ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ထုတ္လုပ္ႏုိင္ဖို႔အထိ ႀကံစည္ ႀကိဳးပမ္းေနတယ္ ဆိုတဲ့ သက္ေသ အေထာက္အထား အခ်ဳိ႕နဲ႔အတူ သတင္းေတြ ေပါက္ၾကားခဲ့ၿပီးေနာက္ စစ္အစုိးရက သက္ဆိုင္ရာ ႏ်ဴကလီးယား တပ္ရင္းေတြ၊ စီမံကိန္းေတြနဲ႔ ေျမေအာက္ဥမင္ စီမံကိန္းက တာ၀န္ရိွ အရာရိွေတြ၊ တပ္မႉးေတြကို ေနျပည္ေတာ္မွာ ေခၚယူစစ္ေဆး ေမးျမန္းတာေတြ လုပ္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ႏ်ဴကလီးယားကိစၥ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚလာတာေၾကာင့္ လူထုအၾကားမွာ ဘယ္လိုဂယက္ေတြ ထြက္ေပၚေနသလဲ၊ စစ္တပ္အတြင္းမွာေရာ ဘယ္လုိ ဂယက္႐ိုက္ခတ္မႈ အတိုင္းအတာ ဘယ္ေလာက္ရိွမလဲဆုိတာ ကိုသားၫြန္႕ဦးက စံုစမ္းေမးျမန္းၿပီး တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏ်ဴကလီးယားလုပ္ငန္း ပတ္သက္ ဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားအခ်ဳိ႕ ႏိုင္ငံတကာကို ေဖာက္ခ်ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္း၀င္းရဲ႕ ညီအကို ေမာင္ႏွမအခ်ိဳ႕ကို အာဏာပိုင္ေတြက ေမးျမန္းစစ္ေဆးမႈ ရိွခဲ့တယ္လို႔ သိရသလို ေနျပည္ေတာ္မွာေတာ့ ႏ်ဴကလီးယား စီမံကိန္း၊ ေျမေအာက္ဥမင္ စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အရာရိွေတြ၊ တပ္မႉးေတြကို ေခၚယူေမးျမန္း စစ္ေဆးေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ စစ္တပ္အတြင္း အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြ အတြင္းမွာေတာ့ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အထူးအေလးေပး စိုးရိမ္ေနပံု ရပါတယ္။
ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာသူ ကိုေအာင္ႏိုင္ဦးကေတာ့ ဒီျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္တြင္းျပည္ပ ႐ိုက္ခတ္မႈေတြ အေတာ္ေလး ရင္ဆိုင္ရလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ဒီလုိကိစၥမ်ဳိးေတြ ရွိတုိင္းမွာေတာ့ စစ္အစိုးရထဲမွာ ဖမ္းတာ၊ ဆီးတာ၊ ပိုၿပီးေတာ့ တင္းက်ပ္တာ၊ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြ ထုတ္တာ၊ စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္တာေတာ့ ရွိတာပဲေလ။ ႏ်ဴကလီးယားကိစၥက ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ ျဖစ္လာတယ္၊ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းေတြမွာလည္း ပါလာတယ္၊ ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္က ဆီနိတ္တာ ဂ်င္မ္၀က္ဘ္ (Jim Webb) ကုိယ္တုိင္က ဒီႏ်ဴကလီးယား ကိစၥေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ကုိ သြားလည္မယ့္ ကိစၥမွာလည္း ေလယာဥ္ေပၚ တက္ခါနီးမွ ခရီးစဥ္ကို ဖ်က္လုိက္တယ္တို႔၊ ၿပီးေတာ့ တျခား ေဒသတြင္း အာဆီယံမွာ ဆုိရင္လည္း Nuclear Free Zone ဆုိတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြလည္း ရွိတယ္ဆုိေတာ့ ျပည္တြင္း ျပည္ပမွာ ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ ဂယက္ေတြက မ်ားေတာ့ စစ္အစုိးရကလည္း သူ႔အထဲမွာရွိတဲ့ ျပႆနာေတြကို ထိန္းသိမ္းႏုိင္ဖုိ႔ သူ႔က ေသေသခ်ာခ်ာေတာ့ လုပ္မွာပဲ။ ဘယ္အေပါက္က ထြက္လဲဆုိတာ ရွာတာေတြကေတာ့ ျဖစ္မွာပဲ။”
အခု ေပါက္ၾကားခဲ့တဲ့ သတင္းလို ႏ်ဴကလီးယားဗံုး ထုတ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတဲ့ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ရည္မွန္း စိတ္ကူးယဥ္မႈဟာ အထူးအဆန္းေတာ့ မဟုတ္ဘူးလို႔ ကိုေအာင္ႏိုင္ဦးက ေျပာပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလို ဆင္းရဲတဲ့ႏိုင္ငံ၊ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ပယ္က်ဥ္ထား ခံရတဲ့ ႏိုင္ငံအဖို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ေလာက္ေလာက္လားလား ဂ႐ုျပဳတာ ခံလိုတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ဖြဲ႕စည္းပုံမွာလည္း ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စြမ္းအင္တုိ႔၊ ႏုိင္ငံေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဆုိတဲ့ေအာက္မွာ ထည့္ထားတာ ရွိတယ္ဆုိေတာ့ ဒီလိုကိစၥမ်ဳိးအတြက္ အံ့ၾသစရာလည္း မရွိဘူးေပါ့။ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံတို႔ ဘာတုိ႔ဆုိရင္လည္း ဘာမွေတာ့ မဟုတ္ေပမဲ့ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ပိုင္ဆုိင္တဲ့အတြက္ ကမ ၻာေပၚမွာ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္လို ႏုိင္ငံမ်ဳိးကလည္း ေလးေလးစားစား ဆက္ဆံရတာေတြ ရွိေနတယ္။
“ေနာက္ အေရးႀကီးတဲ့ တခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ေဒသတြင္းမွာ ပထ၀ီ ႏုိင္ငံေရးအရ အခ်က္အခ်ာက်တဲ့ ႏုိင္ငံျဖစ္တယ္။ စစ္အစုိးရ အၿမဲတမ္း ေျပာေနတာ ရွိတယ္၊ အဲဒါက အင္အားႀကီး ႏုိင္ငံႏွစ္ခုရဲ႕ ၾကားထဲမွာ ရွိတဲ့အတြက္ စစ္ေရးအရ အင္အားေကာင္းဖုိ႔ လိုတယ္ဆုိၿပီး ေျပာေနတာ ရွိတယ္။ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကိုေရာ၊ အိႏၵိယႏုိင္ငံကိုေရာ စစ္ေရးအရ ဘယ္လိုမွ ႏုိင္ႏုိင္တဲ့ အေနအထားလည္း မရွိဘူး။ သုိ႔ေသာ္လည္း ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ရွိတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီႏုိင္ငံေတြက က်ဴးေက်ာ္လာခဲ့မယ္ ဆုိရင္ တားႏုိင္ ဆီးႏုိင္တဲ့ လက္နက္တခု ျဖစ္တယ္ေပါ့ဗ်ာ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အမ်ားျပည္သူ အၾကားမွာေတာ့ ဒီျပႆနာရဲ႕ ဂယက္ စိုးရိမ္မႈေတြက ေနာက္ခံ၀န္းက်င္ေတြအေပၚ မူတည္ၿပီး အမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ျပည္တြင္း သတင္းစာဆရာတဦးက ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာျပည္က ႏ်ဴကလီးယား ရည္မွန္းခ်က္ ရွိတယ္ဆုိေတာ့ သူတို႔ေတြက ထပ္ၿပီးေတာ့ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ လုပ္ရင္ ႏုိင္ငံျခားထြက္ဖုိ႔ ျပဳဖုိ႔မွာ အခက္အခဲေတြမ်ား ျဖစ္မလားေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒါမ်ဳိး သူတုိ႔ စုိးရိမ္တာေပါ့ေလ။ တခ်ဳိ႕က ဒီလုိ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ ရွိတယ္ဆုိရင္ အေမရိကန္က အေရးယူလိမ့္မယ္။ အဲဒါဆုိရင္ စစ္အစိုးရ အားနည္းေအာင္ လုပ္မယ္ဆုိရင္ အားရတာရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕အျမင္က်ေတာ့ ဒီဟာႀကီးက ျပည္တြင္း ဒီမုိကေရစီ အေရးုကိုမ်ား လႊမ္းမိုးသြားမလား ဆိုၿပီးေတာ့။”
အခုလို ျပႆနာရပ္ကေန အစိုးရက အျမတ္ထုတ္ႏိုင္တာလည္း ရိွတယ္လို႔ အဲဒီ သတင္းစာဆရာက ယူဆပါတယ္။ ႏ်ဴကလီးယား လုပ္ေနပါတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေပါက္ၾကားမႈ အတိုင္းအတာ တစံုတရာအထိ ျမန္မာအစိုးရက ျဖစ္ေစခ်င္ပံု ရတယ္လို႕ သူက ခန္႕မွန္းတာပါ။
“သူက တဘက္မွာလည္း အဲဒါမ်ဳိး မခံခ်င္ေတာ့ ဒါမ်ဳိး Nuclear Energy ရွိတယ္လုိ႔ ထင္ေကာင္းထင္မယ္။ တကယ္လက္ေတြ႕မွာ Effective ျဖစ္ဖုိ႔ကေတာ့ က်ေနာ္ သိပ္မထင္ဘူး။”
ဒါေပမဲ့ ကိုေအာင္ႏုိင္ဦးကေတာ့ ဒီလိုမျမင္ပါဘူး။ ႏ်ဴကလီးယားလုပ္ငန္း သဘာ၀အရ ႏိုင္ငံေတြဟာ လွ်ဳိ႕၀ွက္လုပ္ေလ့ရိွၿပီး ေအာင္ျမင္ေတာ့မွသာ ထုတ္ေျပာေလ့ ရိွတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ IAEA အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ မျပန္႕ပြားေရးစာခ်ဳပ္ အဖဲြ႕၀င္ႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာပါ၀င္တဲ့ အာဆီယံအသင္းဟာ ဆိုလည္း အာဆီယံကို ႏ်ဴကလီးယား ကင္းမဲ့ဇုန္ သတ္မွတ္ႏိုင္ေရး ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းပါ။ အခုထြက္ေပၚလာတဲ့ သတင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ IAEA အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီ အေနနဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးသြားဖို႔ရိွၿပီး လိုအပ္ရင္ေတာ့ ျမန္မာအစိုးရထံကေန ေျဖရွင္းခ်က္ ေတာင္းခံသြားမယ္လို႔ IAEA အႀကီးအကဲ ေျပာဆိုခ်က္ကို ကိုးကားၿပီး ႐ိုက္တာသတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
Tuesday, 8 June 2010
စီးပြားေရးလုပ္ပုိင္ခြင့္ စည္းမ်ဥ္းသစ္ စစ္အစုိးရ ထုတ္ျပန္
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဘဏ္လုပ္ငန္း အပါအ၀င္ တျခားစီးပြားေရးနဲ႔ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း အသစ္ေတြကုိ ျမန္မာစစ္အစုိးရက ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္လုိက္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ထုံးလုပ္နည္း အသစ္ေတြကုိ တကယ္ လက္ေတြ႕ က်င့္သုံးမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြ၊ ႏုိင္ငံျခား၀င္ေငြ ရရွိသူေတြအတြက္ ေရရွည္မွာ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြက သုံးသပ္ၾကပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ဆက္သြယ္ စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစုိးရက ဒီႏွစ္ထဲမွာ အစုိးရပုိင္ လုပ္ငန္းေတြကုိ ပုဂၢလိကလက္ လႊဲေျပာင္းမႈေတြ အရွိန္ျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္လာေနတဲ့ အထဲမွာ ဘ႑ာေရးနဲ႔ဆုိင္တဲ့ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း အသစ္ေတြကုိလည္း ထုတ္ျပန္လာပါတယ္။ ဒီကေန႔ပဲ ျမန္မာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးဘဏ္၊ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံျခား ကုန္သြယ္မႈဘဏ္တုိ႔မွာ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း အသစ္ေတြနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ေတြ ကပ္ထားတာကုိ ေတြ႕ခဲ့ရတယ္လုိ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ တဦးျဖစ္တဲ့ ဆရာစိန္က ေျပာျပပါတယ္။
“ဘဏ္က ဒီေန႔ ေၾကညာခ်က္ေတြ ထြက္တယ္။ အဲဒါက က်ေနာ္တို႔ အရင္တုန္းက Export Earning လုပ္ေနတဲ့ ေငြေတြတင္ မကဘဲ အခု ႏုိင္ငံျခားမွာ သြားလုပ္တဲ့ လူေတြရဲ႕ တရား၀င္ ေငြေတြကို သံ႐ုံးအခြန္ေဆာင္တာတုိ႔၊ ဘဏ္အခြန္ေဆာင္တာတုိ႔ ပါၿပီးရင္ အဲဒီေငြေတြလည္း Earning အျဖစ္ သုံးခြင့္ျပဳမယ္။ ေနာက္တခုက ျပည္တြင္းမွာ ရတနာေရာင္းလို႔ရတဲ့ ပုိက္ဆံ၊ ေနာက္တခုက FEC နဲ႔ ေဒၚလာနဲ႔ ေရာင္းလုိ႔ရတဲ့ ပုိက္ဆံ၊ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာမႈ အ႐ုပ္ကေလးေတြ ေရာင္းလို႔ရတဲ့ ပုိက္ဆံ၊ အဲဒါမ်ဳိးေတြလည္း ေပးမယ္ဆုိတဲ့ ေၾကညာခ်က္တခု ထြက္တယ္။
“ေနာက္တခုက Earning ေတြ ဟုိတုန္းက Transfer လုပ္လို႔ရွိရင္ Transfer က မူရင္း တဆင့္ပဲေပါ့၊ Export ကုမၸဏီက Earning တခုေရာင္းရင္ One ကေန Two, Three, Four လက္ထဲေပါ့ဗ်ာ၊ ႀကိဳက္သလုိ အေျပာင္းအလဲ လုပ္ႏုိင္တယ္ဆိုတာ တခုလည္း ဒီေန႔ ထြက္တယ္။ အဲဒီေၾကညာခ်က္လည္း ဘဏ္မွာ ကပ္ထားတယ္။ ၿပီးေတာ့ FEC နဲ႔လည္း ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ဟာကို ေဒၚလာကဲ့သုိ႔ သံုးႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့ ေၾကညာခ်က္တခုလည္း ကပ္ထားတယ္။ အဲလုိျဖစ္တယ္၊ ဒီေန႔။ ထူးထူးျခားျခားေပါ့ဗ်ာ။”
အဲဒီ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ေတြကုိ ႏုိင္ငံျခားေငြ ႀကီးၾကပ္ေရး ေကာ္မရွင္ အႀကီးအကဲကုိယ္တုိင္ လက္မွတ္ထုိးတာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
အခုလုိ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း အသစ္ေတြ ထုတ္ျပန္လုိက္တာက ျပည္ပမွာ အလုပ္ထြက္လုပ္ေနသူေတြ အပါအ၀င္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ေနသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သြင္းကုန္ တင္သြင္းခြင့္ ရရွိမယ္ဆုိတဲ့ လကၡဏာ ေဆာင္ေနတာေၾကာင့္ ေဒၚလာေစ်းလည္း ဒီကေန႔ အနည္းငယ္ က်သြားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“အခုက်ေတာ့ Earning ေတြ မ်ားလာေတာ့မွာပဲ ဆိုၿပီး Earning ေစ်းက ၁၀၉၈ ေလာက္ကေန တျဖည္းျဖည္း က်လာတာ ဒီေန႕ ၁၀၂၀ မွာ ရပ္သြားတယ္။ ၁၀၂၀ က်ေတာ့ ၀ယ္ခ်င္သူက နည္းနည္းမ်ားလာတာေပါ့။ သုံးထားတဲ့ ေ၀ါဟာရကို ၾကည့္ရတာကေတာ့ သြင္းကုန္ေပါ့၊ Import Right ရရွိမယ္လုိ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ ေရးထားတယ္။ Import Right ရရွိမယ္လုိ႔ ေရးထားေတာ့ အရင္တုန္းက Export Earning ဆုိတာ အကန္႔အသတ္ တခုလို ျဖစ္ေနတာ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ပုိ႔ရတဲ့ ပစၥည္းေတြကသာလွ်င္ Export Earning မဟုတ္ေတာ့ဘဲနဲ႔ ႏုိင္ငံျခား သြားလုပ္တဲ့သူရဲ႕ ဟာကလည္း Export Earning အျဖစ္ ျဖစ္လာတယ္။
“အဲဒါတင္မကဘူး၊ ေတာ္ေတာ္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္လာတာေပါ့ဗ်ာ။ အဲေတာ့ ေရးထားတဲ့ စကားလုံးေလးေတြက ေၾကညာခ်က္မွာက်ေတာ့ သြင္းကုန္ Right၊ Import Right ရရွိထားေသာ Earning လုိ႔ ေရးထားတာကို ၾကည့္ရင္ ေရွ႕ေလွ်ာက္ၾကေတာ့ ႏုိင္ငံျခားသြားလုပ္တဲ့ လူေတြဟာ သူတုိ႔ႀကိဳက္တဲ့ ပစၥည္းေတြကုိ သြင္းခြင့္ ရေကာင္းရမယ္ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္မ်ဳိး မွန္းၾကည့္လုိ႔ရပါတယ္။”
အခုလို ပုိမုိပြင့္လင္းတဲ့ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း အသစ္ေတြ ထုတ္ျပန္လုိက္တာဟာ တကယ္ လက္ေတြ႕ က်င့္သုံးရင္ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆရာစိန္က သုံးသပ္ပါတယ္။
“အခုဟာေတာ့ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာ၊ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ လကၡဏာပါ၊ ႏုိင္ငံတကာ နယ္ပယ္ထဲမွာရွိတဲ့ စီးပြားေရးသေဘာကို ေျပာတာ၊ ႏိုင္ငံတကာ နယ္ပယ္ထဲမွာေတာ့ ၀င္ဆန္႔ေအာင္ လုပ္ရမယ့္ လကၡဏာလို႔ က်ေနာ္ ဒီလိုပဲ ျမင္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပုဂၢလိကဘဏ္အသစ္ ၄ ခု ထပ္ဖြင့္ဖုိ႔ စစ္အစုိးရက ခြင့္ျပဳမိန္႔ ခ်ေပးၿပီး မၾကာခင္ လအနည္းငယ္အတြင္း ဒီဘဏ္ေတြ ဖြင့္ႏုိင္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ အခ်ိန္နဲ႔ ဓာတ္ဆီနဲ႔ ဒီဇယ္ဆီဆုိင္ေတြ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီေတြ လက္ထဲ လႊဲေျပာင္းေပးတဲ့ အခ်ိန္နဲ႔ အခုလို အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ အခ်ိန္ဟာ တုိက္ဆုိင္ေနတာမုိ႔ ေရရွည္မွာ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္ လုပ္ငန္းေတြ အားလုံးကုိ လြတ္လပ္ခြင့္ေပးမယ့္ လကၡဏာလား ဆုိတာေတာ့ မေသခ်ာေသးပါဘူး။
“ဒါေပမဲ့ ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာၾကေတာ့ ဒီဥစၥာက Import/Export Policy ကို ေျပာင္းမွာျဖစ္တဲ့အတြက္၊ ဆုိလုိခ်င္တာက ပစၥည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ပို႔၊ လြတ္လြတ္လပ္လပ္သြင္း ဆုိတဲ့ အေနအထားကို ေျပာင္းမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ Earning ခြန္ေတြ မလုိအပ္ဘဲ ေစ်းတက္မွာစုိးလို႔ အခုကတည္းက ဒီဟာေတြကို Liberalize လုပ္ထားသလား ဆုိတာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ေသခ်ာ မသိေသးဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ ပစၥည္းေတြကုိ သြင္းခြင့္ေပးေတာ့မယ္ဆုိတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးမုိ႔လို႔ Liberalize လုပ္သလား။ ေနာက္တခုက ဒီဇယ္၊ ဓာတ္ဆီတုိ႔ တုိးရမယ့္ ပမာဏရွိလို႔ Liberalize လုပ္သလား ဆုိတာ ေသေသခ်ာခ်ာ ကုန္သြယ္ေရး ေပၚလစီေတာ့ အေသအခ်ာ မထြက္ေသးဘူးေလ။”
ပုဂၢလိကဘဏ္အျဖစ္ ဖြင့္ခြင့္ရထားတဲ့ ကုမၸဏီ ၄ ခုကေတာ့ ထူးကုမၸဏီ လီမိတက္၊ Max ျမန္မာ၊ IGE ကုမၸဏီ လီမိတက္နဲ႔ Eden ကုမၸဏီ လီမိတက္တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကုမၸဏီေတြ အေနနဲ႔ ကနဦး မတည္ေငြအျဖစ္ အနည္းဆုံး အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၀ သန္းစီ ထည့္၀င္ၾကရမွာ ျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္း စီးပြားေရးဘဏ္ အျဖစ္နဲ႔ ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး စတဲ့ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ စတင္ ဖြင့္လွစ္မယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ အခုလုိ ဘဏ္အသစ္ ၄ ခု ဖြင့္ခြင့္ေပးလုိက္တဲ့အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပုဂၢလိကဘဏ္ စုစုေပါင္း ၂၀ ရွိလာေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစုိးရက ဒီႏွစ္ထဲမွာ အစုိးရပုိင္ လုပ္ငန္းေတြကုိ ပုဂၢလိကလက္ လႊဲေျပာင္းမႈေတြ အရွိန္ျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္လာေနတဲ့ အထဲမွာ ဘ႑ာေရးနဲ႔ဆုိင္တဲ့ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း အသစ္ေတြကုိလည္း ထုတ္ျပန္လာပါတယ္။ ဒီကေန႔ပဲ ျမန္မာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးဘဏ္၊ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံျခား ကုန္သြယ္မႈဘဏ္တုိ႔မွာ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း အသစ္ေတြနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ေတြ ကပ္ထားတာကုိ ေတြ႕ခဲ့ရတယ္လုိ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ တဦးျဖစ္တဲ့ ဆရာစိန္က ေျပာျပပါတယ္။
“ဘဏ္က ဒီေန႔ ေၾကညာခ်က္ေတြ ထြက္တယ္။ အဲဒါက က်ေနာ္တို႔ အရင္တုန္းက Export Earning လုပ္ေနတဲ့ ေငြေတြတင္ မကဘဲ အခု ႏုိင္ငံျခားမွာ သြားလုပ္တဲ့ လူေတြရဲ႕ တရား၀င္ ေငြေတြကို သံ႐ုံးအခြန္ေဆာင္တာတုိ႔၊ ဘဏ္အခြန္ေဆာင္တာတုိ႔ ပါၿပီးရင္ အဲဒီေငြေတြလည္း Earning အျဖစ္ သုံးခြင့္ျပဳမယ္။ ေနာက္တခုက ျပည္တြင္းမွာ ရတနာေရာင္းလို႔ရတဲ့ ပုိက္ဆံ၊ ေနာက္တခုက FEC နဲ႔ ေဒၚလာနဲ႔ ေရာင္းလုိ႔ရတဲ့ ပုိက္ဆံ၊ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာမႈ အ႐ုပ္ကေလးေတြ ေရာင္းလို႔ရတဲ့ ပုိက္ဆံ၊ အဲဒါမ်ဳိးေတြလည္း ေပးမယ္ဆုိတဲ့ ေၾကညာခ်က္တခု ထြက္တယ္။
“ေနာက္တခုက Earning ေတြ ဟုိတုန္းက Transfer လုပ္လို႔ရွိရင္ Transfer က မူရင္း တဆင့္ပဲေပါ့၊ Export ကုမၸဏီက Earning တခုေရာင္းရင္ One ကေန Two, Three, Four လက္ထဲေပါ့ဗ်ာ၊ ႀကိဳက္သလုိ အေျပာင္းအလဲ လုပ္ႏုိင္တယ္ဆိုတာ တခုလည္း ဒီေန႔ ထြက္တယ္။ အဲဒီေၾကညာခ်က္လည္း ဘဏ္မွာ ကပ္ထားတယ္။ ၿပီးေတာ့ FEC နဲ႔လည္း ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ဟာကို ေဒၚလာကဲ့သုိ႔ သံုးႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့ ေၾကညာခ်က္တခုလည္း ကပ္ထားတယ္။ အဲလုိျဖစ္တယ္၊ ဒီေန႔။ ထူးထူးျခားျခားေပါ့ဗ်ာ။”
အဲဒီ အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ေတြကုိ ႏုိင္ငံျခားေငြ ႀကီးၾကပ္ေရး ေကာ္မရွင္ အႀကီးအကဲကုိယ္တုိင္ လက္မွတ္ထုိးတာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
အခုလုိ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း အသစ္ေတြ ထုတ္ျပန္လုိက္တာက ျပည္ပမွာ အလုပ္ထြက္လုပ္ေနသူေတြ အပါအ၀င္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ေနသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သြင္းကုန္ တင္သြင္းခြင့္ ရရွိမယ္ဆုိတဲ့ လကၡဏာ ေဆာင္ေနတာေၾကာင့္ ေဒၚလာေစ်းလည္း ဒီကေန႔ အနည္းငယ္ က်သြားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“အခုက်ေတာ့ Earning ေတြ မ်ားလာေတာ့မွာပဲ ဆိုၿပီး Earning ေစ်းက ၁၀၉၈ ေလာက္ကေန တျဖည္းျဖည္း က်လာတာ ဒီေန႕ ၁၀၂၀ မွာ ရပ္သြားတယ္။ ၁၀၂၀ က်ေတာ့ ၀ယ္ခ်င္သူက နည္းနည္းမ်ားလာတာေပါ့။ သုံးထားတဲ့ ေ၀ါဟာရကို ၾကည့္ရတာကေတာ့ သြင္းကုန္ေပါ့၊ Import Right ရရွိမယ္လုိ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ ေရးထားတယ္။ Import Right ရရွိမယ္လုိ႔ ေရးထားေတာ့ အရင္တုန္းက Export Earning ဆုိတာ အကန္႔အသတ္ တခုလို ျဖစ္ေနတာ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ပုိ႔ရတဲ့ ပစၥည္းေတြကသာလွ်င္ Export Earning မဟုတ္ေတာ့ဘဲနဲ႔ ႏုိင္ငံျခား သြားလုပ္တဲ့သူရဲ႕ ဟာကလည္း Export Earning အျဖစ္ ျဖစ္လာတယ္။
“အဲဒါတင္မကဘူး၊ ေတာ္ေတာ္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္လာတာေပါ့ဗ်ာ။ အဲေတာ့ ေရးထားတဲ့ စကားလုံးေလးေတြက ေၾကညာခ်က္မွာက်ေတာ့ သြင္းကုန္ Right၊ Import Right ရရွိထားေသာ Earning လုိ႔ ေရးထားတာကို ၾကည့္ရင္ ေရွ႕ေလွ်ာက္ၾကေတာ့ ႏုိင္ငံျခားသြားလုပ္တဲ့ လူေတြဟာ သူတုိ႔ႀကိဳက္တဲ့ ပစၥည္းေတြကုိ သြင္းခြင့္ ရေကာင္းရမယ္ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္မ်ဳိး မွန္းၾကည့္လုိ႔ရပါတယ္။”
အခုလို ပုိမုိပြင့္လင္းတဲ့ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း အသစ္ေတြ ထုတ္ျပန္လုိက္တာဟာ တကယ္ လက္ေတြ႕ က်င့္သုံးရင္ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆရာစိန္က သုံးသပ္ပါတယ္။
“အခုဟာေတာ့ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာ၊ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ လကၡဏာပါ၊ ႏုိင္ငံတကာ နယ္ပယ္ထဲမွာရွိတဲ့ စီးပြားေရးသေဘာကို ေျပာတာ၊ ႏိုင္ငံတကာ နယ္ပယ္ထဲမွာေတာ့ ၀င္ဆန္႔ေအာင္ လုပ္ရမယ့္ လကၡဏာလို႔ က်ေနာ္ ဒီလိုပဲ ျမင္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပုဂၢလိကဘဏ္အသစ္ ၄ ခု ထပ္ဖြင့္ဖုိ႔ စစ္အစုိးရက ခြင့္ျပဳမိန္႔ ခ်ေပးၿပီး မၾကာခင္ လအနည္းငယ္အတြင္း ဒီဘဏ္ေတြ ဖြင့္ႏုိင္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ အခ်ိန္နဲ႔ ဓာတ္ဆီနဲ႔ ဒီဇယ္ဆီဆုိင္ေတြ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီေတြ လက္ထဲ လႊဲေျပာင္းေပးတဲ့ အခ်ိန္နဲ႔ အခုလို အမိန္႔ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ အခ်ိန္ဟာ တုိက္ဆုိင္ေနတာမုိ႔ ေရရွည္မွာ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္ လုပ္ငန္းေတြ အားလုံးကုိ လြတ္လပ္ခြင့္ေပးမယ့္ လကၡဏာလား ဆုိတာေတာ့ မေသခ်ာေသးပါဘူး။
“ဒါေပမဲ့ ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာၾကေတာ့ ဒီဥစၥာက Import/Export Policy ကို ေျပာင္းမွာျဖစ္တဲ့အတြက္၊ ဆုိလုိခ်င္တာက ပစၥည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ပို႔၊ လြတ္လြတ္လပ္လပ္သြင္း ဆုိတဲ့ အေနအထားကို ေျပာင္းမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ Earning ခြန္ေတြ မလုိအပ္ဘဲ ေစ်းတက္မွာစုိးလို႔ အခုကတည္းက ဒီဟာေတြကို Liberalize လုပ္ထားသလား ဆုိတာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ေသခ်ာ မသိေသးဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ ပစၥည္းေတြကုိ သြင္းခြင့္ေပးေတာ့မယ္ဆုိတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးမုိ႔လို႔ Liberalize လုပ္သလား။ ေနာက္တခုက ဒီဇယ္၊ ဓာတ္ဆီတုိ႔ တုိးရမယ့္ ပမာဏရွိလို႔ Liberalize လုပ္သလား ဆုိတာ ေသေသခ်ာခ်ာ ကုန္သြယ္ေရး ေပၚလစီေတာ့ အေသအခ်ာ မထြက္ေသးဘူးေလ။”
ပုဂၢလိကဘဏ္အျဖစ္ ဖြင့္ခြင့္ရထားတဲ့ ကုမၸဏီ ၄ ခုကေတာ့ ထူးကုမၸဏီ လီမိတက္၊ Max ျမန္မာ၊ IGE ကုမၸဏီ လီမိတက္နဲ႔ Eden ကုမၸဏီ လီမိတက္တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကုမၸဏီေတြ အေနနဲ႔ ကနဦး မတည္ေငြအျဖစ္ အနည္းဆုံး အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၀ သန္းစီ ထည့္၀င္ၾကရမွာ ျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္း စီးပြားေရးဘဏ္ အျဖစ္နဲ႔ ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး စတဲ့ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ စတင္ ဖြင့္လွစ္မယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ အခုလုိ ဘဏ္အသစ္ ၄ ခု ဖြင့္ခြင့္ေပးလုိက္တဲ့အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပုဂၢလိကဘဏ္ စုစုေပါင္း ၂၀ ရွိလာေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ မလိုအပ္ဟု NLD ေျပာ
ခ်င္းမုိင္ (မဇိၩမ)။ ။ စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ စီမံကိန္းအစား ျပည္သူမ်ား လက္ေတြ႔ ခံစားေနရသည့္ ဒုကၡမ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးသင့္ေၾကာင္း အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ဒုဥကၠဌ ဦးတင္ဦးက ေျပာသည္။
“အမွန္ကေတာ့ လူေတြ ငတ္ပ်က္ေနတာ။ မီးေရမလာတာေတြ ျဖည့္ဆည္းေပးစမ္းပါဗ်ာ။ အဲဒါေတြ လုပ္ေပးရင္ သူတို႔ကို ေလးစားဂုဏ္ယူမွာပါ” ဟု ကာကြယ္ေရး ဝန္ၾကီးေဟာင္း ဦးတင္ဦး က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ထုိ႔ျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည့္ ဖြ႔ြံၿဖိဳးတုိးတက္သည့္ ႏုိင္ငံမဟုတ္ျခင္း၊ ကြ်မ္းက်င္သည့္ သိပၸံပညာရွင္မ်ား မရွိ ေသးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အႏၲရာယ္ရွိလာႏုိင္သည္ဟု ဆုိသည္။
“အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြ ဆုိရင္လည္း ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးေနတာဘဲဗ်ာ။ မလုိဘူး ထင္ပါတယ္။ သိပၸံနည္းေတြ ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ လုပ္ႏုိင္မွ စဥ္းစားရမဲ့ ကိစၥပါ။ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံက ေပါတီးေပါ့စလုပ္တတ္တာ ေတြရွိေတာ့ မေတာ္တဆ ျဖစ္ရင္လည္း သိပ္အႏၲရာယ္ ၾကီးမားပါတယ္” ” ဟု သူက ေျပာသည္။
စစ္အစိုးရသည္ ႏ်ဴကလီးယား နည္းပညာဆိုင္ရာ သင္တန္းမ်ား တက္ေရာက္ရန္ စစ္တပ္မွ ေရြးခ်ယ္၍ ႐ုရွႏိုင္ငံသို႔ ေစလႊတ္သည္မွာ ၁ဝ ႏွစ္ခန္႔ရွိၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ “အထိုက္အေလ်ာက္” တတ္ေျမာက္ လာၿပီး လက္နက္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေရး စတင္လုပ္ေဆာင္ေနပံုရသည္ဟု သူက သံုးသပ္သည္။
ယခု ႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ၌ ျပည္ပသို႔ထြက္လာသူ မေကြးတိုင္း ၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ လ်ဳိ႕ဝွက္လက္နက္ ထုတ္စက္႐ုံမွ အၾကီးအကဲတဦးဟု ဆိုသူ ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္းဝင္းက စာရြက္စာတမ္းႏွင့္ ဓာတ္ပံု အေထာက္အထားမ်ားကို ေနာ္ေဝအေျခစိုက္ ဒီမိုကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ DVB သို႔ လႊဲေျပာင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ သည္။ ယင္းကို အယ္လ္ဂ်ာဇီးယား ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွ ယခုလ ၄ ရက္ေန႔က ထုတ္လႊင့္သြားသည္။
ကမၻာ့ႏ်ဴကလီးယားဆိုင္ရာ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ ၾကပ္မတ္ေနေသာ ႏိုင္ငံတကာ အႏုျမဴစြမ္းအင္ေအဂ်င္စီ IAEA အဖြဲ႔ၾကီး၏ ဒါ႐ိုက္တာေဟာင္း ေရာဘတ္ ကယ္လီကလည္း ယင္း အေထာက္အထားမ်ားအရ စစ္အစိုးရသည္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္အတြက္ လိုအပ္ေသာ ယူေရနီ ယမ္သတၱဳ ျပဳလုပ္ရန္ ၾကိဳးစားေနေၾကာင္း ထင္ရွားသည္ဟု ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ကင္းရွင္းေရးဇံု Treaty on South East Asia Nuclear Weapon Free Zone (SEANWFZ) ကို ၁၉၉၅ ခု ဘန္ေကာက္တြင္ က်င္းပသည့္ ASEAN အစည္းအေဝး၌ လက္မွတ္ထိုးထားသည္။
ေနာက္ဆံုးထြက္လာသည့္ အစီရင္ခံစာႏွင့္ ပတ္သက္၍ IAEA က ေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး လိုအပ္ပါက စစ္အစိုးရအား ေမးျမန္းစံုစမ္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“အမွန္ကေတာ့ လူေတြ ငတ္ပ်က္ေနတာ။ မီးေရမလာတာေတြ ျဖည့္ဆည္းေပးစမ္းပါဗ်ာ။ အဲဒါေတြ လုပ္ေပးရင္ သူတို႔ကို ေလးစားဂုဏ္ယူမွာပါ” ဟု ကာကြယ္ေရး ဝန္ၾကီးေဟာင္း ဦးတင္ဦး က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ထုိ႔ျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည့္ ဖြ႔ြံၿဖိဳးတုိးတက္သည့္ ႏုိင္ငံမဟုတ္ျခင္း၊ ကြ်မ္းက်င္သည့္ သိပၸံပညာရွင္မ်ား မရွိ ေသးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အႏၲရာယ္ရွိလာႏုိင္သည္ဟု ဆုိသည္။
“အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြ ဆုိရင္လည္း ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးေနတာဘဲဗ်ာ။ မလုိဘူး ထင္ပါတယ္။ သိပၸံနည္းေတြ ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ လုပ္ႏုိင္မွ စဥ္းစားရမဲ့ ကိစၥပါ။ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံက ေပါတီးေပါ့စလုပ္တတ္တာ ေတြရွိေတာ့ မေတာ္တဆ ျဖစ္ရင္လည္း သိပ္အႏၲရာယ္ ၾကီးမားပါတယ္” ” ဟု သူက ေျပာသည္။
စစ္အစိုးရသည္ ႏ်ဴကလီးယား နည္းပညာဆိုင္ရာ သင္တန္းမ်ား တက္ေရာက္ရန္ စစ္တပ္မွ ေရြးခ်ယ္၍ ႐ုရွႏိုင္ငံသို႔ ေစလႊတ္သည္မွာ ၁ဝ ႏွစ္ခန္႔ရွိၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ “အထိုက္အေလ်ာက္” တတ္ေျမာက္ လာၿပီး လက္နက္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေရး စတင္လုပ္ေဆာင္ေနပံုရသည္ဟု သူက သံုးသပ္သည္။
ယခု ႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ၌ ျပည္ပသို႔ထြက္လာသူ မေကြးတိုင္း ၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ လ်ဳိ႕ဝွက္လက္နက္ ထုတ္စက္႐ုံမွ အၾကီးအကဲတဦးဟု ဆိုသူ ဗိုလ္မႉးစိုင္းသိန္းဝင္းက စာရြက္စာတမ္းႏွင့္ ဓာတ္ပံု အေထာက္အထားမ်ားကို ေနာ္ေဝအေျခစိုက္ ဒီမိုကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ DVB သို႔ လႊဲေျပာင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ သည္။ ယင္းကို အယ္လ္ဂ်ာဇီးယား ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွ ယခုလ ၄ ရက္ေန႔က ထုတ္လႊင့္သြားသည္။
ကမၻာ့ႏ်ဴကလီးယားဆိုင္ရာ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ ၾကပ္မတ္ေနေသာ ႏိုင္ငံတကာ အႏုျမဴစြမ္းအင္ေအဂ်င္စီ IAEA အဖြဲ႔ၾကီး၏ ဒါ႐ိုက္တာေဟာင္း ေရာဘတ္ ကယ္လီကလည္း ယင္း အေထာက္အထားမ်ားအရ စစ္အစိုးရသည္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္အတြက္ လိုအပ္ေသာ ယူေရနီ ယမ္သတၱဳ ျပဳလုပ္ရန္ ၾကိဳးစားေနေၾကာင္း ထင္ရွားသည္ဟု ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ကင္းရွင္းေရးဇံု Treaty on South East Asia Nuclear Weapon Free Zone (SEANWFZ) ကို ၁၉၉၅ ခု ဘန္ေကာက္တြင္ က်င္းပသည့္ ASEAN အစည္းအေဝး၌ လက္မွတ္ထိုးထားသည္။
ေနာက္ဆံုးထြက္လာသည့္ အစီရင္ခံစာႏွင့္ ပတ္သက္၍ IAEA က ေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး လိုအပ္ပါက စစ္အစိုးရအား ေမးျမန္းစံုစမ္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေတာင္ဥကၠလာပ ေနအိမ္တလံုး မီးေလာင္၊ တဦး ေသဆံုး
နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ)။ ။ ရန္ကုန္တိုင္း ေတာင္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေနအိမ္တလံုး ယမန္ေန႔ နံနက္ ၉ နာရီခန္႔တြင္ မီးေလာင္ခဲ့ရာ လူတဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။
ေတာင္ဥကၠလာပ အမွတ္ ၁၁ ရပ္ကြက္ ရာဇသၾကၤန္လမ္းရွိ အသက္ ၈ဝ ခန္႔အရြယ္ ေဒၚကေလးမ၏ အိမ္အမွတ္ ၁၄၄ (ေပ ၂ဝ ၊ ေပ ၃ဝ အက်ယ္) သြပ္မိုးပ်ဥ္ကာ ၂ ထပ္အိမ္ မီးေလာင္မႈအတြင္း လူပ်ဳိလူလြတ္တဦးျဖစ္သူ အသက္ ၄ဝ ႏွစ္အရြယ္ ကိုသက္ထြန္းေအာင္ ေသဆံုးသြားျခင္း ျဖစ္သည္။ ေသဆံုးသူသည္ ေဒၚကေလးမ၏ ေျမးေတာ္စပ္သူျဖစ္ၿပီး ကဗ်ာဆရာေမာင္စိမ္းနီ၏ သား ျဖစ္သည္။
သူသည္ လြန္ခဲ့ေသာ လပုိင္းအတြင္း အရက္ျဖတ္ခဲ့သူျဖစ္ၿပီး ေလျဖတ္ေဝဒနာကို ခံစားေနရသူျဖစ္ေၾကာင္း အကို ေတာ္စပ္သူ တဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
‘’သူ႔ကို ျပဳစုရတယ္။ သူက ႏြားႏို႔ေသာက္ခ်င္တယ္ေျပာေတာ့ သူ႔ကို ကုတင္မွာအိပ္ေနတာကေန ထူေပးခဲ့ၿပီး ႏြားႏို႔ေသာက္တယ္။ သူ ႏြားႏို႔ေသာက္ေနတုန္း အိမ္ေရွ႕လမ္းေထာင့္က ဆိုင္မွာ အသုတ္ သြားစားတာ။ တပြဲကုန္သြားတယ္။ ‘မီး’ ‘မီး’ လို႔ ေအာ္လို႔ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အိမ္က ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္သြားေတာ့ အိမ္မွာ မီးေတြက ေတာ္ေတာ္ေလးကို ဝါးမ်ဳိေနၿပီ။ အရင္ဆံုး အဖြားကို ေျပးယူၿပီး သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ အိမ္နီးခ်င္းေတြကို ေပးတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ သက္ထြန္းဆီကို သြားတာ။ သြားလို႔ မရေတာ့ဘူး။ သြားရင္ က်ေနာ္လည္း မီးေလာင္ေသမွာဆိုေတာ့ လူေတြကလည္း ေအာ္ၾကတယ္။ မသြားနဲ႔ မသြားနဲ႔ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီလိုနဲ႔ပဲ သက္ထြန္းကို က်ေနာ္တို႔ မကယ္လိုက္ႏိုင္တာပါ’’ ဟု သူက ေျပာသည္။
နံနက္ ၉ နာရီေက်ာ္ေက်ာ္တြင္ မီးေလာင္မႈ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ၉ နာရီခဲြခန္႔တြင္ ေတာင္ဥကၠလာပ၊ သဃၤန္းကြ်န္းႏွင့္ ဗဟိုမီးသတ္မွ မီးသတ္ကား စုစုေပါင္း ၁၇ စီး လာေရာက္ၿငိွမ္းသတ္ခဲ့ရာ ၁ဝ နာရီခန္႔တြင္ မီးၿငိမ္းသြားသည္။ ေနအိမ္တခုလံုး ျပာက်သြားကာ အနီးမွ အိမ္ ၂ လံုးလည္း အနည္းငယ္ ကူးစက္ခံခဲ့ရသည္။
ေနအိမ္အေပၚထပ္တြင္ ၂ ခန္း ျပဳလုပ္ထားရာ အမ်ဳိးသမီး ၂ ဦးအတြက္ တခန္းငွားထားသလို၊ ၃ ဦးပါ မိသားစုတစုကို တခန္းငွားေပးထားသည္။ ေအာက္ထပ္တြင္မူ ေသဆံုးသူ၏ ညီႏွင့္ ညီမအတြက္ သီးသန္႔တခန္း၊ အကိုဝမ္းကဲြက တခန္း၊ ေဒၚကေလးမႏွင့္ ေသဆံုးသူ ကိုသက္ထြန္းေအာင္တို႔က တခန္းတြင္ ေနထိုင္ၾကသည္။
ေသဆံုးသူသည္ ယခင္က အရက္ အလြန္အကၽြံေသာက္ခဲ့ကာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခ်ဳိ႕ယြင္းေနေၾကာင္း မိသားစုႏွင့္ နီးစပ္သည့္ အသိုင္းအဝိုင္းထံမွ စံုစမ္းသိရွိရသည္။
ယခုမီးေလာင္မႈသည္ မီးဖိုမီး မီးၾကြင္းမီးက်န္ေၾကာင့္ဟု ရန္ကုန္တိုင္း မီးသတ္ဦးစီးဌာနက ေျပာဆိုသည္။
မိသားစုႏွင့္နီးစပ္သူမ်ားကမူ အေပၚထပ္တြင္ ေနထိုင္သူမ်ားသည္ ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္သူမ်ား မဟုတ္ဘဲ၊ ေအာက္ထပ္တြင္ ေနသူမ်ားလည္း ထမင္းခ်က္စားခ်ိန္ မဟုတ္ေသးေၾကာင္းႏွင့္ ကုိသက္ထြန္းေအာင္သည္ ေဆးလိပ္ေသာက္တတ္သျဖင့္ မီးျခစ္ကို အိပ္ယာေဘးတြင္ အၿမဲထားရွိသူျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ ၎တို႔အေနျဖင့္ မီးေလာင္မႈ မည္ကဲ့သို႔ စတင္ခဲ့ရသည္ကို အတည္ျပဳႏိုင္ျခင္း မရွိၾကပါ။
လူ ၉ ဦး အိုးအိမ္မဲ့ျဖစ္သြားရာ အိမ္ရွင္ ေဒၚကေလးမကို ေဆြမ်ဳိးမ်ားက ေခၚေဆာင္သြားကာ က်န္ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ၁၁ ရက္ကြက္ သာသနာ့ဟိတ ဓမၼာ႐ံုတြင္ ေဒသခံမ်ားက ေကၽြးေမြးေစာင့္ေရွာက္ေနၾကသည္။
မီးေလာင္မႈေၾကာင့္ ဆံုး႐ႈံးမႈတန္ဖိုးမွာ က်ပ္သိန္း ၅ဝ ေက်ာ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဗဟိုမီးသတ္ ကြ်မ္းက်င္ အရာထမ္းတဦးက ခန္႔မွန္းေျပာဆိုသည္။
ေတာင္ဥကၠလာပ အမွတ္ ၁၁ ရပ္ကြက္ ရာဇသၾကၤန္လမ္းရွိ အသက္ ၈ဝ ခန္႔အရြယ္ ေဒၚကေလးမ၏ အိမ္အမွတ္ ၁၄၄ (ေပ ၂ဝ ၊ ေပ ၃ဝ အက်ယ္) သြပ္မိုးပ်ဥ္ကာ ၂ ထပ္အိမ္ မီးေလာင္မႈအတြင္း လူပ်ဳိလူလြတ္တဦးျဖစ္သူ အသက္ ၄ဝ ႏွစ္အရြယ္ ကိုသက္ထြန္းေအာင္ ေသဆံုးသြားျခင္း ျဖစ္သည္။ ေသဆံုးသူသည္ ေဒၚကေလးမ၏ ေျမးေတာ္စပ္သူျဖစ္ၿပီး ကဗ်ာဆရာေမာင္စိမ္းနီ၏ သား ျဖစ္သည္။
သူသည္ လြန္ခဲ့ေသာ လပုိင္းအတြင္း အရက္ျဖတ္ခဲ့သူျဖစ္ၿပီး ေလျဖတ္ေဝဒနာကို ခံစားေနရသူျဖစ္ေၾကာင္း အကို ေတာ္စပ္သူ တဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
‘’သူ႔ကို ျပဳစုရတယ္။ သူက ႏြားႏို႔ေသာက္ခ်င္တယ္ေျပာေတာ့ သူ႔ကို ကုတင္မွာအိပ္ေနတာကေန ထူေပးခဲ့ၿပီး ႏြားႏို႔ေသာက္တယ္။ သူ ႏြားႏို႔ေသာက္ေနတုန္း အိမ္ေရွ႕လမ္းေထာင့္က ဆိုင္မွာ အသုတ္ သြားစားတာ။ တပြဲကုန္သြားတယ္။ ‘မီး’ ‘မီး’ လို႔ ေအာ္လို႔ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အိမ္က ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္သြားေတာ့ အိမ္မွာ မီးေတြက ေတာ္ေတာ္ေလးကို ဝါးမ်ဳိေနၿပီ။ အရင္ဆံုး အဖြားကို ေျပးယူၿပီး သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ အိမ္နီးခ်င္းေတြကို ေပးတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ သက္ထြန္းဆီကို သြားတာ။ သြားလို႔ မရေတာ့ဘူး။ သြားရင္ က်ေနာ္လည္း မီးေလာင္ေသမွာဆိုေတာ့ လူေတြကလည္း ေအာ္ၾကတယ္။ မသြားနဲ႔ မသြားနဲ႔ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီလိုနဲ႔ပဲ သက္ထြန္းကို က်ေနာ္တို႔ မကယ္လိုက္ႏိုင္တာပါ’’ ဟု သူက ေျပာသည္။
နံနက္ ၉ နာရီေက်ာ္ေက်ာ္တြင္ မီးေလာင္မႈ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ၉ နာရီခဲြခန္႔တြင္ ေတာင္ဥကၠလာပ၊ သဃၤန္းကြ်န္းႏွင့္ ဗဟိုမီးသတ္မွ မီးသတ္ကား စုစုေပါင္း ၁၇ စီး လာေရာက္ၿငိွမ္းသတ္ခဲ့ရာ ၁ဝ နာရီခန္႔တြင္ မီးၿငိမ္းသြားသည္။ ေနအိမ္တခုလံုး ျပာက်သြားကာ အနီးမွ အိမ္ ၂ လံုးလည္း အနည္းငယ္ ကူးစက္ခံခဲ့ရသည္။
ေနအိမ္အေပၚထပ္တြင္ ၂ ခန္း ျပဳလုပ္ထားရာ အမ်ဳိးသမီး ၂ ဦးအတြက္ တခန္းငွားထားသလို၊ ၃ ဦးပါ မိသားစုတစုကို တခန္းငွားေပးထားသည္။ ေအာက္ထပ္တြင္မူ ေသဆံုးသူ၏ ညီႏွင့္ ညီမအတြက္ သီးသန္႔တခန္း၊ အကိုဝမ္းကဲြက တခန္း၊ ေဒၚကေလးမႏွင့္ ေသဆံုးသူ ကိုသက္ထြန္းေအာင္တို႔က တခန္းတြင္ ေနထိုင္ၾကသည္။
ေသဆံုးသူသည္ ယခင္က အရက္ အလြန္အကၽြံေသာက္ခဲ့ကာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခ်ဳိ႕ယြင္းေနေၾကာင္း မိသားစုႏွင့္ နီးစပ္သည့္ အသိုင္းအဝိုင္းထံမွ စံုစမ္းသိရွိရသည္။
ယခုမီးေလာင္မႈသည္ မီးဖိုမီး မီးၾကြင္းမီးက်န္ေၾကာင့္ဟု ရန္ကုန္တိုင္း မီးသတ္ဦးစီးဌာနက ေျပာဆိုသည္။
မိသားစုႏွင့္နီးစပ္သူမ်ားကမူ အေပၚထပ္တြင္ ေနထိုင္သူမ်ားသည္ ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္သူမ်ား မဟုတ္ဘဲ၊ ေအာက္ထပ္တြင္ ေနသူမ်ားလည္း ထမင္းခ်က္စားခ်ိန္ မဟုတ္ေသးေၾကာင္းႏွင့္ ကုိသက္ထြန္းေအာင္သည္ ေဆးလိပ္ေသာက္တတ္သျဖင့္ မီးျခစ္ကို အိပ္ယာေဘးတြင္ အၿမဲထားရွိသူျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ ၎တို႔အေနျဖင့္ မီးေလာင္မႈ မည္ကဲ့သို႔ စတင္ခဲ့ရသည္ကို အတည္ျပဳႏိုင္ျခင္း မရွိၾကပါ။
လူ ၉ ဦး အိုးအိမ္မဲ့ျဖစ္သြားရာ အိမ္ရွင္ ေဒၚကေလးမကို ေဆြမ်ဳိးမ်ားက ေခၚေဆာင္သြားကာ က်န္ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ၁၁ ရက္ကြက္ သာသနာ့ဟိတ ဓမၼာ႐ံုတြင္ ေဒသခံမ်ားက ေကၽြးေမြးေစာင့္ေရွာက္ေနၾကသည္။
မီးေလာင္မႈေၾကာင့္ ဆံုး႐ႈံးမႈတန္ဖိုးမွာ က်ပ္သိန္း ၅ဝ ေက်ာ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဗဟိုမီးသတ္ ကြ်မ္းက်င္ အရာထမ္းတဦးက ခန္႔မွန္းေျပာဆိုသည္။
လူမ်ဳိးေရး မခဲြျခားရန္ ဒုကၡသည္႐ံုးကို ဆႏၵျပ
နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ မေလးရွားေရာက္ ရခိုင္လူမ်ဳိး ဦးေရ ၅ဝ ေက်ာ္သည္္ လူမ်ဳိးေရး ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္း မျပဳဘဲ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳရန္အတြက္ ၿမိဳ႕ေတာ္ကြာလာလမ္ပူရွိ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းၾကီး႐ံုး UNHCR သို႔ ယမန္ေန႔ နံနက္ပိုင္းတြင္ သြားေရာက္ဆႏၵျပခဲ့သည္။
မေလးရွားေရာက္ ရခိုင္ဒုကၡသည္မ်ားအား UNHCR က အသိအမွတ္ျပဳ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ရန္၊ မေလးရွား အက်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းမ်ားရွိ အထိန္းသိမ္းခံ ရခိုင္မ်ားအား UNHCR က ကူညီေျဖရွင္းေပးရန္ႏွင့္ UNHCR ႐ံုးတြင္ ရခိုင္ဘာသာျပန္ ထားရွိရန္ဟူသည့္ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကို ဆႏၵျပသူမ်ားက ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကသည္။
“က်န္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြကို ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ UN က ခြဲျခားဆက္ဆံလို႔ ဆႏၵသြားျပၾကတာ။ ၿပီးေတာ့ ေထာင္ေတြနဲ႔ camp ေတြမွာဆိုလည္း UN က မၾကည့္ေပးဘူးဗ်။ လာၾကည့္ရင္ ရခိုင္ဆိုရင္ ခ်န္ထားခဲ့တယ္။ က်န္တဲ့ လူမ်ဳိးဆိုရင္ pass ေပးလိုက္တယ္။ ေနာက္တခ်က္က က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္လူမ်ဳိး ဘာသာျပန္ ေလွ်ာက္ေတာ့လည္း မခန္႔ဘူးဗ်ာ။ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ့္စကားနဲ႔ ဘာသာမျပန္ရတဲ့အတြက္ လိုရင္းမေရာက္တာေတြ ရွိတယ္” ဟု ဆႏၵျပပြဲ ျဖစ္ေျမာက္ေရး ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားသူ တဦးျဖစ္သည့္ ကိုမင္းမင္းထြန္းက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ေတာင္းဆိုခ်က္ ၃ ခ်က္ ေရးသားထားသည့္ ေပးစာကို UNHCR ႐ံုး တာဝန္ရွိသူတဦးက လက္ခံရယူကာ ၎တို႔႐ံုးအေနျဖင့္ စဥ္းစားေပးမည္ဟု ေျပာဆုိသြားခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္မွ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လအတြင္း UNHCR က ရခိုင္မ်ားကိုပါ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ရာမွ ထိုေနာက္ပိုင္းတြင္ ဒုကၡသည္ေလွ်ာက္ထားခြင့္ပင္ မရေတာ့ေၾကာင္းႏွင့္ မေလးရွားတြင္ UNHCR ၏ ေစာင့္ေရွာက္မႈကို ခံယူလိုသူ ရခိုင္လူမ်ဳိး ၁ ေသာင္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္း ဆႏၵျပသူမ်ားထံမွ သိရွိရသည္။
မေလးရွားတြင္ ရခိုင္ ဦးေရ ၁၅ဝဝဝ ခန္႔ရွိရာ ၁၇ဝဝ ခန္႔သာ UNHCR အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ရရွိထားၿပီး၊ ၅ဝဝ ခန္႔မွာ ယာယီလက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားေၾကာင္းႏွင့္ ၂၅ဝ ခန္႔မွာ တတိယႏိုင္ငံသို႔ အေျခခ်ခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္ ဒုကၡသည္ ကယ္ဆယ္ေရး ေကာ္မတီထံမွ သိရသည္။ ထို႔အျပင္ တႏိုင္ငံလံုးရွိ ထိန္းသိမ္းေရးစခန္း ၁၁ ခုတြင္ အထိန္းသိမ္းခံေနရသူ ရခိုင္လူမ်ဳိး ဦးေရ ၃ဝဝ ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႔ (မေလးရွား) ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ကိုထြန္းဝင္းညြန္႔က “က်ေနာ္တို႔ ဗမာရယ္၊ ရခိုင္ေတြရယ္ကို UN က ခြဲျခားဆက္ဆံတယ္။ ျမန္မာျပည္ကလာတဲ့ က်န္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြကိုေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ က်ေနာ္တို႔က်ေတာ့ ေလွ်ာက္လႊာေတာင္ တင္ခြင့္မရဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔ က်ေနာ္တို႔ကို အသိအမွတ္မျပဳတာလဲလို႔ UN ကို ေမးေတာ့ မင္းတို႔က ဗမာလူမ်ဳိးျဖစ္လို႔ passport (ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္) ရွိတယ္၊ ျပန္လို႔ရတယ္ ဆိုတာေလာက္ပဲ ေယဘုယ်ဆန္ဆန္ ေျဖတယ္’’ ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ခ်င္းဒုကၡသည္မ်ား ေကာ္မတီ (မေလးရွား) မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ တဦးကလည္း “ျမန္မာႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသားေတြကို အသိအမွတ္ျပဳကဒ္ ထုတ္ေပးတဲ့ေနရာမွာ ဗမာနဲ႔ ရခိုင္ေတြ မပါေတာ့တာ သတိထားမိတယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲေတာ့ က်ေနာ္ မသိဘူး” ဟု ေျပာသည္။
မေလးရွား UNHCR ႐ံုးသို႔ မဇၥ်ိမက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ရာ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ အမ်ဳိးသမီး Yante Ismail က ၎အေနျဖင့္ အေသးစိတ္ အေျခအေနကို မသိရွိသျဖင့္ ေျပာဆိုရန္ ျငင္းဆိုခဲ့သည္။
ယခုႏွစ္ ဧၿပီလကုန္အထိ မေလးရွား UNHCR သို႔ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေလွ်ာက္ထားသူႏွင့္ အသိအမွတ္ျပဳခံရၿပီးသူ စုစုေပါင္း ၈၇၇ဝဝ ဦးေရ ရွိသည့္အနက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမွာ ၈၁၂ဝဝ ရွိသည့္အထဲတြင္ ခ်င္း (၃၉၁ဝဝ)၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာ (၁၈၈ဝဝ)၊ ျမန္မာမူဆလင္ (၅၉ဝဝ)၊ မြန္ (၃၈ဝဝ)၊ ကခ်င္ (၃၆ဝဝ) ႏွင့္ အျခားလူနည္းစုမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း UNHCR (မေလးရွား) ဝဘ္ဆိုဒ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
က်န္အေရအတြက္မ်ားမွာ သီရိလကၤာ၊ ဆိုမားလီး၊ အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္နစၥတန္မွ ျဖစ္သည္။ ဒုကၡသည္ႏွင့္ ေလွ်ာက္ထားဆဲ အားလံုး၏ ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ အမ်ဳိးသားမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားျဖစ္သည္။ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ အေရအတြက္မွာ ၁၉ဝဝဝ ပင္ ရွိသည္။
မေလးရွားသည္ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ကုလသမဂၢ၏ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ သေဘာတူစာခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားျခင္း မရွိေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ UNHCR ဒုကၡသည္လက္မွတ္ ရရွိထားသူမ်ား၊ ခိုလႈံခြင့္ ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံမဲ့မ်ားအား တရားမဝင္ ကူးေျပာင္းလာသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ေလ့ရွိသည္။ တရားမဝင္ အလုပ္သမားမ်ားကိုလည္း ေငြဒဏ္ႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ေလ့ရွိသည္။
ကြာလာလမ္ပူတြင္ တရားမဝင္ အလုပ္သမားအျဖစ္ ေနထိုင္သူ ျမန္မာႏုိင္ငံသားတဦးက “က်ေနာ္တို႔က ရဲဖမ္းမခံရေအာင္ သူမ်ား passport ကို ကပ္ခြာလုပ္ၿပီး ေနတယ္ေလ။ UN ကလည္း အသိအမွတ္မျပဳ၊ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ကဒ္နဲ႔လည္း မရဘူး။ ဖမ္းတာပဲ” ဟု ေျပာသည္။
လယ္ယာေျမသိမ္းပိုက္ျခင္း၊ လုပ္အားေပးခိုင္းေစျခင္း၊ စစ္မက္ျဖစ္ပြားျခင္းႏွင့္ စီးပြားေရးက်ပ္တည္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား သိန္းေပါင္းမ်ားစြာသည္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားသာမက မေလးရွားသို႔ပါ သြားေရာက္ကာ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေလွ်ာက္ထားျခင္းႏွင့္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
မေလးရွားေရာက္ ရခိုင္ဒုကၡသည္မ်ားအား UNHCR က အသိအမွတ္ျပဳ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ရန္၊ မေလးရွား အက်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းမ်ားရွိ အထိန္းသိမ္းခံ ရခိုင္မ်ားအား UNHCR က ကူညီေျဖရွင္းေပးရန္ႏွင့္ UNHCR ႐ံုးတြင္ ရခိုင္ဘာသာျပန္ ထားရွိရန္ဟူသည့္ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကို ဆႏၵျပသူမ်ားက ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကသည္။
“က်န္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြကို ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ UN က ခြဲျခားဆက္ဆံလို႔ ဆႏၵသြားျပၾကတာ။ ၿပီးေတာ့ ေထာင္ေတြနဲ႔ camp ေတြမွာဆိုလည္း UN က မၾကည့္ေပးဘူးဗ်။ လာၾကည့္ရင္ ရခိုင္ဆိုရင္ ခ်န္ထားခဲ့တယ္။ က်န္တဲ့ လူမ်ဳိးဆိုရင္ pass ေပးလိုက္တယ္။ ေနာက္တခ်က္က က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္လူမ်ဳိး ဘာသာျပန္ ေလွ်ာက္ေတာ့လည္း မခန္႔ဘူးဗ်ာ။ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ့္စကားနဲ႔ ဘာသာမျပန္ရတဲ့အတြက္ လိုရင္းမေရာက္တာေတြ ရွိတယ္” ဟု ဆႏၵျပပြဲ ျဖစ္ေျမာက္ေရး ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားသူ တဦးျဖစ္သည့္ ကိုမင္းမင္းထြန္းက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ေတာင္းဆိုခ်က္ ၃ ခ်က္ ေရးသားထားသည့္ ေပးစာကို UNHCR ႐ံုး တာဝန္ရွိသူတဦးက လက္ခံရယူကာ ၎တို႔႐ံုးအေနျဖင့္ စဥ္းစားေပးမည္ဟု ေျပာဆုိသြားခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္မွ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လအတြင္း UNHCR က ရခိုင္မ်ားကိုပါ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ရာမွ ထိုေနာက္ပိုင္းတြင္ ဒုကၡသည္ေလွ်ာက္ထားခြင့္ပင္ မရေတာ့ေၾကာင္းႏွင့္ မေလးရွားတြင္ UNHCR ၏ ေစာင့္ေရွာက္မႈကို ခံယူလိုသူ ရခိုင္လူမ်ဳိး ၁ ေသာင္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္း ဆႏၵျပသူမ်ားထံမွ သိရွိရသည္။
မေလးရွားတြင္ ရခိုင္ ဦးေရ ၁၅ဝဝဝ ခန္႔ရွိရာ ၁၇ဝဝ ခန္႔သာ UNHCR အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ရရွိထားၿပီး၊ ၅ဝဝ ခန္႔မွာ ယာယီလက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားေၾကာင္းႏွင့္ ၂၅ဝ ခန္႔မွာ တတိယႏိုင္ငံသို႔ အေျခခ်ခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္ ဒုကၡသည္ ကယ္ဆယ္ေရး ေကာ္မတီထံမွ သိရသည္။ ထို႔အျပင္ တႏိုင္ငံလံုးရွိ ထိန္းသိမ္းေရးစခန္း ၁၁ ခုတြင္ အထိန္းသိမ္းခံေနရသူ ရခိုင္လူမ်ဳိး ဦးေရ ၃ဝဝ ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႔ (မေလးရွား) ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ကိုထြန္းဝင္းညြန္႔က “က်ေနာ္တို႔ ဗမာရယ္၊ ရခိုင္ေတြရယ္ကို UN က ခြဲျခားဆက္ဆံတယ္။ ျမန္မာျပည္ကလာတဲ့ က်န္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြကိုေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ က်ေနာ္တို႔က်ေတာ့ ေလွ်ာက္လႊာေတာင္ တင္ခြင့္မရဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔ က်ေနာ္တို႔ကို အသိအမွတ္မျပဳတာလဲလို႔ UN ကို ေမးေတာ့ မင္းတို႔က ဗမာလူမ်ဳိးျဖစ္လို႔ passport (ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္) ရွိတယ္၊ ျပန္လို႔ရတယ္ ဆိုတာေလာက္ပဲ ေယဘုယ်ဆန္ဆန္ ေျဖတယ္’’ ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ခ်င္းဒုကၡသည္မ်ား ေကာ္မတီ (မေလးရွား) မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ တဦးကလည္း “ျမန္မာႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသားေတြကို အသိအမွတ္ျပဳကဒ္ ထုတ္ေပးတဲ့ေနရာမွာ ဗမာနဲ႔ ရခိုင္ေတြ မပါေတာ့တာ သတိထားမိတယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲေတာ့ က်ေနာ္ မသိဘူး” ဟု ေျပာသည္။
မေလးရွား UNHCR ႐ံုးသို႔ မဇၥ်ိမက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ရာ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ အမ်ဳိးသမီး Yante Ismail က ၎အေနျဖင့္ အေသးစိတ္ အေျခအေနကို မသိရွိသျဖင့္ ေျပာဆိုရန္ ျငင္းဆိုခဲ့သည္။
ယခုႏွစ္ ဧၿပီလကုန္အထိ မေလးရွား UNHCR သို႔ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေလွ်ာက္ထားသူႏွင့္ အသိအမွတ္ျပဳခံရၿပီးသူ စုစုေပါင္း ၈၇၇ဝဝ ဦးေရ ရွိသည့္အနက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမွာ ၈၁၂ဝဝ ရွိသည့္အထဲတြင္ ခ်င္း (၃၉၁ဝဝ)၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာ (၁၈၈ဝဝ)၊ ျမန္မာမူဆလင္ (၅၉ဝဝ)၊ မြန္ (၃၈ဝဝ)၊ ကခ်င္ (၃၆ဝဝ) ႏွင့္ အျခားလူနည္းစုမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း UNHCR (မေလးရွား) ဝဘ္ဆိုဒ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
က်န္အေရအတြက္မ်ားမွာ သီရိလကၤာ၊ ဆိုမားလီး၊ အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္နစၥတန္မွ ျဖစ္သည္။ ဒုကၡသည္ႏွင့္ ေလွ်ာက္ထားဆဲ အားလံုး၏ ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ အမ်ဳိးသားမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားျဖစ္သည္။ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ အေရအတြက္မွာ ၁၉ဝဝဝ ပင္ ရွိသည္။
မေလးရွားသည္ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ကုလသမဂၢ၏ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ သေဘာတူစာခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးထားျခင္း မရွိေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ UNHCR ဒုကၡသည္လက္မွတ္ ရရွိထားသူမ်ား၊ ခိုလႈံခြင့္ ေလွ်ာက္ထားသူမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံမဲ့မ်ားအား တရားမဝင္ ကူးေျပာင္းလာသူမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ေလ့ရွိသည္။ တရားမဝင္ အလုပ္သမားမ်ားကိုလည္း ေငြဒဏ္ႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ေလ့ရွိသည္။
ကြာလာလမ္ပူတြင္ တရားမဝင္ အလုပ္သမားအျဖစ္ ေနထိုင္သူ ျမန္မာႏုိင္ငံသားတဦးက “က်ေနာ္တို႔က ရဲဖမ္းမခံရေအာင္ သူမ်ား passport ကို ကပ္ခြာလုပ္ၿပီး ေနတယ္ေလ။ UN ကလည္း အသိအမွတ္မျပဳ၊ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ကဒ္နဲ႔လည္း မရဘူး။ ဖမ္းတာပဲ” ဟု ေျပာသည္။
လယ္ယာေျမသိမ္းပိုက္ျခင္း၊ လုပ္အားေပးခိုင္းေစျခင္း၊ စစ္မက္ျဖစ္ပြားျခင္းႏွင့္ စီးပြားေရးက်ပ္တည္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား သိန္းေပါင္းမ်ားစြာသည္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားသာမက မေလးရွားသို႔ပါ သြားေရာက္ကာ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေလွ်ာက္ထားျခင္းႏွင့္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ေရႊတူးေဖာ္ေရးေၾကာင့္ အိမ္ယာေျမမ်ားေျပာင္းေရႊ႕ေန
ေနပူက်ဲက်ဲ ေမချမစ္ကမ္းတြင္ အင္ဝိုင္းကိုင္ကာ တစ္ကိုယ္လံုးေရမ်ား ရႊဲစိုေနေသာ္လည္း ကရုမစိုက္ႏိုင္ေသာ ဇနီးေမာင္ႏွံ (Bambing) သည္ ေမ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီးႀကီးျဖင့္ ေရႊက်င္ေနသည္။ သူတို႔မၾကာခင္ တစ္ခါမွ မေရာက္ဖူးသည့္ ရြာသစ္(လြယ္ငူးဘြမ္ေတာင္ေျခ)သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ရေတာ့မည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ဝိုင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္ရိွ ေမချမစ္ကမ္းနား ဗန္ဗိန္ေက်းရြာသည္ ေရႊတူးေဖာ္လုပ္ငန္းအတြက္ ၿပီးခဲ့သည့္လမွ လြယ္ငူးဘြမ္ေတာင္ေျခသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနသည္။
နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ကူးေျပာင္းသြားသည့္ NDA-K ဥကၠ႒ေဟာင္း ဇခုန္တိန္႔ယိန္း မိသားစု ပိုင္ ပန္ဝါအထြဋ္အထိပ္ကုမၸဏီ မွ ေရႊတူးေဖာ္ေရးအတြက္ ၎ေက်းရြာေျပာင္းေရႊ႕ရျခင္းျဖစ္သည္။
ခ်ီေဖြၿမိဳ႕နယ္ရိွ ေမချမစ္တြင္ေရကာတာတည္ေဆာက္ျခင္းေၾကာင့္ ေမချမစ္တေလွ်က္ ေက်းရြာမ်ား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးျခံမ်ား ေရလြမ္းမိုးမႈတြင္ပ်က္ဆီးဆံုးရႈံးသြားႏိုင္သျဖင့္ အိမ္ယာေျမမ်ား အလဟသမျဖစ္ေစရန္ ၎ေနရာ၌ ေရႊတူးေဖာ္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဦးဇခံုတိန္႔ယိန္းမွ ေျပာသည္။
ဤသို႔ ေမချမစ္ကို ပိတ္လုိက္ျခင္းျဖစ္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ လိေမၼာ္သီးအထြက္ေကာင္းဆံုး မန္ေဒါင္ေက်းရြာ (Mandawng mare)၊ ဒံုဗန္ေက်းရြာ၊ ဗန္ဗိန္ရြာတို႔သည္လည္း ေရလႊမ္းမိုးမႈတြင္ပါသြားႏိုင္သည္။
ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ႏွင့္ မိုင္၂၀ေက်ာ္ေဝး ဗန္ဗိန္ေက်းရြာကို ဦးရွေဇာ္လြမ္းေဇာင္းသည္ စားအုန္းဆီ၊ လိေမၼာ္၊ ဒညႇင္းစသည့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးုျခံအေနျဖင့္ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ယင္းေက်းရြာတြင္ အိမ္ေျခ ၃၀ေက်ာ္ရိွသည္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (ေကအိုင္အုိ) အပစ္အခတ္ရပ္ဆဲ ေနာက္ပိုင္း ေတာခိုေနသည့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ား ဗန္ဗိုင္ေက်းရြာသို႔ လာေရာက္ေနထိုင္လာျခင္းျဖစ္သည္။ “ႏိုင္ငံေရး အေျခအေန ေအးခ်မ္းသြားခ်ိန္မွ အိမ္ၿခံေျမမရိွလို႔ စုေဝးၿပီး ေနထိုင္လာၾကတယ္” ဟု ဝိုင္းေမာ္ ေဒသခံခရစ္ယာန္ ဆရာတစ္ဦးမွ ေျပာျပသည္။
၎က ဆက္ၿပီး “ အရင္ဗန္ဗိန္ရြာက ပ်က္ဆီးသြားၿပီ၊ အခုေနာက္ပိုင္းမွစတည္လာတာ၊ ေျမဆီလြာအရမ္းေကာင္းလို႔ လာေနတာ” ဟု ေျပာျပသည္။
အရင္းအႏွီးမရိွသည့္ မိသားစုမ်ားသည္ မံုညွင္းဆီထုတ္သည့္ မံုညႇင္း၊ ရိုးရိုးမံုညႇင္း၊ အာလူး၊ ငရုတ္၊ ခရမ္းသီး အစရိွသည့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားစိုက္ကာ သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းျပဳလုပ္ၾကသည္။
အရင္က သူတို႔ဇနီးေမာင္ႏွံသည္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းျပဳကာေပ်ာ္ရႊင္သည့္ ဘဝကိုျဖတ္သန္းလာခဲ့သည္။ “ေရႀကီးသြားရင္ပါသြားမဲ့ ေျမစာ၊ သူတို႔ေလာင္းၿပီးသြားတဲ့ ေျမစာေတာင္မယူခိုင္းဘူး” ဟု သူတို႔ေရႊက်င္ရာတြင္ ေျမကြက္မရိွေၾကာင္း ဇနီးသည္မွ ေျပာသည္။
၎သို႔အိမ္ျခံေျမမ်ား ေရႊတူးေဖာ္ေရး လုပ္ကြက္တြင္ ပါေနေသာ္ေၾကာင့္ ဦးဇခံုတိန္႔ယိန္းမွ ဝယ္ယူလိုက္သည္။
ကေလးေတြ ေက်ာင္းတက္ဖို႔ ေငြစုရမည့္ေဇာျဖင့္ ေန႔မအားညမအား ေရႊက်င္ေနရသည္။
“ကေလးေက်ာင္းစရိတ္လည္းမရိွဘူး၊ အိမ္ျပန္ခ်င္တယ္ လမ္းစရိတ္မရိွလို႔ မျပန္ႏိုင္ေသးတာ၊ အိမ္က ၁၀တန္း တက္မဲ့ကေလးတစ္ေယက္ရိွတယ္ေလ” ဟု သူမ၏ ခံစားခ်က္ကို ဆက္ေျပာသည္။
အရံႈးေတြထဲမွ တစ္ေန႔တြင္ ေရႊသံုးေရြး ရ၍ သူတို႔ဇနီးေမာင္ႏွံေပ်ာ္ေနၾကရသည္။ ၎မွ “တစ္ေနကုန္ ေရႊက်င္ရင္လည္း တစ္ခါမွ မရသည့္အခ်ိန္ကမ်ားေနတယ္”ဟု သူမဆိုသည္။
ယခုတြင္ ျမစ္ကမ္းပါး အိမ္ျခံမ်ားကို အရင္ေရာင္းကာ ယင္းေဒသခံမ်ားကို တစ္အိမ္လွ်င္ က်ပ္၁သိန္းတန္ လက္စြပ္တစ္ကြင္းဆီေပးေနသည္။ ေနာက္ထပ္ ေျမကြက္မ်ားေရာင္းရလွ်င္ ဦးရွေဇာ္လြမ္းေခါင္မွ လြယ္ငူဘြမ္ေတာင္ေျခတြင္ က်ပ္၁၀သိန္းတန္ အိမ္ေဆာက္လုပ္ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားမွ ေျပာသည္။
လြယ္ငူဘြမ္ေတာင္ေျခသည္ လဝါယန္ဌာေနျပည္သူ႔စစ္(လဆန္ေအာင္၀ါ) လက္ေအာက္ခံ နယ္ေျမျဖစ္သည္။
၎ျပည္သူ႔စစ္သည္ KIO (ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔) မွ ခြဲထြက္ကာ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာ တပ္မေတာ္ လက္ေအာက္ခံ ျပည္သူ႔စစ္အျဖင့္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။
ေမခ၊ မလိချမစ္ႏွင့္ ျမစ္ဆံုေရေအာက္ရိွ သယံဇာတ ေရႊသတၲဳမ်ားကို ဦးဇခံုတိန္႔ယိန္း၊ ဦးလဆန္ေအာင္ဝါတို႔အား ႏိုင္ငံေတာ္မွ ခြင့္ျပဳႏိုင္ေသာ အခ်ိန္ကာလအထိ သတၲဳတြင္းဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ တူးေဖာ္၊ ထုတ္လုပ္၊ ေရာင္းခ်လုပ္ကိုင္ရန္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ကို ၂၀၁၀ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၈)ရက္က ခ်ဳပ္ဆိုထားသည္။
ယခင္ေတြ ေဒသခံ မ်ားသည္ ၿခံစိုက္ပ်ိဳး၍ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းျပဳကာ ယခုတြင္မူ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ေနၾကရ သည္။ ေျပာင္းေရႊ႕ရမည့္ အိမ္ၿခံေျမမရိွ၍ ခုထိမေျပာင္းရေသးေသာ ထိုဇနီးေမာင္ႏွံႏွင့္ အိမ္ေျခ ၆အိမ္က်န္ေန ေသးသည္။
ဒီႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းက မန္ေဒါင္ လိေမၼာ္ၿခံတၿခံကို အခုလို ေျမတူးစက္မ်ားျဖင့္ ေရႊတူးရန္ျပင္ဆင္ေနပုံ။ ဓါတ္ပုံ - KDNG
နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ကူးေျပာင္းသြားသည့္ NDA-K ဥကၠ႒ေဟာင္း ဇခုန္တိန္႔ယိန္း မိသားစု ပိုင္ ပန္ဝါအထြဋ္အထိပ္ကုမၸဏီ မွ ေရႊတူးေဖာ္ေရးအတြက္ ၎ေက်းရြာေျပာင္းေရႊ႕ရျခင္းျဖစ္သည္။
ခ်ီေဖြၿမိဳ႕နယ္ရိွ ေမချမစ္တြင္ေရကာတာတည္ေဆာက္ျခင္းေၾကာင့္ ေမချမစ္တေလွ်က္ ေက်းရြာမ်ား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးျခံမ်ား ေရလြမ္းမိုးမႈတြင္ပ်က္ဆီးဆံုးရႈံးသြားႏိုင္သျဖင့္ အိမ္ယာေျမမ်ား အလဟသမျဖစ္ေစရန္ ၎ေနရာ၌ ေရႊတူးေဖာ္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဦးဇခံုတိန္႔ယိန္းမွ ေျပာသည္။
ဤသို႔ ေမချမစ္ကို ပိတ္လုိက္ျခင္းျဖစ္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ လိေမၼာ္သီးအထြက္ေကာင္းဆံုး မန္ေဒါင္ေက်းရြာ (Mandawng mare)၊ ဒံုဗန္ေက်းရြာ၊ ဗန္ဗိန္ရြာတို႔သည္လည္း ေရလႊမ္းမိုးမႈတြင္ပါသြားႏိုင္သည္။
ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ႏွင့္ မိုင္၂၀ေက်ာ္ေဝး ဗန္ဗိန္ေက်းရြာကို ဦးရွေဇာ္လြမ္းေဇာင္းသည္ စားအုန္းဆီ၊ လိေမၼာ္၊ ဒညႇင္းစသည့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးုျခံအေနျဖင့္ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ယင္းေက်းရြာတြင္ အိမ္ေျခ ၃၀ေက်ာ္ရိွသည္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (ေကအိုင္အုိ) အပစ္အခတ္ရပ္ဆဲ ေနာက္ပိုင္း ေတာခိုေနသည့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ား ဗန္ဗိုင္ေက်းရြာသို႔ လာေရာက္ေနထိုင္လာျခင္းျဖစ္သည္။ “ႏိုင္ငံေရး အေျခအေန ေအးခ်မ္းသြားခ်ိန္မွ အိမ္ၿခံေျမမရိွလို႔ စုေဝးၿပီး ေနထိုင္လာၾကတယ္” ဟု ဝိုင္းေမာ္ ေဒသခံခရစ္ယာန္ ဆရာတစ္ဦးမွ ေျပာျပသည္။
၎က ဆက္ၿပီး “ အရင္ဗန္ဗိန္ရြာက ပ်က္ဆီးသြားၿပီ၊ အခုေနာက္ပိုင္းမွစတည္လာတာ၊ ေျမဆီလြာအရမ္းေကာင္းလို႔ လာေနတာ” ဟု ေျပာျပသည္။
အရင္းအႏွီးမရိွသည့္ မိသားစုမ်ားသည္ မံုညွင္းဆီထုတ္သည့္ မံုညႇင္း၊ ရိုးရိုးမံုညႇင္း၊ အာလူး၊ ငရုတ္၊ ခရမ္းသီး အစရိွသည့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားစိုက္ကာ သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းျပဳလုပ္ၾကသည္။
အရင္က သူတို႔ဇနီးေမာင္ႏွံသည္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းျပဳကာေပ်ာ္ရႊင္သည့္ ဘဝကိုျဖတ္သန္းလာခဲ့သည္။ “ေရႀကီးသြားရင္ပါသြားမဲ့ ေျမစာ၊ သူတို႔ေလာင္းၿပီးသြားတဲ့ ေျမစာေတာင္မယူခိုင္းဘူး” ဟု သူတို႔ေရႊက်င္ရာတြင္ ေျမကြက္မရိွေၾကာင္း ဇနီးသည္မွ ေျပာသည္။
၎သို႔အိမ္ျခံေျမမ်ား ေရႊတူးေဖာ္ေရး လုပ္ကြက္တြင္ ပါေနေသာ္ေၾကာင့္ ဦးဇခံုတိန္႔ယိန္းမွ ဝယ္ယူလိုက္သည္။
ကေလးေတြ ေက်ာင္းတက္ဖို႔ ေငြစုရမည့္ေဇာျဖင့္ ေန႔မအားညမအား ေရႊက်င္ေနရသည္။
“ကေလးေက်ာင္းစရိတ္လည္းမရိွဘူး၊ အိမ္ျပန္ခ်င္တယ္ လမ္းစရိတ္မရိွလို႔ မျပန္ႏိုင္ေသးတာ၊ အိမ္က ၁၀တန္း တက္မဲ့ကေလးတစ္ေယက္ရိွတယ္ေလ” ဟု သူမ၏ ခံစားခ်က္ကို ဆက္ေျပာသည္။
အရံႈးေတြထဲမွ တစ္ေန႔တြင္ ေရႊသံုးေရြး ရ၍ သူတို႔ဇနီးေမာင္ႏွံေပ်ာ္ေနၾကရသည္။ ၎မွ “တစ္ေနကုန္ ေရႊက်င္ရင္လည္း တစ္ခါမွ မရသည့္အခ်ိန္ကမ်ားေနတယ္”ဟု သူမဆိုသည္။
ယခုတြင္ ျမစ္ကမ္းပါး အိမ္ျခံမ်ားကို အရင္ေရာင္းကာ ယင္းေဒသခံမ်ားကို တစ္အိမ္လွ်င္ က်ပ္၁သိန္းတန္ လက္စြပ္တစ္ကြင္းဆီေပးေနသည္။ ေနာက္ထပ္ ေျမကြက္မ်ားေရာင္းရလွ်င္ ဦးရွေဇာ္လြမ္းေခါင္မွ လြယ္ငူဘြမ္ေတာင္ေျခတြင္ က်ပ္၁၀သိန္းတန္ အိမ္ေဆာက္လုပ္ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားမွ ေျပာသည္။
လြယ္ငူဘြမ္ေတာင္ေျခသည္ လဝါယန္ဌာေနျပည္သူ႔စစ္(လဆန္ေအာင္၀ါ) လက္ေအာက္ခံ နယ္ေျမျဖစ္သည္။
၎ျပည္သူ႔စစ္သည္ KIO (ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔) မွ ခြဲထြက္ကာ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာ တပ္မေတာ္ လက္ေအာက္ခံ ျပည္သူ႔စစ္အျဖင့္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။
ေမခ၊ မလိချမစ္ႏွင့္ ျမစ္ဆံုေရေအာက္ရိွ သယံဇာတ ေရႊသတၲဳမ်ားကို ဦးဇခံုတိန္႔ယိန္း၊ ဦးလဆန္ေအာင္ဝါတို႔အား ႏိုင္ငံေတာ္မွ ခြင့္ျပဳႏိုင္ေသာ အခ်ိန္ကာလအထိ သတၲဳတြင္းဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ တူးေဖာ္၊ ထုတ္လုပ္၊ ေရာင္းခ်လုပ္ကိုင္ရန္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ကို ၂၀၁၀ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၈)ရက္က ခ်ဳပ္ဆိုထားသည္။
ယခင္ေတြ ေဒသခံ မ်ားသည္ ၿခံစိုက္ပ်ိဳး၍ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းျပဳကာ ယခုတြင္မူ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ေနၾကရ သည္။ ေျပာင္းေရႊ႕ရမည့္ အိမ္ၿခံေျမမရိွ၍ ခုထိမေျပာင္းရေသးေသာ ထိုဇနီးေမာင္ႏွံႏွင့္ အိမ္ေျခ ၆အိမ္က်န္ေန ေသးသည္။
ကရင္အခ်င္းခ်င္း အထင္ျမင္လြဲမွားေစသည့္ လုပ္ႀကံ၀ါဒျဖန္႔မႈမ်ား ထြက္ေပၚ
ေစာအဲေခါင္ (ေကအုိင္စီ)
တုိးတက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ကရင္အမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္ (ဒီေကဘီေအ)ႏွင့္ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး (ေကအဲန္ယူ)တို႔ၾကား အခ်င္းခ်င္း အထင္အျမင္လြဲမွားေစရန္ ရည္ရြယ္ လုပ္ႀကံ႐ုိက္ကူးထားသည့္ ဗီဒီယိုဇာတ္ကားမ်ား၊ စာမ်ားကို ယခုရက္သတၱပတ္အ တြင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ အျခားေနရာမ်ားတြင္ ထြက္ေပၚလာေနေၾကာင္း ရန္ကုန္မွလာသည့္ သတင္းအရ သိရွိရသည္။
အပစ္ရပ္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔မ်ားအား နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ေျပာင္းရန္ ေနာက္ဆုံးသတ္မွတ္ခ်ိန္ ဧၿပီလ ၂၈ရက္ေန႔ ေနာက္ပုိင္း ဒီေကဘီေအတပ္ဖြဲ႔အတြင္း သေဘာထားတိုက္ဆိုင္မႈမရွိေၾကာင္း သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚလာခ်ိန္တြင္ ကရင္အခ်င္းခ်င္း ၾကား ပဋိပကၡအသြင္ေဆာင္သည့္ ဇာတ္ကားမ်ား ရည္ရြယ္ျဖန္႔ေ၀ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္တြင္းျပည္ပရွိ ကရင္အသုိင္းအ၀ုိင္းမ်ားက ေ၀ဖန္ေျပာဆုိၾကသည္။
ဒါရိုက္တာ စိုးေက်ာ္ေက်ာ္ ရိုက္ကူးထားသည့္ ဖာပြန္နယ္မွ ျဖစ္ရပ္မွန္ဆိုသည့္ ဒီေကဘီေအႏွင့္ ေကအဲန္ယူအေၾကာင္းကို အေျခခံထား သည့္ ဗီဒီယိုဇာတ္ကားကို ၿပီးခဲ့ေသာ ေမလကုန္ပိုင္းႏွင့္ ဇြန္လဆန္းပိုင္းအတြင္း ရန္ကုန္ေနရာအႏွံအျပားတြင္ ထုတ္လႊင့္ျပသခဲ့သည္ ဟု အဆိုပါဇာတ္ကားကို ၾကည့္႐ႈခဲ့ရသူ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ ကရင္လူငယ္တဦးက ဆိုသည္။
သူက “ဇာတ္လမ္းကေတာ့ လူငယ္တေယာက္ ရဟန္းခံခါနီး ေကအဲန္ယူက ဖမ္းသြားတယ္။ ေနာက္သူတို႔ရြာက အလွဴပြဲကို ျပန္ဖ်က္ဖို႔ ေကအဲန္ယူက ျပန္လႊတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီေကဘီေအက ေတြ႔ၿပီး မိဘေတြဆီ ျပန္ပို႔ေပးတယ္။ ေနာက္ ေကအဲန္ယူနဲ႔ ဒီေကဘီေအအ ၾကား ပဋိပကၡ အသြင္ေဆာင္တဲ့ ဇာတ္ကြက္ေတြလည္း ထည့္ထားပါတယ္“ဟု ေျပာသည္။
နာမည္ႀကီး သ႐ုပ္ေဆာင္မ်ား မပါ၀င္ဘဲ နာမည္အနည္းငယ္ရေနေသာ လူၾကမ္းမင္းသားတခ်ဳိ႕ ပါ၀င္သ႐ုပ္ေဆာင္ထားသည့္ အဆုိပါ ဗြီဒီယုိကားသည္ စစ္အစိုးရမွ လုပ္ႀကံ႐ိုက္ကူးထားမႈတခုသာျဖစ္သည္ဟု ယူဆေၾကာင္း ၎က ေ၀ဖန္သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
ထို႔အျပင္ ဒီေကဘီေအႏွင့္ ေကအဲန္ယူတုိ႔အၾကား ကြဲျပားမႈအခ်ဳိ႕ကို ထုတ္ႏႈတ္ထားၿပီး မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံေရးသားထားသည့္ စာ မ်ားကုိလည္း အီးေမးလ္မွတဆင့္ ကရင္မီဒီယာသမားမ်ားထံသုိ႔ လိုက္လံျဖန္႔ေ၀မႈမ်ားရွိသည္ဟု ကရင္အြန္လိုင္း မီဒီယာအသိုင္းအ ၀ိုင္းက ေျပာဆိုေနၾကသည္။
“က်ေနာ္ မသိဖူးတဲ့ အီးေမးလိပ္စာနဲ႕ ဥပမာ မိန္းကေလးနာမည္ေလးနဲ႕၊ ကရင္ေခါင္းေဆာင္ နာမည္(ပဒို)ေတြ တပ္ၿပီး က်ေနာ့္ အီး ေမးလ္ထဲကို ပို႕လာၾကတာေတြရွိတယ္။ လူထုအေနနဲ႕ေကာ၊ Bolger တေယာက္အေနနဲ႕ေကာ ဒါဟာ နအဖရဲ႕ လုပ္ႀကံ သတင္းပဲဆို တာ ဖတ္လိုက္တာနဲ႕ကို သိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နအဖေတြရဲ႕ ဝါဒျဖန္႕ရာေနာက္ မေတြေဝသြားဖို႕ အေရးႀကီးတယ္”ဟု ကရင္ဘေလာ့ ဂါတစ္ဦးျဖစ္သူ ေစာေက်ာ္ခြိက ေျပာဆိုသည္။
ဒီေကဘီေအအဖြဲ႔သည္ ၁၉၉၄ခုႏွစ္က ေကအဲန္ယူမွ ခြဲထြက္ကာ နအဖစစ္တပ္ႏွင့္ ပူးေပါင္းသည့္ ကရင္ခြဲထြက္အဖြဲ႔တခုျဖစ္ၿပီး နအဖ ၏ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ေျပာင္းေရး အစီအစဥ္ေၾကာင့္ သေဘာထားကြဲျပားမႈမ်ားရွိကာ လက္မခံသူမ်ားက ေကအဲန္ယူထံ လာ ေရာက္ပူးေပါင္းမႈမ်ားလည္း ရွိသည္။
တုိးတက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ကရင္အမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္ (ဒီေကဘီေအ)ႏွင့္ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး (ေကအဲန္ယူ)တို႔ၾကား အခ်င္းခ်င္း အထင္အျမင္လြဲမွားေစရန္ ရည္ရြယ္ လုပ္ႀကံ႐ုိက္ကူးထားသည့္ ဗီဒီယိုဇာတ္ကားမ်ား၊ စာမ်ားကို ယခုရက္သတၱပတ္အ တြင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ အျခားေနရာမ်ားတြင္ ထြက္ေပၚလာေနေၾကာင္း ရန္ကုန္မွလာသည့္ သတင္းအရ သိရွိရသည္။
အပစ္ရပ္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔မ်ားအား နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ေျပာင္းရန္ ေနာက္ဆုံးသတ္မွတ္ခ်ိန္ ဧၿပီလ ၂၈ရက္ေန႔ ေနာက္ပုိင္း ဒီေကဘီေအတပ္ဖြဲ႔အတြင္း သေဘာထားတိုက္ဆိုင္မႈမရွိေၾကာင္း သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚလာခ်ိန္တြင္ ကရင္အခ်င္းခ်င္း ၾကား ပဋိပကၡအသြင္ေဆာင္သည့္ ဇာတ္ကားမ်ား ရည္ရြယ္ျဖန္႔ေ၀ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္တြင္းျပည္ပရွိ ကရင္အသုိင္းအ၀ုိင္းမ်ားက ေ၀ဖန္ေျပာဆုိၾကသည္။
ဒါရိုက္တာ စိုးေက်ာ္ေက်ာ္ ရိုက္ကူးထားသည့္ ဖာပြန္နယ္မွ ျဖစ္ရပ္မွန္ဆိုသည့္ ဒီေကဘီေအႏွင့္ ေကအဲန္ယူအေၾကာင္းကို အေျခခံထား သည့္ ဗီဒီယိုဇာတ္ကားကို ၿပီးခဲ့ေသာ ေမလကုန္ပိုင္းႏွင့္ ဇြန္လဆန္းပိုင္းအတြင္း ရန္ကုန္ေနရာအႏွံအျပားတြင္ ထုတ္လႊင့္ျပသခဲ့သည္ ဟု အဆိုပါဇာတ္ကားကို ၾကည့္႐ႈခဲ့ရသူ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ ကရင္လူငယ္တဦးက ဆိုသည္။
သူက “ဇာတ္လမ္းကေတာ့ လူငယ္တေယာက္ ရဟန္းခံခါနီး ေကအဲန္ယူက ဖမ္းသြားတယ္။ ေနာက္သူတို႔ရြာက အလွဴပြဲကို ျပန္ဖ်က္ဖို႔ ေကအဲန္ယူက ျပန္လႊတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီေကဘီေအက ေတြ႔ၿပီး မိဘေတြဆီ ျပန္ပို႔ေပးတယ္။ ေနာက္ ေကအဲန္ယူနဲ႔ ဒီေကဘီေအအ ၾကား ပဋိပကၡ အသြင္ေဆာင္တဲ့ ဇာတ္ကြက္ေတြလည္း ထည့္ထားပါတယ္“ဟု ေျပာသည္။
နာမည္ႀကီး သ႐ုပ္ေဆာင္မ်ား မပါ၀င္ဘဲ နာမည္အနည္းငယ္ရေနေသာ လူၾကမ္းမင္းသားတခ်ဳိ႕ ပါ၀င္သ႐ုပ္ေဆာင္ထားသည့္ အဆုိပါ ဗြီဒီယုိကားသည္ စစ္အစိုးရမွ လုပ္ႀကံ႐ိုက္ကူးထားမႈတခုသာျဖစ္သည္ဟု ယူဆေၾကာင္း ၎က ေ၀ဖန္သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
ထို႔အျပင္ ဒီေကဘီေအႏွင့္ ေကအဲန္ယူတုိ႔အၾကား ကြဲျပားမႈအခ်ဳိ႕ကို ထုတ္ႏႈတ္ထားၿပီး မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံေရးသားထားသည့္ စာ မ်ားကုိလည္း အီးေမးလ္မွတဆင့္ ကရင္မီဒီယာသမားမ်ားထံသုိ႔ လိုက္လံျဖန္႔ေ၀မႈမ်ားရွိသည္ဟု ကရင္အြန္လိုင္း မီဒီယာအသိုင္းအ ၀ိုင္းက ေျပာဆိုေနၾကသည္။
“က်ေနာ္ မသိဖူးတဲ့ အီးေမးလိပ္စာနဲ႕ ဥပမာ မိန္းကေလးနာမည္ေလးနဲ႕၊ ကရင္ေခါင္းေဆာင္ နာမည္(ပဒို)ေတြ တပ္ၿပီး က်ေနာ့္ အီး ေမးလ္ထဲကို ပို႕လာၾကတာေတြရွိတယ္။ လူထုအေနနဲ႕ေကာ၊ Bolger တေယာက္အေနနဲ႕ေကာ ဒါဟာ နအဖရဲ႕ လုပ္ႀကံ သတင္းပဲဆို တာ ဖတ္လိုက္တာနဲ႕ကို သိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နအဖေတြရဲ႕ ဝါဒျဖန္႕ရာေနာက္ မေတြေဝသြားဖို႕ အေရးႀကီးတယ္”ဟု ကရင္ဘေလာ့ ဂါတစ္ဦးျဖစ္သူ ေစာေက်ာ္ခြိက ေျပာဆိုသည္။
ဒီေကဘီေအအဖြဲ႔သည္ ၁၉၉၄ခုႏွစ္က ေကအဲန္ယူမွ ခြဲထြက္ကာ နအဖစစ္တပ္ႏွင့္ ပူးေပါင္းသည့္ ကရင္ခြဲထြက္အဖြဲ႔တခုျဖစ္ၿပီး နအဖ ၏ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ေျပာင္းေရး အစီအစဥ္ေၾကာင့္ သေဘာထားကြဲျပားမႈမ်ားရွိကာ လက္မခံသူမ်ားက ေကအဲန္ယူထံ လာ ေရာက္ပူးေပါင္းမႈမ်ားလည္း ရွိသည္။
နယ္စပ္ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ေက်ာင္းသားဦးေရ ယခင္ႏွစ္ထက္ ပိုမ်ားလာ
ေစာခါးစူးညား (ေကအိုင္စီ)
သံလြင္ျမစ္ကမ္းနံေဘးရွိ အီတိုးထာ့ျပည္တြင္းဒုကၡသည္စခန္း၌ ယခုႏွစ္ ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္တြင္ ျပည္တြင္းမွ လာေရာက္ေက်ာင္း တက္သူ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားဦးေရ ၃၀၀ေက်ာ္ရွိသည့္အတြက္ ယခင္ႏွစ္ထက္ ပိုမ်ားလာသည္ဟု သိရွိရသည္။
ေတာင္ငူႏွင့္ ေညာင္ေလးပင္ခ႐ိုင္မ်ားရွိ အသက္ ၁၁ႏွစ္မွ ၁၆ႏွစ္အရြယ္ ကေလးမ်ားသည္ ၎တို႔ေဒသအတြင္း နအဖစစ္တပ္၏ ပံုမွန္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ စား၀တ္ေနေရးခက္ခဲကာ အခ်ဳိ႕မွာ ပညာသင္ၾကားရန္ ေက်ာင္းမရွိေတာ့သည့္အတြက္ နယ္စပ္ရွိ အီတိုးထာ့စခန္းသို႔ ယခုလို လာေရာက္၍ ေက်ာင္းေနၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု စခန္းေကဒဗလ်ဴအို လူမႈေရး တာ၀န္ခံ ေနာ္ဟဲေလ ထူးက ေျပာသည္။
“မႏွစ္ကဆိုရင္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားအသစ္ေတြ ၁၀၀ေက်ာ္ေလာက္ပဲ ေရာက္လာတယ္။ အခုႏွစ္ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ား လာတာေပါ့ေနာ္။ ဒါေတာင္မွ အကုန္မေရာက္လာေသးဘူး။ ေက်ာင္းက ဇြန္လ (၁)ရက္ေန႔က ဖြင့္ေနၿပီဆိုေပမဲ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြက မစံုေသးဘူး။ ေနာက္ထပ္ ေက်ာင္းလာအပ္မဲ့သူေတြလည္း ရွိဦးမွာပဲ”ဟု သူမက ေျပာသည္။
အီတိုးထာ့စခန္းတြင္ ဒုကၡသည္ဦးေရ ၄,၀၀၀ေက်ာ္ရွိရာ ေနရာအက်ယ္အ၀န္း မလံုေလာက္သည့္အတြက္ အခ်ဳိ႕ဒုကၡသည္မ်ား ကို အူး၀ဲထာ့ေနရာသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ေစခဲ့ရာ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အီတိုးထာ့စခန္း၌ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားဦးေရမွာ ၁,၀၀၀ ေက်ာ္ရွိသည့္ အထက္တန္းႏွင့္ မူလတန္းေက်ာင္းတေက်ာင္းစီႏွင့္ အူး၀ဲထာ့တြင္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား ၂၀၀ေက်ာ္ရွိသည့္ အထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္း ရွိသည္ဟု သိရသည္။
အီတိုးထာ့စခန္းရွိ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားကို ကူညီေပးေနသည့္ Karen Teacher Working Group-KTWG မွ ေစာအဲ့ဒို႔၀ါးက ယခု လို ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား အမ်ားအျပား လာေရာက္ေက်ာင္းတက္ျခင္းသည္ အထူးသျဖင့္ လြန္ခဲ့သည့္ ဇန္န၀ါရီႏွင့္ ေဖေဖာ္၀ါ ရီလအတြင္း ေညာင္ေလးပင္ခ႐ိုင္ ေက်ာက္ႀကီးႏွင့္ မံုးၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားကို နအဖ လႈပ္ရွားတပ္ဖြဲ႕က မီး႐ိႈ႕ ဖ်က္ဆီးလိုက္သည့္အတြက္ျဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
၎က “အခု တက္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြထဲက ေညာင္ေလးပင္ခ႐ိုင္က ေက်ာင္းသားေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ေဒသမွာ နအဖတပ္ ေတြက ေက်ာင္းကို မီး႐ိႈ႕လိုက္တယ္။ ဒီေတာ့ ေက်ာင္းျပန္မေဆာက္ႏိုင္ေသးတာနဲ႔ ေက်ာင္းတက္လို႔ မရဘူးေပါ့”ဟု ဆိုသည္။
အီတိုးထာ့ေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားအခ်ဳိ႕သည္ မယ္ရာမိုႏွင့္ မယ္လအူးစခန္းသို႔ ေက်ာင္းေျပာင္းသြားသူမ်ားႏွင့္ ဆယ္ တန္းေအာင္သြားသူမ်ားေၾကာင့္ နဂိုေက်ာင္းသားဦးေရ ေလ်ာ့နည္းသလိုရွိေသာ္လည္း ယခုႏွစ္ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားဦးေရ မ်ားျပားလာသည့္အတြက္ ယခင္ႏွစ္ႏွင့္ မတိမ္းမယိမ္းပင္ျဖစ္သည္ဟု စခန္း ေကဒဗလ်ဴအိုမွ ေနာ္ဟဲေလထူးက ေျပာသည္။
သံလြင္ျမစ္ကမ္းနံေဘးရွိ အီတိုးထာ့ျပည္တြင္းဒုကၡသည္စခန္း၌ ယခုႏွစ္ ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္တြင္ ျပည္တြင္းမွ လာေရာက္ေက်ာင္း တက္သူ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားဦးေရ ၃၀၀ေက်ာ္ရွိသည့္အတြက္ ယခင္ႏွစ္ထက္ ပိုမ်ားလာသည္ဟု သိရွိရသည္။
ေတာင္ငူႏွင့္ ေညာင္ေလးပင္ခ႐ိုင္မ်ားရွိ အသက္ ၁၁ႏွစ္မွ ၁၆ႏွစ္အရြယ္ ကေလးမ်ားသည္ ၎တို႔ေဒသအတြင္း နအဖစစ္တပ္၏ ပံုမွန္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ စား၀တ္ေနေရးခက္ခဲကာ အခ်ဳိ႕မွာ ပညာသင္ၾကားရန္ ေက်ာင္းမရွိေတာ့သည့္အတြက္ နယ္စပ္ရွိ အီတိုးထာ့စခန္းသို႔ ယခုလို လာေရာက္၍ ေက်ာင္းေနၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု စခန္းေကဒဗလ်ဴအို လူမႈေရး တာ၀န္ခံ ေနာ္ဟဲေလ ထူးက ေျပာသည္။
“မႏွစ္ကဆိုရင္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားအသစ္ေတြ ၁၀၀ေက်ာ္ေလာက္ပဲ ေရာက္လာတယ္။ အခုႏွစ္ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ား လာတာေပါ့ေနာ္။ ဒါေတာင္မွ အကုန္မေရာက္လာေသးဘူး။ ေက်ာင္းက ဇြန္လ (၁)ရက္ေန႔က ဖြင့္ေနၿပီဆိုေပမဲ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြက မစံုေသးဘူး။ ေနာက္ထပ္ ေက်ာင္းလာအပ္မဲ့သူေတြလည္း ရွိဦးမွာပဲ”ဟု သူမက ေျပာသည္။
အီတိုးထာ့စခန္းတြင္ ဒုကၡသည္ဦးေရ ၄,၀၀၀ေက်ာ္ရွိရာ ေနရာအက်ယ္အ၀န္း မလံုေလာက္သည့္အတြက္ အခ်ဳိ႕ဒုကၡသည္မ်ား ကို အူး၀ဲထာ့ေနရာသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ေစခဲ့ရာ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အီတိုးထာ့စခန္း၌ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားဦးေရမွာ ၁,၀၀၀ ေက်ာ္ရွိသည့္ အထက္တန္းႏွင့္ မူလတန္းေက်ာင္းတေက်ာင္းစီႏွင့္ အူး၀ဲထာ့တြင္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား ၂၀၀ေက်ာ္ရွိသည့္ အထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္း ရွိသည္ဟု သိရသည္။
အီတိုးထာ့စခန္းရွိ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားကို ကူညီေပးေနသည့္ Karen Teacher Working Group-KTWG မွ ေစာအဲ့ဒို႔၀ါးက ယခု လို ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား အမ်ားအျပား လာေရာက္ေက်ာင္းတက္ျခင္းသည္ အထူးသျဖင့္ လြန္ခဲ့သည့္ ဇန္န၀ါရီႏွင့္ ေဖေဖာ္၀ါ ရီလအတြင္း ေညာင္ေလးပင္ခ႐ိုင္ ေက်ာက္ႀကီးႏွင့္ မံုးၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားကို နအဖ လႈပ္ရွားတပ္ဖြဲ႕က မီး႐ိႈ႕ ဖ်က္ဆီးလိုက္သည့္အတြက္ျဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
၎က “အခု တက္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြထဲက ေညာင္ေလးပင္ခ႐ိုင္က ေက်ာင္းသားေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ေဒသမွာ နအဖတပ္ ေတြက ေက်ာင္းကို မီး႐ိႈ႕လိုက္တယ္။ ဒီေတာ့ ေက်ာင္းျပန္မေဆာက္ႏိုင္ေသးတာနဲ႔ ေက်ာင္းတက္လို႔ မရဘူးေပါ့”ဟု ဆိုသည္။
အီတိုးထာ့ေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားအခ်ဳိ႕သည္ မယ္ရာမိုႏွင့္ မယ္လအူးစခန္းသို႔ ေက်ာင္းေျပာင္းသြားသူမ်ားႏွင့္ ဆယ္ တန္းေအာင္သြားသူမ်ားေၾကာင့္ နဂိုေက်ာင္းသားဦးေရ ေလ်ာ့နည္းသလိုရွိေသာ္လည္း ယခုႏွစ္ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားဦးေရ မ်ားျပားလာသည့္အတြက္ ယခင္ႏွစ္ႏွင့္ မတိမ္းမယိမ္းပင္ျဖစ္သည္ဟု စခန္း ေကဒဗလ်ဴအိုမွ ေနာ္ဟဲေလထူးက ေျပာသည္။
ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း နအဖႏွင့္ ဒီေကဘီေအ တပ္ဖဲြ႕ ၀င္မ်ား အင္အား ၁၅၀ေက်ာ္ တုိးခ်ဲ႕လာ
အင္အား ၁၅၀ေက်ာ္ရွိ နအဖႏွင့္ ဒီေကဘီေအ ဗဟုိလုံၿခဳံေရး ပူးေပါင္းတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားသည္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္အစီအစဥ္ကုိ ျငင္းဆန္ ထားေသာ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ တုိးတက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ကရင္အမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္ (ဒီေကဘီေအ)အဖြဲ႔ကုိ ဖိအားေပးရန္ ကရင္ ျပည္နယ္၊ ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ေ၀ၚေလဂြင္သုိ႔ တပ္အင္အားတုိးခ်ဲ႕လာသည္ဟု သိရသည္။
အင္အား(၁၅၀)ေက်ာ္ရွိေသာ နအဖ စစ္ကြပ္ကဲေရးဌာနခ်ဳပ္-စကခ(၈)လက္ေအာက္ခံ ခမရ(၄၀၃)ႏွင့္ ၿမိဳင္ႀကီးငူအေျခစုိက္ ဒီေကဘီ ေအ ဗဟုိလုံၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႕၀င္တုိ႔ ပူးေပါင္းတပ္ဖြဲ႔သည္ ေ၀ၚေလဂြင္သုိ႔ ယေန႔မနက္ (၁၀)နာရီတြင္ တက္ေရာက္လာၿပီး နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ကို ျငင္းဆန္ထားသည့္ ဗုိလ္မွဴးႀကီးေစာလားပြယ္(ဗုိလ္ႏႈတ္ခမ္းေမႊး) ဦးစီးသည့္ ဒီေကဘီေအ တပ္မဟာ(၅)တပ္ဖဲြ႕ကို ဖိအားေပး ရန္အတြက္ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ထိုေဒသတြင္ လႈပ္ရွားေနေသာ ေကအဲန္အယ္လ္ေအ တပ္ရင္း(၂၀၁)မွ ဒုတပ္ရင္းမွဴး ဗုိလ္မွဴးေစာၾကည္ေအာင္က ေျပာသည္။
၎က “က်ေနာ္တုိ႔ သိရသေလာက္ဆုိရင္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ကို လက္မခံတဲ့ ဗုိလ္ႏႈတ္ခမ္းေမႊးကို လက္မွတ္ထုိးလာေအာင္ ဖိအားေပး ဖုိ႔အတြက္ တက္လာတာျဖစ္တယ္။ မနက္ျဖန္က်ရင္ ႏႈတ္ခမ္းေမႊးနဲ႔ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးဖုိ႔ ရွိတယ္။ ဒီကိစၥကို ႏႈတ္ခမ္းေမႊးဘက္က လက္ မွတ္ထုိးမထုိးဆုိတာက တရက္ႏွစ္ရက္ေလာက္ေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရအုံးမယ္ ထင္ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ထုိကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဒီေကဘီေအ တပ္မဟာ(၅)မွ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးကုိ ေကအုိင္စီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာတြင္ ယခု လုိ ေျပာသည္။ “တပ္အေျပာင္းအလဲလုပ္ဖုိ႔အတြက္ တက္လာတာပါ။ တျခားဘာကိစၥမွ မပါပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ အနီးကပ္ေနတဲ့လူေတြ ေတာင္မွ ဘာမွမသိဘူး”ဟု ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလ ၂၈ရက္ေန႔က နယ္ျခားေစာင့္တပ္အသြင္ကူးေျပာင္းရန္ ေနာက္ဆုံးရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့အခ်ိန္တြင္ ဒီေကဘီေအ တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ားအတြင္း သေဘာထားကဲြလဲြမႈမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့ၿပီး ေ၀ၚေလဂြင္တြင္ နအဖတပ္က အင္အား ၉၀နီးပါး တုိးခ်ဲ႕လာခဲ့သလုိ ဒီေကဘီေအဘက္တြင္လည္း စစ္ေရးျပင္ဆင္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။
တၿပိဳင္နက္တည္းတြင္ ယခင္လဆန္းပုိင္းတုန္းက ဗုိလ္မွဴးႀကီးေစာလားပြယ္က နယ္ျခားေစာင့္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကိစၥကို တိတ္တ ဆိတ္ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့သည္ဟု သတင္းထြက္ေပၚခဲ့ေသာ္လည္း ဒီေကဘီေအဘက္က တရား၀င္ထုတ္ျပန္ျခင္း မရွိေသးေပ။
ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေကအဲန္ယူ တပ္မဟာ(၆)နယ္ေျမအတြင္း နအဖစစ္တပ္က တပ္အင္အား တုိးခ်ဲ႕မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေသာ္ လည္း ေကအဲန္ယူ၏ အျခားတပ္မဟာမ်ားတြင္ တပ္အင္အားတုိးခ်ဲ႕မႈမ်ား မရွိေၾကာင္း ေကအဲန္ယူက ေျပာသည္။
မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ေတာင္ဘက္ (၁၂၀)ကီလုိမီတာ အကြာအေ၀းရွိ ေ၀ၚေလဂြင္တြင္ နအဖ စကခ(၈) လက္ေအာက္ခံ ခမရ(၄၀၅)၊ ခမရ (၄၀၇)၊ ဒီေကဘီေအ တပ္မဟာ(၅) လက္ေအာက္ခံ (၉၀၇)တပ္ရင္းႏွင့္ ေကအဲန္အယ္လ္ေအ (၂၀၁)တပ္ရင္းတုိ႔ လႈပ္ရွားလွ်က္ရွိ သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ဓာတ္ပုံဆု (၂) ဆု ခ်ီးျမႇင့္
ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ပတ္သက္သည့္ မွတ္တမ္းတင္ဓာတ္ပုံမ်ား ႐ုိက္ကူးသည့္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသား ဓာတ္ပုံဆရာတဦးကို ျပင္သစ္အေျခစိုက္ PX3 ဓာတ္ပုံအသင္းႀကီးက ဆုမ်ား ခ်ီးျမႇင့္လုိက္ေၾကာင္း ယင္းအသင္း၏ ၀က္ဘ္ဆိုဒ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ဥေရာပတြင္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ PX3 ဓာတ္ပုံအသင္းႀကီးက ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အတြက္ ခ်ီးျမႇင့္သည့္ ႏိုင္ငံေရးဓာတ္ပုံ အေကာင္းဆုံးဆု (၂) ဆုကို ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ဓာတ္ပုံမွတ္တမ္းမ်ား ႐ိုက္ကူးခဲ့သည့္ ဓာတ္ပုံဆရာ James Mackay က ရရိွသြားျခင္းျဖစ္သည္။
ႏုိင္ငံေရးမွတ္တမ္းတင္ဓာတ္ပုံ အေကာင္းဆုံးဆုအျဖစ္ ခ်ီးျမႇင့္ျခင္းခံရသည့္ မွတ္တမ္းဓာတ္ပုံမွာ ကေလးငယ္မ်ား၏ ေ၀ဒနာ၊ လူဖန္တီးသည့္ ကပ္ေဘးဒုကၡ၏ သားေကာင္မ်ား ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ႐ိုက္ကူးတင္ျပထားသည့္ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းမွ ဒုကၡေ၀ဒနာမ်ား ခံစားေနရသည့္ ျမန္မာကေလးငယ္မ်ား၏ဘ၀ကို တင္ျပထားသည့္ ဓာတ္ပုံမ်ားျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ဓာတ္ပုံမ်ားမွာ စစ္အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္လာၾကသူမ်ားအနက္ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းတြင္ က်န္းမာေရး ေဆးကုသေစာင့္ေရွာက္မႈ ရရိွရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနသည့္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ကေလးငယ္မ်ားအနက္ အခ်ဳိ႕ကို James Mackay က မွတ္တမ္းတင္ ဓာတ္ပုံ႐ိုက္ထားျခင္းျဖစ္သည္။
ႏုိင္ငံေရးမွတ္တမ္းတင္ဓာတ္ပုံ ဒုတိယ အေကာင္းဆုံးဆုမွာ “လြတ္ေျမာက္ေသာ္လည္း လြတ္လပ္မႈ မရွိပါ” ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအေၾကာင္း ဓာတ္ပုံ႐ိုက္ကူးထားသည့္ မွတ္တမ္းဓာတ္ပုံမ်ား ျဖစ္သည္။
ထိုဓာတ္ပုံမ်ားမွာ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ က်ခံခဲ့ရသည့္ ဦး၀င္းတင္ အပါအ၀င္ ျပည္တြင္းျပည္ပရိွ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားက မိမိတို႔ လက္ဖ၀ါးေပၚတြင္ ၎တို႔ လြတ္ေျမာက္ေစလိုသူမ်ား၏ အမည္မ်ားကို ေရးသားၿပီး ႐ုိက္ကူးထားသည့္ ဓာတ္ပုံမ်ားျဖစ္သည္။
PX3 ဓာတ္ပုံအသင္းႀကီးက ဒုတိယဆု ခ်ီးျမႇင့္ေပးအပ္ခဲ့သည့္ အဆုိပါ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ပါ၀င္သည့္ဓာတ္ပုံမ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ကမာၻလုံးဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားမႈျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ဆု (၂) ဆု ရရိွခဲ့ကာ ယခုႏွစ္၌လည္း ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားမႈအျဖစ္ ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖဲြ႔ႀကီးက လန္ဒန္ၿမိဳ႕တြင္ ယခုလ (၁၅) ရက္မွ (၂၄) ရက္အထိ ျပသသြားမည္ျဖစ္သည္။
ဥေရာပတြင္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ PX3 ဓာတ္ပုံအသင္းႀကီးက ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အတြက္ ခ်ီးျမႇင့္သည့္ ႏိုင္ငံေရးဓာတ္ပုံ အေကာင္းဆုံးဆု (၂) ဆုကို ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ဓာတ္ပုံမွတ္တမ္းမ်ား ႐ိုက္ကူးခဲ့သည့္ ဓာတ္ပုံဆရာ James Mackay က ရရိွသြားျခင္းျဖစ္သည္။
ႏုိင္ငံေရးမွတ္တမ္းတင္ဓာတ္ပုံ အေကာင္းဆုံးဆုအျဖစ္ ခ်ီးျမႇင့္ျခင္းခံရသည့္ မွတ္တမ္းဓာတ္ပုံမွာ ကေလးငယ္မ်ား၏ ေ၀ဒနာ၊ လူဖန္တီးသည့္ ကပ္ေဘးဒုကၡ၏ သားေကာင္မ်ား ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ႐ိုက္ကူးတင္ျပထားသည့္ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းမွ ဒုကၡေ၀ဒနာမ်ား ခံစားေနရသည့္ ျမန္မာကေလးငယ္မ်ား၏ဘ၀ကို တင္ျပထားသည့္ ဓာတ္ပုံမ်ားျဖစ္သည္။
အဆိုပါ ဓာတ္ပုံမ်ားမွာ စစ္အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္လာၾကသူမ်ားအနက္ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းတြင္ က်န္းမာေရး ေဆးကုသေစာင့္ေရွာက္မႈ ရရိွရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနသည့္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ကေလးငယ္မ်ားအနက္ အခ်ဳိ႕ကို James Mackay က မွတ္တမ္းတင္ ဓာတ္ပုံ႐ိုက္ထားျခင္းျဖစ္သည္။
ႏုိင္ငံေရးမွတ္တမ္းတင္ဓာတ္ပုံ ဒုတိယ အေကာင္းဆုံးဆုမွာ “လြတ္ေျမာက္ေသာ္လည္း လြတ္လပ္မႈ မရွိပါ” ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအေၾကာင္း ဓာတ္ပုံ႐ိုက္ကူးထားသည့္ မွတ္တမ္းဓာတ္ပုံမ်ား ျဖစ္သည္။
ထိုဓာတ္ပုံမ်ားမွာ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ က်ခံခဲ့ရသည့္ ဦး၀င္းတင္ အပါအ၀င္ ျပည္တြင္းျပည္ပရိွ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားက မိမိတို႔ လက္ဖ၀ါးေပၚတြင္ ၎တို႔ လြတ္ေျမာက္ေစလိုသူမ်ား၏ အမည္မ်ားကို ေရးသားၿပီး ႐ုိက္ကူးထားသည့္ ဓာတ္ပုံမ်ားျဖစ္သည္။
PX3 ဓာတ္ပုံအသင္းႀကီးက ဒုတိယဆု ခ်ီးျမႇင့္ေပးအပ္ခဲ့သည့္ အဆုိပါ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ပါ၀င္သည့္ဓာတ္ပုံမ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ကမာၻလုံးဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားမႈျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ဆု (၂) ဆု ရရိွခဲ့ကာ ယခုႏွစ္၌လည္း ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားမႈအျဖစ္ ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖဲြ႔ႀကီးက လန္ဒန္ၿမိဳ႕တြင္ ယခုလ (၁၅) ရက္မွ (၂၄) ရက္အထိ ျပသသြားမည္ျဖစ္သည္။
ေငြထုတ္စက္သဖြယ္ ေငြညႇစ္ခံေနရသည့္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား
ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ခ႐ိုင္ (၇၆) ခုမွ ေဒသအသီးသီးတြင္ အာဏာပိုင္ရဲမ်ားက ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားအား အၿမဲလိုလို တနည္းမဟုတ္တနည္း ၿခိမ္းေျခာက္ေငြညႇစ္ေနသည့္အတြက္ ၎တို႔မွာ ထုိင္းရဲမ်ားအတြက္ လမ္းေလွ်ာက္ေနေသာ ေငြထုတ္စက္ (Walking ATM) သဖြယ္ျဖစ္ေနသည္ဟု အလုပ္သမားမ်ားက ေျပာဆိုသည္။အျခားေဒသမ်ားႏွင့္စာလွ်င္ မဟာခ်ဳိင္ႏွင့္မဲေဆာက္ ေဒသမ်ားရွိ ရဲမ်ားသည္ နည္းလမ္းေပါင္းစံုသံုး၍ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားထံမွ ၿခိမ္းေျခာက္ေငြညႇစ္ ေတာင္းခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ အဆိုပါရဲမ်ားအား မည္သည့္အစိုးရ အဖြဲ႔အစည္းကမွ အေရးယူျခင္းမရွိေၾကာင္း ေငြညႇစ္ခံရေသာအလုပ္သမားမ်ားက ေျပာသည္။
မဟာခ်ဳိင္တြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနၾကေသာ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား၏ အိမ္ခန္းမ်ားသို႔ ေဒသခံရဲမ်ားသည္ ေရွာင္တခင္ဝင္ေရာက္စစ္ေဆးၿပီး ေစ်းဝယ္စာရင္းမ်ား၊ အျခားဂဏန္းနံပါတ္မ်ား ေရးမွတ္ထားေလ့ရွိသူမ်ားအား တရားမဝင္ထီ (ခ်ဲ) ထိုးသည္ဟု အတင္းအဓမၼ စြပ္စြဲၿခိမ္းေျခာက္ ေငြေတာင္းခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၾကသည္ဟု သိရသည္။
အဆိုပါကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ရဲမ်ား၏ မတရားေငြေတာင္းခံမႈကို ရင္ဆိုင္ခဲ့ရေသာ ကိုေထြးက “သူတို႔ ေန႔ခင္းဘက္ အခန္းထဲကို ဝင္လာတယ္၊ အခန္းကိုေမႊလို႔ ဘာမွမေတြ႔ေတာ့ စာအုပ္မွာေရးထားတဲ့ အသင္းနံပါတ္ ဂဏန္း (၅) လံုးကို ခ်ဲလုပ္ပစ္လိုက္ေရာ။ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္က ဂ်ာနယ္ေတြကို ဒါေဘာလံုးဒိုင္ ကိုင္တယ္၊ ေလာင္းကစားလုပ္တယ္ ဆိုၿပီးေျပာတယ္။ က်ေနာ္ ဘတ္ (၁၀,၀၀၀) ေပးလိုက္ရတယ္” ဟု ေျပာသည္။
မဟာခ်ဳိင္ေဒသတြင္ေနထိုင္၍ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားအေရး လုပ္ေဆာင္ေနေသာ ဦးေမာင္ေမာင္က “အထူးသျဖင့္ KL ဘက္နဲ႔ ထိုင္းယူနီယံဘက္ ေဒသေတြမွာျဖစ္ေနတာ။ ေန႔ခင္းပိုင္းေတြမွာ ဝင္ေမႊတာ၊ ဘတ္စစ္၊ အခန္းကိုေမႊၿပီးရင္ အဲဒီလို အခန္းမွာ ဂဏန္းနံပါတ္ေတြ႔ရင္ ဆြဲသြားေရာ၊ ေနာက္ ပိုက္ဆံ ဘယ္ေလာက္နဲ႔ေရြး အဲဒီလိုလုပ္တာ” ဟု ဆိုသည္။
ထိုကဲ့သို႔ ထုိင္းရဲမ်ားက မတရားေငြညႇစ္ေတာင္းခံမႈမ်ားသည္ မဟာခ်ဳိင္ေဒသတြင္ တလလွ်င္ (၂) ႀကိမ္ခန္႔ ပံုမွန္ျဖစ္ပြားေလ့ ရွိေနသည္။
အလားတူ မဲေဆာက္ေဒသတြင္လည္း မိမိတို႔၏သာေရးနာေရးအတြက္ ခရီးရွည္သြားလာရေသာ ယာယီပတ္စပို႔စ္ လက္ဝယ္ကိုင္ေဆာင္ထားရွိသည့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားအားလည္း နည္းမ်ိဳးစံုၿခိမ္းေျခာက္ ေငြေတာင္းခံမႈမ်ား လုပ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ (၂၈) ရက္ေန႔ ညေန (၆) နာရီခန္႔တြင္ မဲေဆာက္မွဘန္ေကာက္သို႔ ထြက္ခြာမည့္ကားကို ေစာင့္ဆိုင္းေနေသာ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ ခ်ည္စက္႐ံုတခုတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနေသာ အသက္ (၄၀) အရြယ္ စံုတြဲတတြဲႏွင့္ တူမတဦးထံမွ လည္းေကာင္း၊ အသက္ (၃၀) အရြယ္ အမ်ဳိးသား (၃) ဦး အမ်ဳိးသမီး (၂) ဦးတို႔ထံမွလည္းေကာင္း ေဒသခံရဲ (၂) ဦးက ဘတ္ေငြ (၁,၀၀၀) စီ ေတာင္းယူခဲ့ေၾကာင္း မ်က္ျမင္တဦးက ေျပာသည္။
မ်က္ျမင္ျဖစ္သည့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား ကိုေက်ာ္ေက်ာ္က “က်ေနာ္လည္း ကားေစာင့္ရင္း ေဆးလိပ္ေသာက္ေနတာ က်ေနာ့္ေတာ့ လာမေမးဘူး။ ဟိုလူေတြက စိုးရိမ္တတ္တဲ့ သူေတြဆိုေတာ့ အမ်ဳိးမ်ဳိးရစ္ၿပီး တေယာက္ေငြ (၁,၀၀၀) စီ ေတာင္းသြားတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ယခုအခါတြင္ ယာယီပတ္စပို႔စ္ ကိုင္ေဆာင္ထားေသာ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း လြပ္လပ္စြာသြားလာခြင့္ရွိၿပီး မတရားေငြညႇစ္ ေတာင္းခံရမႈမ်ားရွိပါက ဓာတ္ပံုမွတ္တမ္းတင္၍ရခဲ့လွ်င္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အဆိုပါရဲမ်ား၏ ဦးထုတ္နံပါတ္ႏွင့္ ေနရာအခ်ိန္တို႔ကို မွတ္သားကာ အလုပ္သမားအေရး၊ လူ႔အခြင့္ေရး လုပ္ေဆာင္ေနေသာ အဖြဲ႔မ်ားမွတဆင့္ အေရးယူေဆာင္ရြက္၍ရေၾကာင္း အလုပ္သမားအဖြဲ႔မ်ားက အႀကံျပဳထားသည္။
အဆိုပါေငြေတာင္းခံျခင္း၊ ေငြညႇစ္ျခင္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အလုပ္သမားအေရး လုပ္ေဆာင္ေနေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ထိုင္းအစိုးရအား အစဥ္တစိုက္တင္ျပ လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ားရွိေသာ္လည္း ထိေရာက္ေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ား မေတြ႔ရွိရေသးေၾကာင္း ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားအေရး လုပ္ေဆာင္ေနသူမ်ားက ေျပာသည္။
ေအာင္လံၿမိဳ႕အနီး ေက်းရြာမ်ား ေသာက္သံုးေရ ျပတ္လပ္
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ မိုးရြာသြန္းစ ျပဳေနၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ေျမလတ္ပိုင္း ေအာင္လံၿမိဳ႕ ေက်းလက္မ်ား၌ မိုးေခါင္ေနျခင္းေၾကာင့္ လတ္တေလာတြင္ ေသာက္သုံးေရ ျပတ္လပ္မႈကို ရင္ဆိုင္ေနရသည္။
“ေမ ၁၉-၂၀ ရက္ေတြမွာ မိုးဖြဲဖြဲရြာတယ္။ အဲဒီရက္ကေန မရြာလိုက္တာ ခုထိပဲ။ ေအာင္လံၿမိဳ႕ေပၚမွေတာ့ ေရအခက္အခဲ သိပ္မျဖစ္ပါဘူး။ ေက်းရြာေတြဘက္ေတာ့ ေသာက္သံုးေရအေျခအေန အေတာ္ဆိုးေနတယ္” ဟု ေအာင္လံၿမိဳ႕ခံတို႔က ေျပာသည္။
ေအာင္လံၿမိဳ႕ႏွင့္ မိုင္ (၂၀) ခန္႔အကြာ ေျမာင္ႀကီး၊ တလင္းကုန္း၊ သာယာကုန္း၊ ကန္ႏွစ္ဆင့္၊ ဖိုစြပ္၊ သရက္အုပ္၊ သငွါ၊ သစ္ေစးေခ်ာင္း အပါအ၀င္ ေအာင္လံေျမာက္ျခမ္း ေက်းရြာအားလံုး ေသာက္သံုးေရ လိုအပ္လ်က္ရိွသည္ဟု သိရသည္။
ထိုရြာမ်ားသည္ ဧရာ၀တီျမစ္ႏွင့္ေ၀းကြာၿပီး တြင္းေရကို အားထားသုံးစြဲေနၾကရကာ မိုးေခါင္မႈ ရက္ရွည္လာသည့္အေလွ်ာက္ တြင္းေရမ်ား ခန္းေျခာက္လာၿပီး ေသာက္သုံးေရ ျပတ္လပ္လာျခင္းျဖစ္သည္။
ေအာင္လံၿမိဳ႕ေပၚမွ ေရအလႉရွင္မ်ားက ေရေပးေ၀ေရးအဖြဲ႔မွ ေသာက္သံုးေရကို အခေၾကးေငြျဖင့္ ၀ယ္ယူကာ တေန႔ကား (၄) စီးခန္႔ လႉဒါန္းေနၾကသကဲ့သို႔ သရက္ႏွင့္ ဆင္ေပါင္၀ဲၿမိဳ႕တို႔မွလည္း အလႉရွင္အခ်ဳိ႕က လႉဒါန္းၾကသည္ဟု သိရသည္။
ကန္ႀကီးရပ္ကြက္ေန ေရအလႉရွင္တဦးက“ကိုယ့္ေရသယ္ယာဥ္နဲ႔ ေရယူရင္ ေအာင္လံၿမိဳ႕ ေရေပးေ၀ေရးအဖြဲ႔ကို ကားတစီး တေခါက္စာ (၅,၀၀၀) က်ပ္ ေပးသြင္းရတယ္။ စစ္မႈထမ္းေဟာင္းေတြ ေကာက္ခံေနၾကတာ။ ခုလို ေဒသခံေတြ အခက္အခဲ ရိွေနခ်ိန္မွာ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေရေရာင္းစားေနသလို ျဖစ္ေနတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ေအာင္လံၿမိဳ႕၌ မီးသတ္ေရသယ္ေဘာက္ဆာ (၇) စီးခန္႔ရိွၿပီး ခရီးစဥ္ အကြာအေ၀းအလိုက္ ေရအလႉရွင္က ေငြေပးသြင္းေနၾကရသည္ဟု သိရသည္။
“မီးသတ္ေဘာက္ဆာ (၁) စီး ေျမာင္ႀကီးေက်းရြာအေရာက္ (၄၅,၀၀၀) က်ပ္ယူတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ သံုးပတ္ေလာက္က မီးေလာင္ခဲ့တဲ့ သငွါေက်းရြာဆို (၅၀,၀၀၀) က်ပ္ သြင္းရတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ ေလာင္စာဆီဖိုးေျပာတာပဲ။ မိုင္ (၂၀) ၀န္းက်င္ အသြားအျပန္ကို ဒီဇယ္ (၆) ဂါလန္ထက္ ပိုမကုန္ဘူး။ ဆီဖိုး (၂) ေသာင္းေလာက္ ကုန္တာကို (၅) ေသာင္း ေတာင္းတာေတာ့ မ်ားလြန္းတယ္” ဟု ေဇယ်၀တီရပ္ကြက္ေန ေရအလႉရွင္တဦးက ေျပာသည္။
၎က သငွါရြာဆို တရြာလံုး မီးေလာင္ထားတာ။ ေရွ႕ပိုင္းရက္ေတြက ဘယ္ေရအလႉရွင္မွ ၀င္လို႔မရဘူး။ ဆင္ေပါင္၀ဲ မယက
ဥကၠ႒က မလိုအပ္ရင္ ဘယ္ကမွ အကူအညီ မေတာင္းပါနဲ႔လို႔ ရြာကိုေျပာထားတယ္။ ဒီေတာ့ ရြာခံေတြက ကိုယ့္ရဲ႕ ေသာက္သံုးေရ အခက္အခဲကို မေျပာရဲၾကဘူး။ အလႉရွင္ေတြကလည္း အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ မၿငိစြန္းခ်င္ေတာ့ မလႉျဖစ္ၾကဘူး။
ဒါေပမယ့္ ခုရက္ပိုင္းေတာ့ အလႉရွင္ေတြ ဆင္းလႉေနပါၿပီ” ဟု ေျပာသည္။
ေအာင္လံၿမိဳ႕ေပၚရွိ ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္သူမ်ားသာ ေသာက္ေရသန္႔ဘူးမ်ား အသံုးျပဳေလ့ရိွၿပီး အခ်ိဳ႕က အ၀ီစိတြင္းေရႏွင့္ အမ်ားစုက ဧရာ၀တီျမစ္ေရကိုသာ ေသာက္သံုးၾကသည္။
“ၿမိဳ႕ေပၚ လွ်ပ္စစ္မီးက (၂) ညပ်က္၊ (၁) ညလာေပါ့။ ေန႔လယ္ဘက္ကေတာ့ လံုး၀နီးပါး မီးမလာဘူး။ လွ်ပ္စစ္မီးမရေတာ့ အ၀ီစိတြင္း ေရတင္ရတဲ့ အခက္အခဲရိွတာေပါ့” ဟု ၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာသည္။
ေအာင္လံၿမိဳ႕ ေျမာက္ျခမ္းေက်းလက္ေဒသမ်ား၌ ေသာက္သုံးေရ ျပတ္လပ္ေနသည္ကို ေဒသအာဏာပိုင္တို႔က ကူညီပံ့ပိုးမႈ မေတြ႔ရေၾကာင္း၊ စည္ပင္သာယာ ေရေပးေ၀ေရးအဖြဲ႔ကလည္း သြားေရာက္ ကူညီလႉဒါန္းျခင္း မရိွေၾကာင္း ၿမိဳ႕ခံတို႔ထံမွ သိရသည္။
“ေမ ၁၉-၂၀ ရက္ေတြမွာ မိုးဖြဲဖြဲရြာတယ္။ အဲဒီရက္ကေန မရြာလိုက္တာ ခုထိပဲ။ ေအာင္လံၿမိဳ႕ေပၚမွေတာ့ ေရအခက္အခဲ သိပ္မျဖစ္ပါဘူး။ ေက်းရြာေတြဘက္ေတာ့ ေသာက္သံုးေရအေျခအေန အေတာ္ဆိုးေနတယ္” ဟု ေအာင္လံၿမိဳ႕ခံတို႔က ေျပာသည္။
ေအာင္လံၿမိဳ႕ႏွင့္ မိုင္ (၂၀) ခန္႔အကြာ ေျမာင္ႀကီး၊ တလင္းကုန္း၊ သာယာကုန္း၊ ကန္ႏွစ္ဆင့္၊ ဖိုစြပ္၊ သရက္အုပ္၊ သငွါ၊ သစ္ေစးေခ်ာင္း အပါအ၀င္ ေအာင္လံေျမာက္ျခမ္း ေက်းရြာအားလံုး ေသာက္သံုးေရ လိုအပ္လ်က္ရိွသည္ဟု သိရသည္။
ထိုရြာမ်ားသည္ ဧရာ၀တီျမစ္ႏွင့္ေ၀းကြာၿပီး တြင္းေရကို အားထားသုံးစြဲေနၾကရကာ မိုးေခါင္မႈ ရက္ရွည္လာသည့္အေလွ်ာက္ တြင္းေရမ်ား ခန္းေျခာက္လာၿပီး ေသာက္သုံးေရ ျပတ္လပ္လာျခင္းျဖစ္သည္။
ေအာင္လံၿမိဳ႕ေပၚမွ ေရအလႉရွင္မ်ားက ေရေပးေ၀ေရးအဖြဲ႔မွ ေသာက္သံုးေရကို အခေၾကးေငြျဖင့္ ၀ယ္ယူကာ တေန႔ကား (၄) စီးခန္႔ လႉဒါန္းေနၾကသကဲ့သို႔ သရက္ႏွင့္ ဆင္ေပါင္၀ဲၿမိဳ႕တို႔မွလည္း အလႉရွင္အခ်ဳိ႕က လႉဒါန္းၾကသည္ဟု သိရသည္။
ကန္ႀကီးရပ္ကြက္ေန ေရအလႉရွင္တဦးက“ကိုယ့္ေရသယ္ယာဥ္နဲ႔ ေရယူရင္ ေအာင္လံၿမိဳ႕ ေရေပးေ၀ေရးအဖြဲ႔ကို ကားတစီး တေခါက္စာ (၅,၀၀၀) က်ပ္ ေပးသြင္းရတယ္။ စစ္မႈထမ္းေဟာင္းေတြ ေကာက္ခံေနၾကတာ။ ခုလို ေဒသခံေတြ အခက္အခဲ ရိွေနခ်ိန္မွာ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေရေရာင္းစားေနသလို ျဖစ္ေနတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ေအာင္လံၿမိဳ႕၌ မီးသတ္ေရသယ္ေဘာက္ဆာ (၇) စီးခန္႔ရိွၿပီး ခရီးစဥ္ အကြာအေ၀းအလိုက္ ေရအလႉရွင္က ေငြေပးသြင္းေနၾကရသည္ဟု သိရသည္။
“မီးသတ္ေဘာက္ဆာ (၁) စီး ေျမာင္ႀကီးေက်းရြာအေရာက္ (၄၅,၀၀၀) က်ပ္ယူတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ သံုးပတ္ေလာက္က မီးေလာင္ခဲ့တဲ့ သငွါေက်းရြာဆို (၅၀,၀၀၀) က်ပ္ သြင္းရတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ ေလာင္စာဆီဖိုးေျပာတာပဲ။ မိုင္ (၂၀) ၀န္းက်င္ အသြားအျပန္ကို ဒီဇယ္ (၆) ဂါလန္ထက္ ပိုမကုန္ဘူး။ ဆီဖိုး (၂) ေသာင္းေလာက္ ကုန္တာကို (၅) ေသာင္း ေတာင္းတာေတာ့ မ်ားလြန္းတယ္” ဟု ေဇယ်၀တီရပ္ကြက္ေန ေရအလႉရွင္တဦးက ေျပာသည္။
၎က သငွါရြာဆို တရြာလံုး မီးေလာင္ထားတာ။ ေရွ႕ပိုင္းရက္ေတြက ဘယ္ေရအလႉရွင္မွ ၀င္လို႔မရဘူး။ ဆင္ေပါင္၀ဲ မယက
ဥကၠ႒က မလိုအပ္ရင္ ဘယ္ကမွ အကူအညီ မေတာင္းပါနဲ႔လို႔ ရြာကိုေျပာထားတယ္။ ဒီေတာ့ ရြာခံေတြက ကိုယ့္ရဲ႕ ေသာက္သံုးေရ အခက္အခဲကို မေျပာရဲၾကဘူး။ အလႉရွင္ေတြကလည္း အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ မၿငိစြန္းခ်င္ေတာ့ မလႉျဖစ္ၾကဘူး။
ဒါေပမယ့္ ခုရက္ပိုင္းေတာ့ အလႉရွင္ေတြ ဆင္းလႉေနပါၿပီ” ဟု ေျပာသည္။
ေအာင္လံၿမိဳ႕ေပၚရွိ ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္သူမ်ားသာ ေသာက္ေရသန္႔ဘူးမ်ား အသံုးျပဳေလ့ရိွၿပီး အခ်ိဳ႕က အ၀ီစိတြင္းေရႏွင့္ အမ်ားစုက ဧရာ၀တီျမစ္ေရကိုသာ ေသာက္သံုးၾကသည္။
“ၿမိဳ႕ေပၚ လွ်ပ္စစ္မီးက (၂) ညပ်က္၊ (၁) ညလာေပါ့။ ေန႔လယ္ဘက္ကေတာ့ လံုး၀နီးပါး မီးမလာဘူး။ လွ်ပ္စစ္မီးမရေတာ့ အ၀ီစိတြင္း ေရတင္ရတဲ့ အခက္အခဲရိွတာေပါ့” ဟု ၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာသည္။
ေအာင္လံၿမိဳ႕ ေျမာက္ျခမ္းေက်းလက္ေဒသမ်ား၌ ေသာက္သုံးေရ ျပတ္လပ္ေနသည္ကို ေဒသအာဏာပိုင္တို႔က ကူညီပံ့ပိုးမႈ မေတြ႔ရေၾကာင္း၊ စည္ပင္သာယာ ေရေပးေ၀ေရးအဖြဲ႔ကလည္း သြားေရာက္ ကူညီလႉဒါန္းျခင္း မရိွေၾကာင္း ၿမိဳ႕ခံတို႔ထံမွ သိရသည္။
ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္တြင္ ရယက ဥကၠဌ တဦးမွ ယူအန္မွ ေက်ာင္းဆရာမ တဦးကို မုဒိမ္းက်င့္
ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္တြင္ ရယက ဥကၠဌ တဦးမွ ယူအန္ ပညာေရး အစီအစဥ္တြင္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ေနေသာ ေက်ာင္းဆရာမ တဦးကို ဗလက္ကာရ ျပဳက်င့္ခဲ့သျဖင့္ ျပႆနာ ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက နိိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ အလယ္သံေက်ာ္ ကညင္တန္း ေက်းရြာတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူ မူဆလင္ အမ်ိဳးသမီး ေက်ာင္းဆရာမ ( ၂၈ ႏွစ္)အား အဆုိပါ ေက်းရြာမွ ရယက ဥကၠဌ ဇီယာဘူ ရာမန္က မုဒိမ္းက်င့္သည့္ ျဖစ္စဥ္ တခု ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႕ ညေနပိုင္းတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ေက်းရြာသားမ်ား အဆိုအရ အဆိုပါ ဆရာမမွာ ဘူးသီးေတာင္ျမိဳ႕မွ ျဖစ္ျပီး တျခား ရခိုင္အမ်ိဳးသမီး ဆရာမ တဦးႏွင့္ ကညင္တန္း ေက်းရြာ ရယက ဥကၠဌေဟာင္း အိုလီအာမတ္ ေနအိမ္တြင္ ေနထိုင္ေနၾကေၾကာင္း၊ ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႕က ရခိုင္အမ်ိဳးသမီး ဆရာမမွာ သူမ၏ ေက်းရြာ ျဖစ္ေသာ ေမာရ၀တီ ေက်းရြာသို႕ ျပန္သြားသျဖင့္ အဆိုပါ ဆရာမမွာ တဦးတည္း က်န္ေနခဲ့ေၾကာင္း၊ ညေန ၈ နာရီခြဲခန္႕တြင္ ရယက ဥကၠဌ ဇီယာသည္ အိမ္ထဲသို႕ ၀င္လာျပီး ဆရာမကို မုဒိမ္းက်င့္ေၾကာင္း၊ ဆရာမမွာ ေအာ္ဟစ္ အကူအညီေတာင္းခံသျဖင့္ ေက်းရြာသားမ်ား ၀ိုင္းလိုက္လာျပီး ရယက ဥကၠဌ အား ဖမ္းဆီးျပီး အမွတ္ (၇) နစက နယ္ေျမ ဌာနခ်ဳပ္သို႕ သြားေရာက္ အပ္ႏွံခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
သို႕ေသာ္လည္း မုဒိမ္းမူ ေျမာက္ မေျမာက္ကို မိမိတို႕ မသိရွိေၾကာင္း ေက်းရြာသားမ်ားက ေျပာသည္။
ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႕ ညေနက နစက အမွတ္ (၇) နယ္ေျမ နယ္ေျမမွဴး ဗိုလ္မွဴး ေနမ်ိဳးမွ ရယက ဥကၠဌထံမွ သိန္း ၄၀ လာဒ္ေငြ ယူေဆာင္ျပီး ေက်းရြာ ရယက ဥကၠဌ ဇီယာကို ခံ၀န္ကတိျဖင့္ ျပန္လည္ လြတ္ေပးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
သို႕ေသာ္လည္း ယခုအခါ အဆိုပါ ျဖစ္စဥ္မွာ အထက္သို႕ ေပါက္ၾကားသြားသျဖင့္ အမွတ္ (၇) နယ္ေျမမွ နစက အရာရွိမ်ားက အဆိုပါ ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေက်းရြာသားမ်ားကို မွန္မမွန္ကို စံုစမ္း စစ္ေဆးမူမ်ား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။ ယခုအခ်ိန္ထိ ဇီယာကို ဖမ္းဆီး အေရးယူျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ အလယ္သံေက်ာ္ ကညင္တန္း ေက်းရြာတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူ မူဆလင္ အမ်ိဳးသမီး ေက်ာင္းဆရာမ ( ၂၈ ႏွစ္)အား အဆုိပါ ေက်းရြာမွ ရယက ဥကၠဌ ဇီယာဘူ ရာမန္က မုဒိမ္းက်င့္သည့္ ျဖစ္စဥ္ တခု ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႕ ညေနပိုင္းတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ေက်းရြာသားမ်ား အဆိုအရ အဆိုပါ ဆရာမမွာ ဘူးသီးေတာင္ျမိဳ႕မွ ျဖစ္ျပီး တျခား ရခိုင္အမ်ိဳးသမီး ဆရာမ တဦးႏွင့္ ကညင္တန္း ေက်းရြာ ရယက ဥကၠဌေဟာင္း အိုလီအာမတ္ ေနအိမ္တြင္ ေနထိုင္ေနၾကေၾကာင္း၊ ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႕က ရခိုင္အမ်ိဳးသမီး ဆရာမမွာ သူမ၏ ေက်းရြာ ျဖစ္ေသာ ေမာရ၀တီ ေက်းရြာသို႕ ျပန္သြားသျဖင့္ အဆိုပါ ဆရာမမွာ တဦးတည္း က်န္ေနခဲ့ေၾကာင္း၊ ညေန ၈ နာရီခြဲခန္႕တြင္ ရယက ဥကၠဌ ဇီယာသည္ အိမ္ထဲသို႕ ၀င္လာျပီး ဆရာမကို မုဒိမ္းက်င့္ေၾကာင္း၊ ဆရာမမွာ ေအာ္ဟစ္ အကူအညီေတာင္းခံသျဖင့္ ေက်းရြာသားမ်ား ၀ိုင္းလိုက္လာျပီး ရယက ဥကၠဌ အား ဖမ္းဆီးျပီး အမွတ္ (၇) နစက နယ္ေျမ ဌာနခ်ဳပ္သို႕ သြားေရာက္ အပ္ႏွံခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
သို႕ေသာ္လည္း မုဒိမ္းမူ ေျမာက္ မေျမာက္ကို မိမိတို႕ မသိရွိေၾကာင္း ေက်းရြာသားမ်ားက ေျပာသည္။
ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႕ ညေနက နစက အမွတ္ (၇) နယ္ေျမ နယ္ေျမမွဴး ဗိုလ္မွဴး ေနမ်ိဳးမွ ရယက ဥကၠဌထံမွ သိန္း ၄၀ လာဒ္ေငြ ယူေဆာင္ျပီး ေက်းရြာ ရယက ဥကၠဌ ဇီယာကို ခံ၀န္ကတိျဖင့္ ျပန္လည္ လြတ္ေပးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
သို႕ေသာ္လည္း ယခုအခါ အဆိုပါ ျဖစ္စဥ္မွာ အထက္သို႕ ေပါက္ၾကားသြားသျဖင့္ အမွတ္ (၇) နယ္ေျမမွ နစက အရာရွိမ်ားက အဆိုပါ ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေက်းရြာသားမ်ားကို မွန္မမွန္ကို စံုစမ္း စစ္ေဆးမူမ်ား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။ ယခုအခ်ိန္ထိ ဇီယာကို ဖမ္းဆီး အေရးယူျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ရခုိင္လူမႈေရးအသင္း(ဂ်ပန္)၏ အလုပ္ အမႈေဆာင္သစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ပြဲ က်င္းပ
ရခုိင္ လူမႈေရး အသင္း(ဂ်ပန္) ၏ မ်က္ ႏွာစုံညီ အစည္းအေ၀းႏွင့္ အလုပ္အမူေဆာင္သစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ပြဲကုိ ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႔က ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တုိက်ဳိျမဳိ႕တြင္ က်င္းပခဲ့သည္။အဖြဲ႕၀င္ တဦးက “ မ်က္နာစံုညီ အစည္းအေ၀းနဲ႕ အလုပ္ အမူ႕ေဆာင္သစ္ ေရႊးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ပြဲကို အသင္းရဲ႕ ၁၇ ႏွစ္ေျမာက္ေန႔ အခမ္းအနားနဲ႕ အတူ တိုက်ိဳက TEIKYO ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခမ္းအနားကို အသင္းသူအသင္းသားေတြ စံုစံုညီညီ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
အခမ္းအနားတြင္ ရခိုင္အေရးကို ဦးေဆာင္ လူပ္ရွားေနသူ တဦးျဖစ္သည့္ ဦးလွေအးေမာင္ မွ သဘာပတိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္၍ အခမ္းအနားမႈး အျဖစ္ ေဒၚမသန္းခင္မွ ေဆာင္ရြက္ သည္။
“အခမ္းအနားမွာ ပထမပိုင္းေတာ့ ၂၀၀၉-၂၀၁၀ ခုႏွစ္ အတြင္း အသင္းမွာ တာ၀န္ယူ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတဲ့ အလုပ္ အမႈေဆာင္ ေကာ္မီတီ အဖြဲ႔၀င္ေတြက မိမိတုိ႔နဲ႕ သက္ဆုိင္ရာ လုပ္ငန္း ေကာ္မီတီ အလိုက္ အစီရင္ခံစာေတြကို ဖတ္ၾကား တင္သြင္းၾကပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ၂၀၁၀-၂၀၁၁ အတြက္ အလုပ္အမူေဆာင္သစ္ ေရႊးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ပြဲကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
၂၀၁၀-၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြက္ အဖြဲ႕၀င္ ၁၆ ဦးပါ အလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မီတီသစ္ကုိ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခဲ့ၾကျပီး ဥကၠဌသစ္္ အျဖစ္ ဦးသန္းထြန္းဦးကို ေရႊးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ ခဲ့ၾကသည္။
ရခုိင္လူမႈေရး အသင္း(ဂ်ပန္)ကုိ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လအတြင္းက ဂ်ပန္ေရာက္ ရခိုင္ အမ်ိဳးသား ၁၀ ဦးျဖင့္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ား၏ သာေရး နာေရး ကိစၥရပ္မ်ားကို ကူညီရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
အသင္းၾကီးမွာ တျဖည္းျဖည္း တိုးတက္လာခဲ့ျပီး ယခုအခါ အဖြဲ႕၀င္ တစ္ရာေက်ာ္ ရွိကာ ဂ်ပန္ေရာက္ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ား၏ အလုပ္အကုိင္ ရရွိေရး၊ ေနေရး ထုိင္ေရး အဆင္ေျပ ေစေရးႏွင့္ သာေရး နာေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ကူညီ လုပ္ေဆာင္ေပးလ်က္ ရွိေနျပီး ျမန္မာနဳိင္ငံ တြင္လည္း ပညာသင္ၾကားရန္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနေသာ ေဆးေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ တျခား ရခုိင္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသားမ်ားအား ပညာသင္ဆုမ်ား ေထာက္ပံေၾကးမ်ား ေပးေသာ လူမႈေရး အသင္းအဖြဲ႕ၾကီး တခုျဖစ္သည္။
ကမ္းရိုးတန္းေဒသ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးမွ ဆံေတာ္ရွင္ ေစတီေတာ္ ဘက္စံု ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး ကူညီ လုပ္ေဆာင္မည္
ကမ္းရိုးတန္း ေဒသ ဖြံ႕ျဖိဳးေရး အဖြဲ႕အစည္း Coastline Development Sociality (CDS) မွ ရခိုင္ျပည္ အတြင္း ဖရံုကာကၽြန္းရွိ ဆံေတာ္ရွင္ ေစတီေတာ္ႏွင့္ ေစာမဲက်ီ ေက်းရြာကို လွ်ပ္စစ္မီး ထြန္းလင္းေရး အတြက္ ကူညီ ေဆာင္ရြက္မူမ်ား ျပဳလုပ္သြားမည္ ဟု သတင္း ရရွိသည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ေရွြတိဂံု ရင္ျပင္ေပၚရွိ ရခိုင္ တန္ေဆာင္းတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ အဆိုပါ အဖြဲ႕၏ အစည္းအေ၀းတြင္ ထိုသို႕ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အဖြဲ႕၀င္ လူငယ္ တဦးမွ နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
“အဖြဲ႕ အေနနဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းမွာ တည္ရွိတဲ့ ဘာသာေရး သာသာနာေရး အတြက္ အဓိက လိုအပ္ခ်က္ေတြကို စတင္ ျဖည့္ဆည္း ေဆာင္ရြက္ၾကမယ္ ဆိုပီး စဥ္စားခဲ့ၾကတဲ့ အခါ အားလံုးက ပထမ ဦးစားေပး အေနနဲ႕ ဆံေတာ္ရွင္ ေစတီနဲ႕ ေစာမဲက်ီ ေက်းရြာကို လွ်ပ္စစ္မီး ထြန္းလင္းေရး အတြက္ အကူအညီေပးဖို႕ သေဘာတူၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေစတီေတာ္ ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ေရးကို လုပ္ေဆာင္ဖို႕ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ကမ္းရိုးတန္း ေဒသဖြံ႕ျဖိဳးေရး အဖြဲ႕အစည္းကို ရခိုင္ေဒသ အတြက္ လိုအပ္ေနေသာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္း ေဆာင္ရြက္ ေပးရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ရခိုင္လူငယ္မ်ားက ရန္ကုန္တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၾကသည္။
ယခုအခါ အဖြဲ႕၀င္အင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္ရွိျပီး တဦးလွ်င္ လစဥ္ေၾကး က်ပ္ေငြ ၁၀၀၀ စီ ထည့္၀င္ရသည္ဟု သိရသည္။ အဓိက အဖြဲ႕၀င္မ်ားမွာ ေက်ာင္းသားႏွင့္ လူငယ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
အသင္း ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္မွာ ၅ လခန္႕သာ ရွိေသးျပီး ပထမအၾကိမ္ အဖဲြ႕၏ အစည္းအေ၀းတြင္ ေရွ႕ေဟာင္း သမိုင္း၀င္ ဆံေတာ္ရွင္ ေစတီေတာ္အား ဘက္စံု ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ ေဆြးေႏြး ဆံုးျဖတ္ ခဲ့ၾကသည္။
ဆံေတာ္ရွင္ေစတီမွာ ေပါက္ေတာျမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ ဖရံုကာ သံုးကၽြန္း အနက္ အေနာက္ ဖရံုကာကၽြန္းတြင္ တည္ရွိျပီး ဘုရားရွင္ လက္ထက္ေတာ္ ကတည္းက ဘုရားရွင္၏ ဆံေတာ္အား ဌာပနာ ထားကာ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ေစတီျဖစ္ေၾကာင္း သမိုင္းမွတ္တမ္း မွတ္ရာအရ သိရသည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ေရွြတိဂံု ရင္ျပင္ေပၚရွိ ရခိုင္ တန္ေဆာင္းတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ အဆိုပါ အဖြဲ႕၏ အစည္းအေ၀းတြင္ ထိုသို႕ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အဖြဲ႕၀င္ လူငယ္ တဦးမွ နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
“အဖြဲ႕ အေနနဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းမွာ တည္ရွိတဲ့ ဘာသာေရး သာသာနာေရး အတြက္ အဓိက လိုအပ္ခ်က္ေတြကို စတင္ ျဖည့္ဆည္း ေဆာင္ရြက္ၾကမယ္ ဆိုပီး စဥ္စားခဲ့ၾကတဲ့ အခါ အားလံုးက ပထမ ဦးစားေပး အေနနဲ႕ ဆံေတာ္ရွင္ ေစတီနဲ႕ ေစာမဲက်ီ ေက်းရြာကို လွ်ပ္စစ္မီး ထြန္းလင္းေရး အတြက္ အကူအညီေပးဖို႕ သေဘာတူၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေစတီေတာ္ ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ေရးကို လုပ္ေဆာင္ဖို႕ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ကမ္းရိုးတန္း ေဒသဖြံ႕ျဖိဳးေရး အဖြဲ႕အစည္းကို ရခိုင္ေဒသ အတြက္ လိုအပ္ေနေသာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္း ေဆာင္ရြက္ ေပးရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ရခိုင္လူငယ္မ်ားက ရန္ကုန္တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၾကသည္။
ယခုအခါ အဖြဲ႕၀င္အင္အား ၁၀၀ ေက်ာ္ရွိျပီး တဦးလွ်င္ လစဥ္ေၾကး က်ပ္ေငြ ၁၀၀၀ စီ ထည့္၀င္ရသည္ဟု သိရသည္။ အဓိက အဖြဲ႕၀င္မ်ားမွာ ေက်ာင္းသားႏွင့္ လူငယ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
အသင္း ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္မွာ ၅ လခန္႕သာ ရွိေသးျပီး ပထမအၾကိမ္ အဖဲြ႕၏ အစည္းအေ၀းတြင္ ေရွ႕ေဟာင္း သမိုင္း၀င္ ဆံေတာ္ရွင္ ေစတီေတာ္အား ဘက္စံု ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ ေဆြးေႏြး ဆံုးျဖတ္ ခဲ့ၾကသည္။
ဆံေတာ္ရွင္ေစတီမွာ ေပါက္ေတာျမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ ဖရံုကာ သံုးကၽြန္း အနက္ အေနာက္ ဖရံုကာကၽြန္းတြင္ တည္ရွိျပီး ဘုရားရွင္ လက္ထက္ေတာ္ ကတည္းက ဘုရားရွင္၏ ဆံေတာ္အား ဌာပနာ ထားကာ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ေစတီျဖစ္ေၾကာင္း သမိုင္းမွတ္တမ္း မွတ္ရာအရ သိရသည္။
ေမာင္ေတာတြင္ ေက်းရြာ ရပ္ကြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ သင္တန္းေပး
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕တြင္ ေက်းရြာ ရပ္ကြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္သင္တန္း တခုကို ယမန္ေန႕က ျပဳလုပ္ခဲ့သည္သည္။
အဆိုပါ သင္တန္းသို႕ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ရွိ ရပ္ကြက္- ေက်းရြာ စုစုေပါင္း ၁၂၀ ေက်ာ္မွ သင္တန္းသား ၃၀၀ ခန္႔ တက္ေရာက္ ခဲ့သည္။
တက္ေရာက္ခဲ့သူ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕၀င္ တဦးက “ သင္တန္းကို ရပ္ကြက္နဲ႕ ေက်းရြာ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌေတြ၊ ရယက စာေရးေတြရယ္ ပီးေတာ့ ရယက အဖြဲ႕ဝင္ေတြရယ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စုစုေပါင္း သင္တန္းသား ၃၀၀ ခန္႕တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္တြင္ ရပ္ကြက္ႏွင့္ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ေရႊးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မ်ားကို ဖြဲ႕စည္းထားျပီး ေက်းရြာထဲမွ သင့္ေတာ္သူ တဦးကို ေက်းရြာ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ အျဖစ္ ေရႊးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ျပီး ရယက စာေရးမွာ အတြင္းေရမွဴး ျဖစ္ျပီး က်န္ရယက အဖြဲ႕၀င္ တဦးမွာ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕၀င္ ျဖစ္သည္။
ေကာ္မရွင္ သင္တန္းကို နံနက္ ၉ နာရီမွ ေန႕လည္ ၁၂နာရီထိ တၾကိမ္ႏွင့္ ေန႕လည္ ၁ နာရီမွ ညေန ၄ နာရီ ထိ တၾကိမ္ ၂ ၾကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
တျခား ေက်းရြာ ေကာ္မရွင္ဥကၠဌ တဦးကို နိရဥၥရာက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းရာ သူက သင္တန္း အေျခအေနကို ယခုကဲ့သို႕ေျပာသည္။
“သင္တန္းက ဘာမွ ေထြေထြထူးထူး မဟုတ္ပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ထုတ္ထားတဲ့ စာအုပ္မွာ ပါတဲ့ အေၾကာင္း အရာေတြကုိ ရွင္းျပတာပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲက်လို႕ရွိရင္ ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္။ ဘက္လုိက္ျခင္း မျပဳလုပ္ရဘူး။ အမွန္အကန္ ေဆာင္ရြက္ရမယ္။ မဲထည့္မယ့္ သူေတြ အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ေအာင္ မလုပ္ရဘူး။ စစ္မွန္တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမယ္ စတာတို႕ ရွင္းျပ ေျပာဆိုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ သင္တန္းကို ဦးျမင့္သန္း(ခရိုင္ ဥပေဒအရာရွိ)၊ ဦးျမင့္ဝင္း (ခရိုင္လဝကမွဴး)၊ ဦးစည္သူေအာင္ (ခရိုင္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမွဴး) တုိ႕မွ လာေရာက္ သင္ၾကား ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အလားတူ ရပ္ကြက္/ေက်းရြာ ေရႊးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ သင္တန္း တခုကို လြန္ခဲ့ေသာ စေန႕က ဘူုးသီးေတာင္ျမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္တြင္ မဲရံုး စုစုေပါင္း ၅၀၀ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
အဆိုပါ သင္တန္းသို႕ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ရွိ ရပ္ကြက္- ေက်းရြာ စုစုေပါင္း ၁၂၀ ေက်ာ္မွ သင္တန္းသား ၃၀၀ ခန္႔ တက္ေရာက္ ခဲ့သည္။
တက္ေရာက္ခဲ့သူ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕၀င္ တဦးက “ သင္တန္းကို ရပ္ကြက္နဲ႕ ေက်းရြာ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌေတြ၊ ရယက စာေရးေတြရယ္ ပီးေတာ့ ရယက အဖြဲ႕ဝင္ေတြရယ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စုစုေပါင္း သင္တန္းသား ၃၀၀ ခန္႕တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္တြင္ ရပ္ကြက္ႏွင့္ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ေရႊးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မ်ားကို ဖြဲ႕စည္းထားျပီး ေက်းရြာထဲမွ သင့္ေတာ္သူ တဦးကို ေက်းရြာ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ အျဖစ္ ေရႊးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ျပီး ရယက စာေရးမွာ အတြင္းေရမွဴး ျဖစ္ျပီး က်န္ရယက အဖြဲ႕၀င္ တဦးမွာ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕၀င္ ျဖစ္သည္။
ေကာ္မရွင္ သင္တန္းကို နံနက္ ၉ နာရီမွ ေန႕လည္ ၁၂နာရီထိ တၾကိမ္ႏွင့္ ေန႕လည္ ၁ နာရီမွ ညေန ၄ နာရီ ထိ တၾကိမ္ ၂ ၾကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
တျခား ေက်းရြာ ေကာ္မရွင္ဥကၠဌ တဦးကို နိရဥၥရာက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းရာ သူက သင္တန္း အေျခအေနကို ယခုကဲ့သို႕ေျပာသည္။
“သင္တန္းက ဘာမွ ေထြေထြထူးထူး မဟုတ္ပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ထုတ္ထားတဲ့ စာအုပ္မွာ ပါတဲ့ အေၾကာင္း အရာေတြကုိ ရွင္းျပတာပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲက်လို႕ရွိရင္ ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္။ ဘက္လုိက္ျခင္း မျပဳလုပ္ရဘူး။ အမွန္အကန္ ေဆာင္ရြက္ရမယ္။ မဲထည့္မယ့္ သူေတြ အေႏွာက္အယွက္ ျဖစ္ေအာင္ မလုပ္ရဘူး။ စစ္မွန္တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမယ္ စတာတို႕ ရွင္းျပ ေျပာဆိုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ သင္တန္းကို ဦးျမင့္သန္း(ခရိုင္ ဥပေဒအရာရွိ)၊ ဦးျမင့္ဝင္း (ခရိုင္လဝကမွဴး)၊ ဦးစည္သူေအာင္ (ခရိုင္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမွဴး) တုိ႕မွ လာေရာက္ သင္ၾကား ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အလားတူ ရပ္ကြက္/ေက်းရြာ ေရႊးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ သင္တန္း တခုကို လြန္ခဲ့ေသာ စေန႕က ဘူုးသီးေတာင္ျမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္တြင္ မဲရံုး စုစုေပါင္း ၅၀၀ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
ေမာင္ေတာျမိဳ႕မွ ျပည့္တံဆာတန္းကို ျပည္သူမ်ားက “ေနျပည္ေတာ္ လမ္းဆံု” အမည္ေပး
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕မွ မေကာင္းမူ လုပ္ငန္း အၾကီးအက်ယ္ လုပ္ကိုင္ေနသည့္ လမ္းဆံု တခုကို ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားက “ ေနျပည္ေတာ္ လမ္းဆံု” ဟု အမည္ေပးထားေၾကာင္း ေဒသခံ ျပည္သူ တဦးက ေျပာသည္။
“ဘယ္သူက စေပးလိုက္သလဲဆိုတာေတာ့ ေျပာရခက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလမ္းဆံုကုိ လူတိုင္းက ေနျပည္ေတာ္ လမ္းဆံု ဆိုျပီး ေခၚေနၾကပါတယ္။ အဲဒီလမ္းဆံုမွာ ဘီယာဆိုင္၊ အရက္ဆိုင္၊ ဗီြဒီယုိရံုေတြနဲ႕ ဖါခန္းေတြပါ ရွိေနပီး ညေနပိုင္းက်ရင္ အထူးစည္ကားပါတယ္။ လူေတြက အဲဒီေနရာကို ေနျပည္ေတာ္ လမ္းဆံုဆိုပီး ေခၚၾကပါတယ္။” ဟု သူက ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သို႕ မေကာင္းမူ ဒုစရိုက္ လုပ္ကိုင္ေနေသာ ျပည့္တံဆာတန္း တခုကို ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ အစိုးရ ရံုးစိုက္ရာ ျမိဳ႕ေတာ္ တခုျဖစ္ေသာ “ ေနျပည္ေတာ္” နာမည္အား လူထုမ်ားက ေပးထားျခင္းမွာ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသ အာဏာပိုင္မ်ား အေနျဖင့္ အဆိုပါ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္မူ ရွိေနျပီး တခ်ိဳ႕ ရဲအရာရွိမ်ားမွာ အဆုိပါ လုပ္ငန္းမွ လာဒ္ေငြမ်ား ယူေနၾကသည့္ အေပၚ မေက်နပ္ရာမွ ေဒသခံမ်ားက ေနျပည္ေတာ္ လမ္းဆံုဟု အမည္ေပးထားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ယခု ျပည္သူမ်ား အမည္ေပးထားေသာ ေနျပည္ေတာ္ လမ္းဆံုမွာ ေမာင္ေတာျမိဳ႕ ေညာင္ေခ်ာင္း ေက်းရြာ လမ္းဆံု ျဖစ္ျပီး ေရႊရင္ေအး နတလ စံျပေက်းရြာႏွင့္ ကပ္ရပ္ ျဖစ္သည္။
“အဲဒီေနရာမွာ မေကာင္းမူလုပ္ငန္းေတြက စည္းမဲ့ ကမ္းမဲ့ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အတားအဆီး မရွိ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ညဆိုရင္ ကာရာအိုေကေတြနဲ႕ ပိုပီး အေျခအေန ဆိုးပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ခယကနဲ႕ မယက တာ၀န္ရွွိသူေတြကလည္း ဘာမွ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္တာ မရွိပါဘူး။ အားေတာ့နာပါတယ္။ ၾကိဳက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ျပည့္တံဆာမေတြနဲ႕ ေခၚအိပ္လို႕ ရပါတယ္။ လမ္းသြားလမ္းလာေတြနဲ႕ အနီးအနားက ျပည္သူေတြအတြက္ အထူး ထိခိုက္ေနပါတယ္” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
တျခားျမိဳ႕ခံ တဦးကလည္း ေနျပည္ေတာ္ လမ္းဆံု ဆိုရင္ လူတိုင္း သိေၾကာင္းႏွင့္ ေန႕စဥ္ စစ္ေတြမွ တဆင့္ မေကာင္းမူလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္သူ အမ်ိဳးသမီးမ်ား သေဘၤာျဖင့္ ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း သူက ယခုကဲ့သို႕ ေျပာသည္။
“မိန္းခေလးေတြက အသက္ ၁၄ ႏွစ္ အရြယ္၊ ၁၅ ႏွစ္ အရြယ္ေတြလည္း ပါတယ္လို႕ သိရပါတယ္။ ဆင္းရဲ က်ပ္တည္းတဲ့ အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အႏွံ႕ကလာျပီး လာေရာက္ လုပ္ကိုင္ ၾကတာပါ။ ေခါင္းေတြက သူတို႕ကို ရခိုင္ျပည္အႏွံ႕ ေနရာေတြက လိုက္ရွာပီး သေဘၤာနဲ႕ စစ္ေတြက ဘူးသီးေတာင္ကို ယူလာပါတယ္။ ဘူးသီးေတာင္က တဆင့္ ေမာင္ေတာကို ပို႕ပီး ခုလို လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တေန႕ကလည္း ေကာင္မေလး ၄ ဦး သေဘၤာနဲ႕ အသစ္ ေရာက္လာတယ္ဆိုပီး ၾကားရပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ယခုအခါ ကမၻာ့ဖလားပြဲ အတြက္ ေဘာ္လံုး ေလာင္းမည့္ ေလာင္းကစားဒိုင္ အမ်ားအျပားကို ရဲတပ္ဖြဲ႕က ေမာင္ေတာတြင္ ဖြင့္လွစ္ခြင့္ ျပဳထားရာ ေဘာ္လံုးေလာင္းသူမ်ား ေပ်ာ္ပါးရန္အတြက္ ေဘာ္လံုး ဒိုင္မ်ား၊ ကရာအိုေက ဆိုင္မ်ားႏွင့္ ဖါခန္းမ်ားမွ ျပည့္တံဆာ အသစ္မ်ားကို အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္မွ ေခၚယူ စုေဆာင္းထားေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
“ဘယ္သူက စေပးလိုက္သလဲဆိုတာေတာ့ ေျပာရခက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလမ္းဆံုကုိ လူတိုင္းက ေနျပည္ေတာ္ လမ္းဆံု ဆိုျပီး ေခၚေနၾကပါတယ္။ အဲဒီလမ္းဆံုမွာ ဘီယာဆိုင္၊ အရက္ဆိုင္၊ ဗီြဒီယုိရံုေတြနဲ႕ ဖါခန္းေတြပါ ရွိေနပီး ညေနပိုင္းက်ရင္ အထူးစည္ကားပါတယ္။ လူေတြက အဲဒီေနရာကို ေနျပည္ေတာ္ လမ္းဆံုဆိုပီး ေခၚၾကပါတယ္။” ဟု သူက ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သို႕ မေကာင္းမူ ဒုစရိုက္ လုပ္ကိုင္ေနေသာ ျပည့္တံဆာတန္း တခုကို ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ အစိုးရ ရံုးစိုက္ရာ ျမိဳ႕ေတာ္ တခုျဖစ္ေသာ “ ေနျပည္ေတာ္” နာမည္အား လူထုမ်ားက ေပးထားျခင္းမွာ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသ အာဏာပိုင္မ်ား အေနျဖင့္ အဆိုပါ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္မူ ရွိေနျပီး တခ်ိဳ႕ ရဲအရာရွိမ်ားမွာ အဆုိပါ လုပ္ငန္းမွ လာဒ္ေငြမ်ား ယူေနၾကသည့္ အေပၚ မေက်နပ္ရာမွ ေဒသခံမ်ားက ေနျပည္ေတာ္ လမ္းဆံုဟု အမည္ေပးထားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ယခု ျပည္သူမ်ား အမည္ေပးထားေသာ ေနျပည္ေတာ္ လမ္းဆံုမွာ ေမာင္ေတာျမိဳ႕ ေညာင္ေခ်ာင္း ေက်းရြာ လမ္းဆံု ျဖစ္ျပီး ေရႊရင္ေအး နတလ စံျပေက်းရြာႏွင့္ ကပ္ရပ္ ျဖစ္သည္။
“အဲဒီေနရာမွာ မေကာင္းမူလုပ္ငန္းေတြက စည္းမဲ့ ကမ္းမဲ့ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အတားအဆီး မရွိ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ညဆိုရင္ ကာရာအိုေကေတြနဲ႕ ပိုပီး အေျခအေန ဆိုးပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ခယကနဲ႕ မယက တာ၀န္ရွွိသူေတြကလည္း ဘာမွ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္တာ မရွိပါဘူး။ အားေတာ့နာပါတယ္။ ၾကိဳက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ျပည့္တံဆာမေတြနဲ႕ ေခၚအိပ္လို႕ ရပါတယ္။ လမ္းသြားလမ္းလာေတြနဲ႕ အနီးအနားက ျပည္သူေတြအတြက္ အထူး ထိခိုက္ေနပါတယ္” ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
တျခားျမိဳ႕ခံ တဦးကလည္း ေနျပည္ေတာ္ လမ္းဆံု ဆိုရင္ လူတိုင္း သိေၾကာင္းႏွင့္ ေန႕စဥ္ စစ္ေတြမွ တဆင့္ မေကာင္းမူလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္သူ အမ်ိဳးသမီးမ်ား သေဘၤာျဖင့္ ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း သူက ယခုကဲ့သို႕ ေျပာသည္။
“မိန္းခေလးေတြက အသက္ ၁၄ ႏွစ္ အရြယ္၊ ၁၅ ႏွစ္ အရြယ္ေတြလည္း ပါတယ္လို႕ သိရပါတယ္။ ဆင္းရဲ က်ပ္တည္းတဲ့ အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အႏွံ႕ကလာျပီး လာေရာက္ လုပ္ကိုင္ ၾကတာပါ။ ေခါင္းေတြက သူတို႕ကို ရခိုင္ျပည္အႏွံ႕ ေနရာေတြက လိုက္ရွာပီး သေဘၤာနဲ႕ စစ္ေတြက ဘူးသီးေတာင္ကို ယူလာပါတယ္။ ဘူးသီးေတာင္က တဆင့္ ေမာင္ေတာကို ပို႕ပီး ခုလို လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တေန႕ကလည္း ေကာင္မေလး ၄ ဦး သေဘၤာနဲ႕ အသစ္ ေရာက္လာတယ္ဆိုပီး ၾကားရပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ယခုအခါ ကမၻာ့ဖလားပြဲ အတြက္ ေဘာ္လံုး ေလာင္းမည့္ ေလာင္းကစားဒိုင္ အမ်ားအျပားကို ရဲတပ္ဖြဲ႕က ေမာင္ေတာတြင္ ဖြင့္လွစ္ခြင့္ ျပဳထားရာ ေဘာ္လံုးေလာင္းသူမ်ား ေပ်ာ္ပါးရန္အတြက္ ေဘာ္လံုး ဒိုင္မ်ား၊ ကရာအိုေက ဆိုင္မ်ားႏွင့္ ဖါခန္းမ်ားမွ ျပည့္တံဆာ အသစ္မ်ားကို အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္မွ ေခၚယူ စုေဆာင္းထားေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
ခႏၶာကိုယ္တြင္း ဟီး႐ုိးအင္း၀ွက္၍ တ႐ုတ္ျပည္၀င္သည့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား မိုင္းလားတပ္ဖြဲ႕ဖမ္းမိ
ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ဟီး႐ုိးအင္း၀ွက္ထည့္ကာ တ႐ုတ္ျပည္ထဲသို႕ ခိုး၀င္သည့္ အမ်ဳိးသမီး အေယာက္ ၃၀ ထက္ မနည္း ဖမ္းဆီးရမိေၾကာင္း မိုင္းလား မူးယစ္ရဲတပ္ဖြဲ႕အသိုင္းအ၀ိုင္း ကေျပာပါသည္။
“ဒီႏွစ္ထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးအမ်ားစု ဘိန္းျဖဴကို စအုိထဲ ေမြးလမ္းေၾကာင္းထဲတြတ္ထည့္ၿပီးေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္ထဲ ေမွာင္ခုိပို႕ တယ္။ ယိုးဒယားလုပ္ကြန္ဒံုးထဲကို ဟီး႐ုိးအင္း ကီလို၀က္ကေန တကီလိုအထိထည့္ႏိုင္တယ္တဲ့”- ဟု အမည္မေဖၚလိုသည့္ မိုင္းလားရဲတပ္ဖြဲ႕ အရာ႐ွိငယ္တဦးကေျပာပါသည္။
၂၀၁၀ ေဖေဖၚ၀ါရီမွစ၍ ယခုလဆန္းပိုင္းအထိ မိုင္းလားအထူးေဒသ ၄ မွ တဆင့္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး တ႐ုတ္ ျပည္ထဲသို႕ မူးယစ္ေမွာင္ခို ကုန္ကူးသည့္ အမ်ဳိးသမီး ၃၅ ေယာက္ဖမ္းဆီးရမိေၾကာင္း၊ အမ်ားစုမွာ စအိုလမ္းေၾကာင္း ေမြးလမ္း ေၾကာင္း ထဲ ဘိန္းျဖဴလွ်ဳိ႕၀ွက္သယ္ေဆာင္ၾကေၾကာင္း အဆိုပါပုဂၢိဳလ္ကေျပာပါသည္။
၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွစ၍ ယေန႕ထိ ဟီး႐ုိးအင္းေခၚ ဘိန္းျဖဴေမွာင္ခိုကူးသူမ်ား နည္းလမ္းေပါင္းစံု အသံုးျပဳကာတ႐ုတ္ ျပည္သို႕ သယ္ယူေရာင္းခ် ေနသည္ဟု သွ်မ္းျပည္မူးယစ္ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အသိုင္းအ၀ိုင္းကေျပာပါသည္။
“တ႐ုတ္ျပည္ကို ႏိုင္ငံတကာက Black hole for Heroin လို႕ေခၚၾကတယ္။ ဟီး႐ုိးအင္းေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား တ႐ုတ္ျပည္ပို႕တာ ဘယ္ေတာ့မွမေလာက္ဘူး။”- ဟုသွ်မ္းျပည္ မူးယစ္ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ဦးခြန္စိုင္း ကေျပာပါသည္။
တ႐ုတ္ျပည္ပို႕မည့္ ဟီး႐ုိးအင္းမ်ားကုိ ဖရဲသီးအတြင္းသုိ႕လည္းေကာင္း၊ ျမစ္ခ်ဥ္အိုးထဲလည္းေကာင္း၊ သံတိုသံစမ်ားၾကား ႏွင့္မီးေသြးအိပ္မ်ားၾကား၊ ထုိမွ်မက သစ္လံုးႀကီးမ်ားအားထြင္းေဖါက္၍ထည့္ျခင္း၊ လက္ဖက္ေျခာက္အိပ္အတြင္း ထည့္ျခင္းတုိ႕အျပင္ ေမြးကင္းစကေလးငယ္မ်ား၏ ၀မ္းပိုက္အတြင္းပါမက်န္ လူ႕ခႏၶာကိုယ္အတြင္း သြတ္သြင္း၍ ေမွာင္ခိုကူးၾကသည္ဟု ဆက္၍ေျပာျပ၏။
“အထက္ေဖၚျပတဲ့နည္းလမ္းေတြသံုးလဲ အာဏာပိုင္ေတြကသိတာဘဲ၊ ဒီႏွစ္ထဲ ဟီး႐ုိးအင္းသယ္နည္းအသစ္ထပ္႐ွိ ေနၿပီေျပာတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဖမ္းဆီးမႈမ႐ွိေသးလို႕ ေျပာျပလို႕မရဘူးလို႕ အဲဒီအသိုင္းအ၀ိုင္းကေျပာတယ္”
၂၀၀၈-၂၀၀၉ မူးယစ္ေမွာင္ခုိမ်ားသည္ ခ်ဳိ႕တဲ့သူမ်ား၏ ေမြးကင္းစကေလး တေယာက္ တ႐ုတ္ေငြ ယြမ္ ၅၀၀၀ - ၆၀၀၀ (ေဒၚလာ ၁၀၀၀ ခန္႕) ၀ယ္ယူၾကၿပီး ကေလး၏ရင္ကိုခြဲ၍ ဟီး႐ုိးအင္းထည့္ကာ ေမွာင္ခိုသယ္ေၾကာင္း၊ မပုတ္သိုးေအာင္ ေဆးထိုးထားသည့္ ကေလးသူငယ္အေလာင္းအား မူးယစ္ေမွာင္ခိုမ်ားက မိခင္သဖြယ္ ယုယ ေပြ႕ဖက္ၿပီးခရီးထြက္ၾက ေၾကာင္း ဦးခြန္စိုင္းက ဆက္၍ေျပာျပပါသည္။
“ဒီႏွစ္ထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးအမ်ားစု ဘိန္းျဖဴကို စအုိထဲ ေမြးလမ္းေၾကာင္းထဲတြတ္ထည့္ၿပီးေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္ထဲ ေမွာင္ခုိပို႕ တယ္။ ယိုးဒယားလုပ္ကြန္ဒံုးထဲကို ဟီး႐ုိးအင္း ကီလို၀က္ကေန တကီလိုအထိထည့္ႏိုင္တယ္တဲ့”- ဟု အမည္မေဖၚလိုသည့္ မိုင္းလားရဲတပ္ဖြဲ႕ အရာ႐ွိငယ္တဦးကေျပာပါသည္။
၂၀၁၀ ေဖေဖၚ၀ါရီမွစ၍ ယခုလဆန္းပိုင္းအထိ မိုင္းလားအထူးေဒသ ၄ မွ တဆင့္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး တ႐ုတ္ ျပည္ထဲသို႕ မူးယစ္ေမွာင္ခို ကုန္ကူးသည့္ အမ်ဳိးသမီး ၃၅ ေယာက္ဖမ္းဆီးရမိေၾကာင္း၊ အမ်ားစုမွာ စအိုလမ္းေၾကာင္း ေမြးလမ္း ေၾကာင္း ထဲ ဘိန္းျဖဴလွ်ဳိ႕၀ွက္သယ္ေဆာင္ၾကေၾကာင္း အဆိုပါပုဂၢိဳလ္ကေျပာပါသည္။
၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွစ၍ ယေန႕ထိ ဟီး႐ုိးအင္းေခၚ ဘိန္းျဖဴေမွာင္ခိုကူးသူမ်ား နည္းလမ္းေပါင္းစံု အသံုးျပဳကာတ႐ုတ္ ျပည္သို႕ သယ္ယူေရာင္းခ် ေနသည္ဟု သွ်မ္းျပည္မူးယစ္ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အသိုင္းအ၀ိုင္းကေျပာပါသည္။
“တ႐ုတ္ျပည္ကို ႏိုင္ငံတကာက Black hole for Heroin လို႕ေခၚၾကတယ္။ ဟီး႐ုိးအင္းေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား တ႐ုတ္ျပည္ပို႕တာ ဘယ္ေတာ့မွမေလာက္ဘူး။”- ဟုသွ်မ္းျပည္ မူးယစ္ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ဦးခြန္စိုင္း ကေျပာပါသည္။
တ႐ုတ္ျပည္ပို႕မည့္ ဟီး႐ုိးအင္းမ်ားကုိ ဖရဲသီးအတြင္းသုိ႕လည္းေကာင္း၊ ျမစ္ခ်ဥ္အိုးထဲလည္းေကာင္း၊ သံတိုသံစမ်ားၾကား ႏွင့္မီးေသြးအိပ္မ်ားၾကား၊ ထုိမွ်မက သစ္လံုးႀကီးမ်ားအားထြင္းေဖါက္၍ထည့္ျခင္း၊ လက္ဖက္ေျခာက္အိပ္အတြင္း ထည့္ျခင္းတုိ႕အျပင္ ေမြးကင္းစကေလးငယ္မ်ား၏ ၀မ္းပိုက္အတြင္းပါမက်န္ လူ႕ခႏၶာကိုယ္အတြင္း သြတ္သြင္း၍ ေမွာင္ခိုကူးၾကသည္ဟု ဆက္၍ေျပာျပ၏။
“အထက္ေဖၚျပတဲ့နည္းလမ္းေတြသံုးလဲ အာဏာပိုင္ေတြကသိတာဘဲ၊ ဒီႏွစ္ထဲ ဟီး႐ုိးအင္းသယ္နည္းအသစ္ထပ္႐ွိ ေနၿပီေျပာတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဖမ္းဆီးမႈမ႐ွိေသးလို႕ ေျပာျပလို႕မရဘူးလို႕ အဲဒီအသိုင္းအ၀ိုင္းကေျပာတယ္”
၂၀၀၈-၂၀၀၉ မူးယစ္ေမွာင္ခုိမ်ားသည္ ခ်ဳိ႕တဲ့သူမ်ား၏ ေမြးကင္းစကေလး တေယာက္ တ႐ုတ္ေငြ ယြမ္ ၅၀၀၀ - ၆၀၀၀ (ေဒၚလာ ၁၀၀၀ ခန္႕) ၀ယ္ယူၾကၿပီး ကေလး၏ရင္ကိုခြဲ၍ ဟီး႐ုိးအင္းထည့္ကာ ေမွာင္ခိုသယ္ေၾကာင္း၊ မပုတ္သိုးေအာင္ ေဆးထိုးထားသည့္ ကေလးသူငယ္အေလာင္းအား မူးယစ္ေမွာင္ခိုမ်ားက မိခင္သဖြယ္ ယုယ ေပြ႕ဖက္ၿပီးခရီးထြက္ၾက ေၾကာင္း ဦးခြန္စိုင္းက ဆက္၍ေျပာျပပါသည္။
၀ နယ္အတြင္း ကြၽံ၀င္ေထာက္လွမ္းသည့္ နအဖ ပုလိပ္ အဖမ္းခံရ
၀ နယ္အတြင္း ၀င္ေရာက္ေထာက္လွမ္းသည့္ သွ်မ္းျပည္အေ႐ွ႕ပိုင္း မိုင္းယန္းအေျခစိုက္ပုလိပ္အား ၀ အာဏာပိုင္က ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းလိုက္ေၾကာင္း စံုစမ္းသိ႐ွိရပါသည္။
“အဲဒီလူေတြကိုမသကၤာဘူး၊ ၀ တပ္စခန္းေတြကိုလိုက္ေမးတယ္၊ ဟိုစပ္စုဒီစပ္စုလုပ္ေတာ့ ရပ္ကြက္၊ ေက်း႐ြာ ၀ အာဏာပိုင္ ေတြက ဖမ္းဆီးၿပီးစစ္ေဆးတယ္၊ မိုင္းယန္းကပုလိပ္မွန္းေသခ်ာေတာ့ ၀ စစ္တပ္ဆီကို ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္ က အပ္ႏွံလိုက္ၿပီလို႕သိရတယ္” - ဟု တ႐ုတ္နယ္စပ္ေနထိုင္သူ သွ်မ္းအမ်ဳိးသား တဦးကေျပာပါသည္။
၀ အာဏာပိုင္က ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္သည့္ ရဲတပ္သား ၂ ဦးအနက္ တဦးမွာ က်ဳိင္းတံုဇာတိ သွ်မ္းအမ်ဳိးသားျဖစ္ ၿပီး က်န္တဦးမွာ စိုင္းေက်ာ္အမည္ရွိ ၀ အမ်ဳိးသားတဦးျဖစ္သည္ဟု မိုင္းဖ်ဲန္ေဒသခံတဦးကေျပာပါသည္။
၀ တပ္ဖြဲ႕ စစ္ေဆးေမးျမန္းခ်က္အရ အဆိုပါ ရဲသားႏွစ္ဦးသည္ နအဖ စစ္တပ္ေစခိုင္းခ်က္အရ ၀ တပ္ဖြဲ႕တပ္ စခန္း တည္ေနရာ၊ အင္အားတိုးခ်ဲ႕ ျပင္ဆင္မႈအေျခအေန ႏွင့္ ၂၀၀၉ ႏွစ္လည္ပိုင္းက ၀ နယ္အတြင္းေပ်ာက္သြား သည့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္သား ၂ ဦး၏သတင္း လိုက္လံစံုစမ္းရန္ ၀ နယ္အတြင္း၀င္ေရာက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ထြက္ဆို ခဲ့ေၾကာင္း အဆိုပါေဒသခံကေျပာပါသည္။
“အခုသူတို႕ ၂ ေယာက္ကို မုိင္းေပါက္ ၀ တပ္ဖြဲ႕က ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္။ ဌာနခ်ဳပ္ကို ပို႕မလား၊ ဘာလုပ္မလဲေတာ့မသိဘူး” - ၀ အာဏာပိုင္ ႏွင့္ နီးစပ္သည့္အသိုင္းအ၀ိုင္းက ေျပာပါသည္။
၂၀၀၉ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းကလည္း မိုင္းခတ္အေျခစိုက္ ခမရ ၃၂၇ မွ လက္နက္အျပည့္တပ္ဆင္ထားသည့္ အင္အား ၆ေယာက္ ပါအဖြဲ႕ တဖြဲ႕ ၀ ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမသို႕ ကြၽံ၀င္ခဲ့ေသာ္လည္း ၀ တပ္ဖြဲ႕က တစံုတရာအေရးမယူဘဲ ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္ သည္။
၂၀၁၀ ေမလဆန္းပိုင္း လား႐ႉိးတိုင္းမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္သန္းထြဋ္က ၀ တပ္ဖဲြ႕ဥကၠဌေပါက္ယူခ်မ္းအားေတြ႕ဆုံရန္ဖိတ္ေခၚ ခဲ့ေသာ္လည္း ၀ တပ္ဖဲြ႕ျငင္းဆန္ခဲ့သည့္ေနာက္ပိုင္း ကေန႕တုိင္ ထပ္မံကမ္းလွမ္းျခင္း တစံုတရာမ႐ွိခဲ့ေပ။
“အခုလိုမ်ဳိး နအဖနဲ႕ေအးေအးက်ဲက်ဲမေနဖို႕၊ ကခ်င္ တပ္ဖြဲ႕လို မၾကာခဏ၀င္ထြက္ေဆြးဖို႕လိုတယ္၊ အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္တာ မေဆာင္တာအပထား ႏွစ္ဘက္စလံုးသြားလာ၀င္ထြက္ဖို႕အေရးႀကီးတယ္” - ဟု တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ မ်ားက ေျပာဆိုတိုက္တြန္းထားေၾကာင္း နယ္စပ္ေနအဆိုပါသွ်မ္းအမ်ဳိးသားက ေျပာပါသည္။
“အဲဒီလူေတြကိုမသကၤာဘူး၊ ၀ တပ္စခန္းေတြကိုလိုက္ေမးတယ္၊ ဟိုစပ္စုဒီစပ္စုလုပ္ေတာ့ ရပ္ကြက္၊ ေက်း႐ြာ ၀ အာဏာပိုင္ ေတြက ဖမ္းဆီးၿပီးစစ္ေဆးတယ္၊ မိုင္းယန္းကပုလိပ္မွန္းေသခ်ာေတာ့ ၀ စစ္တပ္ဆီကို ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္ က အပ္ႏွံလိုက္ၿပီလို႕သိရတယ္” - ဟု တ႐ုတ္နယ္စပ္ေနထိုင္သူ သွ်မ္းအမ်ဳိးသား တဦးကေျပာပါသည္။
၀ အာဏာပိုင္က ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္သည့္ ရဲတပ္သား ၂ ဦးအနက္ တဦးမွာ က်ဳိင္းတံုဇာတိ သွ်မ္းအမ်ဳိးသားျဖစ္ ၿပီး က်န္တဦးမွာ စိုင္းေက်ာ္အမည္ရွိ ၀ အမ်ဳိးသားတဦးျဖစ္သည္ဟု မိုင္းဖ်ဲန္ေဒသခံတဦးကေျပာပါသည္။
၀ တပ္ဖြဲ႕ စစ္ေဆးေမးျမန္းခ်က္အရ အဆိုပါ ရဲသားႏွစ္ဦးသည္ နအဖ စစ္တပ္ေစခိုင္းခ်က္အရ ၀ တပ္ဖြဲ႕တပ္ စခန္း တည္ေနရာ၊ အင္အားတိုးခ်ဲ႕ ျပင္ဆင္မႈအေျခအေန ႏွင့္ ၂၀၀၉ ႏွစ္လည္ပိုင္းက ၀ နယ္အတြင္းေပ်ာက္သြား သည့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္သား ၂ ဦး၏သတင္း လိုက္လံစံုစမ္းရန္ ၀ နယ္အတြင္း၀င္ေရာက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ထြက္ဆို ခဲ့ေၾကာင္း အဆိုပါေဒသခံကေျပာပါသည္။
“အခုသူတို႕ ၂ ေယာက္ကို မုိင္းေပါက္ ၀ တပ္ဖြဲ႕က ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္။ ဌာနခ်ဳပ္ကို ပို႕မလား၊ ဘာလုပ္မလဲေတာ့မသိဘူး” - ၀ အာဏာပိုင္ ႏွင့္ နီးစပ္သည့္အသိုင္းအ၀ိုင္းက ေျပာပါသည္။
၂၀၀၉ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းကလည္း မိုင္းခတ္အေျခစိုက္ ခမရ ၃၂၇ မွ လက္နက္အျပည့္တပ္ဆင္ထားသည့္ အင္အား ၆ေယာက္ ပါအဖြဲ႕ တဖြဲ႕ ၀ ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမသို႕ ကြၽံ၀င္ခဲ့ေသာ္လည္း ၀ တပ္ဖြဲ႕က တစံုတရာအေရးမယူဘဲ ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္ သည္။
၂၀၁၀ ေမလဆန္းပိုင္း လား႐ႉိးတိုင္းမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္သန္းထြဋ္က ၀ တပ္ဖဲြ႕ဥကၠဌေပါက္ယူခ်မ္းအားေတြ႕ဆုံရန္ဖိတ္ေခၚ ခဲ့ေသာ္လည္း ၀ တပ္ဖဲြ႕ျငင္းဆန္ခဲ့သည့္ေနာက္ပိုင္း ကေန႕တုိင္ ထပ္မံကမ္းလွမ္းျခင္း တစံုတရာမ႐ွိခဲ့ေပ။
“အခုလိုမ်ဳိး နအဖနဲ႕ေအးေအးက်ဲက်ဲမေနဖို႕၊ ကခ်င္ တပ္ဖြဲ႕လို မၾကာခဏ၀င္ထြက္ေဆြးဖို႕လိုတယ္၊ အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္တာ မေဆာင္တာအပထား ႏွစ္ဘက္စလံုးသြားလာ၀င္ထြက္ဖို႕အေရးႀကီးတယ္” - ဟု တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ မ်ားက ေျပာဆိုတိုက္တြန္းထားေၾကာင္း နယ္စပ္ေနအဆိုပါသွ်မ္းအမ်ဳိးသားက ေျပာပါသည္။
Subscribe to:
Posts (Atom)
