၀မ္က်ားေပါင္ႏွင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥ ေဆြးေႏြးဖြယ္ရွိ

ျမန္မာ ႏိုင္ငံသို႔ ယေန႔ ေရာက္ရွိ လာသည့္ တ႐ုတ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္သည္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ စြမ္းအင္က႑ ရင္းႏွီး ျမႇပ္ႏွံမႈမ်ားကို အဓိကထား၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊႏွင့္ ေဆြးေႏြး ႏိုင္ဖြယ္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္ (ဓာတ္ပံု - Getty Images)

အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား မ်ားကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္း ထားၿပီး က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ တရားမွ်တမႈ မရွိႏိုင္ဟု ႏိုင္ငံတကာ၏ ေ၀ဖန္ခံေန ရခ်ိန္တြင္ မစၥတာ ၀မ္က်ားေပါင္က အမ်ားယုံၾကည္ လက္ခံေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္လာေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ နည္းလမ္းမ်ားကို ေပးႏိုင္ေၾကာင္း ေလ့လာသူမ်ားက ဆိုသည္။


တရုတ္ ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာျပည္၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရး ေကာင္စီတြင္ အကာအကြယ္ ေပးေလ့ရွိ သျဖင့္ ျမန္မာျပည္၏ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ တ႐ုတ္ အတြက္ အေရးပါလ်က္ ရွိသည္။

ၿပီးခဲ့ေသာႏွစ္က စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေျမာက္ကိုရီးယားသို႔ တိတ္တဆိတ္သြားေရာက္ရာတြင္လည္း တ႐ုတ္အစိုးရက စီစဥ္ေပးခဲ့ေၾကာင္းလည္း သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့သည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ၀ါရင့္ ႏိုင္ငံေရး သမား တဦးျဖစ္သူ သခင္ခ်န္ထြန္းက“ျမန္မာျပည္သာ အစိုးရ ေျပာင္းလဲၿပီး တရား၀င္အစိုးရ တက္လာ ရင္ ျမန္မာျပည္ ဆက္ဆံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တ႐ုတ္အစိုးရ အေပၚ တရုတ္ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာထားကလည္း တုိးတက္ လာႏိုင္ တယ္” ဟု ေျပာသည္။

မစၥတာ ၀မ္က်ားေပါင္က စစ္အစိုးရကို ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အားလုံးပါ၀င္ခြင့္ရေရး တိုက္တြန္းႏိုင္သကဲ့သုိ႔ တရုတ္ႏွင့္ အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ားမွ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူမ်ားကို လက္ခံရန္လည္း တိုက္တြန္းႏိုင္ေၾကာင္း နယ္စပ္ေဒသ တည္ၿငိမ္ေရး အတြက္ ၀ျပည္ ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး အဖြဲ႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ေဆြးေႏြးႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။

ေမ လ ၃၀ ရက္ေန႔က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္ အေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖြဲ႔ကလည္း ျမန္မာျပည္သုိ႔ သြားရာက္မည့္ တ႐ုတ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ထံ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေရး၊ နယ္စပ္ေဒသ မတည္ၿငိမ္မႈ၊ ေဒသတြင္း ေစ့စပ္ ညွိႏိႈင္းမႈ ႏွင့္ သံတမန္ေရး၊ စီးပြား ေရးႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ စသည့္ အခ်က္ ၄ ခ်က္ကို ေဆြးေႏြးအၾကံျပဳထားသည့္ အိတ္ဖြင့္ ေပးစာ တေစာင္ ကုိလည္း ေပးပို႔ခဲ့သည္။

တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ ပါတီစုံ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကုိ က်င့္သုံျခင္းမရွိဘဲ တပါတီ စနစ္ကို က်င့္သုံးေသာ္လည္း ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပသည့္ ပါကစၥတန္၊ ကာဇက္စတန္၊ အီသီယိုးပီးယားႏွင့္ ဆူဒန္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ားကုိ ေစလႊတ္ခဲ့ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ပတ္သက္၍ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ မွတ္ခ်က္မ်ားကိုသာ ေပးခဲ့သည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အေရွ႕အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ ေဒသေရးရာ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး မစၥတာ ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရာ၌ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးသိန္းစိုးက ေရြးေကာက္ပြဲသည္ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တရန္ စီစဥ္ထားသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာေရး အဖြဲ႔မ်ား လာေရာက္ရန္ လိုအပ္မည္ မဟုတ္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဤခရီးစဥ္သည္ ၁၆ ႏွစ္တာကာလ အတြင္း ပထမဆုံးေသာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အဆင့္ ခရီးစဥ္ျဖစ္ၿပီး ၂ ႏိုင္ငံ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး ကိစၥမ်ားကို တိုးျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ Ye Dabo ၏ အဆိုကို ကိုးကား၍ ဆင္ဟြာ သတင္းတရပ္တြင္ ေရးသားထားသည္။

တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ခရီးစဥ္ မတိုင္မီ ဆက္သြယ္ေရး စာတုိက္ႏွင့္ ေၾကးနန္း ၀န္ႀကီးဌာန ျမန္မာ့ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းက ျမန္မာ- တ႐ုတ္ သံတမန္ ဆက္ဆံေရး ႏွစ္( ၆၀)ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ ေငြက်ပ္ ၁၀၀ တန္ တံဆိပ္ေခါင္းသစ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဆက္သြယ္ ေရး စခန္းမ်ား၌ ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ေရာင္းခ်မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရပိုင္ သတင္းစာက ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေနာက္ဆံုး လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့သည့္ တ႐ုတ္အဆင့္ျမင့္ အရာရွိမွာ ၂၀၀၉ ဒီဇင္ဘာတြင္ လာေရာက္ခဲ့သည့္ တ႐ုတ္ ဒုတိယသမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္ (Xi Jinping) ျဖစ္သည္။ ရွီက်င့္ဖ်င္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊႏွင့္ ေတြ႔ဆံုစဥ္ တ႐ုတ္အေန ျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံေရး တည္ၿငိမ္မႈ၊ စီးပြားေရး ဖြံ႔ျဖိဳးမႈႏွင့္ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျမင္လိုသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ဖူးသည္။

တရုတ္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာ သံအမတ္ဦးသိန္းလြင္ကလည္း “တရုတ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း စီးပြားေရး ပူးေပါင္းမႈနဲ႔ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အေျခခံ လုပ္ငန္းေတြကို ပုိမို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွာပါ” ဟု တရုတ္ႏုိင္ငံထုတ္ China Daily ကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။

စြမ္းအင္၊ ပို႔ေဆာင္ ဆက္သြယ္ေရး က႑ရပ္မ်ား တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ား အေနျဖင့္ ပိုမိုရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ၎က ဆိုသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔ ႏွင့္ ေရနံ ဝယ္ယူမည့္ တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴမွ တရုတ္ႏိုင္ငံ ကူမင္းၿမိဳ႕ ပိုက္လိုင္းမ်ား တည္ေဆာက္သြားရန္ သေဘာတူညီခဲ့သည္။ တႏွစ္လွ်င္ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔ တန္ခ်ိန္ ကုဗမီတာ ၁၂ ဘီလီယံ၊ ေရနံံစည္ ၄ဝဝ ဝဝဝ တင္ပို႔မည္ ဟု ဆုိသည္။

သို႔ေသာ္လည္း လက္ရွိ အေျခအေနတြင္ တ႐ုတ္ ျမန္မာ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး အေရာင္းအ၀ယ္မွာ အနည္းငယ္ေအးေနေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ခရီးစဥ္ၿပီး ပါက နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး ပိုၿပီးအလားအလာေကာင္းလာႏိုင္ေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္မွ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ တဦးက ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာသည္။

“ျမန္မာျပည္ကလည္း တ႐ုတ္ကုန္ကို မီွခိုေနရေတာ့ နယ္စပ္အတြက္ ပုိေကာင္းလာႏိုင္တာေပါ့၊ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးကလည္း ႏွစ္ ၆၀ ေက်ာ္လာခဲ့ၿပီဆိုေတာ့ လုပ္ငန္းကိုင္ငန္းကုိ နည္းနည္း စနစ္တက်လုပ္မယ္လို႔ ထင္တာေပါ့၊ ပိုၿပီးေတာ့ အားေပးလိမ့္မယ္ေလ” ဟု ၎က ဆက္လက္ေျပာဆိုသည္။

တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး၊ ေရအားလွ်ပ္စစ္၊ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ စသည့္ စီမံကိန္း မ်ားတြင္ စုစုေပါင္း ေဒၚလာ ၁.၃၃ ဘီလီယံ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံထားသည္။

ထိုင္း၊ ၿဗိတိန္၊ စင္ကာပူႏိုင္ငံမ်ား ၿပီးလွ်င္ တ႐ုတ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စတုတၳေျမာက္ အမ်ားဆုံး ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံသည့္ ႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ စိုက္ပ်ိဳးေရးထြက္ကုန္မ်ား၊ သတၱဳမ်ား၊ ကၽြန္းသစ္ ႏွင့္ အဖိုးတန္ ေက်ာက္မ်က္ ရတနာမ်ား တရုတ္ႏိုင္ငံသို႔ တင္ပို႔သည္။ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမ်ား၊ စက္ပစၥည္းမ်ား၊ အဝတ္အထည္ႏွင့္ ေဆးဝါးမ်ားကို တရုတ္ႏုိင္ငံမွ တင္သြင္းခဲ့သည္။

ျမန္မာစစ္အစုိးရသည္ တရုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္လ်က္ရိွသည္။ တ႐ုတ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဝမ္က်ားေပါင္သည္ ေမ ၂၈ မွ ဇြန္ ၃ အထိ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ဂ်ပန္၊ မြန္ဂိုလီးယားႏွင့္ ျမန္မာ ၄ ႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္ သြားေရာက္မည္ျဖစ္သည္။