ရာသီဥတုေၾကာင့္ မိုးစပါး အထြက္ေလ်ာ့ႏုိင္

စပါးစုိက္ပ်ဳိးခ်ိန္တြင္ မုိးအဝင္ ေနာက္က်ျခင္း၊ ဆည္မ်ားခမ္းေျခာက္ကုန္သျဖင့္ ေရမရျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ယခုႏွစ္ မိုးစပါး စုိက္ဧကမ်ား ေလ်ာ့နည္းကာ အထြက္ႏႈန္း ေလ်ာ့ႏုိင္သည္ဟု လယ္သမားမ်ားႏွင့္ စုိက္ပ်ဳိးေရးပညာရွင္မ်ားက ခန္႔မွန္း ၾကသည္။

ယခုႏွစ္ ဇြန္လကုန္အထိ စုိက္ပ်ဳိးထားေသာ စပါးစုိက္ဧကမွာ ယခင္ႏွစ္ကထက္ ဧက တသန္းခြဲနီးပါး ေလ်ာ့နည္း ေနေၾကာင္း သိရသည္။

မိုးစပါးကို ႏွစ္စဥ္ ေမလတြင္ ပံုမွန္ စုိက္ပ်ဳိးေလ့ရွိေသာ္လည္း ယခုႏွစ္တြင္ မိုးေခါင္ၿပီး မုတ္သံုအ၀င္ ေနာက္က်ျခင္း ေၾကာင့္ သတ္မွတ္စုိက္ဧက ျပည့္မီရန္ စုိက္ပ်ဳိးႏုိင္ျခင္းမရွိဟု ျမန္မာ့ စုိက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းမွ အႀကီးတန္း အရာရွိႀကီး တဦးက ေျပာသည္။

“မိုးေနာက္က်ေတာ့ မစုိက္ႏုိင္ဘူး။ ဒီအခ်ိန္မွာ စုိက္မထားရင္ စုိက္ဧကေလ်ာ့ၿပီး အထြက္ေလ်ာ့မွာ။ ယာသီးႏွံကေတာ့ ေရမ်ားမ်ား မလိုတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ပဲ၊ ႏွမ္း၊ ေျပာင္း၊ ဝါေတြကေတာ့ ရာႏႈန္းျပည့္ စိုက္ၿပီးၿပီ” ဟု အဆုိပါ အရာရွိႀကီးက ေျပာသည္။

လယ္သမားမ်ား၏ ေငြေၾကးအေျခအေနေၾကာင့္ ရာသီဥတုႏွင့္ လုိက္ေလ်ာညီေထြရွိမည့္ မ်ိဳးစပါးကို ေျပာင္းလဲ ၀ယ္ယူ ႏုိင္စြမ္း မရွိျခင္းသည္လည္း စပါးအထြက္ႏႈန္း ေလ်ာ့ေစသည့္ အဓိက အခ်က္တခ်က္ျဖစ္သည္ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ စုိက္ပ်ဳိး ေရး ပညာရွင္မ်ား အသင္း ဥကၠ႒ ေဒါက္တာျမင့္သိန္းက ေျပာသည္။

“အရင္းအႏွီးက်ေတာ့ လိုေနေသးတယ္။ ခုလုိ အေျခအေနမ်ဳိးဆုိ သက္ငယ္စပါးမ်ဳိးကို ေျပာင္းစုိက္ရင္ အထြက္ မေလ်ာ့ ႏုိင္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ မ်ဳိး အလြယ္တကူ ရွာမရတာရယ္၊ အရင္မ်ဳိးေတြ ၀ယ္ထားၿပီးသားဆုိေတာ့ ထပ္၀ယ္ဖုိ႔ မတတ္ႏုိင္တာေတြရယ္ ႀကဳံေနရတာ ေတြ႔ရတယ္” ဟု ေဒါက္တာျမင့္သိန္းက ရွင္းျပသည္။

ပဲခူးၿမိဳ႕မွ လယ္သမားတဦးက မိုးေနာက္က်သျဖင့္ သက္ငယ္စပါး (သက္တမ္းတိုစပါး) စုိက္လွ်င္ရေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ပံုမွန္စပါးကိုသာ မ်ဳိး၀ယ္၍ ပ်ဳိးေထာင္ထားေသာေၾကာင့္ ယခုအခ်ိန္က်မွ မေျပာင္းႏုိင္ေတာ့ေၾကာင္း ေျပာသည္။

ယခုႏွစ္တြင္ စုိက္ဧက လ်ာထားခ်က္ထက္ ေလ်ာ့နည္းသည့္အျပင္ ေရာဂါပုိးမႊားက်ေရာက္ျခင္း၊ လယ္သမား အမ်ားစု မွာ ဓာတ္ေျမၾသဇာ၊ ပုိးသတ္ေဆး စသည္တို႔ ျဖည့္ဆည္းႏိုင္မႈ နည္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ တဧက အထြက္ႏႈန္းလည္း ေလ်ာ့ က် ႏုိင္ေသးသည္ဟု စုိက္ပ်ဳိးေရး ပညာရွင္မ်ားက ခန္႔မွန္းသည္။

မိုးေလဝသ ပညာရွင္မ်ားက မိုးေႏွာင္း ေကာင္းႏုိင္သည္ဟု ခန္႔မွန္းထားၿပီး ထုိသုိ႔ မိုးေႏွာင္း ေကာင္းပါက ရိတ္သိမ္းခ်ိန္ မတုိင္မီ မိုးေကာင္း၍ စပါးအထြက္ ေလ်ာ့ႏုိင္ေၾကာင္းလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ စိုက္ပ်ိဳးေရး ပညာရွင္မ်ား အသင္းက ေျပာ သည္။

ကုလမသဂၢ ဖြံ႔ၿဖဳိးေရး အစီအစဥ္ (UNDP) ႏွင့္ ကမာၻ႔ စားနပ္ရိကၡာ အစီအစဥ္ (WFP) တို႔ ပူးေပါင္း ေကာက္ယူထား ေသာ ေျမျပင္အေျခအေန စာရင္းေကာက္ယူ ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ ရိတ္သိမ္းခ်ိန္တြင္ ရာသီဥတုေၾကာင့္ စပါး ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ဆံုး႐ႈံးႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။

အဆုိပါ အစီရင္ခံစာအရ UNDP ႏွင့္ WFP စီမံကိန္း၀င္ ေဒသ ၁၁ ခုအနက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလယ္ပုိင္းေဒသ၊ ေတာင္ႀကီး၊ လား႐ႈိးႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္တို႔တြင္ ဆံုး႐ံႈးႏုိင္ေျခ ပုိမ်ားသည္ဟု သိရသည္။

ယင္းကဲ့သုိ႔ အထြက္ႏႈန္း ေလ်ာ့က်ပါက ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈ ျပႆနာမ်ားႏွင့္လည္း ရင္ဆုိင္ရႏုိင္သည္ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ကမာၻ႔စားနပ္ရိကၡာ ႏွင့္ စုိက္ပ်ိဳးေရးအဖြဲ႔ (FAO) ရံုးမွ ခန္႔မွန္းထားသည္။

စစ္အစုိးရက လယ္သမားမ်ား ဆည္ေရရွိေရးအတြက္ဟုဆုိကာ ဆည္ေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာ တည္ေဆာက္ထားၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း လယ္သမားမ်ားမွာ မိုးေရ၊ ဆည္ေရ၊ ေရထိန္းတံခါးမ်ားမွ ေရကို အက်ဳိးရွိရွိ အသံုးခ်ႏုိင္မႈ မရွိေသး ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေရအရင္းအျမစ္၏ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကိုသာ ထိေရာက္စြာ အသံုးခ်ႏုိင္ေသးေၾကာင္း ျမန္မာ ႏုိင္ငံဆုိင္ရာ FAO ဌာေန ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ရွင္းအိမ က သံုးသပ္သည္။

ယမန္ႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မိုးစပါး ဧက ၁၆ သန္းေက်ာ္ စုိက္ပ်ဳိးႏုိင္ခဲ့ၿပီး တဧက အထြက္ႏႈန္း ၇၆ တင္းေက်ာ္ ရရွိ ခဲ့သျဖင့္ တင္း သန္းေပါင္း ၁၃၀၀ ေက်ာ္ရရွိခဲ့သည္ဟု လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာန စာရင္းဇယား မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စပါးမ်ဳိးေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္စုိက္ပ်ဳိးၿပီး အမ်ားဆံုးစုိက္ပ်ဳိးေသာ စပါးမ်ဳိးမ်ားမွာ ေပၚဆန္းေမႊး၊ ေပၚဆန္း ယဥ္၊ ႏွံကား၊ ၿမီးေကာက္၊ မေနာသုခ၊ ဆင္းသြယ္လတ္ႏွင့္ ဆင္းသြယ္ယဥ္တုိ႔ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မိုးစပါးကို ႏွစ္စဥ္ ေမလတြင္ စုိက္ပ်ဳိးၿပီး ေအာက္တိုဘာလတြင္ ရိတ္သိမ္းေလ့ရွိသည္။

ဧရာ၀တီသတင္းေထာက္ ဆက္လင္း ေရးသားသည္။