ေရြးေကာက္ပြဲနီးခ်ိန္ ျမန္မာျပည္တြင္း သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ပိုတင္းက်ပ္

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီႏွစ္ထဲ က်င္းပမယ္ဆုိတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္ခင္ စာေပစိစစ္ေရးက တင္းက်ပ္စြာ တားျမစ္ ပိတ္ပင္မႈေတြေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္တြင္း သတင္းမီဒီယာေတြဟာ အရွိကို အရွိအတုိင္း မေဖာ္ျပႏုိင္တဲ့အျပင္ အခက္အခဲ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔လည္း ႀကဳံေတြ႕ေနၾကရပါတယ္။ ျပည္ပအေျခစုိက္ ျမန္မာသတင္းသမဂၢကေတာ့ ဒီလိုထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မယ့္ သူေတြရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ကို လူထုက မသိရွိႏုိင္တဲ့အတြက္ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ဒီမုိကေရစီ နည္းက်တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္မလာႏုိင္ဘူးလို႔ သုံးသပ္ေနပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့လ စာေပစိစစ္ေရး တာ၀န္ခံ အေျပာင္းအလဲ ရွိခဲ့တဲ့ေနာက္ပုိင္း ျပည္တြင္း သတင္းဂ်ာနယ္ေတြအတြက္ လုပ္ရကုိင္ရ ပိုၿပီး ခက္ခဲလာတယ္လုိ႔ ျပည္တြင္း စာေပလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူေတြက ေျပာပါတယ္။ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား၊ ေရဒီယို၊ သတင္းစာေတြကို အစုိးရက တုိက္႐ုိက္ကုိင္တြယ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသလို မဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္နဲ႔ ပုဂၢလိကစာေစာင္ မွန္သမွ်ကို ထုတ္ေ၀ခြင့္ ရဖို႔အတြက္ စာေပစိစစ္ေရးရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္ကုိ ယူရပါတယ္။

အခုတပတ္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ရခဲ့တဲ့ ဂ်ာနယ္ေတြထဲက တခ်ဳိ႕မွာ ႏုိင္ငံေရးသတင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးသမား အေၾကာင္းေတြကုိ ေဖာ္ျပခြင့္ မရခဲ့သလို ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္ ေရးသားခဲ့တဲ့ စာေရးဆရာႀကီးေတြရဲ႕ စာေပေတြ ေဖာ္ျပခြင့္ကိုပါ ထပ္မံ ပိတ္ပင္တာမ်ဳိးေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ထဲ က်င္းပဖို႔ ျပင္ေနတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ တရားမွ်တမႈ ရွိေအာင္ က်င္းပမယ္လုိ႔ စစ္အစိုးရက ေၾကညာထားတာမို႔ ဒီေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္ခင္ မီဒီယာေတြအတြက္ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ပိုၿပီး ရလာေတာ့မယ္လို႔ အမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ထားေပမဲ့ အခုအခါမွာ ပိုၿပီး တင္းက်ပ္လာတာ ေတြ႕ရတယ္လို႔ ျပည္ပအေျခစုိက္ ျမန္မာသတင္းသမဂၢ တာ၀န္ခံ ဦးေမာင္ေမာင္ျမင့္က ေျပာပါတယ္။

“အရင္က ဒီေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ နည္းနည္းေလး ေလွ်ာ့ေပးထားတာေတြ ရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ စာေစာင္တခ်ဳိ႕ တုိးၿပီး ထုတ္ေ၀ခြင့္ေတြ ခ်ေပးတာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီအခါ တခ်ဳိ႕ေတြကေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္တာေပါ့၊ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာၿပီဆုိေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲကို ႏုိင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳေအာင္ ဆုိတဲ့ သေဘာက စာေပလြတ္လပ္ခြင့္၊ သတင္းစာ လြတ္လပ္ခြင့္ ရွိမွ ရမွာကုိး။ ဒါကို အစိုးရက ျမင္ၿပီးေတာ့ သတင္းစာ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ား ပိုေပးလာမလားလုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထားတဲ့ လူေတြ ရွိပါတယ္။

“ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပုိင္းက်ေတာ့ အင္တာနက္နဲ႔ ပတ္သက္ရင္လည္း ေတာ္ေတာ္ေလး တင္းက်ပ္လာတယ္။ ျပည္တြင္း စာေစာင္ေတြကိုလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး တင္းက်ပ္လာတယ္။ ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံျခား သတင္းဌာနေတြနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ရင္ အင္တာဗ်ဴးလုပ္တဲ့ လူေတြကုိ သတိေပးတာမ်ဳိးေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အဲဒါမ်ဳိးေတြလည္း ရွိလာတယ္။

“ဆုိေတာ့ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အေျခအေနက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဆုတ္ယုတ္လာတဲ့ သေဘာမွာ ရွိတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဂ်ာနယ္ေတြအေနနဲ႔ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ ဒါက ၿခဳံၿပီး ေျပာတာေပါ့၊ ႏုိင္ငံတကာ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ ဒါေတြကို သူတို႔ ခြင့္ျပဳတယ္။ ပါတီေတြ ေပၚလာၿပီး ေနာက္ပုိင္း အင္တာဗ်ဴးတဲ့ ကိစၥေတြကုိ သူတို႔ ခြင့္ျပဳလာတာေတြ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ မ်က္ႏွာဖုံးသတင္း အေနနဲ႔ေတာင္မွ ထုတ္ခြင့္ရတဲ့အထိ ျဖစ္လာတာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။

“ဒါေပမဲ့ စာေပစိစစ္ေရး ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သြားၿပီးေနာက္ပုိင္း သိသိသာသာ ေလ်ာ့သြားတယ္။ ေစာေစာက မ်က္ႏွာဖုံးသတင္း အေနနဲ႔ ေဖာ္ျပလို႔ရတဲ့ ဟာေတြကို ေဖာ္ျပလို႔ မရတဲ့အျပင္ စာေပစိစစ္ေရးက သိသိသာသာ ျဖတ္ေတာက္တာေတြ မ်ားလာတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕ဂ်ာနယ္ေတြဆုိရင္ အစိုးရက ပိတ္ပါလို႔ အမိန္႔ခ်တာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ျဖတ္ေတာက္ခံရတာေတြ မ်ားလြန္းအားႀကီးလို႔ သူတုိ႔ဘာသာ သူတုိ႔ စာေစာင္မထြက္ႏုိင္ဘဲ အဲဒီအပတ္ကုိ ဆုံး႐ႈံးခံလုိက္ရတာမ်ဳိးေတြ ရွိလာတယ္။

“ဆုိေတာ့ ဒါေတြအားလုံးကို ၿခဳံၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာေလ စာေပစိစစ္ေရးက ပုိၿပီး တင္းက်ပ္လာေလ၊ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္က ပိုၿပီး နည္းလာေလ ဆုိတာမ်ဳိးကို က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႕ပါတယ္။”

ဒီမုိကေရစီ ႏုိင္ငံေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေရြးေကာက္ခံမယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ေနာက္ေၾကာင္း ရာဇ၀င္နဲ႔ အေကာင္းအဆုိး ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ အေၾကာင္းေတြကုိ မီဒီယာေတြက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးခြင့္ရွိတာမို႔ လူထုက သူတုိ႔ေရြးေကာက္မယ့္ ပါတီနဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ေတြအေၾကာင္းကို ပိုၿပီး သိႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြ ရၾကေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ဒီလုိအခြင့္အေရးမ်ဳိး ဆုံး႐ႈံးေနတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေလာေလာဆယ္ ျဖစ္ေနတဲ့ အေနအထားကို ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ဘယ္သူဘယ္၀ါ ဆုိတာကုိလည္းပဲ လူထုအေနနဲ႔ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ သိခြင့္မရဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အင္တာဗ်ဴးေတြကုိ အစိုးရက ပိတ္တယ္။ တခ်ဳိ႕ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔မွ အင္တာဗ်ဴးလို႔ရမယ္၊ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္ေတြကို အင္တာဗ်ဴးလုိ႔ မရဘူး ဆုိတာမ်ဳိးကအစ စာေပစိစစ္ေရးက လုိက္ၿပီး တင္းက်ပ္တာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။

“ၿပီးေတာ့ အင္တာဗ်ဴးရင္ ဒီအင္တာဗ်ဴးရဲ႕ အတုိင္းအတာ၊ အကန္႔အသတ္ ဘယ္ေလာက္အထိပဲ ထည့္ရမယ္ ဆုိတာမ်ဳိးေတြကို သူတို႔ တင္းက်ပ္တာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ကုိလည္း လူထုက မသိႏုိင္ဘူး၊ သူတုိ႔ရဲ႕ ပါတီ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇ၀င္ကိုလည္း လူထုက မသိႏုိင္ဘူး။ တဘက္ကလည္း လူထုအေနနဲ႔ ဒီႏုိင္ငံေရးသမားေတြ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္ရင္ သူတုိ႔အတြက္ ဘာေျပာေစခ်င္သလဲ ဆုိတာကိုလည္း မီဒီယာေတြက ေဖာ္ျပခြင့္ မရွိဘူးဆုိတဲ့ သေဘာမ်ဳိး သက္ေရာက္ေနတယ္၊ အခုအခ်ိန္မွာ။

“ဆုိေတာ့ မီဒီယာဟာ သူတို႔လုပ္ရမယ့္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာကို လုပ္ခြင့္မရဘဲ အဆင္မသင့္ရင္ ေထာင္က်တယ္၊ စာေစာင္ေတြ အပိတ္ခံရတယ္၊ စီးပြားေရးအရ ဆုံး႐ႈံးတယ္၊ လူမႈေရးအရ နစ္နာတယ္။ ၁၉၇၄ အေျခခံဥပေဒ ေရးမယ္ဆုိတုန္းက အဲဒီအေျခခံဥပေဒ အေၾကာင္းကို လူထုက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒ အေၾကာင္းထက္ ပုိၿပီးေတာ့ သိတယ္။

“ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ရွိခဲ့တဲ့ လုပ္သားျပည္သူ႕ေန႔စဥ္ သတင္းစာတို႔၊ ေၾကးမုံတုိ႔ ဒါေတြက အေျခခံဥပေဒ အေၾကာင္းကို ဂဃနဏ ေရးၾကတယ္။ ဒီအေျခခံဥပေဒဟာ တပါတီ အေျခခံဥပေဒကုိ ခုိင္မာေအာင္လုပ္တဲ့ သေဘာမ်ဳိး ဆိုတာကို လူတုိင္းက သိေပမဲ့ အနည္းဆုံးအားျဖင့္ေတာ့ ဒီအေျခခံဥပေဒထဲမွာ ဘာေတြပါလဲ ဆုိတာကို လူထုက ေသေသခ်ာခ်ာ သိတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒကို လူထုက ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ မသိဘူး။ မီဒီယာ ထုိးေဖာက္ႏုိင္အား မ်ားေပမဲ့ အစိုးရက မီဒီယာကို တင္းက်ပ္မႈကေတာ့ သိသိသာသာ ဒီေန႔ေခတ္မွာ ပိုမ်ားလာတယ္လို႔ပဲ က်ေနာ္တုိ႔ သုံးသပ္ပါတယ္။”

ျမန္မာသတင္းသမဂၢ တာ၀န္ခံ ဦးေမာင္ေမာင္ျမင့္ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကမၻာေပၚမွာ သတင္းလြတ္လပ္မႈ မရွိဆုံး ႏုိင္ငံ ၁၇၂ ႏုိင္ငံထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အဆင့္ ၁၇၀ အျဖစ္နဲ႔ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာတဲ့ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ႕က သတ္မွတ္ထားပါတယ္။