔ကို တိုက္တြန္းခ်င္တာပါ။ ဒါဟာ ျပည္သူလူထုက ကိုယ့္ရဲ႕မဲဆႏၵကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျဖင့္ အသုံးခ်ၿပီး မဲသြားမေပးျခင္းျဖင့္ ဒီေရြးေကာက္ပြဲဟာ တရားမွ်တမႈ မရိွဘူးဆိုတာကို၊ ဒီမိုကေရစီကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို ျပည္သူလူထုက မဲဆႏၵသြားမေပးဘဲနဲ႔ ကိုယ့္မဲဆႏၵကို ထိန္းသိမ္းထားျခင္းျဖင့္ ျပဖို႔ပါ။ တနည္းအားျဖင့္ ဒီမိုကေရစီတန္ဖိုးကို ကာကြယ္တာပါပဲ” ဟု ေျပာသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲကို ဆန္႔က်င္ရသည့္အေၾကာင္းမွာ နအဖ ျပဳလုပ္မည့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို အသက္သြင္းျခင္းျဖစ္ၿပီး အဆိုပါဖြဲ႔စည္းပုံမွာ လူထုကို ကိုယ္စားမျပဳသည့္အျပင္ လူထုအက်ဳိးစီးပြား အတြက္လည္း မည္သည့္အာမခံခ်က္မွ မေပးႏိုင္သည့္ ထာ၀ရ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တည္ၿမဲရန္အတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ကိုထြန္းျမင့္ေအာင္က ေျပာသည္။
“ထာ၀ရ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို သက္ဆိုးရွည္ေစမယ့္ ဖြဲ႔စည္းပုံကို အသက္သြင္းမွာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီလိုပြဲမ်ိဳးကို က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္သူက ပါ၀င္ပတ္သက္ျခင္းမရိွဘဲနဲ႔ သပိတ္ေမွာက္ဆန္႔က်င္တဲ့နည္းဟာ အမ်ဳိးသားေရးတာ၀န္တရပ္ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။
လူထုကို ဖိႏွိပ္မည့္ဖြဲ႔စည္းပုံအား လူထုကို ဖိနွိပ္သည့္အစိုးရမွ ကမကထျပဳကာ က်င္းပမည့္ပြဲတြင္ လူထုက အျဖည့္ခံအေနျဖင့္ သမိုင္းတာ၀န္ခံအေနႏွင့္ ပါ၀င္မပတ္သက္ရန္ လူထုကို အသိေပျခင္းျဖစ္သည္ဟုလည္း ၎က ေျပာသည္။
“ဒါေၾကာင့္ ျပတ္ျပတ္သားသား ရွင္းရွင္းလင္းလင္း လူထုကို အသိေပးၿပီးေတာ့ လူထုနဲ႔အတူ က်ေနာ္တို႔ရပ္တည္ၿပီးေတာ့ သပိတ္ေမွာက္ျခင္းလုပ္ငန္းကို ျပည္သူကို တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ရတာပါ” ဟု ကိုထြန္းျမင့္ေအာင္က ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ သံဃာ့တပ္ေပါင္းစုအဖြဲ႔ႀကီးမွ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးၾသဘာသကလည္း ယခု စစ္အစိုးရျပဳလုပ္မည့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မေၾကညာေသးေသာ္လည္း ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေတာ့မည္မွာ ေသခ်ာသည့္အတြက္ ႀကိဳတင္သပိတ္ေမွာက္ၾကရန္ ႏိႈးေဆာ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု မိန္႔ဆိုသည္။
ဗမာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ျပန္ၾကားေရးတာ၀န္ခံ မၾကည္သာတင့္ကလည္း “က်မတုိ႔ တုိင္းျပည္မွာ အမ်ဳိးဘာသာ သာသနာကို ေစာ္ကားတဲ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ တရား၀င္ရပ္တည္လို႔မရေအာင္ က်မတို႔ တုိင္းရင္းသား ျပည္သူတရပ္လုံးက အမ်ဳိးသားေရးတာ၀န္တရပ္အေနနဲ႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ဆႏၵျပဖို႔အတြက္ ေတာင္းဆိုတာျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ရျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ေျပာၾကားသည္။
၂၁ႏွစ္ေျမာက္ ေက၀ိုင္အိုေန႔ အခမ္းအနား က်င္းပၿပီးစီး
ေမလ ၂၅ရက္။ ေစာခါးစူးညား (ေကအိုင္စီ)
ေမလ (၂၃)ရက္ေန႔တြင္ က်ေရာက္သည့္ ၂၁ႏွစ္ေျမာက္ ကရင္လူငယ္အစည္းအ႐ံုး (ေက၀ိုင္အို)ေန႔ အခမ္းအနားကို သံလြင္ျမစ္ ကမ္းတေနရာရွိ အီးတူထာ့ ျပည္တြင္းဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။
အဆိုပါအခမ္းအနားတြင္ ေက၀ိုင္အို ဥကၠဌ ေစာလွထြန္းက ကရင့္လူမ်ဳိးတို႔၏ သမိုင္းေၾကာင္းကို လူႀကီးမ်ားအေနျဖင့္ မ်ဳိးဆက္ သစ္ကရင္လူငယ္မ်ား သိရွိနားလည္ေအာင္ သင္ၾကားေပးရန္ ယခုလို တိုက္တြန္းေျပာၾကားလိုက္သည္။
“ကရင့္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္မႈ ေတာ္လွန္ေရး၊ ကရင္လူမ်ဳိး ကမၻာေပၚမွာ မေပ်ာက္ကြယ္ေရးနဲ႔ ကရင္အမ်ဳိးသားတို႔ရဲ႕ အနာ ဂတ္ဘ၀ ရပ္တည္ႏိုင္ေရးဟာ ကရင္လူမ်ဳိးတိုင္းနဲ႔ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေနရာအႏွံ႔မွာရွိတဲ့ တတ္သိနားလည္တဲ့ လူႀကီး ေတြ မ်ဳိးဆက္သစ္လူငယ္ေတြကို ကရင့္သမိုင္းသင္ၾကားေပးၾကဖို႔ တိုက္တြန္းရင္း သမိုင္းေပးတာ၀န္ကို မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြက လည္း ကိုယ္စီ ထမ္းေဆာင္သြားၾကဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။
အခမ္းအနား တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ကရင္လူငယ္တဦးက “ဒီလို ေက၀ိုင္အိုေန႔ အခမ္းအနားမွာ ေျပာသြားတာ အင္မတန္ ေကာင္း ပါတယ္။ လူငယ္ေတြဟာ တေန႔က်ရင္ တိုင္းျပည္ရဲ႕တာ၀န္ကို ထမ္းရမယ့္သူေတြျဖစ္တယ္ေလ။ ဒါေၾကာင့္ အရင္က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကရင့္သမိုင္းေၾကာင္းေတြကို ျပန္သိရမယ္”ဟု ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလက ကရင္အမ်ဳိးသမီးလူငယ္ နမ့္ဇိုယာဖန္း ကမၻာ့လူငယ္ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ အေရြးခံရျခင္းသည္ ယေန႔ ကရင္ လူငယ္မ်ားအတြက္ စံျပနမူနာေကာင္းတခုျဖစ္သည့္အျပင္ ကရင္တမ်ဳိးသားလံုးအတြက္ အင္အားတခုျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။
၂၁ႏွစ္ေျမာက္ ေက၀ိုင္အိုေန႔ကို ေကအဲန္ယူ ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ တပ္မဟာ(၇)ခုတြင္ အသီးသီး ျပဳလုပ္က်င္းပခဲ့ၾကၿပီး အီးတူထာ့ စခန္းတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ ေက၀ိုင္အိုေန႔ အခမ္းအနားသို႔ လူထုပရိႆတ္ ၂၀၀ ၀န္းက်င္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ကရင္လူငယ္အစည္းအ႐ံုးကို ၁၉၈၉ခုႏွစ္၊ ေမလ ၂၃ရက္ေန႔က ကရင္မ်ဳိးခ်စ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဦးေဆာင္၍ ယခင္ ေကအဲန္ယူ မာနယ္ပေလာ ဌာနခ်ဳပ္တြင္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့သည္။
ၿမိဳ႕အ၀င္ဂိတ္ကို ဆိုင္ကယ္စီး လူတစုဗံုးပစ္ ရဲတစ္ဦးေသ ႏွစ္ဦးထိ
အဆိုပါဂိတ္၌ ဒုရဲအုပ္ေမာင္ေထြးဦးေဆာင္ၿပီး ရဲသားသံုးဦးႏွင့္အတူ ေမ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ကင္းေစာင့္ ေနခဲ့ၾကသည္။
မြန္းလြဲပိုင္း ၂း၁၅ နာရီခန္႔တြင္ လူငယ္ ၃ ဦးက တ႐ုတ္ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ (125 CC) ၂ စီး ေမာင္းႏွင္လာၿပီး ဂိတ္ေရွ႕ျဖတ္သန္းစဥ္ လက္ပစ္ဗံုးတစ္လံုးပစ္ေပါက္၍ ပစၥတိုေသနတ္ႏွင့္လည္း ပစ္ခတ္ သြားခဲ့သည္။
ေသဆံုးသူမွာ ရဲဒုတပ္ၾကပ္ထူးေနလင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
မည္သူ႔လက္ခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း မသိရွိရေသးေသာ္လည္း ေဒသခံၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ားက သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ထံ ဤကဲ့သို႔ေျပာၾကားၾကပါသည္။
“သွ်မ္းသူပုန္ေတြျဖစ္မယ္ထင္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ရဲေတြရဲ႕ စစ္ေဆးေအာ္ေငါက္ဆဲဆိုခံရၿပီး ပစၥည္းေတြဆံုး႐ႈံးခဲ့ရတာ ေၾကာင့္ ရဲေတြအေပၚ စိတ္နာေနတဲ့လူေတြလဲျဖစ္ႏိုင္တယ္”
ထိုအခင္းျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ပိုင္း လဲခ်ား-ေတာင္ႀကီးသုိ႔သြားေသာ ေတာင္ဘက္ဂိတ္၊ တံုေလာ၀္း-သီေပါ လား႐ႈိး သို႔သြားေသာ ေျမာက္ဘက္္ဂိတ္ႏွင့္ အျခားဂိတ္မ်ားတြင္ စစ္ေဆးေရးတင္းၾကပ္ထူေျပာလာေၾကာင္းေဒသခံတစ္ဦး ေျပာၾကားခ်က္အရ သိရွိရသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေမွာက္ရန္ သံဃာႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား တိုက္တြန္း
၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို အသက္သြင္းမည့္ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲကို မဲသြားမေပးရန္ႏွင့္ အတင္းအက်ပ္ ထည့္ခို္င္းပါက ပယ္မဲအျဖစ္ ဖန္တီးၿပီး ထည့္သြားၾကရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ သံဃာ့တပ္ေပါင္းစု အဖြဲ႔ၾကီး၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသား သမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္တို႔၏ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒတြင္ မဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသူ အားလံုး၏ ၅၁ ရာခိုင္ႏႈန္းက ဆႏၵမဲေပးလွ်င္ အထေျမာက္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲဟု သတ္မွတ္ထားသည္။
“ဒီေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပ်က္ကြက္မဲ အေရအတြက္နဲ႔ ပယ္မဲအေရအတြက္ေတြ မ်ားလာေအာင္ မဲမထည့္ရ ဆိုတဲ့နည္းနဲ႔၊ နအဖ စစ္အစိုးရကို က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာေရာ၊ ႏိုင္ငံတကာမွာေရာ တရားဝင္မႈ မျဖစ္ေအာင္” ဟု ပုန္းေအာင္းတိမ္းေရွာင္ေနေသာ ၈၈ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုထြန္းျမင့္ေအာင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
အၿမိဳ႕ၿမိဳ႕အနယ္နယ္တိုင္းတြင္ရွိသည့္ ေက်ာင္းသားလူငယ္၊ ရဟန္းသံဃာတို႔ႏွင့္ ပူးတြဲကာ ေရြးေကာက္ပြဲဆန္႔က်င္ရန္ တုိက္တြန္းထားေသာ စာရြက္စာတမ္း၊ စီဒီတို႔ ျဖင့္ လူထုအၾကား လွ်ဳိ႕ဝွက္စြာ ျဖန္႔က်က္လႈံ႔ေဆာ္သြားႏိုင္ရန္ အစီအစီစဥ္မ်ား ျပဳလုပ္ေနလ်က္ရွိသည္ဟု သူက ေျပာသည္။
လူဦးေရမွာ ၅၇ သန္းေက်ာ္အနက္ မဲေပးႏိုင္ခြင့္ရွိသူ ဦးေရမွာ ၂၇ သန္းေက်ာ္ျဖစ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။
စစ္အစိုးရက ျပဳလုပ္ေတာ့မည့္ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲအား ေအာက္တိုဘာလ သို႔မဟုတ္ ႏိုဝဘၤာလတြင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိေၾကာင္း အကဲခတ္မ်ားက သံုးသပ္ထားၾကသည္။
စစ္အစိုးရ ထုတ္ျပန္ထားသည့္ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းေဒသၾကီး လႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း အလိုအေလ်ာက္ ပါဝင္ခြင့္ျပဳထားသည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD အပါအဝင္ ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲအႏုိင္ရ တုိင္းရင္းသား ပါတီမ်ားကလည္း ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရးသာ ဦးစြာလိုလားၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ျငင္းဆုိထားသည္။
ဗကသ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ကိုဇာနည္က “ဒီ သပိတ္က ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာအထိ ထိေရာက္မႈ ရွိမရွိဆိုတာက က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈနဲ႔ လူထုရဲ႕ လိုက္ပါႏိုင္မႈအေပၚမွာလည္း မူတည္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးေဆာင္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ၾကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီကလည္း ႏုိင္ငံအဝွန္း မဲဆႏၵနယ္မ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္လိမ့္မည္ဟု ေဝဖန္သူမ်ားက ခန္႔မွန္းထားၾကသည္။
ၾကံ႕ဖြံ႔အသင္းတြင္ အင္အား ၂၄ သန္းေက်ာ္ရွိသည္ဟု အစုိးရက ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ္လည္း ၾကံ႕ဖြံ႔ပါတီ၏ အင္အားကိုမူ ေၾကညာျခင္း မရွိပါ။
“တကယ္တမ္း ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္လာတဲ့ အခ်ိန္က်ရင္ သူတို႔ေမွ်ာ္မွန္းထားသေလာက္ မရဘူးဆိုတာကို ဦးဇင္းတို႔ ရဲရဲၾကီး ေျပာရဲပါတယ္” ဟု သံဃာ့တပ္ေပါင္းစု ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးၾသဘာသက မဇၥ်ိမကို မိန္႔ၾကားသည္။
၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲကို ပ်က္ျပယ္သြားသည္အထိ ၾကိဳးစားလုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ဆရာေတာ္က ဆက္လက္မိန္႔ၾကားသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲကာလတြင္ မဲ႐ုံသို႔ ၅ဝ % ေက်ာ္ မဲလာမေပးလွ်င္ စိတ္ဝင္စားစရာ ေရြးေကာက္ပြဲတခု ျဖစ္သြားႏိုင္ေၾကာင္း ျပည္ပအတိုက္အခံ တပ္ေပါင္းစုတခုျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစု FDB မွ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာႏိုင္ေအာင္က ေျပာသည္။
“ကိုယ္မၾကိဳက္ဘူးဆိုရင္ ကိုယ့္မၾကိဳက္တာကို ေျပာရဲဖို႔က အဓိကက်တယ္။ အဲဒါမွာ သူ႔ဘာသာ လိမ္ညာတာက သူ႔ကိစၥ။ အထဲမွာရွိတဲ့ ျပည္သူေတြကေနၿပီးေတာ့ ကိုယ္က မဲမေပး႐ံုတင္မကဘဲနဲ႔ ကိုယ္မဲမေပးတဲ့ ကိစၥေတြကို သိေအာင္လုပ္ဖို႔ လိုတယ္။ မဲမေပးခင္ကတည္းကကို ၾကိဳတင္ေဖာ္ထုတ္ျပႏိုင္ဖို႔ လိုတယ္။ မဲစာရင္း ထြက္လာတဲ့ အခါက်ရင္ ငါတို႔မဲေတြပါ ပါၿပီးေတာ့ ညာတယ္ဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္မလာေအာင္ေပါ့ေနာ္။ ျပည္သူေတြကလည္း ဝိုင္းဝန္းပူးေပါင္းပါဝင္ႏိုင္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ အားလံုးက ဝိုင္းၾကိဳးစားရမွာပဲ” ဟု ေဒါက္တာႏိုင္ေအာင္က ေျပာသည္။
၁၉၉ဝ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္သည့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD က ဆႏၵမဲ ၈ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ျဖင့္ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း စစ္အစိုးရက အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးျခင္း မရွိေပ။
မဂၤလာေစ်းကို အႀကီးစား ျပင္ဆင္မည္
ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ ၾကားေတာရလမ္းရွိ မဂၤလာေစ်းဓမၼာ႐ံုတြင္ အဂၤါေန႔ မြန္းလြဲက ျပဳလုပ္ေသာ ေစ်း၏ စတုတၱထပ္မွ ဆိုင္ပိုင္ရွင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုပြဲတြင္ စည္ပင္အတြင္းေရးမႉး ဦးေအာင္သန္းဝင္းက အေဆာက္အဦးကို အၾကီးစား ျပန္လည္ျပင္ဆင္မႈ ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္ၿပီး ထိုကာလအတြင္း ေရာင္းခ်ရန္ ယာယီေစ်းေနရာ ရွာေဖြေနေၾကာင္း ေျပာသြားသည္။
ေစ်းေနရာသတ္မွတ္မႈကို ၃ ရက္အၾကာတြင္ ထုတ္ျပန္ႏိုင္မည္ဟု ဆုိသည္။
ယမန္ေန႔ နံနက္ ၈ နာရီခြဲခန္႔မွ ေလာင္ကြ်မ္းမႈ စတင္ၿပီး နာရီ ၃ဝ ေက်ာ္တိုင္ မီးခုိးမ်ား ထြက္လ်က္ရွိၿပီး မီးသတ္မ်ား ေရပတ္ျဖန္းေနရဆဲျဖစ္သည္။
အဓိက ေလာင္ကြ်မ္းမႈျဖစ္ရာ စတုတၱထပ္အတြင္း ေပါက္ကြဲေစႏုိင္ေသာ ပစၥည္းမ်ား၏ သံုးပံုႏွစ္ပံုကို ယေန႔ ေန႔လည္အေရာက္တြင္ ရွင္းလင္းႏုိင္သည္ဟု မီးသတ္အရာရွိတဦးက ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ မီးၾကြင္းမီးက်န္မ်ားကို ၿငိွမ္းသတ္ေနရဆဲျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။
အနီးပတ္ဝန္းက်င္တခုလံုး မီးခိုးမ်ား ဖံုးလႊမ္းလ်က္ရွိၿပီး သက္ၾကီးရြယ္အိုမ်ားႏွင့္ နာမက်န္းသူမ်ား မီးခိုးလြတ္ရာသို႔ ေျပာင္းေရႊ႔ေနၾကရသည္။
”ညက က်ေနာ္တို႔ မိသားစု အိမ္ေျပာင္းရတယ္။ ကမာရြတ္က အမေတြ အိမ္ကုိ ေျပာင္းရတာ။ မီးခိုးေတြက အလံုးလိုက္ဆိုေတာ့ ညအိပ္ရင္း အသက္ရႉရပ္ႏိုင္တယ္ေလ၊ အႏၲရာယ္ ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျပာင္းလိုက္တာ” ဟု တာေမြၿမိဳ႕နယ္ ၁၃၄ လမ္းတြင္ ေနထိုင္သူ ကိုျမင့္ခိုင္က ေျပာျပသည္။
မနက္ျဖန္ နံနက္ ၉ နာရီတြင္ အထပ္တိုင္းမွ ဆိုင္ခန္းပိုင္ရွင္မ်ား ေစ်းသည္အားလံုးႏွင့္ ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာတို႔ တာေမြၿမိဳ႕နယ္ အထက (၁) တြင္ ထပ္မံေတြ႔ဆံုရန္လည္း ဖိတ္ၾကားထားသည္။
ဆံုးရႈံးမႈပမာဏကို မီးသတ္ဦးစီးက မထုတ္ျပန္ႏုိင္ေသးဘဲ ရွိေသာ္လည္း အနည္းဆံုး ႏွစ္ ၂ဝ အတြင္း မီးေလာင္ခ်ိန္ အၾကာျမင့္ဆံုး မီးေလာင္မႈတခုဟု မီးသတ္အရာရွိတဦးက ေျပာသည္။
အလွကုန္ဆိုင္ ပိုင္ရွင္တဦးက ”အကိုတို႔ဆိုင္က အားလံုး ကုန္သြားတယ္။ အကိုတို႔ဆိုင္က တန္ဖိုးအားျဖင့္ေတာ့ ဆိုင္ခန္းအတြက္ သိန္း ၂၅ဝ ေလာက္ ရွိတယ္။ ပစၥည္းေတြကေတာ့ သိန္း ၆ဝဝ ေက်ာ္ဖိုးေလာက္ ရွိတယ္။ အားလံုး ကုန္သြားၿပီ” ဟု ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ တပတ္က ေဆးဆိုင္တဆိုင္ကို ထပ္မံဝယ္ယူကာ ေငြအရင္းအႏွီးေပါင္း သိန္း ၃ဝဝဝ ရင္းႏွီးေရာင္းခ်ေနေသာ ေဆးဆိုင္ပိုင္ရွင္ တဦးက ”က်ေနာ္ကေတာ့ ေျဖသိမ့္တယ္ဗ်။ လူမေသ ေငြမရွားေပါ့။ အခု မဂၤလာမြန္ေစ်းမွာ မနက္ကပဲ တခန္းငွားၿပီး ေရာင္းမလို႔ ျပန္စီစဥ္ေနတယ္” ဟု ေျပာျပသည္။ မဂၤလာမြန္ေစ်းမွာ မဂၤလာေစ်းႏွင့္ ကပ္လ်က္တြင္ တည္ရွိသည္။
မဂၤလာေစ်း တတိယထပ္တြင္ ေရမ်ား ဒူးေခါင္းအထက္ ေရာက္ရွိေနၿပီး အထည္အလိပ္မ်ားႏွင့္ အျခား မုန္႔ဆိုင္မ်ား၊ လူသံုးကုန္ ဆိုင္မ်ားလည္း ပ်က္စီးမႈမ်ားေၾကာင္း မီးသတ္ရဲေဘာ္တဦးက ေျပာသည္။
ဗုံးေပါက္ကြဲမႈ၊ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ကိစၥ KIO ႏွင့္ စစ္အစိုးရ ေဆြးေႏြး
အဆိုပါ စစ္ဌာနခ်ဳပ္မွ တိုင္းမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုး၀င္းက ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ (KIO) မွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ေဒါက္တာ လဂ်ာႏွင့္ ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္ တုိ႔ကို ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ခဲ့သည္ဟု KIO အဖြဲ႔မွ တာ၀န္ ရွိသူ တဦးက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
“နယ္ျခား ေစာင့္တပ္ အသြင္ကူး ေျပာင္းေရး ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေနတဲ့ အေန အထားေတြ ဘယ္ေလာက္ အထိ လုပ္ၿပီး ၿပီလဲ၊ ဘာကိစၥ ရွိလဲ၊ ရွိရင္ ေျဖရွင္းမယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိး ေခၚေတြ႔တာ ျဖစ္တယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။
ဆက္လက္၍ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ဆုံ ေရကာတာ စီမံကိန္းအနီး ဗုံးေပါက္ကြဲမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ မသကၤာမႈျဖင့္ ဖမ္းဆီး ခံထားရေသာ ကခ်င္ လူငယ္မ်ား၏ ကိစၥမ်ားကိုပါ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္းလည္း ၎က ဆိုသည္။
“ဥပေဒ အရ အစိုးရက ေခၚစစ္တယ္၊ အျပစ္ရွိတယ္ဆိုရင္ ခံယူပါမယ္၊ ေနာက္ၿပီး သူတို႔ တကယ္လို႔ ဥပေဒ အရ အျပစ္ရွိတယ္လို႔ ယူဆလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ ဆီက လူေတြနဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ေပးပါ၊ ေရွ႕ေန ငွားခြင့္ေပးပါ၊ အဲဒီ ေလာက္ေတာ့ ေျပာထားပါတယ္”ဟု KIO တာ၀န္ရွိသူက ေျပာသည္။
ယင္း ဗံုးေပါက္ကြဲမႈ ႏွင့္ ကခ်င္လူငယ္ ၆ ဦးခန္႔ကို အာဏာပုိင္မ်ားက ေခတၱ ထိန္းသိမ္းထားၿပီး တခ်ဳိ႕လူငယ္မ်ားကိုလည္း ယမန္ေန႔ အထိ လိုက္လံ ဖမ္းဆီး၍ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ျမစ္ဆုံ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းေဒသ ေနရာ ၄ ခုတြင္ ဗံုးေပါက္ကြဲခဲ့သည့္ လြန္ခဲ့ေသာ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ေန႔မွ စတင္၍ အစိုးရ အာဏာပိုင္မ်ားက ဖမ္းဆီးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ယခု အထိန္းသိမ္းခံထားရသူမ်ားမွာ ကခ်င္လူငယ္မ်ားျဖစ္ၿပီး ယခင္က KIO မွေပးေသာ လူမႈေရး သင္တန္းမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ သူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမစ္ဆုံေရကာတာ တည္ေဆာက္ေရး စီမံကိန္းကုိ စစ္အစုိးရ၏ အမွတ္(၁) လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ဝန္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္ရွိ ေရအား လွ်ပ္စစ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ဌာနႏွင့္ တ႐ုတ္ အစုိးရပုိင္ CPI ေကာ္ပိုေရးရွင္းတို႔မွ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။
ထို စီမံကိန္းကုိ စစ္အစုိးရႏွင့္ နီးစပ္သည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ ဦးထြန္းျမင့္ႏုိင္ ေခၚ စတီဗင္ေလာပုိင္ ေအရွားေ၀ါလ္ ကုမၸဏီက အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ယခုလဆန္းပုိင္း ၉ ရက္ေန႔ကလည္း စစ္ဖက္ေရးရာ လုံၿခဳံေရးဌာနမွ ဗုိလ္မႉးႀကီး သန္းထြဋ္သိန္း၊ အေရွ႕ေျမာက္တုိင္း စစ္ ဌာနခ်ဳပ္ စစ္ဦးစီး ပထမတန္း ဒုတိယ ဗုိလ္မႉးႀကီး ထြန္းထြန္းၾကည္တုိ႔ ပန္ဆန္းသုိ႔ ေရာက္လာၿပီး UWSA ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးမႈ မ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းမ်ားက ဆိုသည္။
ၿပီးခဲသည့္ ၾကာသပေတးေန႔က ရွမ္းျပည္ အေရွ႕ပုိင္း မက္မန္းၿမိဳ႕တြင္ ေဒသအတြင္းရွိ ျပည္သူ႔စစ္မ်ားကုိ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႔စည္းသည့္ အခမ္းအနား က်င္းပခဲ့သည္။
စစ္အစုိးရက အပစ္ရပ္တပ္ဖြဲ႔မ်ားကုိ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းေရး အတြက္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီလကတည္းက စတင္ခဲ့ ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္ အထိ NDA-K ၊ ကယားျပည္နယ္ အထူးေဒသ၂ (ကလလတ)၊ ကုိးကန္႔ အထူးေဒသ ၁ တုိ႔သာ နယ္ျခား ေစာင့္တပ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
စစ္အစိုးရက ေတာင္းဆို ထားသည့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ေျပာင္းေရး ပ်က္ကြက္ပါက အင္အားအၾကီးဆံုး တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ားကုိ မတရားအသင္း အျဖစ္ ေၾကညာႏုိင္ေၾကာင္း သတင္းမ်ားလည္း ထြက္ေပၚေနသည္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွစတင္၍ စစ္အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားေသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ေပါင္း ၁၇ ဖြဲ႕ရွိသည္။
ျမန္မာသို႔ EU ကိုယ္စားလွယ္ တဖြဲ႔ ေစလႊတ္မည္
EU ၏ မဟာမိတ္မ်ား ျဖစ္ေသာ အေမရိကန္ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ်တို႔က စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈမ်ား ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ ထားသည့္တိုင္ ယင္းသို႔ ေစလႊတ္ျခင္းမွာ “ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးေရး အတြက္ တံခါးဖြင့္ေပးျခင္း” ျဖစ္သည္ဟု အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ ေဒသဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒ အေထြေထြ ၫြန္ၾကားေရးမႉး ဟိုေဆး ယူဟင္နီယို ဆလာရစ္ခ်္ (Jose Eugenio Salarich) က စပိန္ႏိုင္ငံ မက္ဒရစ္ၿမိဳ႕တြင္ EU ႏွင့္ အာဆီယံ ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
စပိန္အပါအဝင္ EU သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လံုးလံုး အထီးက်န္ေစသည့္ မူဝါဒအေပၚ မယံုၾကည္ဟု ဆလာရစ္ခ်္ က ေျပာေၾကာင္း ဂ်ာမန္ DPA သတင္းဌာနက ေဖာ္ျပသည္။
ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးအတြက္ အလားအလာရွိသည္ဟု ဆလာရစ္ခ်္က မၾကာေသးမီက ရန္ကုန္သို႔ သြားခဲ့သည့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ အေရွ႕ အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေရးရာ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္ကို ကိုးကား၍ ေျပာသြားသည္။
ရခုိင္တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအးသာေအာင္က “ဥေရာပ သမဂၢက ျမန္မာႏိုင္ငံကို အဖြဲ႔ေတြဘာေတြ ေစလႊတ္မယ္ဆိုရင္ NLD အပါအဝင္ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြ၊ တိုင္းရင္းသား ပါတီေတြရဲ႕ အသံေတြကို နားေထာင္ဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္၊ ေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီးမွာ တက္လာမယ့္ ႐ုပ္ျပ အစိုးရကို အဲဒီ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး သံုးသပ္ႏိုင္စြမ္း ရွိရမယ္၊ အဲဒါမွ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီအေရးအတြက္ ဘာေတြ လိုအပ္မလဲ ဆိုတာကို သူတို႔ေတြ သေဘာေပါက္လာပါလိမ့္မယ္” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
EU ႏွင့္ အာဆီယံမွ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ားသည္ ေမလ ၁၉ ရက္ေန႔က မက္ဒရစ္ၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ေမလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ အဆင့္ျမင့္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ထပ္မံ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးသည္။
EU အဖြဲ႔ဝင္ ႏုိင္ငံမ်ားမွ သံတမန္မ်ားသည္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ လကုန္ပိုင္းတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ေတြ႔ဆံုၿပီး ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သေဘာထားမ်ားကို ေမးျမန္းခဲ့ၾကေသးသည္။
ျမန္မာစစ္အစုိးရအေပၚ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔ထားျခင္းကုိ သက္တမ္းတႏွစ္ ထပ္မံတုိးလုိက္ေၾကာင္း ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလတြင္ EU က ေၾကညာခဲ့သည္။ သက္တမ္းတိုးေၾကာင္း ေၾကညာရာတြင္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒသည္ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်သည့္ ေရြးေကာက္ပဲြ ျဖစ္ေျမာက္ရန္ ေရးဆဲြထားျခင္းမဟုတ္ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြကုိ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားက အသိအမွတ္ မျပဳေရး အတြက္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ဆက္လုပ္ရန္ရွိေၾကာင္း ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕ (Burma Campaign UK) တြင္ ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး တာ၀န္ခံအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ေနသူ ဇုိယာဖန္းက ဧရာဝတီႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာထားသည္။
ဥေရာပ ၂၇ ႏုိင္ငံမွ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ၇၃၆ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ဥေရာပပါလီမန္က စစ္အစုိးရ ထုတ္ျပန္ထားေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒမ်ားကုိ ျပန္လည္ ရုပ္သိမ္းေပးရန္ ေမလ ၁၉ ရက္ေန႔က ေတာင္းဆုိခဲ့ေသးသည္။