အမတ္ေလာင္းမွတဆင့္ လူထုကို စည္း႐ံုးေနရ

နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ခန္႔ ကင္းကြာေနသည့္ ျပည္သူမ်ားကို ပါတီဝင္အျဖစ္ စည္း႐ုံးရန္ ခက္ခဲသျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အမတ္ေလာင္းကို ဦးစြာရွာေဖြၿပီးမွ ထိုသူမ်ားမွတဆင့္ စည္း႐ုံးေနရေၾကာင္း ေရြးေကာက္ပဲြဝင္မည့္ ပါတီအခ်ဳိ႕အဆိုအရ သိရသည္။

ျပည္သူလူထုထံ တိုက္႐ိုက္စည္း႐ုံးရန္ ခက္ခဲသျဖင့္ အမတ္ေလာင္းမ်ားကို ဦးစားေပး စုေဆာင္းရကာ ထိုသူမ်ားမွတဆင့္ စည္း႐ံုးေရး ဆင္းၾကရေၾကာင္း ကရင္ျပည္သူ႔ပါတီ KPP ႏွင့္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) DPM တို႔က ေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။

“ျပည္သူေတြက ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ အေတာ္ကင္းကြာေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ ပါတီဝင္ထဲကေန ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ျပန္ေရြးဖို႔ အေတာ္ကို ခက္ခဲပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းကို အရင္ရွာေဖြၿပီးေတာ့မွ သူ႔ကို မဲေပးမယ့္ ပါတီဝင္ေတြကို ျပန္လည္စုစည္းတဲ့ ပံုစံ သြားေနရတယ္” ဟု KPP ဒုဥကၠ႒ (၂) ႏွင့္ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးေစာေအးကိုက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

KPP ပါတီသည္ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ား တည္ရွိရာ ရန္ကုန္၊ ပဲခူး၊ ဧရာဝတီ၊ တနသၤာရီတိုင္းတို႔ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္္၊ မြန္ျပည္နယ္တို႔မွေန၍ ေရြးေကာက္ပဲြဝင္မည္ျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔တြင္ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္သို႔ ပါတီေထာင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ခဲ့ရာ ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ အၿငိမ္းစား စစ္ဘက္အရာရွိအမ်ားစုျဖင့္ ဖဲြ႔စည္းထားကာ ပါတီဝင္ ၄ဝဝဝ ထက္မနည္း စုေဆာင္းရရွိထားၿပီး လႊတ္ေတာ္အမတ္ေလာင္း ၈ ဦး ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ေသခ်ာေနသည္။

DPM ဥကၠ႒ ဦးသုေဝကလည္း “အခုက အမတ္ေလာင္းကို အရင္ေရြးရတဲ့ ပံုစံပဲ လုပ္ေနရတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ဆိုေတာ့ စည္း႐ုံးခ်ိန္က အခ်ိန္နည္းေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းကို အရင္ေရြး၊ ၿပီးေတာ့မွ သူ႔ကို ကူညီႏိုင္မယ့္ ပါတီဝင္အခ်ဳိ႕ကို စည္း႐ုံးတဲ့ ပံုစံ လုပ္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။

ႏိုင္ငံတဝွန္းရွိ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးအတြက္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ DPM ပါတီသည္ လက္ရွိတြင္ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္တို႔မွလဲြ၍ တိုင္း ၇ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ ၃ ခုမွ ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ျပင္ဆင္ထားကာ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၁ဝဝ ထက္မနည္း ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည္။ DPM မွာ ေကာ္မရွင္သို႔ ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လ ၃ဝ ေန႔တြင္ ပါတီတည္ေထာင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ၿပီး ေမလ ၂ဝ ရက္ေန႔တြင္ ပါတီအျဖစ္ မွတ္ပံုတင္ရန္ ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။

၎ပါတီႏွစ္ရပ္က ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းကို အရင္စုေဆာင္းေနေသာ္လည္း မတူကဲြျပားျခင္းႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဝံသာႏု NLD ႏွင့္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ား (ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ) စသည့္ ပါတီမ်ားကမူ ပါတီဝင္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းတို႔ကို တၿပိဳင္နက္ထဲ စုေဆာင္းၾကသည္။

“က်မတို႔ ပါတီကေတာ့ ပါတီဝင္ေရာ၊ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေရာ တၿပိဳင္နက္ စုေဆာင္းေနတယ္။ ဘာ့လို႔လဲဆိုေတာ့ ပါတီကို ေထာက္ခံမယ့္ ပါတီဝင္ကလည္း အေရးၾကီးသလို ဝင္ေရာက္မယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းလည္း အေရးၾကီးလို႔ပါ” ဟု မတူကဲြျပားျခင္းႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ ဒုဥကၠ႒ (၁) ေဒၚစႏၵာဦးက ေျပာသည္။

ႏိုင္ငံတဝွန္း ဝင္ၿပိဳင္မည့္ ပါတီမ်ားသည္ ေကာ္မရွင္က မွတ္ပံုတင္ရန္ ခြင့္ျပဳသည့္ေန႔မွ ရက္ ၉ဝ အတြင္း ပါတီဝင္ အနည္းဆံုး ၁ဝဝဝ စုေဆာင္းရမည္ျဖစ္ၿပီး ေဒသဆုိင္ရာ ပါတီမွာ အနည္းဆံုး ပါတီဝင္ ၅ဝဝ စုေဆာင္းရရွိရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ ဥပေဒမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ထို႔အျပင္ ယခုလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္က ေၾကညာခ်က္အမွတ္ ၂/၂ဝ၁ဝ ျဖင့္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား စည္း႐ုံးေရးလုပ္ရာတြင္ လိုက္နာရမည့္ စည္းကမ္းခ်က္ ၁၄ ခ်က္အနက္ အခ်က္အခ်ဳိ႕သည္ စည္း႐ံုးကို ပိုမိုခက္ခဲေစေၾကာင္း ပါတီမ်ားက ေျပာဆိုၾကသည္။

စည္းကမ္းခ်က္မ်ားတြင္ ပါတီမ်ားသည္ အလံမ်ားကိုင္ေဆာင္၍ စီတန္းလွည့္လည္ျခင္း၊ ေအာ္ဟစ္ ေၾကြးေၾကာ္ျခင္း မျပဳရန္ႏွင့္ ပါတီ႐ံုးျပင္ပတြင္ စုေဝးေဟာေျပာလိုလွ်င္ ခန္႔မွန္းေျခ တက္ေရာက္ႏိုင္သည့္ အင္အားကို တင္ျပ၍ ေကာ္မရွင္ထံ အနည္းဆံုး ၇ ရက္ၾကိဳတင္ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံရန္ စသည့္ အခ်က္မ်ားလည္း ပါဝင္သည္။

၇ ရက္ၾကိဳတင္ အေၾကာင္းၾကားရမည့္ စည္းကမ္းခ်က္သည္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲသည့္ ခ်င္းေတာင္ေဒသတြင္ စည္း႐ုံးေရးလုပ္ေဆာင္ရမည့္ မိမိတို႔ပါတီအတြက္ ထိုးႏွက္ခ်က္တခုျဖစ္ေၾကာင္း ခ်င္းအမ်ဳိးသား တိုးတက္ေရးပါတီ ဥကၠ႒ ပူးဇိုဇမ္က ေျပာသည္။

“မၾကာခင္ က်ေနာ္တို႔ ခ်င္းေတာင္တက္ၿပီး စည္း႐ံုးေရးဆင္းမယ္။ မိုးရာသီမွာ သြားရမယ္ဆိုေတာ့ ၇ ရက္ေလာက္္ ၾကိဳတင္ ေျပာလို႔မွ မရဘဲ။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ခက္တဲ့ ခ်င္းေတာင္လို ေနရာမွာ မိုးရာသီမွာ ၇ ရက္ဆိုေတာ့ မ်ားတယ္ဗ်ာ။ က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ ၇ နာရီေလာက္က အေကာင္းဆံုးပဲ” ဟု သူက ေျပာသည္။

ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) ဥကၠ႒ ဦးသုေဝက “သူတို႔ ထုတ္လိုက္တဲ့ စည္းကမ္းခ်က္ေတြကေတာ့ ပါတီစည္း႐ုံးေရးမွာ အကန္႔အသတ္ေတြ ျဖစ္ေစတာေပါ့။ အမွန္ကေတာ့ ပါတီစည္း႐ုံးေရးသြားတဲ့အခါမွာ ၿမိဳ႕နယ္ေတြက ပါတီအလံေတြ လႊင့္ထူၿပီး အားရပါးရ ၾကိဳဆိုခ်င္ၾကတယ္။ အခုက အဲလိုခြင့္မျပဳေတာ့ အားရပါးရ မရွိဘူးေပါ့ဗ်ာ” ဟု ဆိုသည္။

၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားအဖဲြ႔ ဥကၠ႒ ကိုရဲထြန္းကလည္း “တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီတခုရဲ႕ အလံတို႔၊ သေကၤတတို႔၊ သေဘာတရားတို႔ကို လူတိုင္းသိေအာင္ လုပ္ဖို႔ လိုအပ္လာၿပီ။ အလံကို လမ္းေပၚ မေထာင္နဲ႔လို႔ ေျပာတယ္။ ဟုတ္ၿပီ ပါတီ႐ုံးမွာ ေထာင္မယ္ဗ်ာ။ တႏိုင္ငံလံုး သိေအာင္က်ေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ” ဟု ေျပာသည္။

ပါတီစည္း႐ုံးေရး စည္းကမ္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေကာ္မရွင္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းသြားရန္ ရွိေၾကာင္း ဝံသာႏု NLD ႏွင့္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားလူငယ္ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား အဆိုအရ သိရသည္။

ဝံသာႏု NLD အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ေဒၚနန္းေရႊၾကာက “အခုအေျခအေနက ေကာ္မရွင္ကို ကိုယ္လုပ္ခ်င္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး တင္ျပေတာင္းခံရမယ့္ အေနအထား ျဖစ္ေနၿပီ။ သေဘာထားခ်င္းတူတဲ့ ပါတီေတြ စုၿပီး ေကာ္မရွင္နဲ႔ ေဆြးေႏြးသြားမယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အခုဟာက လြတ္လပ္စြာ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ုံးေဟာေျပာခြင့္ကို ကန္႔သတ္ထားတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ေနတယ္ေလ” ဟု ေျပာသည္။

စစ္အစိုးရသည္ ေရြးေကာက္ပဲြကို ယခုႏွစ္အတြင္း က်င္းပသြားမည္ဟု ေျပာဆိုထားေသာ္လည္း က်င္းပမည့္ ေန႔ရက္ကိုမူ ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္း မရွိေသးပါ။ ယေန႔အထိ ပါတီမွတ္ပံုတင္ ေလွ်ာက္ထားေသာ ပါတီေပါင္း ၄၂ ပါတီအနက္ ၃၃ ပါတီကို မွတ္ပံုတင္ခြင့္ ျပဳခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္က ထုတ္ျပန္ထားသည္။

မဇၩိမသတင္းေထာက္ ဆလိုင္း ဟံသာစန္း ေရးသားသည္။