Wednesday, 30 June 2010
ျမဝတီ စက္္မႈဇံုအနီး ေပါက္ကြဲမႈထပ္မံျဖစ္
“စီးပြားေရးစက္မႈဇံုအလြန္ ေပ ၅၀ အကြာေပါ့၊ အဲ့ဒီမွာ တည္တဲ့ ေအေကကုမၸဏီက ကားကိုမိုိင္းတပ္ၿပီး ခြဲသြားတာ။ ကားကေတာ့ေျမတူးစက္ေလ။ တလံုးပဲ ေထာင္မိုင္း လိုျဖစ္တယ္။ မေန႔ည ၁၁ နာရီ ေလာက္္ေပါ့၊ အဲဒီကားႀကီး တစင္းလံုးကေတာ့ ပ်က္ဆီးသြားတာေပါ့။” ဟု ျမဝတီၿမိဳ႕ တဦးက ေျပာသည္။
ယင္း ေအေကကုမၸဏီမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံမွျဖစ္ၿပီး ယခုလက္ရွိျမဝတီၿမိဳ႕တြင္ လမ္းသစ္ ေဖာက္လုပ္လ်က္ရွိေၾကာင္း ေဒသခံတဦးက ေျပာသည္။
“အဲ့ဒီေနရာမွာက ၃၆၅ - ၃၅၆ ကင္းႏွစ္ကင္းရွိတယ္။ အဲ့ဒီ ကင္းႏွစ္ကင္းရဲ႕ေအာက္မွာ ဒီကုမၸဏီက ေနၿပီး လမ္းသစ္ေဖာက္လုပ္ေရး လုပ္ေနတယ္ေလ။ ေအေက ကုမၸဏီက ၃၆၅-၃၅၆ တပ္ရင္းႏွစ္ခု ၾကားမွာရွိိတာေလ။ အဲဒီတပ္ရင္းႏွစ္ခုေအာက္မွာ လမ္းသစ္ေဖာက္ လုပ္ေရးလုပ္ေနတယ္။”
ျမဝတီၿမိဳ႕တြင္ ဗံုးေပါက္ကြဲမႈမ်ား မၾကာခနျဖစ္ပြားခဲ့ဖူးေသာ္လည္း ယခုေပါက္ကြဲမႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သီးျခား အ တည္ျပဳနိဳင္ျခင္းမရိွေသးေပ။
ရဲစခန္းႏွင့္ နီးစပ္သူတဦးက ယခင္ေပါက္ကြဲမႈမ်ားမွာလည္း တရားခံေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း မရွိေၾကာင္း ယခုလိုေျပာ သည္။
“အခုက်ေနာ္ ရဲေတြဘာေတြကို ဂဃနဏေမးၾကည့္တယ္ေလ။ သိပ္မသိဘူးဗ်။ သူတို႔အဲဒီ ေဖာက္ခြဲမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္သူဘယ္ဝါဆိုတာလည္း အတိအက်ေျပာလို႔မရေသးဘူး။ ျမဝတီမွာ ျဖစ္ပ်က္ေန တာက တစ္ႀကိမ္မဟုတ္ဘူးေလ၊ သံုး ေလးငါးႀကိမ္ရွိေနၿပီေလ။ အခုခ်ိန္ထိလည္း ေဖာ္ထုတ္လို႔ မရ ေသးဘူးေလ။”
ယခုလ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျမဝတီၿမိဳ႕ရွိ ေရႊဆိုင္ဓါးျပတိုက္မႈအတြက္ စစ္ေဆးရန္ ေနျပည္ေတာ္မွ အ ထူးရဲတပ္ဖြဲ႕မ်ား ေရာက္ရွိေနေသာ္လည္း ယခုေပါက္ကြဲမႈႏွင့္ ပတ္သက္မႈမရွိႏိုင္ ေၾကာင္းကို ေဒသခံတဦးမွ သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။
“အကုန္လံုးက ၿငိမ္ကုတ္ေနတယ္္။ ၿငိမ္ကုတ္ေနတယ္ဆိုတာ ဒု-ရဲမွဴးႀကီးေမာင္ေမာင္ခင္နဲ႔ အဖြဲ႕ရယ္၊ ေနာက္ၿပီး ေနျပည္ေတာ္က အထူးအဖြဲ႕ေတြရယ္ ေရာက္ေနတယ္။ သူတို႔ေရာက္ ေနတာနဲ႔ေတာ့ မ ပက္သတ္ႏိုင္ဘူး။ သူတို႔ေရာက္ေနတာက ေရႊဆိုင္ဓါးျပတိုက္မႈနဲ႕ ေနာက္ လိုင္စင္မဲ့ကားေတြကိစၥ။ လာ စံုစမ္းတာ။”
ထုိင္းျမန္မာနယ္စပ္ၿမိဳ႕ျဖစ္သည့္ ျမ၀တီၿမိဳ႕တြင္ အပစ္ရပ္လက္နက္ကုိင္အဖဲြ႕အစည္း ေပါင္းစံုႏွင့္ စစ္အစုိးရတပ္တုိ႔ လႈပ္ရွားေနၿပီး ယခုႏွစ္အတြင္း ေပါက္ကဲြမႈ ေလးႀကိမ္ထက္ မနည္းျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
သတင္းႏွင့္မီဒီယာကြန္ယက္သတင္းေထာက္ အားမီ ေရးသားသည္။
ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ခြင့္ က်ဆင္းသျဖင့္ နယ္စပ္ၿမိဳ႕ ေျခာက္ကပ္
ယခုလဆန္းမွ စတင္ၿပီ ထုိင္းႏုိင္ငံမွ တင္သြင္းသည့္ တရားမ၀င္ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို တင္းက်ပ္စြာ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆး မႈေၾကာင့္ ကုန္သည္ႏွင့္ ကားသမားမ်ား ကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေနမႈမ်ား ယေန႕ထိ ရပ္တန္႕ခဲ့သည္ဟု ကုန္ သည္ႀကီးတဦးက ေျပာသည္။
“ကားတန္းအတက္လည္းမရိွဘူး၊ အဆင္းလည္းမရိွဘူး၊ပံုမွန္ႀကီးျဖစ္ေနတယ္။အရင္တုန္းကဆို အဆင္း ေန႕ဆို အဆင္းေန႕ သိတယ္။ ၿမိဳ႕ထဲမွာဆို မနက္ခင္း မိုးလင္းဆို ၀ုန္း၀ုန္းဆို ေစ်းေရွ႕မွာ။ အဲမွာ အ တက္ေန႕ဆိုလို႕ရွိရင္ ညေနဆိုလို႕ရွိရင္ တတန္းႀကီး ေစ်းေရွ႕မွာဆို အမ်ားႀကီးေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒါတခုမွ မရွိ ဘူး။ မွန္တန္းေလာက္ပဲ ရွိတယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုေျပာရမွာလဲ၊ သမာရိုးက် ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ နယ္စပ္ၿမိဳ႕ မ ဟုတ္ဘဲနဲ႕ ရိုးရိုးၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ရဲ႕ ေနမႈထုိင္မႈ စနစ္နဲ႕ သြားတူေနတာေပါ့ဗ်ာ။”
ညဘက္ပိုင္းတြင္လည္း လူသြားလူလာနည္းပါးၾကသျဖင့္ ေစ်းဆုိင္မ်ားလည္း အေရာင္းပါးကာ ကုန္သည္မ်ား ညီး ညဴေနၾကသည္ဟု ၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာသည္။
“ညပိုင္းဆိုရင္ ကားအတက္အဆင္းမရွိတဲ့အတြက္ ေစ်းဆုိင္ေတြ၊ ၀ပ္ေရွာ့ေတြ အဲဒါေတြ အကုန္လံုးက ျပဳတ္လုျပဳတ္ခင္ေတြခ်ည္းပဲ။အကုန္လံုး။က်ေနာ့္မိတ္ေဆြတေယာက္ဆိုလို႕ရွိရင္လည္း ၀ပ္ေရွာ့ ေထာင္ ထားတာ ေတာ္ေတာ္ႀကီးက်ယ္ပါတယ္။ သူလည္း အခု ေအာက္ျပန္ဆင္းရမယ့္ သေဘာသက္ ေရာက္ ေနတယ္။ တလေလာက္ရွိၿပီေလ။ ၀စ္ေသာက္(လုိင္စင္မဲ့)ကားေတြ မလာေတာ့ ဒီ့ျပင္ကားေတြ လည္း မျပင္ရေတာ့ သူလည္း ေအာက္ဆင္းမယ္တဲ့။ ေစ်းဆုိင္လည္း ထုိ႕အတူေပါ့ဗ်ာ၊ ၀ယ္မယ့္ သူလည္း မရွိ၊ ေအာက္ကတက္တဲ့ ကုန္ကလည္းမရွိ၊ ၀ယ္လက္ႀကီးသည္ေတြက စိတ္ညစ္ေနတာေပါ့။ ဘာေခၚ မွာ လဲ၊ ေရာင္းစရာ မရွိဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ေရာင္းစရာမရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ လူေတြကပါးတာေပါ့ဗ်ာ။ ပါးလုိက္ ေတာ့ မကုိက္ဘူးဗ်။ အဲလိုသေဘာေတာ့ သက္ေရာက္တာေပါ့။”
ယခု ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးသည့္အဖြဲ႕မ်ားသည္ ေနျပည္ေတာ္မွေရာက္လာသည့္ အဖြဲ႕ကတုိက္ရိုက္ကြပ္ကဲၿပီး ေကာ့က ရိတ္ၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ စစ္ဆင္ေရးကြပ္ကြဲမႈဌာနခ်ဳပ္(စကခ-၁၉)က တပ္မွဴး ကိုယ္တုိင္ လက္နက္ပစၥည္းႏွင့္ ပတ္ သက္၍ အထူး ၾကပ္မတ္ စစ္ေဆးေနသည္ဟု ကုန္သည္မ်ားက ေျပာသည္။
ယခုလို အထူးစစ္ေဆးေရးျပဳလုပ္ရျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဒသခံအာဏာပုိင္ႏွင့္ နီးစပ္သူတဦးက ယခုလို သံုးသပ္ သည္။
“ျဖစ္ပံုက ဒီလိုဗ်။ သူ(အာဏာပိုင္)လက္နက္မိလုိက္တာပဲ။ လက္နက္မိလုိက္တာ အဲလိုပဲ အစကတည္း က နာမည္ခံခ်င္တာ။ အဲလိုလည္းေျပာတာရယ္။ ေနာက္တခ်က္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕ကို နည္းနည္း (ပရက္ရွာ) ေပးတာရယ္။ ဒါအဖြဲ႕ေတြ အကုန္လံုး မင္းတို႕ေကာင္ေတြ လက္နက္ခ်င္ရင္ခ် ငါတို႕နဲ႕ ေပါင္းရင္ေပါင္း မေပါင္းရင္ အငတ္ပဲဆိုၿပီး ထားလိုက္ပံုရတယ္။ အဲဒီႏွစ္ခ်က္အေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့မွ လုပ္တဲ့ သေဘာမ်ဳိးရွိတာပဲ။”
စကခ ၁၉ တပ္မွဴးကိုယ္တုိင္ ဦးေဆာင္ၿပီး ကန္႕သတ္ကုန္မ်ားကို ၾကပ္မတ္လုိက္သည့္အတြက္ ထိုင္းဘက္ျခမ္း မဲေဆာက္ၿမိဳ႕တြင္ သိုေလွာင္ထားသည့္ ပစၥည္းမ်ားမွာ ၀ယ္မည့္သူ မရွိသျဖင့္ ကုန္သြယ္ေရးကိုပါ ထိခုိက္ ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ကုန္သည္မ်ားက ေျပာသည္။
သတင္းႏွင့္မီဒီယာကြန္ယက္သတင္းေထာက္ ခြန္ေအာင္ျမတ္ ေရးသားသည္။
တရား၀င္ အလုပ္သမားလက္မွတ္ကုိင္ထားသည့္ ျမန္မာမိသားစု ၂၀ ေက်ာ္ အဖမ္းခံရ
ရေနာင္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေငါင္း(၀္)ေက်းရြာ၌ ငါး၊ ပုဇြန္လုပ္ငန္းလုပ္ကုိင္သည့္ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား မိသား စုမ်ားအား ရေနာင္းၿမိဳ႕ ဖန္ပလားရဲစခန္းမွ ယမန္ေန႔ညေန ေလးနာရီ ခန္႔က ဖမ္းဆီးခဲ့သည္ဟု ေဒသခံ အလုပ္ သမား ကုိသူရက ယခုလုိေျပာသည္။
“ပုဇြန္ကန္မွာက မိသားစု ၆ စု ေလာက္ရွိတယ္။ ငါးပိလုပ္တဲ့ ေနရာမွာက ေတာ္ေတာ္ မ်ားတယ္။ အိမ္ ေထာင္စု ၁၁ စု ေလာက္ကုိရွိတယ္။ ငါးေမြးကန္က ေလးအိမ္ပဲရွိတယ္။ အဲဒီမွာေနတဲ့သူေတြ အကုန္ လံုးကုိ ဖမ္းသြားတာေလ။”
ယင္းအလုပ္သမားမ်ားသည္ တရား၀င္အလုပ္သမားလက္မွတ္ ကုိင္ေဆာင္ထားၿပီး ယာယီႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ ျပဳ လုပ္ရန္ ေလွ်ာက္ထားၿပီးသူမ်ားျဖစ္သည္။
ယခုအဖမ္းခံရျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ကုိသူရက ယခုလို ဆက္ေျပာသည္။
“လက္မွတ္ရွိတယ္၊ အရင္သူေဌးနဲ႔ ဘတ္လုပ္ထားတာ။ အဲဒီသူေဌးမွာ မေနပဲနဲ႔ ေနာက္သူေဌးမွာေန တယ္ဆုိတဲ့ ပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ သူ(ထုိင္းရဲ)က ဖမ္းတာ။ က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္း ကေတာ့ ႏွစ္ေထာင္နဲ႔ထုတ္လာရ တယ္။ သူနဲ႔ အတူတူထြက္လာတဲ့ သူကေတာ့ ႏွစ္ေထာင့္ငါးရာတဲ့။”
အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမားလုိက္နာရမည့္ စည္းကမ္းႏွင့္ မညီညြတ္၍ ဖမ္းဆီးခံရျခင္း ျဖစ္ၿပီး ယခုလုိ အဖမ္း ခံရပါက အလုပ္သမားလက္မွတ္ပါ သိမ္းဆည္းပိုင္ခြင့္ရွိသည္ဟု အလုပ္သမားအေရးကို ေဆာင္ရြက္ေပးေနသည့္ ေရာင္ျခည္ဦးအလုပ္သမားအဖဲြ႕ ဥပေဒေရးရာ တာ၀န္ခံ ကုိျမင့္ဦးက ယခုလုိေျပာသည္။
“အလုပ္အမ်ဳိး အစားကုိ ၀ပ္ပါမစ္ (အလုပ္သမားလက္မွတ္)မွာ ခဲြထားတယ္ေလ။ အဲဒီ အလုပ္အမ်ဳိး အစားမွာပဲလုပ္ရမယ္။ အကယ္၍ အလုပ္ေျပာင္းမယ္ဆုိရင္ ပထမအလုပ္ရွင္ ရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ဒုတိယအလုပ္ရွင္ဆီကုိ ေျပာင္းရမယ္။ ဥပေဒအတုိင္းဆုိရင္ ဒီအလုပ္သမားလက္မွတ္က အႀကံဳးမ၀င္ ေတာ့ဘူး၊ ျပန္သိမ္းလုိက္ၿပီသူတုိ႔။ အဲတာဆုိရင္ သူက(အလုပ္သမား) တရားမ၀င္ အလုပ္လုပ္တာ ေပ့ါေနာ္။”
ယခင္ အလုပ္ရွင္ေဟာင္းထံ အလုပ္လုပ္စဥ္က လုပ္အားခနည္းၿပီး အခက္အခဲျဖစ္သည့္ အတြက္ ေျပာင္းေရႊ႕လုပ္ ကုိင္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု အဖမ္းခံရသည့္ အလုပ္သမား ပုိင္ပုိင္က ယခုလုိေျပာသည္။
“မစားေလာက္ေတာ့ ပုိက္ဆံမ်ားမ်ားရတဲ့ ေနရာကုိ ၀င္လုပ္တယ္။ လစာေလးနည္းနည္း ေလးနဲ႔ ဘတ္(အလုပ္သမားလက္မွတ္)ကလည္း အဲဒီသူေဌးနဲ႔လုပ္ထားတယ္။ ကုိယ့္မွာ လည္း၀င္ေငြက နည္းေနတဲ့ ခါက်ေတာ့ သူက ဘတ္ေၾကးကျဖတ္၊ ဘာကျဖတ္ဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဘယ္လုိလုပ္ရပ္တည္လုိ႔ရ မွာလဲ။ ကုိယ့္၀မ္းစာအတြက္ မလံုေလာက္တဲ့ အခါ က်ေတာ့ သူေဌးဆုိတာေတာ့ ေျပာင္းရမွာပဲ။”
ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံျခားသားအလုပ္သမားခန္႔မွန္းေျခ ၂ သန္းေက်ာ္ ရွိသည့္အနက္ ထုိုင္းအစိုးရက ျပဳလုပ္ ေပးသည့္ တရား၀င္အလုပ္သမားလက္မွတ္ကိုင္ေဆာင္ထားသူ ၁ သန္းေက်ာ္ရွိကာ သက္တမ္းတိုးၿပီးသည့္ အလုပ္သမား ၉ သိန္းေက်ာ္ သာရွိသည္ဟု ထုိင္းအလုပ္သမားေရး၀န္ႀကီးဌာနက တရား၀င္စာရင္း ထုတ္ျပန္ထား သည္။
ထုိင္းအစုိးရမွ သက္တမ္းမတိုးပဲ က်န္ရွိသည့္ တရားမ၀င္ႏုိင္ငံျခားသား ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္ သမား ၃ သိန္းေက်ာ္ အား ဖမ္းဆီး၍ ေနရပ္ရင္း ျပန္ပုိ႔ေရးစီမံခ်က္ကုိ ထုိင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ယခုလဆန္းပိုင္းတြင္ အတည္ျပဳ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၿပီးေနာက္ပုိင္း ႏုိင္ငံျခားသား အလုပ္ သမား ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ၍ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည္။
သတင္းႏွင့္မီဒီယာကြန္ယက္သတင္းေထာက္ ေဇာ္ၿကီး ေရးသားသည္။
အရြယ္မေရာက္ေသးသူ မိန္းကေလးငယ္အား အႏိုင္က်င့္ ေစာ္ကားသူကို ႐ံုးတင္တရားစြဲ
မိဘမ်ားမရွိခိုက္ မိန္းကေလးငယ္ေလးအား ေသနတ္ျပၿခိမ္းေျခာက္၍ မတရားျပဳက်င့္ခဲ့သူ ရာဘာၿခံအလုပ္သမား စိုးေမာင္ေမာင္အား Rask Thai ေဖာင္ေဒးရွင္းႏွင့္ ကေလးသူငယ္ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေရးအဖြဲ႔ (ဘန္ဖတ္ဒတ္) တို႔မွ ပူးေပါင္း၍ ယမန္ေန႔က ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း၊ ဆူရပ္ဌာနီခ႐ိုင္၊ ထခ်န္းၿမိဳ႕နယ္၊ ဆပ္ဝီယ ရဲစခန္းတြင္ အမႈဖြင့္ တရားစြဲဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထခ်န္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ နန္းတေလ ေရာ္ဘာၿခံအတြင္းတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနထိုင္ေသာ ကိုမိုးလႈိင္ႏွင့္ မသိန္းၾကည္တို႔၏ အသက္ (၁၁) ႏွစ္အရြယ္ သမီးငယ္ မမိုးဝါအား မိဘမ်ား ေရာ္ဘာသြားျခစ္ေသာ ညမ်ားတြင္ အဆိုပါၿခံမွ မန္ေနဂ်ာအမ်ဳိးသမီး၏ ေယာက်္ားျဖစ္သူ စိုးေမာင္ေမာင္က မၾကာခဏလာေရာက္ ၿခိမ္းေျခာက္ အႏိုင္က်င့္ေစာ္ကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု မိခင္ျဖစ္သူက ေျပာၾကားသည္။
မမုိး၀ါ၏မိခင္ျဖစ္သူ မသိန္းၾကည္က “က်မတို႔က ညဘက္ဆို (၁၁) နာရီေလာက္စၿပီး ေရာ္ဘာျခစ္ရတယ္ေလ။ အဲဒါ သမီးနဲ႔သားငယ္ (၂) ေယာက္ကို အိမ္မွာ ေသေသခ်ာခ်ာမွာထားခဲ့တယ္။ ဘယ္သူလာလာ တံခါးမဖြင့္ေပးရဘူးလို႔။ သူက မန္ေနဂ်ာမရဲ႕ ေယာက်္ားဆိုေတာ့ သမီးကေၾကာက္ေတာ့ ဖြင့္ေပးတာေနမယ္။ သမီးေျပာတာက သူ (၄) ခါ၊ (၅) ခါ အဲဒီလို လာတယ္လို႔ေျပာတယ္။ လက္ထဲမွာ ေသနတ္နဲ႔ ဘယ္သူမွ မေျပာရဘူး၊ ေျပာရင္ သတ္ပစ္မယ္ဆိုၿပီး ေျခာက္ထားေတာ့ ကေလးက မေျပာရဲဘူး။ အခုက စကားမ်ားရန္ျဖစ္မွ သမီးက ငိုၿပီးေျပာလို႔ သိရတာ” ဟု ဝမ္းနည္းစြာ ေျပာျပသည္။
စိုးေမာင္ေမာင္သည္ အသက္ (၂၅) ႏွစ္ခန္႔ရွိၿပီး ၎၏ဇနီးျဖစ္သူ ရာဘာၿခံမန္ေနဂ်ာမွာ အသက္ (၄၅) ႏွစ္ခန္႔ရွိကာ ထိုအမ်ဳိးသမီးတြင္ ယခင္အိမ္ေထာင္ႏွင့္ သားသမီး (၃) ဦးရိွသည္။
မတရားျပဳက်င့္မႈ ေပၚေပါက္ရသည္မွာ အဆိုပါမန္ေနဂ်ာ အမ်ဳိးသမီး၏သားျဖစ္သူႏွင့္ ပတ္သက္၍ မမိုး၀ါ၏ မိဘမ်ားနွင့္ စကားမ်ားရန္ျဖစ္ၾကရာမွ ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္သည္။
အဆိုပါ မန္ေနဂ်ာအမ်ဳိးသမီး၏ အသက္ (၂၀) ခန္႔ရိွသူ သားျဖစ္သူက မိဘတို႔ထမင္းစားခ်ိန္ အခ်ိန္မမီ၍ မစားရေသာ အခါမ်ားတြင္ တခါတရံ၌ မမိုး၀ါထံ လာေရာက္၍ ထမင္းေတာင္းစားေလ့ရွိၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္လ မနက္လင္းပိုင္းတြင္ မမိုး၀ါ၏ မိဘမ်ား ေရာ္ဘာျခစ္ရာမွျပန္အလာ အိမ္တြင္ စားၿပီးသား ထမင္းပန္းကန္ေတြ႔၍ သမီးျဖစ္သူအားေမးျမန္းကာ မန္ေနဂ်ာမိသားစုထံ မိဘမ်ားမရိွခိုက္ ယင္းသို႔ အိမ္ကိုလာေရာက္ ေတာင္းစားသည္ကို မႀကိဳက္ေၾကာင္း သားျဖစ္သူကို ဆုံးမေပးရန္ေျပာၾကားရာမွ အေျခအတင္ စကားမ်ားၾကၿပီး ယခုကဲ့သို႔ စိုးေမာင္ေမာင္က မမိုးဝါအား မတရားက်င့္သည့္ ကိစၥေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္သည္။
ပထမပိုင္းတြင္ နည္းလမ္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ လမ္းလႊဲရန္ စိုးေမာင္ေမာင္ မိသားစုက ႀကိဳးပမ္းေသာ္လည္း၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ တရားဝင္ ေဆး႐ံုမွတ္တမ္း၊ ေဆးစစ္ခ်က္မ်ား ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္မႈအရ အခိုင္အမာ သက္ေသျပႏိုင္ၿပီျဖစ္သည့္အတြက္ တရားစြဲဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ဥပေဒအရ ထိုသို႔ေသာ ကေလးသူငယ္မ်ားကို ေစာ္ကားမႈမ်ားအား မိဘမ်ားက တရားရင္မဆိုင္လွ်င္ပင္ အျခားေသာ အဖြဲ႔အစည္း၊ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားက တရားစြဲဆိုပိုင္ခြင့္ရွိသည္။
မမိုးဝါသည္ မိဘမ်ား ေရာ္ဘာသြားျခစ္ခိုက္ ေမာင္ငယ္ (၂) ဦးကို ေစာင့္ေရွာက္ရင္း အိမ္တြင္ က်န္ရွိေနသည္ကို စိုးေမာင္ေမာင္က လူသူကင္းရွင္းေသာ ည (၁၁) နာရီခြဲခန္႔တြင္ လာေရာက္ေလ့ရွိကာ မမိုးဝါအား ေစာ္ကားေနခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ထိုသို႔ျဖစ္ပြားသည္မွာ တလခန္႔ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီး လိုအပ္ေသာ ေဆး႐ံုမွတ္တမ္း၊ ေဆးစစ္ခ်က္မ်ားလည္း ဝီဖဝတီဆူရပ္ဌာနီ ေဆး႐ုံႀကီးမွ အခိုင္အမာရရွိထားၿပီး ျဖစ္သည္ဟု Raks Thai ေဖာင္ေဒးရွင္းမွ တရားစြဲဆိုႏိုင္ရန္ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းတဦးက ေျပာသည္။
၎က “ရဲစခန္းကလည္း လိုအပ္တာအကုန္လံုး ေသခ်ာစစ္ေဆးပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔အတြက္လည္း ပညာရတယ္။ ေနာက္ဆို ဘယ္လို စနစ္တက် လုပ္ရမယ္ဆိုတာေပါ့။ လာမယ့္ (၆) ရက္ေန႔မွာ ထခ်န္းတရား႐ံုးမွာ အမႈစတင္ရင္ဆိုင္ရမွာပါ” ဟု ေျပာသည္။
ယခုအခါတြင္ မသိန္းၾကည္တို႔ မိသားစုအား ထိုေရာ္ဘာၿခံမွ ထြက္သြားခိုင္း၍ ေမာင္ႏွမဝမ္းကြဲေတာ္သူတဦး၏ၿခံတြင္ ဆက္လက္အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းသည္ ေရာ္ဘာၿခံမ်ား၊ သီးပင္၊ စားပင္ စိုက္ပ်ိဳးပင္မ်ားျဖင့္ စီးပြားျဖစ္ထြန္းလ်က္ရွိရာ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားသည္ ေရာ္ဘာျခစ္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကသူမ်ား ရိွသည္။ ညပိုင္း ပတ္ဝန္းက်င္ ေအးျမလာခ်ိန္တြင္ ေရာ္ဘာအေစးျခစ္ ထြက္ၾကရၿပီး မနက္ခင္းပိုင္းတြင္ အနားယူ အိပ္စက္ၾကရသည္။
ပံုမွန္အားျဖင့္ (၁၅) ရက္တခါခန္႔ ျခစ္ၿပီးသား အေျခာက္လွန္းထားေသာ ေရာ္ဘာခ်ပ္မ်ားကို ေရာင္းခ်ေလ့ရွိကာ ထိုသို႔ေရာင္းခ်ေသာ ရက္မ်ားကို စနည္းနာ၍ မသမာသူမ်ား၏ ဓားျပတိုက္မႈမ်ားလည္း အၿမဲလိုလို ျဖစ္ေပၚေနတတ္၍ ေရာ္ဘာၿခံပိုင္ရွင္မ်ားက မိမိတို႔၏တပည့္တပန္းမ်ားကို ေသနတ္မ်ားေပးကာ ကိုင္ေဆာင္ေစေလ့ရွိသည္။
ေခတ္ၿပိဳင္သတင္းေထာက္ ျမတ္ခုိင္ဦး ေရးသားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မဲေပးႏုိင္သူ သန္း (၃၀) ေက်ာ္ရွိဟု ထုတ္ျပန္
ယင္းကိန္းဂဏန္းမ်ားသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလက ေနာက္ဆုံး ေကာက္ယူရရွိထားေသာ အိမ္ေထာင္စုဝင္ လူဦးေရစာရင္းျဖစ္ၿပီး ထုိစာရင္းကို လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ အသုံးျပဳဖြယ္ရွိေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ရွိ ၿမဳိ႕နယ္ျပည္သူ႔အင္အားဦးစီးဌာနမွ အရာထမ္းတဦးက ေျပာသည္။
၎က “ဒီစာရင္းေတြက လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ အသုံးဝင္လိမ့္မယ္ထင္တယ္။ မဲေပးႏုိင္တဲ့သူ သန္း (၃၀) ေက်ာ္ ဆုိတာက အိမ္ေထာင္စုစာရင္းက ျပထားတဲ့ ကိန္းဂဏန္းအတုိင္း ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေခတ္ၿပဳိင္သုိ႔ ေျပာၾကားသည္။
စာရင္းေကာက္ယူရာတြင္ သက္ဆုိင္ရာ ရပ္ကြက္ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖဳိးေရးေကာင္စီမ်ားက တာဝန္ယူေကာက္ယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ ၿမဳိ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဌာန (လဝက) တုိ႔က စစ္ေဆးကာ ၿမဳိ႕နယ္ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာနက အတည္ျပဳၿပီး ထြက္ရွိလာေသာ လူဦးေရစာရင္းျဖစ္ေၾကာင္း အဆုိပါဝန္ထမ္းက ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမဳိ႕အပါအဝင္ နယ္ၿမဳိ႕မ်ားတြင္လည္း အလားတူမဲေပးႏုိင္သူ လူဦးေရ အစစ္အမွန္ ရရွိႏုိင္ရန္ စာရင္းေကာက္ယူလ်က္ရွိေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမဳိ႕မွ လဝက အရာရွိတဦးက ေျပာၾကားသည္။
၎က “အစစ္အမွန္ မဲေပးႏုိင္သူ တႏုိင္ငံလုံးရဲ႕ စာရင္းကုိ အခု ေကာက္ယူေနဆဲပါ။ ဒီရန္ကုန္ၿမဳိ႕ေပၚမွာ လူဦးေရ (၆.၆) သန္း ရွိတယ္။ အဲဒီအထဲက မဲေပးႏုိင္သူ စာရင္းအမွန္ရဖုိ႔က ဌာနဆုိင္ရာအသီးသီးကေနၿပီး စာရင္းထပ္ေကာက္မွ ရႏုိင္မယ္ေလ။ အခု အဲဒါေတြ ေကာက္ေနပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လူဦးေရစာရင္းအတြက္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလမွစ၍ တႏုိင္ငံလုံးအတုိင္းအတာျဖင့္ အိမ္အမွတ္အသစ္မ်ား ထပ္မံေကာက္ယူတပ္ဆင္ေပးျခင္း၊ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေပးခဲ့သည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ခန္႔မႇန္းလူဦးေရမွာ (၃၉) သန္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူဦးေရ တုိးတက္မႈႏႈန္းသည္ ႏွစ္စဥ္ (၂) ရာခုိင္ႏႈန္းရွိေၾကာင္း လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဌာနက ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ေခတ္ၿပိဳင္သတင္းေထာက္ ၀ီရ ေရးသားသည္။
သာသနာေရး႐ံုး ၀န္ထမ္းမ်ား အလုပ္ၾကမ္း လုပ္ေနၾကရ
ထို႔ေၾကာင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ကမာၻေအးဘုရားလမ္း၊ သာသနာေရးဦးစီးဌာန ၀န္ထမ္းမ်ားသည္ ဗုဒၶဓမၼ စင္တာ လုပ္ငန္းခြင္သို႔ သြားေရာက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရန္ ႐ံုးမိန္႔ၫႊန္ၾကားမည္ကို စိုးရိမ္ေနၾကသည္ဟု ၀န္ထမ္းတဦးက ေျပာသည္။
၎က “အုတ္သယ္၊ ေျမႀကီးသယ္၊ အပင္စိုက္၊ ေဆးသုတ္ ေအာက္ေျခသိမ္းအလုပ္ၾကမ္း အကုန္လုပ္ခိုင္းတယ္။ ပုဂံၿမိဳ႕ရဲ႕ အပူဒဏ္က ျပင္း၊ ၀န္ထမ္းေတြလည္းျဖစ္ေတာ့ အရမ္းပင္ပန္းၾကတယ္။ ဘဲဥ တျခမ္းနဲ႔ ထမင္းစားခဲ့ရတဲ့ရက္ေတြက မနည္းဘူး။ အဲလို အေနဆင္းရဲ၊ အစားဆင္းရဲနဲ႔ ၾကာလာေတာ့ က်န္းမာေရး ထိခိုက္လာတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ထုိ႔အျပင္ ႐ံုး၀န္ထမ္းတို႔သည္ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းခြင္၌ အက်ဥ္းဦးစီးဌာနမွ အက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္တြဲ၍ အလုပ္ၾကမ္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေနရသည့္အေပၚတြင္လည္း ၀န္ထမ္းမ်ားက စိတ္ပ်က္ေနၾကသည္ဟု သိရသည္။
အဆိုပါ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ ပုဂံစင္တာ တည္ေဆာက္ေရး တာ၀န္က် သာသနာေရးဦးစီးဌာန အမႈထမ္းမ်ားသည္ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားျဖင့္ ရန္ကုန္႐ံုးသို႔ ျပန္လည္ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ ႀကိဳးစားေနၾကသည္ဟု သိရသည္။
ဗုဒၶဓမၼ စင္တာသည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ စိုက္ထုတ္ကုန္က်မႈ၊ သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ႀကီး၏ ဦးေဆာင္လမ္းၫႊန္မႈျဖင့္ တည္ေဆာက္ေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ပုဂံၿမိဳ႕၊ ပုဂံယဥ္ေက်းမႈနယ္ေျမ၊ အာနႏၵာဘုရားအနီးတြင္ တည္ရိွကာ တည္ေဆာက္ခ်ိန္ (၁) ႏွစ္ခြဲခန္႔ ၾကာျမင့္ေနၿပီျဖစ္သည္။
လုပ္ငန္းခြင္အား လက္ရိွ ဦးေဆာင္ တာ၀န္ယူထားသူမွာ သာသနာေရးဦးစီးဌာန၊ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး (စီမံ) ဦးေမာင္နီ (ဒု -ဗိုလ္မႉးႀကီး-ၿငိမ္း) ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ဗုဒၶဓမၼ စင္တာအား လာမည့္ ဇူလိုင္ (၂၆) ရက္ေန႔တြင္ ဖြင့္လွစ္မည္ဟု သတ္မွတ္လ်ာထားေသာ္လည္း မည္သို႔ အသံုးျပဳမည္ကိုမူ ၀န္ထမ္းအမ်ားစု မသိရိွၾကေပ။
အဆိုပါစင္တာ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းခြင္ကို ဦးစြာ တာ၀န္ယူခဲ့သူမွာ သာသနာေရးဦးစီးဌာန၊ ဒု-ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးမင္းေရႊလြင္ (ဗိုလ္မႉး-ၿငိမ္း) ျဖစ္ၿပီး ၎အား ၿပီးခဲ့သည့္ (၄) လခန္႔က နယ္ေျပာင္းလိုက္ေၾကာင္း သာသနာေရး၀န္ထမ္းတို႔ထံမွ သိရသည္။
ေခတ္ၿပိဳင္သတင္းေထာက္ ေအာင္ထက္ ေရးသားသည္။
UNIAP က လူကုန္ကူးမႈဆိုင္ရာသင္တန္းမ်ား ပို႔ခ်ေပးရန္စီစဥ္
ထို႔ျပင္ ၎က ေက်ာင္းပညာရပ္ ဆိုင္ရာ သင္႐ိုး ၫႊန္းတမ္း မ်ားတြင္ လူကုန္ကူးမႈ ဆိုင္ရာ အသိ ပညာေပး သင္႐ိုး ၫႊန္းတမ္းမ်ား ထည့္သြင္း လာျခင္းသည္ လူကုန္ကူးသူ မ်ား၏ အယံု သြင္းမႈမွ လူငယ္မ်ားအား ကာကြယ္ ေပးႏိုင္ေၾကာင္း ေဒၚဥမၼာအိအိေခ်ာ က ေျပာသည္။ "အဓိက သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္း အေနနဲ႔ မဟုတ္ဘဲ တစ္နာရီစာ သင္ၾကား ေပးတဲ့ အပို သင္ခန္းစာပါ။ သူစိမ္း ေတြကို အလြယ္ တကူ မယံုၾကည္ တတ္ဖို႔၊ တစ္ပါး သူက အယံုသြင္း လာတဲ့ အခါမွာ အလြယ္ တကူ မယံုဘဲ ကိုယ္ပိုင္ ဉာဏ္နဲ႔ ဆံုးျဖတ္ တတ္ဖို႔ သင္ၾကာ းေပးတဲ့ ႐ိုးရွင္း တဲ့ သင္ခန္းစာပါ။ ဒီလို သင္ခန္းစာ အျဖစ္ ေက်ာင္းသား ေတြကို ထည့္သြင္း သင္ၾကား ေပးတာ လူကုန္ကူးမႈ ကာကြယ္ေရး အတြက္ ထိေရာက္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ ခ်က္ပါ" ဟု ၎က ေျပာသည္။
ဆက္လက္၍ ေဒၚဥမၼာအိအိေခ်ာ က UNIAP ႏွင့္ လူမႈေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပူးေပါင္းကာ တိုင္း အဆင့္ လူကုန္ကူးမႈ ဆိုင္ရာ ေဟာေျပာ ပြဲကို ပုသိမ္တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္က ျပဳလုပ္ ခဲ့သည္။ "ဒီလို ေဟာေျပာမႈေတြ လုပ္ေနေပမယ့္ ကြ်န္မတို႔ အဖြဲ႕ေတြ မေရာက္ရွိ ေသးတဲ့ ေ၀းလံ ေခါင္သီတဲ့ အရပ္က ရြာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါ တယ္။ တျခား အရပ္ ေဒသကို ေျပာင္းေရႊ႕ ခ်င္ၿပီး လူကုန္ကူးမႈ အႏၲရာယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗဟုသုတ နည္းပါး သူေတြ ဟာ လူကုန္ကူးသူ တရားခံ ေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ေတြ ျဖစ္လ်က္ ရွိေနပါတယ္"ဟု ၎က ေျပာၾကားေၾကာင္း ျမန္မာတိုင္း(မ္) ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပ ထားသည္။
ပုဂၢလိက စက္သံုး ဆီဆိုင္မ်ား အာမခံ ထားရွိႏိုင္
ၾကံ့ဖြံ႕၀င္လွ်င္မွတ္ပံုတင္အခမဲ့လုပ္ေပး - အသက္မျပည့္ကေလးကုိ က်ပ္သိန္းခ်ီေကာက္
သွ်မ္းျပည္(အေရွ႕ပိုင္း)၊ က်ဳိင္းတံု လ၀က ႐ံုးတြင္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္္ ၾကံ့ဖြံ႕အသင္း၀င္မ်ား မွတ္ပံုတင္ အခမဲ့ လုပ္ေပးေသာ္လည္း ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ကေလးမ်ားအတြက္ က်ပ္သိန္းခ်ီေကာက္ခံေနေၾကာင္း စံုစမ္းသိရွိရ သည္။
ကေလးတေယာက္အတြက္မွတ္ပုံတင္လုပ္ခ က်ပ္ေငြ ၅ သိန္းေပးေဆာင္ရန္ လ၀က ခရိုင္္မွဴး ဦးေအာင္ မ်ဳိးလြင္ ကိုယ္တိုင္ ကေလးမိဘမ်ားအားေခၚယူေတြ႕ဆုံေျပာၾကားေၾကာင္း၊ ၁၈ ႏွစ္ ျပည့္ျပီး ေငြေၾကးမျပည့္ စုံသူမ်ား ၾကံ့ခိုင္ေရးအသင္း ၀င္လွ်င္ မွတ္ပံုတင္ အခမဲ့လုပ္ေပးမည္ဟုလည္း က်ဳိင္းတံု လ၀ကျမိဳ႕နယ္မႉး စိုင္းဆိုင္တြီ က စည္းရံုးေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း က်ဳိင္းတံုျမိဳ႕သား စိုင္းဆမ္တစ္ ဤကဲ့သို႕ေျပာျပ၏။
“မွတ္ပံုတင္ လုပ္ခတစ္ေယာက္ ၅ သိန္းထည့္ရမယ္။ ထည့္တဲ့သူ မွတ္ပံုတင္ လုပ္ေပးမယ္။ မထည့္္ရင္ မလုပ္ေပးဘူး။ မေက်နပ္ရင္ ဘယ္ဌါနကို တိုင္ခ်င္တိုင္။ ဒါေပမယ့္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္သူေတြ ၾကံ့ဖြံ႕ အသင္း၀င္ရင္ မွတ္ပံုတင္ အလကား ရမယ္ - လုိ႕ လ၀ကရုံးကေျပာတယ္”
က်ဳိင္းတံုၿမိဳ႕ဳ႕နယ္တြင္ အသက္ ၁၀ ႏွစ္အထက္ ကေလးမ်ားအား ဧၿပီလမွစ၍ မွတ္ပံုတင္ျပဳလုပ္ေပးမည္ ျဖစ္ ေၾကာင္း နံရံတြင္စာကပ္ထားသည္ဟုဆို၏။
ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္သူ လူနည္းစုကသာ ျပဳလုပ္ၾကေသာ္လည္း ေငြေၾကးမတတ္ႏိုင္သူအမ်ားအျပားက “ သူတို႕ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္မွဘဲလုပ္ေပးမယ္။ အခုလဲ ဘယ္မွ သြားစရာမွမလိုတာ။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က်မွ ၾကံ့ဖြတ္အသင္း၀င္ျပီး မွတ္ပံုတင္ အလကားလုပ္ေပါ့” - ဟု ဆုိၾကကာ လ၀ကရုံးမွ အသီးသီး ျပန္လွည့္ထြက္ၾကေၾကာင္း အမည္ မေဖၚလိုသည့္ ကေလးမိခင္တဦးက ေျပာသည္။
မွတ္ပံုတင္လုပ္ခအတြက္ ေငြေၾကးေကာက္ခံသူမ်ားမွာ ဦးေအာင္မ်ဳိးလြင္(လ၀ကခ႐ိုင္ဦးစီးမႉး)၊ စိုင္းဆိုင္တြီ (လ၀ကၿမိဳ႕နယ္မႉး)ႏွင့္ ဦးေက်ာ္ေက်ာ္လႈိင္ (လ၀ကစာေရး) တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
ပါတီ၀င္ဦးေရျပည့္မွီေရး သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း/အေ႐ွ႕ပိုင္း က်ားျဖဴပါတီၿမိဳ႕နယ္ EC မ်ားဖြဲ႕စည္း
“သွ်မ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းက ၿပီးသေလာက္ျဖစ္ေနၿပီ၊ ပါတီ၀င္ေကာ၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ က်ားျဖဴပါတီ႐ုံးခြဲေကာဘဲ၊ အခု လုပ္ရမွာက သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းနဲ႕ အေ႐ွ႕ပိုင္း”- ဟုု လား႐ႈိးသားတဦးက ေျပာပါသည္။
ဂြၽန္ ၂၄ - ၂၈ ရက္ေန႕အထိ သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ၿမိဳ႕ေတာ္ေတာင္ႀကီးသာမက ပင္လံု၊ နမ့္ဇန္၊ ကြန္ဟိန္း၊ မိုးနဲ ႏွင့္ မိုင္းပန္ အျပင္ သံလြင္အေ႐ွ႕ျခမ္းတြင္ မိုင္းျပင္း ၊ က်ဳိင္းတံု တို႕၌ စည္း႐ုံးေရးဆင္းကာ ပါတီ၀င္မ်ားဖဲြ႕စည္းၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တျခားၿမိဳ႕နယ္တို႕တြင္လည္း ပါတီ၀င္ျပည့္မွီေရးအတြက္ ဆက္လက္စည္း႐ုံးေရးဆင္းမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း ၾကားသိရပါသည္။
“ဒီဂ်ဴလိုင္ ပထမပတ္ကစၿပီး သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း လဲခ်ား(လိုင္းခ)၊ မိုင္းကိုင္၊ ေက်းသီး(ေဂးဆီး)၊ မိုင္း႐ႉးဘက္ သြားမယ္။ သွ်မ္းျပည္အေ႐ွ႕ပိုင္းမွာေတာ့ မိုင္းျပင္းနဲ႕ က်ဳိင္းတံုမွာ ႐ုံးဖြင့္ၿပီးၿပီ။ မိုင္းယန္း၊ မိုင္းခတ္၊ မိုင္းျဖတ္၊ မိုင္းေယာင္း၊ တာခ်ီလိတ္၊ မိုင္းဆတ္နဲ႕ မိုင္းတံုဘက္ကိုလဲသြားမယ္” - ဟု ပင္လံုၿမိဳ႕ခံ က်ားျဖဴပါတီ၀င္တဦးက ေျပာပါသည္။
ၿမိဳ႕နယ္တိုင္း ပါတီ႐ုံးခြဲမ်ား ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ရန္ အနည္းဆံုး တၿမိဳ႕နယ္လွ်င္ ပါတီ EC ၁၀ ဦးထက္မနည္း ထား႐ွိသြား မည္ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းၿပီးလွ်င္ၿပီးခ်င္း မဲဆြယ္စည္း႐ုံးေရးဆင္းရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သွ်မ္းသံေဆာ္ဆင့္သို႕ အဆိုပါပုဂၢိဳလ္က ဆက္လက္ေျပာပါသည္။
“အခုက အရမ္းထူးဆန္းတယ္၊ နအဖ အာဏာပိုင္ေတြက အဟန္႕အတားမလုပ္တဲ့အျပင္ အကူအညီေတာင္ ေပးေသးတယ္။ တခ်ဳိ႕ၿမိဳ႕နယ္မွာဆို ႀကိပို႕ေပးတဲ့အျပင္ ဓါတ္ဆီဖိုး၊ ဧည့္ခံေကြၽးေမြးေရးေတြပါလုပ္ေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိ၀န္ေဆာင္ေပး ေနတာဟာ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြ ဘာလုပ္ေနလဲ ဘယ္သူေတြပါသလဲ ဆိုတာ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာ သတင္း ရယူဖို႕ဘဲ - လို႕ထင္တယ္” - ဟု သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း စည္း႐ုံးေရး ခရီးစဥ္ လိုက္ပါသူတဦးက ေျပာျပပါသည္။
ပါတီ၀င္အင္အားျပည့္မွီေရးအတြက္ SNDP ဗဟို႐ုံးခ်ဳပ္မွ တိုက္႐ုိက္ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပးၿပီး အုပ္စု ၃-၄ ခု ခြဲကာ စည္း႐ုံးေရးဆင္းေနၾကေၾကာင္း၊ သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း၊ အေ႐ွ႕ပိုင္းအျပင္ ကရင္နီျပည္ လြယ္ေကာ္ဘက္ သို႕လည္း ဆင္းေနေၾကာင္း ဆက္၍ေျပာျပပါသည္။
က်ားျဖဴပါတီအေနျဖင့္ တျခားအင္အားႀကီးပါတီႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဂ႐ုမမူေၾကာင္း၊ ျပည္သူ႕ အသည္း ႏွလံုးကို ရေအာင္စည္း႐ုံးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၾကားသိရ၏။ သို႕ေသာ္လက္႐ွိအေျခအေနအရ လူထုသည္ ၀မ္းေရးမွတပါး တျခားအေရးကိစၥမ်ား စိတ္စားျခင္းမ႐ွိၾကဟု သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပုိင္းမွ ေဒသခံတစ္ဦးကလည္း ေျပာ၏။
၁၉၉၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏိုင္ရ႐ွိသည့္ သွ်မ္းျပည္လူထု ကိုယ္စားျပဳပါတီ (နအဖ စစ္အုပ္စု ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒအရ ပါတီဖ်က္သိမ္းခံရၿပီးျဖစ္ေသာ) SNLD ပါတီ ဥကၠဌ ခြန္ထြန္းဦး၊ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး စိုင္းၫြန္႕လြင္တုိ႕လည္း နအဖ စစ္အုပ္စု အက်ဥ္းေထာင္၌ ႏွစ္႐ွည္ေထာင္ဒဏ္က်ခံေနရဆဲျဖစ္သည္။
မူစယ္တြင္ လိုင္စင္မဲ့ကားမ်ား ဇူလိုင္လ ၁ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ဖမ္းမည္
ယခုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလဆန္းပိုင္းက မူစယ္ၿမိဳ႕အပါအ၀င္ သွ်မ္းျပည္(ေျမာက္ပိုင္း) အတြင္းရိွ ၿမိဳ႕ႀကီးအခ်ိဳ႕တြင္ လိုင္စင္မဲ့ ကား ဖမ္းဆီးမႈရိွခဲ့ေသာ္လည္း အဆိုပါဖမ္းဆီးမႈ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ၿပီး ယခုတႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာျဖင့္ ဖမ္းဆီးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ကညန၀န္ထမ္းႏွင့္နီးစပ္သူတစ္ဦးက သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာသည္။
“ေနျပည္ေတာ္ ရန္ကုန္ မႏၱေလးအပါအ၀င္ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ ဖမ္းေနတာ တစ္လေလာက္ရိွၿပီ စီမံခ်က္နဲ႔ဖမ္းတာပါ မူစယ္ မွာေတာ့ ဂ်ူလိုင္လ ၁ ရက္ေန႔ကေနစဖမ္းမယ္ ေၾကျငာထားပါတယ္ ဒီလကုန္ရင္ လိုင္စင္ထုတ္ေပးတာလည္း ရပ္ေတာ့မယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
ယခုလို တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာျဖင့္ လိုင္စင္မဲ့ကားမ်ား ဖမ္းဆီးရျခင္းမွာ ျပည္တြင္းရိွ စက္မႈဇုန္မ်ားအား ၈ ေယာက္ စီး အထက္ ကားထုတ္လုပ္ခြင့္ ျပဳလိုက္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း သူက ဆိုသည္။
“၈ ေယာက္စီးအထက္ Mini bus , Townace နဲ႔ ကုန္ကားအမ်ိဳးအစားေတြကို စက္မႈဇုန္ထုတ္လုပ္ခြင့္ ျပဳထားတယ္ အရင္ က ထုတ္ခြင့္ျပဳထားေပမဲ့ အခုကေတာ့ အင္ဂ်င္တင္သြင္းခြင့္ကိုပါ ခြင့္ျပဳလိုက္ၿပီ ” ဟု ဆိုသည္။
စက္မႈဇုန္ထုတ္လုပ္ခြင့္ျပဳလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ လိုင္စင္မဲ့ကားဖမ္ျခင္းမွာ အေၾကာင္းျပခ်က္တစ္ခုသာ ျဖစ္ဖြယ္ရိွၿပီး စီးပြားေရး / ႏိုင္ငံေရး ကိစၥမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ႏိုင္ေၾကာင္း ကုန္သည္အသိုင္းအ၀ိုင္းက ယူဆသည္။
“စက္မႈဇုန္ထုတ္ကားေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့အပိုပစၥည္းေတြ အရင္ကတည္းက ရန္ကုန္မွာ ရိွၿပီးသားပဲ၊ ကားတင္သြင္းခြင့္ က သူတို႔လက္ထဲမွာရိွေတာ့ စီးပြားေရးအရ အျမတ္အစြန္းပိုထြက္ေအာင္လုပ္တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္ ” ဟု ေဒသခံ ကုန္ သယ္တစ္ဦးက ဆိုသည္။
ျမစ္ႀကီးနားေဒသခံတစ္ဦးကလည္း “ျမစ္ႀကီးနားမွာေတာ့ လိုင္စင္မဲ့ကားေတြကို စာရင္းေကာက္ထားတယ္၊ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ဆက္စပ္မလား မဆိုႏိုင္ဘူး လိုင္စင္မဲ့ကားရိွတဲ့သူေတြ သူတို႔ကိုမဲထည့္ရမယ္ ဆိုၿပီး အၾကပ္ကိုင္ႏိုင္တယ္ ” ဟု ဆိုသည္။
ယခုႏွစ္ဆန္းပိုင္း ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအား ျပည္ပမွဇိမ္ခံကားတင္သြင္းခြင့္ ျပဳမည္ဆိုေသာ သတင္းမ်ား က်ယ္ျပန္႔ စြာ ထြက္လာေသာ္လည္း ယခုလကုန္ပိုင္း၌ဟိုတည္ႏွင့္ခရီးသြားလာေရးအား အကန္႔အသတ္ျဖင့္ ကားတင္သြင္းခြင့္ျပဳ လိုက္ေၾကာင္း သိရသည္။
မိုးစပါးစိုက္ရာသီ ကုန္အေရာင္းအဝယ္မ်ား ထိုင္းမိႈင္း
ေနျပည္ေတာ္ ရန္ကုန္ မႏၱေလးႏွင့္ မူစယ္ စသည့့့့့့့္ ၿမိဳ႕ဳ႕မ်ားရိွ လူသံုးကုန္ပစၥည္းအေရာင္းဆိုင္မ်ား၏ ေရာင္းအား မွာ လြန္ခဲသည့့့့္ ၃ လထက္ ၅ ဆခန္႔ က်ဆင္းလာေၾကာင္း ကုန္သည္အသိုင္းအဝိုင္းက ဆိုသည္။
“ကုန္အေရာင္းအဝယ္ ကလဲ အခုတစ္ေလာ ပါးသြားတယ္၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃လေလာက္က ထက္စာရင္ သိသိသာ သာပါး သြားတယ္၊ ကုန္ပစၥည္း အေရာင္းဆိုင္ တိုင္းလိုလိုပဲဲ၊ ရန္ကုန္ မႏၱေလးဘက္လည္း ဒီအတိုင္းျဖစ္ေနတယ္” ဟု ေနျပည္ေတာ္၌ လူသံုးကုန္မ်ိဳးစံု လက္ကားဆိုင္ဖြင့္ထားသူ တစ္ဦးက သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္သို႔ ေျပာသည္။
ကုန္ပစၥည္းမ်ား အေရာင္းအဝယ္ပါးေနျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆက္ေျပာရာတြင္ “ မိုးတြင္းဆိုေတာ စို္က္ပ်ိဳးေရးရာသီမွာ လယ္သမားေတြလက္ထဲ ေငြမရိွလို႔ အေရာင္းအဝယ္ေတြ က်လာလို႔ပါ၊ တျခားေၾကာင့္ေတာ့ မဟုတ္ႏိူင္ဘူး ” ဟု သူက ဆိုသည္။
ထိုသို႔ ကုန္စည္မ်ား အေရာင္းအဝယ္ က်ဆင္းေနခ်ိန္တြင္ ေမွာင္ခိုလမ္းေၾကာင္းမ်ားအတိုင္း တရုတ္ႏိုင္ငံဘက္မွတင္သြင္း သည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ားမွာလည္း အဖမ္းအဆီး ထူေျပာေနေၾကာင္း သိရသည္။
မူစယ္ေဒသခံ ကုန္သည္တစ္ဦးက “ မူစယ္မွာ တခ်ိဳ႕လက္လီဆိုင္ေလးေတြ ဆိုရင္ တစ္ခါတစ္ေလ ေစ်း ဦး ေတာင္မေပါက္ တာ ရိွတယ္၊ တစ္ရက္ ၁၅ သိန္းေလာက္ ေရာင္းေနရတဲ့ ဆိုင္ႀကီးေတြဆိုရင္ အခု ေရာင္းေၾကး တစ္ရက္ ၄ သိန္းေလာက္ ပဲရိွတယ္၊ ဒီၾကားထဲ တရုတ္ပစၥည္းေတြက ဗန္းေမာ္၊ လားရႈိး၊ ၁ဝ၅ မိုင္ အဝင္အထြက္ ေနရာတိုင္းမွာ ဖမ္းေနတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ျမန္မာ့စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈသည္ လယ္ယာက႑ေပၚတြင္ မ်ားစြာမူတည္ေနသည္။ တစ္ႏိုင္ငံလံုးတြင္ ၂ဝဝဂ - ၂ဝဝ၉ လယ္ယာစိုက္ဧက ၃ ဒသမ ၁ သန္းေက်ာ္ရိွၿပီး လယ္ယာက႑ ပို႔ကုန္ဝင္ေငြသည္ ျပည္ပပို႔ ကုန္ဝင္ေငြ စုစုေပါင္း၏ ၁၃ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရိွေၾကာင္း သိရသည္။
ထို႔အျပင္လယ္ယာက႑ႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားသည္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးရိွလုပ္ငန္းမ်ား၏ ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း ေက်ာ္ရိွၿပီး လုပ္သားအင္အား ၆ဝ ရာခိုင္ႏူန္းေက်ာ္အား အလုပ္အကိုင္အခြင့္ အလမ္းမ်ားေပးထားေၾကာင္း ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ထုတ္ Weekly eleven ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖၚျပထားသည္။
သို႔ေသာ္ လက္ရိွကာလတြင္ နအဖစစ္အာဏာပိုင္မ်ားသည္ လယ္သမားမ်ားအတြက္ လိုအပ္သည့္ စာရိတ္မ်ား ဖူလံု ေလာက္ငွစြာ ပံ့ပိုးေပးႏိုင္ျခင္း မရိွေသာေၾကာင့္ ျပင္ပတြင္ အတိုးႏႈန္းႀကီးစြာ ေငြေခ်းယူေနရၿပီး ဆင္းရဲ တြင္းနက္ေနရ ေၾကာင္း ေလ့လာသူမ်ားက ဆိုသည္။
စစ္အစိုးရ၏ နတလ ၀န္ထမ္းမ်ား ၀ နယ္အတြင္း တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရန္ ၀ အာဏာပိုင္ခြင့္မျပဳေသး
“နတလ ၀န္ထမ္းေတြကိုျပန္ေခၚသြားတုန္းကလဲ က်ေနာ္တို႔ကုိ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးျခင္းမရွိခဲ့ဘူး။ အခုျပန္လာခ်င္တယ္ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႕ဘက္က လက္မခံႏိုင္ေသးဘူး။ အထူးသျဖင့္ သူတို႔ရဲ႕လံုၿခံဳေရးအတြက္အာမမခံရဲဘူး။ တစံုတခု ျဖစ္ရင္ က်ေနာ္တို႕ကိုအျပစ္ပံုခ်မွာစုိးလုိ႕- လုိ႕ဘဲ အေျကာင္းျပန္လိုက္တယ္ ” - ဟု အမည္မေဖၚလိုသည့္ ၀ အရာရွိ တဦးက ေျပာပါသည္။
၀ ျပည္ေသြးစည္းေရးတပ္မေတာ္ ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ ပန္ဆန္း၊ ၀ိန္းေကာင္၊ မိုင္းေပါက္၊ မို္င္းဖ်န္၊ မိုင္းမိုင္ ႏွင့္ နမ့္တစ္ ျမိဳ႕နယ္အတြင္း သြားေရာက္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးေသာ နတလ (နယ္စပ္တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖြံ႕ျဖိဳးတက္ေရး၀န္ ျကီးဌာန) ၀န္ထမ္းမ်ားမွာ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ သစ္ေတာႏွင့္ တိေမြး/ကု ဌာနမွ ၀န္ထမ္းမ်ားျဖစ္ျကသည္ဟုဆို၏။
ထို႕အတူဂြ်န္လပထမပတ္က ၀ နယ္သုိ႕ သြားေရာက္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္သည့္ ပညာေရး၀န္ထမ္း ၈ ဦးကုိလည္း မည္သူ႕ညြန္ၾကားခ်က္ျဖင့္ ေရာက္ရွိေနသည္ကို စစ္ေဆးေနေျကာင္း ေဒသခံတဦးက ဤကဲ့သို႕ ေျပာျပပါသည္။
“သူတို႕ေတြကို ၀ ေက်ာင္းအုပ္ ဦးအိုက္ကား က တန္႕ယန္း နအဖ စစ္ဗ်ဴဟာ ေပါင္းျပီးေခၚတာလား။ တကယ္လို႔ ၀ အာဏာပိုင္ေတြဆီက ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲ သူတို႔ေတြကို ေခၚလာရင္ေတာ့ ျပႆနာတက္ႏိုင္တယ္။ အခုစစ္ေဆးေန တုန္း၊ ၀ အာဏာပိုင္ထဲက ဘယ္သူခြင့္ျပဳတာလဲဆိုတာ ”
၀ ျပည္ေသြးစည္းေရးတပ္မေတာ္ ဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ ပန္ဆန္းျမိဳ႕နယ္သို႔ နအဖဘက္မွ ေက်ာင္းအုပ္မေရာက္ေသးေသာ္ လည္း ၀ ေက်ာင္းအုပ္/ဆရာ ဦးအိုက္ကားက ဦးစီး၍ နအဖ အထက္တန္းေက်ာင္း (ပန္ဆန္း အထက) ဖြင့္လွစ္ေန ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း စံုစမ္းသိရွိရသည္။
သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္သတင္းေထာက္ ေမြေခါ၀္ ေရးသားသည္။
ဗကသေခါင္းေဆာင္ ဒီၿငိမ္းလင္း မ်က္စိေဝဒနာ ကုသမႈခံယူ
၂ဝဝ၇ မ်ဳိးဆက္ ဗကသ ေခါင္းေဆာင္ ကိုဒီၿငိမ္းလင္းသည္ ယခုလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ စစ္ကိုင္းတုိင္း ခႏီၱးေထာင္မွ မံုရြာေထာင္သို႔ ေရာက္ရွိလာကာ ျပင္ပ မ်က္စိအထူးကုေဆးခန္း၌ ယမန္ေန႔မွ စတင္ကာ ကုသမႈ ခံယူေနရျခင္း ျဖစ္သည္။
“မေန႔တုန္းက သူ႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ေဆးေတြနဲ႔ မ်က္မွန္ကို လုပ္ေပးလိုက္တယ္’’ ဟု အေဒၚျဖစ္သူ ေဒၚနီလာမင္းက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
မ်က္စိေဝဒနာကုသရန္အတြက္ အက်ဥ္းဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္႐ံုးက ညႊန္ၾကားသျဖင့္ မံုရြာေထာင္သို႔ ေခၚေဆာင္လာျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ကုသမႈခံယူၿပီးပါက မည္သည့္ေထာင္တြင္ ဆက္လက္ထားရွိမည္ကိုမူ မသိရေသးပါ။
ယေန႔နံနက္ ၁ဝ နာရီခန္႔မွ ၁ဝ နာရီ ၄၅ မိနစ္ခန္႔အထိ ေထာင္ဝင္စာေတြ႔ခြင့္ ရရွိခဲ့ရာ ေထာင္အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ အထူးရဲသတင္း တပ္ဖဲြ႔ဝင္မ်ားက ဂ႐ုတစိုက္ထားရွိေၾကာင္း ကိုဒီၿငိမ္းလင္းက အေဒၚျဖစ္သူကို ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ကိုဒီၿငိမ္းလင္းသည္ ခႏၲီးေထာင္ထဲတြင္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ စဲြကပ္ခဲ့ရာ ျပင္ပေဆးခန္းတြင္ ေဆးဝါးကုသခြင့္ ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ဓာတ္မွန္႐ိုက္၍ စစ္ေဆးမႈမ်ား ခံယူရန္ လုိအပ္ေနေၾကာင္းႏွင့္ မံုရြာၿမိဳ႕၌ပင္ ဆက္လက္ကုသခြင့္ ရရွိရန္ ေထာင္အာဏာပိုင္မ်ားထံ ေတာင္းဆိုထားေၾကာင္း သိရသည္။
၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ေရႊဝါေရာင္ သံဃာေတာ္မ်ား ဆုေတာင္းေမတၱာပို႔ လႈပ္ရွားမႈတြင္ ပါဝင္ခဲ့သျဖင့္ သူ႔ကို ႏုိင္ငံေတာ္ လံုၿခံဳေရး ထိခိုက္ေစမႈ ၅ဝ၅ (ခ)၊ မတရားအသင္းဖဲြ႔မႈ ပုဒ္မ ၆ အပါအဝင္ ပုဒ္မ ၆ ခုျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၁၅ ႏွစ္ခဲြ ခ်မွတ္ထားသည္။
သူ၏ ဖခင္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဦးေဇာ္ေဇာ္မင္းသည္လည္း ၿပီးခဲ့သည္လ ၁၂ ရက္ေန႔က အစာအိမ္ေဝဒနာႏွင့္ အသည္းေရာဂါအတြက္ ပဲခူးတုိင္း ေထာင္ငူေထာင္ေဆး႐ုံတြင္ ကုသမႈခံယူခဲ့ရာမွ ယခုအခါ ျပန္လည္သက္သာေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေဇာ္ေဇာ္မင္း၏ ဇနီး ေဒၚေ႒းေ႒းဝင္းက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
အလားတူ ခႏၲီးေထာင္တြင္ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ က်ခံေနရသည့္ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (ေျမာက္ပိုင္း) SSA-N ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဆထင္သည္ မ်က္စိေဝဒနာ ခံစားေနရသျဖင့္ ေဆးဝါးကုသမႈ အလ်င္အျမန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း မၾကာေသးခင္က ေထာင္ဝင္စာ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုခဲ့သည့္ မိသားစုဝင္မ်ား အဆုိအရ သိရသည္။
ခႏၲီးေထာင္တြင္ ေရႊဝါေရာင္ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ အရွင္ဂမၻီရ၊ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဦးခြန္ထြန္းဦးႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဆထင္၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းေရး ဆႏၵျပသူ ကိုထင္ေက်ာ္၊ လူ႔အခြင့္အေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ မစုစုေႏြးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသူ မထားထားသက္တို႔ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အမ်ားအျပား ရွိေနသည္။
လက္ရွိ ၂၂ ႏွစ္အရြယ္ ကိုဒီၿငိမ္းလင္းသည္ ၂ဝဝ၇ ေရႊဝါေရာင္ လႈပ္ရွားမႈတြင္ ဗကသ ေခါင္းေဆာင္မႈပိုင္းကို ျပန္ဖဲြ႔ရာ၌ ပါဝင္ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ သူသည္ ရန္ကုန္အေနာက္ပိုင္း တကၠသိုလ္တြင္ ဘူမိေဗဒ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး၊ အာဏာပိုင္မ်ား၏ အဖမ္းအဆီးကို တိမ္းေရွာင္ေနရင္း ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ရွိ ပါရမီတိုက္ခန္းတခုတြင္ အဖမ္းခံခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္။
ဗကသ သည္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ တုိက္ပဲြဝင္ေနေသာ္လည္း၊ စစ္အစိုးရမ်ားလက္ထက္ တရားဝင္ ဖဲြ႔စည္းခြင့္ မရေသာေၾကာင့္ ေျမေအာက္လႈပ္ရွားမႈျဖင့္ ရပ္တည္လႈပ္ရွားေနေသာ ေက်ာင္းသားအဖဲြ႔အစည္း ျဖစ္သည္။
မဇၩိမသတင္းေထာက္ ျမင့္ေမာင္ ေရးသားသည္။
အိႏိၵယက မီးအားျမႇင့္စက္ ၁၆ လံုး လႉဒါန္း
အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁ ဒႆမ ၉ သန္းတန္ဖိုးရွိ မီးအားျမႇင့္စက္ ၁၆ လံုး ကူညီသြားမည္ဟု အိႏိၵယအစိုးရက ျမန္မာစစ္အစိုးရထံ ယခုလအေစာပိုင္းက ကတိျပဳခဲ့ၿပီးေနာက္ က်န္ရွိေနသည့္ ၂ လံုးအား ဒုတိယအသုတ္အျဖစ္ ယေန႔တြင္ ထပ္မံေပးပို႔ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ယခုလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ပထမအသုတ္အျဖစ္ စက္ ၁၄ လံုး ေပးပို႔ခဲ့သည္။
“က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္း ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္တုန္းက နာဂစ္မုန္တိုင္း တုိက္ခတ္ခံခဲ့ရတယ္။ အဲဒီတုန္းကလည္း က်ေနာ္တို႔ အေစာဆံုး ကူညီခဲ့တယ္။ အခုလည္း ကတိျပဳထားတဲ့အတိုင္း မီးအားျမႇင့္စက္ေတြ လႉဒါန္းတာပါ” ဟု အိႏိၵယသံ႐ုံး တာဝန္ရွိသူတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
အိႏိၵယႏိုင္ငံ၏ အၾကီးစား လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းထုတ္လုပ္ေရး ကုမၸဏီ BHEL ထုတ္ မီးအားျမႇင့္စက္မ်ားအား ေရေၾကာင္းခရီးျဖင့္ သယ္ေဆာင္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ စက္တလံုး၏ ခံႏိုင္ဝန္စြမ္းအားမွာ ၃၁၅ ကီလိုဗို႔မွ ၃ဝ မီဂါဗို႔အထိ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ စက္မ်ားအား ရန္ကုန္တိုင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္ ၁၆ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ တပ္ဆင္အသံုးျပဳသြားမည္ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ေပးေဝေရးအဖဲြ႔ ဥကၠ႒က ျပည္တြင္း အပတ္စဥ္ထုတ္ ဂ်ာနယ္တေစာင္ကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။
၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ေမလဆန္းပိုင္းက တိုက္ခတ္ခဲ့သည့္ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္း မုန္တိုင္းေၾကာင့္ ဓာတ္တိုင္၊ ဓာတ္ၾကိဳး စသည့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးေရး ပစၥည္းမ်ား ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးခ့ဲရသည္။
ရန္ကုန္တၿမိဳ႕ထဲတြင္ပင္ က်ပ္သန္း ၄ဝဝဝ ေက်ာ္ဖိုး ဆံုး႐ႈံးခဲ့ေၾကာင္း ၿမိဳ႕ေတာ္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ေပးေဝေရးအဖဲြ႔၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။
အိႏိၵယသည္ နာဂစ္မုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ခံရအၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို အိႏိၵယေလတပ္မွ စစ္ေလယာဥ္ ၂ စီးႏွင့္ စစ္သေဘၤာ ၂ စီးတို႔ျဖင့္ ကယ္ဆယ္ေထာက္ပ့ံေရး ပစၥည္းတန္ခ်ိန္ ၁ဝဝ ေက်ာ္ရွိသည့္ အကူအညီမ်ား ပထမဆံုးေပးအပ္သည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။
မုန္တိုင္းတိုက္ခတ္ၿပီး ၅ ရက္အၾကာတြင္ ေဆးဝါးမ်ား၊ ေစာင္မ်ား၊ ရြက္ဖ်င္တဲမ်ား၊ စားနပ္ရိကၡာ အကူအညီမ်ား ၃၂ တန္ ထပ္မံေပးအပ္ခဲ့ၿပီး ၂ဝဝ၈ ေမလ ၁၆ ရက္ေန႔တြင္ ေဆးဝါးပစၥည္း ၆ တန္ကို ဆရာဝန္ ၅ဝ ဦး ပါဝင္ေသာ အဖဲြ႔ႏွင့္အတူ ဧရာဝတီတိုင္းသို႔ ေစလႊတ္ကူညီခဲ့ေသးသည္။
နာဂစ္မုန္တိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆံုးရႈံးမႈမ်ားျဖစ္ခဲ့သည့္ ေဒသအသီးသီးအတြက္ အေဆာက္အဦႏွင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းလုပ္ငန္း၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး စသည့္ က႑အသီးသီးအတြက္ ၂ဝဝ၉-၂ဝ၁၁ အတြင္း နာဂစ္အလြန္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၆၉၁ သန္း လိုေနေသာ္လည္း ယခုထိ သန္း ၁၈ဝ သာ ရရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ေမ ၂ ရက္ေန႔ႏွင့္ ၃ ရက္ေန႔တြင္ တုိက္ခတ္ခဲ့သည့္ နာဂစ္မုန္တိုင္းသည္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚေဒသႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္း ေတာင္ပိုင္းတုိ႔ကို ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာ လူေပါင္း ၁ သိန္း ၄ ေသာင္းခန္႔ ေသေၾကေပ်ာက္ဆံုးၿပီး လူဦးေရ ၂.၄ သန္း အိုးအိမ္မဲ့ျဖစ္ကာ ဘဝအေျခအေန ပ်က္ျပားခဲ့ရသည္။
မဇၩိမသတင္းေထာက္ ဆလိုင္း ဟံသာစန္း ေရးသားသည္။
ရန္ကုန္တြင္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးျဖစ္၊ ၆ ဦး ေသဆံုး
လူဦးေရ ၉၁ဝ အနက္ ၆ ဦးေသဆံုးကာ ယင္းကိန္းဂဏန္းသည္ ယခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလမွ ေမလအထိ ၅ လတာအတြက္ျဖစ္ၿပီး ယခုလ ပထမပတ္အတြင္း၌ပင္ ေရာဂါကူးစက္သူ ၈ဝ ေက်ာ္ရွိခဲ့ေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္မွ ရရွိသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ကိုးကား၍ ယေန႔ထုတ္ ဆင္ဝွာသတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အေသးစိတ္ကိုမူ ေဖာ္ျပျခင္း မရွိပါ။
ရန္ကုန္အေျခစိုက္ အေထြေထြေရာဂါကု ဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႔မွ တာဝန္ရွိသူတဦးကလည္း “ဒီႏွစ္ေပါ့ေနာ္၊ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ကူးစက္ေရာဂါျဖစ္တဲ့ လူ ၉ဝဝ ေက်ာ္ရွိတဲ့အထဲက ၆ ေယာက္ ေသသြားတယ္ဆိုတဲ့ ေဆး႐ုံ Data (အခ်က္အလက္) ေတြကေတာ့ ကိုယ္တို႔အသုိင္းအဝိုင္းက သိရတာေပါ့ေလ” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ယခုေရာဂါကူးစက္ပ်ံ႕ပြားေနသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားကို အတိအက် မေျပာႏိုင္ေသာ္လည္း ရန္တိုင္းအတြင္း၌ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး အမ်ားဆံုး ျဖစ္တတ္သည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွာ ေဒါပံု၊ သာေကတ၊ ေတာင္ဒဂုံ၊ ေျမာက္ဒဂုံ၊ ေရႊျပည္သာ၊ လႈိင္သာယာ၊ ဒလ၊ တြံေတး၊ သံလ်င္၊ ပုဇြန္ေတာင္၊ သဃၤန္းကၽြန္း၊ ေဖာ့ကန္ႏွင့္ အင္းစိန္ၿမိဳ႕နယ္မ်ား ျဖစ္သည္ဟု သူက ဆိုသည္။
အလံုၿမိဳ႕နယ္ရွိ ရန္ကုန္ကေလးေဆး႐ုံ၌ ေသြးလြန္တုတ္ေကြး ေရာဂါျဖစ္ပြားေနသည့္ ကေလးမ်ားကို ကုသေပးေနေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းေဆး႐ုံ တာဝန္က်ဝန္ထမ္းတဦးက “အခု ဒီမွာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးျဖစ္ေနတဲ့ ကေလးေတြကို ကုေပးေနတာေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဝန္ထမ္းေတြအေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ ရွိတယ္ဆိုတာ ေျပာခြင့္မရွိပါဘူး။ ေဆး႐ုံအုပ္ဆီမွာ ကိုယ္တိုင္လာေမးပါ။ ဖုန္းနံပါတ္ေတြကို လည္းေပးခြင့္ မရွိပါဘူး” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါကို ရန္ကုန္၊ ပဲခူး၊ စစ္ကိုင္း၊ ဧရာဝတီ၊ မႏၲေလးတိုင္းမ်ားႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္တို႔တြင္ အျဖစ္မ်ားၿပီး ဇြန္၊ ဇူလိုင္၊ ၾသဂုတ္ႏွင့္ စက္တင္ဘာလမ်ားအတြင္း ျဖစ္ေလ့ရွိသည္။
မႏၲေလးတိုင္း ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕နယ္ရွိ ကေလးေဆး႐ုံ၌လည္း ေသြးလြန္တုပ္ေကြးျဖစ္ေနသူ ကေလးမ်ားကို ကုသေနသည္။
“အဲဒါျဖစ္ၿပီး လာကုေနတဲ့ လူေတြကေတာ့ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆရာဝန္ေတြကို ေမးမွ ရမွာရွင့္။ က်မတို႔မွာ ေျဖခြင့္ မရွိပါဘူး” ဟု ယင္းေဆး႐ုံ တာဝန္က် ဝန္ထမ္းတဦးက ေျပာသည္။
ယင္းေဆး႐ုံအုပ္ အမ်ဳိးသမီးကို ဆက္လက္ေမးျမန္းေသာ္လည္း လူနာ လူဦးေရစာရင္းကို ထုတ္ေဖာ္ခြင့္မရွိေၾကာင္းသာ ေျဖဆိုခဲ့သည္။
ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ကူးစက္ေရာဂါကို ကေလးငယ္မ်ားျဖစ္ေလ့ရွိၿပီး အသက္ ၄-၅ ႏွစ္မွ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္ အမ်ားဆံုးျဖစ္၍ ေျမာင္းပုပ္မ်ား၊ အမႈိက္ပံုမ်ား၊ ေရအိုင္မ်ားတြင္ ေပါက္ဖြားသည့္ ျခင္ကိုက္ခံရျခင္းေၾကာင့္ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ အေထြေထြေရာဂါကု ဆရာဝန္တဦးက ေျပာသည္။
“ျခင္ေတြကေနတဆင့္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ေစတဲ့ ပိုးေတြ ပါလာတာေပါ့။ ဒီျခင္ေတြ အကိုက္ခံရျခင္းကေန တေယာက္ၿပီး တေယာက္ ကူးစက္သြားတာေပါ့။ ဒီေရာဂါက ပထမေတာ့ ႐ုိး႐ုိးတုပ္ေကြးလိုလိုပဲ ေနာက္ ၃ ရက္နဲ႔ ၅ ရက္ေလာက္မွာ ေသြးလန္႔တဲ့ လကၡဏာေတြ ေပၚလာတာေပါ့” ဟု သူက ေျပာသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းရွိ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါ ျဖစ္ပြားသူမ်ားကို ရန္ကုန္ ျပည္သူ႔ေဆး႐ုံၾကီး၊ အလံုကေလးေဆး႐ုံ၊ သဃၤန္းကၽြန္း ကေလးေဆး႐ုံ၊ ေျမာက္ဥကၠလာပ ကေလးေဆး႐ုံတို႔တြင္ ကုသေပးေလ့ရွိသည္။
ယင္းေရာဂါ ကူးစက္ျပန္႔ပြားမႈ မရွိေစရန္အတြက္ အဓိကအားျဖင့္ ျခင္ကိုက္မခံၾကရန္ႏွင့္ အိမ္တြင္း အိမ္ျပင္ ပတ္ဝန္းက်င္အား သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္းထားရန္ ဆရာဝန္မ်ားက အၾကံေပးသည္။
ထို႔ျပင္ ဗြက္အိုင္မ်ား၊ ေရတြင္းေရကန္ပ်က္မ်ား၊ တူးေျမာင္းမ်ား၊ အမႈိက္ပံုမ်ားတြင္ ျခင္အျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲလာမည့္ ပိုးေလာက္လန္းမ်ားကို ပိုးသတ္ေဆးျဖင့္ ထိေရာက္စြာ ပက္ဖ်န္း၍ ႏွိမ္နင္းမွသာ အဆိုပါေရာဂါတိုးပြားမႈ ရပ္တံ့ႏိုင္မည္ဟု သိရသည္။
ယခုအခါ ရန္ကုန္တိုင္းရွိ သက္ဆိုင္ရာၿမိဳ႕နယ္အလိုက္ က်န္းမာေရးဌာနမ်ားမွ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး အသိပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ား စတင္လုပ္ကိုင္ေနၾကၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ေရာဂါျဖစ္လွ်င္ ေဆးသံုးစြဲရန္ႏွင့္ မျဖစ္ေအာင္ ေနထိုင္ရမည့္ပံုမ်ားကိုသာ ညႊန္ၾကားေနၾကၿပီး ရပ္ကြက္အတြင္းရွိ ေျမာင္းပုပ္မ်ား၊ ေရအိုင္မ်ား၊ အမႈိက္ပံုမ်ားကို ပိုးသတ္ေဆးဖ်န္းမည့္ အစီအစဥ္ မပါဝင္ေၾကာင္း သိရသည္။
၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္အတြင္း ယင္းေရာဂါကူးစက္ျပန္႔ပြားခံရသူ အေရအတြက္မွာ ၃၁၂၉ ဦးရွိၿပီး ၃၇ ဦးေသဆံုးေၾကာင္း တရားဝင္ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။
မဇၩိမသတင္းေထာက္ ေက်ာ္ခ ေရးသားသည္။
NLD နဲ႔ NDF ခေမာက္ကိစၥ အျငင္းပြား
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္အတြင္း က်င္းပမယ္ဆုိတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ၀င္ၿပိဳင္ဖို႔ မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစု (NDF) ပါတီက ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ ပါတီအမွတ္တံဆိပ္ဟာ NLD ပါတီ အသံုးျပဳခဲ့တဲ့ ခေမာက္သေကၤတပဲ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ NLD ပါတီဘက္က မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ NDF ပါတီကေတာ့ ခေမာက္ကို ေရြးခ်ယ္ရတာဟာ NLD ပါတီကို တုပတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြကို ဘန္ေကာက္ကေန စံုစမ္းထားတဲ့ ကိုေက်ာ္ေအာင္လြင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ဒီကေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာထဲမွာ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစု (NDF) ပါတီက ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ အလံနဲ႔ ပါတီရဲ႕ တံဆိပ္ေတြကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အလံမွာပါတဲ့ ၾကယ္ ၂ လံုးပံုက ျပႆနာမရွိေပမဲ့ ပါတီရဲ႕ အမွတ္တံဆိပ္က အရင္ NLD ပါတီ သံုးစြဲခဲ့တဲ့ ခေမာက္တံဆိပ္ ျဖစ္ေနၿပီး အဲဒီခေမာက္ အေပၚမွာ ၾကယ္ ၂ လုံး ပါေနတာပဲ ကြာပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ NLD အဖြဲ႕၀င္ေတြက မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနၾကတဲ့အေၾကာင္း NLD ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးအုန္းႀကိဳင္က ေျပာပါတယ္။
“NLD ပါတီ၀င္ေတြ၊ ႐ုံးမွာေရာက္ေနတဲ့ လူေတြကေတာ့ မေက်နပ္ၾကဘူးေပါ့၊ က်ေနာ္ အပါအ၀င္ေပါ့။ လူႀကီးေတြက ဘာလုပ္မယ္ ဆုိတာေတာ့ က်ေနာ္လည္း မေျပာတတ္ေသးဘူးဗ်။ တခုခုေတာ့ ဆုံးျဖတ္ေပးမယ္ ထင္တာပဲ။ လူႀကီးေတြ သိေတာ့ သိေနၿပီ။ တရား၀င္ ဘာလုပ္မယ္ဆုိတာ မေျပာေသးဘူး။ က်ေနာ္ကေတာ့ ဘယ္လက္ခံပါ့မလဲ။ ဒါက ျပည္သူလူထုရဲ႕ ေအာင္ပြဲ အထိမ္းအမွတ္ဗ်။
“ဒီကိစၥက ေသသြားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား၊ ဦးေက်ာ္မင္းတို႔ ကုိယ္တုိင္ ေသေသခ်ာခ်ာ သူတုိ႔စိတ္ဓာတ္နဲ႔ အံက်မယ့္ဟာကုိ ေရြးခဲ့တာ။ တကယ့္ကို ႀကိဳးစားပမ္းစား၊ စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ၿပီး ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ဟာ။ ေအာင္ပြဲအထိမ္းအမွတ္ လက္ခံထားတာႀကီး။ ဒါကို အခုက်မွ ဒီလို ေကာက္ၿပီးလုပ္လုိက္တာ ဘယ္လိုလုပ္ လက္ခံႏုိင္မွာလဲဗ်ာ။ ထင္ေယာင္ထင္မွားေတြ ေလွ်ာက္ျဖစ္ကုန္မွာေပါ့ဗ်ာ။ လက္တလုံးျခား မလုပ္သင့္ဘူးေပါ့ဗ်၊ ႏုိင္ငံေရးလုပ္တာပဲ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း၊ ရဲရဲတင္းတင္း၊ ႐ုိး႐ုိးသားသား လုပ္သင့္တာေပါ့ဗ်။ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ဖုိ႔ စိတ္ကူးၿပီး ႏုိင္ငံေရး လုပ္တာပဲ။”
NLD ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးအုန္းႀကိဳင္ ေျပာျပသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
NDF ပါတီ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးခင္ေမာင္ေဆြကေတာ့ ဒါဟာ NLD ကို တုပတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပည္သူအမ်ားစုက ေက်းလက္ေန ျပည္သူေတြ ျဖစ္တာကုိး။ လူမ်ားစုကို သက္ေရာက္ေစတဲ့ ခေမာက္ကုိ သုံးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အေပၚက ၾကယ္ႏွစ္ထပ္ကေတာ့ လြတ္လပ္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီေရးကုိ ရည္ၫႊန္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ NLD တံဆိပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ NLD တုန္းက ရွိခဲ့တဲ့ ခေမာက္က NLD ရဲ႕ တံဆိပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အသံုးခ်ဖို႔ သေကၤတကုိသာ ေကာ္မရွင္က ေပးတဲ့ဟာကုိ သူတို႔ ေရြးလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးတုန္းကလည္း က်ေနာ္ကိုယ္တုိင္ ေရြးလုိက္တာပါ၊ ဒီ ခေမာက္ကိစၥကို၊ NLD တုန္းက။
“အခု က်ေနာ္တုိ႔သုံးတာက ေရြးေကာက္ပြဲ သေကၤတ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ပါတီရဲ႕ တံဆိပ္ပါ။ NLD ပါတီရိွတုန္းက NLD ပါတီရဲ႕ တံဆိပ္က ခြပ္ေဒါင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ အလံအတုိင္း တံဆိပ္ကုိ သုံးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲေတာ့ NLD ကုိ တုပျခင္း မဟုတ္ပါဘူး။”
NDF ပါတီေခါင္းေဆာင္ ဦးခင္ေမာင္ေဆြဟာ NLD ပါတီရဲ႕ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ တဦးလည္း လုပ္ခ့ဲပါတယ္။ သူက ခေမာက္ဟာ NLD ပါတီရဲ႕ မူပိုင္မဟုတ္ဘူးလို႔ ယူဆပါတယ္။
“ခေမာက္ဟာ NLD မူပိုင္ ဟုတ္တယ္၊ မဟုတ္ဘူးဆုိတာ သူတုိ႔ ေျဖရွင္းရမွာပါ။ NLD ရဲ႕မူပုိင္ ဟုတ္သလား၊ မဟုတ္ဘူးလားဆုိတဲ့ ေမးခြန္းကို သူတို႔ အရင္ ရွင္းၿပီးမွသာလွ်င္ ကန္႔ကြက္ခ်င္လည္း ကန္႔ကြက္ေပါ့ဗ်ာ။ ကန္႔ကြက္တဲ့အခါမွာလည္း ခေမာက္ သူတို႔နဲ႔ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ေအာက္မွာ စာတမ္းႏွစ္တန္း ပါၿပီးေတာ့ အေပၚမွာ ႏွစ္ထပ္ၾကယ္ ပါတဲ့အတြက္ NLD ကို တုျခင္း မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ခေမာက္ဟာ ျပည္သူတေယာက္မွာ သုံးခြင့္ရွိတဲ့အတုိင္း က်ေနာ္တို႔ NDF က ယူသုံးျခင္းျဖစ္တယ္ ဆုိရင္ေတာ့ လုံေလာက္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ယူဆပါတယ္။
“ကန္႔ကြက္မယ္ဆုိရင္လည္း သူတို႔ သြားၿပီး ကန္႔ကြက္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ဆုံးျဖတ္တဲ့အခါမွာ ေကာ္မရွင္က ခ်ေပးခဲ့ဖူးတဲ့ ခေမာက္နဲ႔လည္း မတူပါဘူး။ NLD သုံးခဲ့တဲ့ ခေမာက္က ထိပ္မွာ ပန္းဖြားပါၿပီး ခေမာက္ အကြက္အကြက္ေတြ ပါပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က ခေမာက္မွာ အကြက္ေတြ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ သီးျခားခေမာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ခေမာက္ျခင္းလည္း မတူပါဘူး။”
ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က သတင္းစာထဲမွာ ဒီကေန႔ ေဖာ္ျပထားတာကေတာ့ NDF ပါတီရဲ႕ အလံနဲ႔ တံဆိပ္ကို ဒီကေန႔ကစၿပီး ၇ ရက္အတြင္း ခုိင္လုံတဲ့ အေထာက္အထားေတြနဲ႔ ကန္႔ကြက္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ၇ ရက္အတြင္း ကန္႔ကြက္မႈမရွိရင္ ဒီအမွတ္တံဆိပ္ေတြကုိပဲ အတည္ျပဳမွာျဖစ္ၿပီး မၾကာခင္ ရက္ပိုင္းမွာပဲ ပါတီကို တရား၀င္ ဖြဲ႕စည္းခြင့္ ျပဳႏိုင္တယ္လို႔လည္း ဦးခင္ေမာင္ေဆြက ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ငန္းသေဘာကို ရွင္းျပပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ NDF ပါတီဟာ အရင္ NLD ပါတီ၀င္ေဟာင္းေတြနဲ႔ ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းထားတာျဖစ္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ေရး၊ မ၀င္ေရးမွာ NLD နဲ႔ အယူအဆ မတူၾကတဲ့သူေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲနီးခ်ိန္ ျမန္မာျပည္တြင္း သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ပိုတင္းက်ပ္
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့လ စာေပစိစစ္ေရး တာ၀န္ခံ အေျပာင္းအလဲ ရွိခဲ့တဲ့ေနာက္ပုိင္း ျပည္တြင္း သတင္းဂ်ာနယ္ေတြအတြက္ လုပ္ရကုိင္ရ ပိုၿပီး ခက္ခဲလာတယ္လုိ႔ ျပည္တြင္း စာေပလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူေတြက ေျပာပါတယ္။ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား၊ ေရဒီယို၊ သတင္းစာေတြကို အစုိးရက တုိက္႐ုိက္ကုိင္တြယ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသလို မဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္နဲ႔ ပုဂၢလိကစာေစာင္ မွန္သမွ်ကို ထုတ္ေ၀ခြင့္ ရဖို႔အတြက္ စာေပစိစစ္ေရးရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္ကုိ ယူရပါတယ္။
အခုတပတ္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ရခဲ့တဲ့ ဂ်ာနယ္ေတြထဲက တခ်ဳိ႕မွာ ႏုိင္ငံေရးသတင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးသမား အေၾကာင္းေတြကုိ ေဖာ္ျပခြင့္ မရခဲ့သလို ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္ ေရးသားခဲ့တဲ့ စာေရးဆရာႀကီးေတြရဲ႕ စာေပေတြ ေဖာ္ျပခြင့္ကိုပါ ထပ္မံ ပိတ္ပင္တာမ်ဳိးေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ထဲ က်င္းပဖို႔ ျပင္ေနတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ တရားမွ်တမႈ ရွိေအာင္ က်င္းပမယ္လုိ႔ စစ္အစိုးရက ေၾကညာထားတာမို႔ ဒီေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္ခင္ မီဒီယာေတြအတြက္ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ပိုၿပီး ရလာေတာ့မယ္လို႔ အမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ထားေပမဲ့ အခုအခါမွာ ပိုၿပီး တင္းက်ပ္လာတာ ေတြ႕ရတယ္လို႔ ျပည္ပအေျခစုိက္ ျမန္မာသတင္းသမဂၢ တာ၀န္ခံ ဦးေမာင္ေမာင္ျမင့္က ေျပာပါတယ္။
“အရင္က ဒီေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ နည္းနည္းေလး ေလွ်ာ့ေပးထားတာေတြ ရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ စာေစာင္တခ်ဳိ႕ တုိးၿပီး ထုတ္ေ၀ခြင့္ေတြ ခ်ေပးတာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီအခါ တခ်ဳိ႕ေတြကေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္တာေပါ့၊ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာၿပီဆုိေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲကို ႏုိင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳေအာင္ ဆုိတဲ့ သေဘာက စာေပလြတ္လပ္ခြင့္၊ သတင္းစာ လြတ္လပ္ခြင့္ ရွိမွ ရမွာကုိး။ ဒါကို အစိုးရက ျမင္ၿပီးေတာ့ သတင္းစာ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ား ပိုေပးလာမလားလုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထားတဲ့ လူေတြ ရွိပါတယ္။
“ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပုိင္းက်ေတာ့ အင္တာနက္နဲ႔ ပတ္သက္ရင္လည္း ေတာ္ေတာ္ေလး တင္းက်ပ္လာတယ္။ ျပည္တြင္း စာေစာင္ေတြကိုလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး တင္းက်ပ္လာတယ္။ ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံျခား သတင္းဌာနေတြနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ရင္ အင္တာဗ်ဴးလုပ္တဲ့ လူေတြကုိ သတိေပးတာမ်ဳိးေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အဲဒါမ်ဳိးေတြလည္း ရွိလာတယ္။
“ဆုိေတာ့ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အေျခအေနက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဆုတ္ယုတ္လာတဲ့ သေဘာမွာ ရွိတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဂ်ာနယ္ေတြအေနနဲ႔ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ ဒါက ၿခဳံၿပီး ေျပာတာေပါ့၊ ႏုိင္ငံတကာ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ ဒါေတြကို သူတို႔ ခြင့္ျပဳတယ္။ ပါတီေတြ ေပၚလာၿပီး ေနာက္ပုိင္း အင္တာဗ်ဴးတဲ့ ကိစၥေတြကုိ သူတို႔ ခြင့္ျပဳလာတာေတြ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ မ်က္ႏွာဖုံးသတင္း အေနနဲ႔ေတာင္မွ ထုတ္ခြင့္ရတဲ့အထိ ျဖစ္လာတာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။
“ဒါေပမဲ့ စာေပစိစစ္ေရး ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သြားၿပီးေနာက္ပုိင္း သိသိသာသာ ေလ်ာ့သြားတယ္။ ေစာေစာက မ်က္ႏွာဖုံးသတင္း အေနနဲ႔ ေဖာ္ျပလို႔ရတဲ့ ဟာေတြကို ေဖာ္ျပလို႔ မရတဲ့အျပင္ စာေပစိစစ္ေရးက သိသိသာသာ ျဖတ္ေတာက္တာေတြ မ်ားလာတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕ဂ်ာနယ္ေတြဆုိရင္ အစိုးရက ပိတ္ပါလို႔ အမိန္႔ခ်တာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ျဖတ္ေတာက္ခံရတာေတြ မ်ားလြန္းအားႀကီးလို႔ သူတုိ႔ဘာသာ သူတုိ႔ စာေစာင္မထြက္ႏုိင္ဘဲ အဲဒီအပတ္ကုိ ဆုံး႐ႈံးခံလုိက္ရတာမ်ဳိးေတြ ရွိလာတယ္။
“ဆုိေတာ့ ဒါေတြအားလုံးကို ၿခဳံၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာေလ စာေပစိစစ္ေရးက ပုိၿပီး တင္းက်ပ္လာေလ၊ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္က ပိုၿပီး နည္းလာေလ ဆုိတာမ်ဳိးကို က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႕ပါတယ္။”
ဒီမုိကေရစီ ႏုိင္ငံေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေရြးေကာက္ခံမယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ေနာက္ေၾကာင္း ရာဇ၀င္နဲ႔ အေကာင္းအဆုိး ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ အေၾကာင္းေတြကုိ မီဒီယာေတြက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးခြင့္ရွိတာမို႔ လူထုက သူတုိ႔ေရြးေကာက္မယ့္ ပါတီနဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ေတြအေၾကာင္းကို ပိုၿပီး သိႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြ ရၾကေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ဒီလုိအခြင့္အေရးမ်ဳိး ဆုံး႐ႈံးေနတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေလာေလာဆယ္ ျဖစ္ေနတဲ့ အေနအထားကို ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ဘယ္သူဘယ္၀ါ ဆုိတာကုိလည္းပဲ လူထုအေနနဲ႔ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ သိခြင့္မရဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အင္တာဗ်ဴးေတြကုိ အစိုးရက ပိတ္တယ္။ တခ်ဳိ႕ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔မွ အင္တာဗ်ဴးလို႔ရမယ္၊ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္ေတြကို အင္တာဗ်ဴးလုိ႔ မရဘူး ဆုိတာမ်ဳိးကအစ စာေပစိစစ္ေရးက လုိက္ၿပီး တင္းက်ပ္တာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။
“ၿပီးေတာ့ အင္တာဗ်ဴးရင္ ဒီအင္တာဗ်ဴးရဲ႕ အတုိင္းအတာ၊ အကန္႔အသတ္ ဘယ္ေလာက္အထိပဲ ထည့္ရမယ္ ဆုိတာမ်ဳိးေတြကို သူတို႔ တင္းက်ပ္တာမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ကုိလည္း လူထုက မသိႏုိင္ဘူး၊ သူတုိ႔ရဲ႕ ပါတီ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇ၀င္ကိုလည္း လူထုက မသိႏုိင္ဘူး။ တဘက္ကလည္း လူထုအေနနဲ႔ ဒီႏုိင္ငံေရးသမားေတြ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္ရင္ သူတုိ႔အတြက္ ဘာေျပာေစခ်င္သလဲ ဆုိတာကိုလည္း မီဒီယာေတြက ေဖာ္ျပခြင့္ မရွိဘူးဆုိတဲ့ သေဘာမ်ဳိး သက္ေရာက္ေနတယ္၊ အခုအခ်ိန္မွာ။
“ဆုိေတာ့ မီဒီယာဟာ သူတို႔လုပ္ရမယ့္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာကို လုပ္ခြင့္မရဘဲ အဆင္မသင့္ရင္ ေထာင္က်တယ္၊ စာေစာင္ေတြ အပိတ္ခံရတယ္၊ စီးပြားေရးအရ ဆုံး႐ႈံးတယ္၊ လူမႈေရးအရ နစ္နာတယ္။ ၁၉၇၄ အေျခခံဥပေဒ ေရးမယ္ဆုိတုန္းက အဲဒီအေျခခံဥပေဒ အေၾကာင္းကို လူထုက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒ အေၾကာင္းထက္ ပုိၿပီးေတာ့ သိတယ္။
“ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ရွိခဲ့တဲ့ လုပ္သားျပည္သူ႕ေန႔စဥ္ သတင္းစာတို႔၊ ေၾကးမုံတုိ႔ ဒါေတြက အေျခခံဥပေဒ အေၾကာင္းကို ဂဃနဏ ေရးၾကတယ္။ ဒီအေျခခံဥပေဒဟာ တပါတီ အေျခခံဥပေဒကုိ ခုိင္မာေအာင္လုပ္တဲ့ သေဘာမ်ဳိး ဆိုတာကို လူတုိင္းက သိေပမဲ့ အနည္းဆုံးအားျဖင့္ေတာ့ ဒီအေျခခံဥပေဒထဲမွာ ဘာေတြပါလဲ ဆုိတာကို လူထုက ေသေသခ်ာခ်ာ သိတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒကို လူထုက ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ မသိဘူး။ မီဒီယာ ထုိးေဖာက္ႏုိင္အား မ်ားေပမဲ့ အစိုးရက မီဒီယာကို တင္းက်ပ္မႈကေတာ့ သိသိသာသာ ဒီေန႔ေခတ္မွာ ပိုမ်ားလာတယ္လို႔ပဲ က်ေနာ္တုိ႔ သုံးသပ္ပါတယ္။”
ျမန္မာသတင္းသမဂၢ တာ၀န္ခံ ဦးေမာင္ေမာင္ျမင့္ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကမၻာေပၚမွာ သတင္းလြတ္လပ္မႈ မရွိဆုံး ႏုိင္ငံ ၁၇၂ ႏုိင္ငံထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အဆင့္ ၁၇၀ အျဖစ္နဲ႔ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာတဲ့ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ႕က သတ္မွတ္ထားပါတယ္။
အက်ဥ္းေထာင္ မ်ားတြင္ တရားပတ္မ်ား ပံုမွန္က်င္းပ
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဓမၼေဇာတိ ရိပ္သာမွ တရားျပ ဆရာႀကီး ဦးဂိုအင္ကာ က ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာ လတြင္ အင္းစိန္ ဗဟိုေထာင္ အတြင္းရွိ တရား စခန္းကို အျမဲတမ္း ဓမၼရိပ္သာ အျဖစ္ အသိ အမွတ္ ျပဳေပးၿပီး 'ဓမၼဟိတသုခ ေဂဟာ' ဟု ရိပ္သာ အမည္ေပး ခဲ့ကာ ျမန္မာ အက်ဥ္းေထာင္ သမိုင္းတြင္ မွတ္တိုင္ တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ ငါးႏိုင္ငံ ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ၊ ထိုင္း၊ သီရိ လကၤာ၊ ကေမၻာဒီးယား ႏွင့္ လာအိုႏိုင္ငံ တုိ႔တြင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသည္ အက်ဥ္းေထာင္ အတြင္း အျမဲတမ္း ရိပ္သာ ရွိေသာ ပထမဦးဆံုး ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာ ခဲ့သည္။
ဓမၼဟိတ သုခ ေဂဟာ တြင္ ယေန႔ အထိ အက်ဥ္းသား ေယာဂီေပါင္း ၁,၀၉၁ ဦး ရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာ ခြင့္ျဖင့္ အင္းစိန္ ဗဟို အက်ဥ္းေထာင္မွ လြတ္ေျမာက္ သြားသူမ်ား ထဲတြင္ တရား အား ထုတ္ၿပီးသူ အက်ဥ္းသား ၅၇ ဦး၊ အက်ဥ္းသူ ၂၇ ဦး ရွိသည္။
၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ေမလမွ ေအာက္တုိဘာလ အထိ အင္းစိန္ အက်ဥ္းေထာင္ ရွိ အက်ဥ္းသား မ်ား၏ ၀ိပႆနာ အားထုတ္ျခင္း အေတြ႕ အၾကံဳ မ်ားကို သုေတသန ျပဳခဲ့ရာ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား အျဖစ္ ေဒါသ နည္းလာျခင္း၊ စိုးရိမ္ ေၾကာင့္ၾကမႈ နည္းလာျခင္း၊ စိတ္ၿငိမ္ လာျခင္း၊ ဖိစီးမႈမ်ား ေလ်ာ့နည္း လာျခင္း၊ စိတ္ေန သေဘာထား ေပ်ာ့ေပ်ာင္း လာျခင္း စသည္တုိ႔ကို ေတြ႕ရွိရၿပီး ႐ုပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာေျပာင္း လဲမႈ အျဖစ္ အက်ဥ္းသား တို႔၏ ႐ုပ္ပိုင္း ဆုိင္ရာမ်ား ၾကည္လင္လာျခင္း၊ ခုိက္ရန္ ျဖစ္ပြားမႈ နည္းပါး လာျခင္း၊ လူမႈ ဆက္ဆံေရး ေျပျပစ္ လာျခင္း စသည့္ အက်ဳိး တရားကို ေတြ႕ျမင္ လာရေၾကာင္း ဓမၼေဇာတိ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၀ိပႆနာရိပ္သာမွ တာ၀န္ရွိသ ူတစ္ဦး က ဆုိသည္။
ေထာင္တြင္း တရား စခန္းမ်ား ၏ ကနဦး အစမွာ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံက ျဖစ္ၿပီး ဆရာႀကီး ဦးဂိုအင္ကာ က ၁၉၇၅ ခုႏွစ္တ ြင္ Jaipur ဆိုသည့္ အက်ဥ္း ေထာင္၌ စတင္ ခဲ့ေၾကာင္း ႏွင့္ ၎ေနာက္တြင္ အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ေထာင္တြင္း တရား စခန္းမ်ား ဆက္လက္ မဖြင့္ႏိုင္ခဲ့ ေသာ္လည္း ၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ နယူး ေဒလီရွိ အႀကီးဆံုး Tihar အက်ဥ္း ေထာင္တြင္ ျပန္လည္ စတင္ ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း ႏွင့္ အဆိုပါ တရား ပတ္တြင္ အက်ဥ္း သား ၁,၀၀၀ ပါ၀င္ တက္ေရာက္ ခဲ့ၿပီး လက္ရွိ အခ်ိန္အထိ အိႏၵိယ ႏုိင္ငံရွိ အက်ဥ္းေထာင္ မ်ားတြင္ တရား စခန္းမ်ား ပံုမွန္ က်င္းပလ်က္ ရွိသည္ဟု သိရသည္။
လူသတ္မႈ၊ မုဒိမ္းမႈ၊ ဓားျပမႈ စသည့္ အလြန္ ဆိုးသြမ္းသည့္ တိုက္ပိတ္ ခံထားရေသာ လူဆိုးႀကီး မ်ားသည္ တရားအား ထုတ္ၿပီး ေနာက္ ပိုင္း မယံုႏိုင္ေ လာက္ေအာင္ လူေကာင္း၊ သူေကာင္းမ်ား ျပန္ ျဖစ္လာၾကသည္ကို ဘက္ေပါင္းစံု သုေတသန ျပဳလုပ္ခ်က္ မ်ားမွ ေဖာ္ျပ ေနေၾကာင္း အိႏၵိယ မွ ေထာင္ တရားပတ္ မ်ား၏ မွတ္တမ္း မ်ားတြင္လည္း ေဖာ္ျပထား သည္ကို ေတြ႕ရွိ ရေၾကာင္း ျမန္မာတိုင္း(မ္) ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပ ထားသည္။
ေရႊေရာင္လက္ မ်ားက ေက်ာင္း အပ္ႏွံရန္ အခက္ အခဲ ျဖစ္ေနေသာ ကေလး မ်ားအား ေက်ာင္း အပ္ႏွံေပး
ႏ်ဴကလီးယား အစီရင္ခံစာဖတ္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး ေဒါသထြက္
ျပည္ပသို႔ တိမ္းေရွာင္လာေသာ ဗိုလ္မႉး စိုင္းသိန္းဝင္း သယ္ေဆာင္လာသည့္ အေထာက္အထားမ်ားအေပၚ မူတည္၍ ႏိုင္ငံ တကာ အဏုျမဴ စြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီ (IAEA) ၫႊန္ၾကားေရးမႉးေဟာင္း ေရာဘတ္ ကယ္လီ ဦးေဆာင္ျပဳစုၿပီး ဒီမိုကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ (DVB) က ယခုလ အေစာပိုင္းတြင္ အစီရင္ခံစာတခု ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
“ျမန္မာ့ ႏ်ဴကလီးယား ဆိုင္ရာ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား” အမည္ရွိ အစီရင္ခံစာတြင္ စစ္အစိုးရ၏ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ မ်ားသည္ “ကြ်မ္းက်င္ ေသသပ္မႈ မရွိ”၊ “အၾကမ္းထည္ ဆန္လြန္းသည္” ဟု ေရာဘတ္ ကယ္လီက ေကာက္ခ်က္ ခ်ထားသည္။
“ႏ်ဴကလီးယား ထုတ္လုပ္ေရးႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ စစ္ဌာနခ်ဳပ္ မ်ားတြင္ လက္ေတြ႔ သုေတသန ေဆာင္ရြက္မႈ ရွိပံုမရ။ အနည္းဆံုး အားျဖင့္ ႏ်ဴကလီးယား ဆိုင္ရာ အစိတ္ အပိုင္းမ်ား၊ စမ္းသပ္မႈ မ်ားကိုပင္ လုပ္ႏိုင္ပံု မရေသး”ဟုလည္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပ ထားသည္။
စနစ္တက် အေသးစိတ္ သံုးသပ္ထားေသာ အစီရင္ခံစာကို ဖတ္႐ႈၿပီးေနာက္ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ပိုင္ဆိုင္ရန္ နီးစပ္လာၿပီဟု အစဥ္တစိုက္ သတင္းပို႔ေနခဲ့ေသာ သိပၸံႏွင့္နည္းပညာ ဝန္ႀကီး ဦးေသာင္း စသည့္ ထိပ္တန္းအစိုးရအရာရွိမ်ား၏ လိမ္ညာ ထား ခ်က္မ်ားကို သိျမင္လာသျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးက ေဒါသထြက္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေနျပည္ေတာ္ စစ္အသိုင္းအဝိုင္းက ဆိုသည္။
စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား အေနျဖင့္ ႏ်ဴကလီးယားပိုင္ဆိုင္သည့္ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံျဖစ္ေရး ေအာင္ျမင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အနည္းငယ္သာ ရွိေၾကာင္း၊ စစ္အစိုးရသည္ ႏ်ဴကလီးယားဗံုး ပိုင္ဆိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနသည္မွာ ထင္ရွားၿပီး ႏိုင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ကို ခ်ိဳးေဖာက္ေနေၾကာင္း ေရာဘတ္ ကယ္လီက အစီရင္ခံစာထဲတြင္ သံုးသပ္ထားသည္။
“အေထာက္အထားမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ႏ်ဴကလီးယားတပ္ဖြဲ႔က ေရးဆြဲထားသည့္ ပံုစံမူၾကမ္းမ်ားမွာ ကြ်မ္းက်င္မႈ မရွိ ျခင္းကို ျပေနသည္။ အခ်က္အလက္မ်ား စိစစ္မႈအရ ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္မွာ ေခတ္ေနာက္က်လြန္း လွေပသည္”ဟု ေရာဘတ္ ကယ္လီက ဆိုထားရာ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ ေခတ္ကတည္းက အာဏာရွင္ ဦးေနဝင္းကို ေအာက္ေျခ အရာရွိမ်ားက လိမ္ညာ ဖံုးဖိထားသည့္ အစီရင္ခံစာမ်ား၊ အာဏာရွင္ အႀကိဳက္ျဖစ္မည့္ သတင္းလြဲမ်ားသာ တင္ျပခဲ့ၾကသျဖင့္ ေနာက္ဆံုးတြင္ မည္သည့္စီမံကိန္းမွ် အေကာင္အထည္ မေပၚခဲ့ျခင္းကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး ေစ့ေစ့ေတြးရင္း အံတႀကိတ္ႀကိတ္ ျဖစ္ေနမည္မွာ မလြဲဟု ေဝဖန္သံုးသပ္သူမ်ားက ဆိုၾကသည္။
မီးသင့္ မဂၤလာေစ်း ဆိုင္ရွင္မ်ားကို ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီ ေငြေခ်းမည္
USDP ပါတီသည္ စာမ်က္ႏွာ ၂ မ်က္ႏွာပါေသာ ေငြေခ်း “ေလွ်ာက္လႊာ” ပံုစံမ်ားကို မဂၤလာေစ်းမီးေလာင္မႈေၾကာင့္ ဆံုး႐ံႈး ပ်က္စီးသြားေသာ ဆိုင္ခန္းပိုင္ရွင္မ်ားထံ ျဖန္႔ေ၀လ်က္ရွိၿပီး အဆိုပါ ေလွ်ာက္လႊာတြင္ “ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ ဦးေအာင္သိန္းလင္း၊ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပါတီ”ဟု လိပ္မူထားသည္။
“ေလွ်ာက္လြႊာကို ေစ်းယာယီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ံုးခန္းမွာ သြားယူလို႔ရတယ္။ ေခ်းေငြ ပမာဏ ဘယ္ေလာက္ထုတ္ ေခ်းမလဲဆိုတာ မသိရဘူး။ သူတို႔ သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ ပံုစံမွာ ျဖည့္ရတာ။ ေခ်းေငြကို ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္ဘဏ္က ထုတ္ေခ်းမယ္လို႔ သိရတယ္”ဟု မဂၤလာေစ်း ေဆးပစၥည္းဆိုင္ပိုင္ရွင္ တဦးကေျပာသည္။
ေခ်းယူမည့္ေငြကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီ ၿမိဳ႕ေတာ္ဘဏ္မွ ဘဏ္လုပ္ငန္းႏွင့္အညီ ေငြထုတ္ေခ်း ေပးမည္ဟု ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ Weekly Eleven ဂ်ာနယ္တြင္လည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
“အခုလို ပါတီဆိုတာႀကီးတပ္ၿပီး ေလွ်ာက္လႊာ တင္ခိုင္းတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ အေနနဲ႔ ပါတီအတြက္ စည္း႐ံုးေရးဆင္းတဲ့ နည္းတခုလို႔ ျမင္မိတယ္”ဟု အဆိုပါ ေဆးဆိုင္ပိုင္ရွင္က ဆိုသည္။
ေလွ်ာက္လႊာ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ စာမ်က္ႏွာတြင္ ေငြေခ်းငွားယူသူ၏ ၀န္ခံကတိျပဳခ်က္ႏွင့္ လိုက္နာရမည့္ စည္းကမ္းခ်က္ ၁၁ ခ်က္ ပါဝင္ရာ ေနာက္ဆံုး အခ်က္မွာ“မီးေလာင္သြားေသာ ဆိုင္ခန္းမ်ားအား စာနာ ေထာက္ထားေသာအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု ၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးပါတီမွ ေခ်းေငြ ထုတ္ေခ်းျခင္းျဖစ္ပါသည္”ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ဘဏ္မွ ထုတ္ေခ်းမည့္ ေငြအေပၚ USDP အမည္ခံျခင္းေလာ သို႔မဟုတ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ဘဏ္က ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပါတီ ရန္ပံုေငြမ်ားထဲမွ ထုတ္ေခ်းျခင္းေလာဆိုသည္ကို ကြဲကြဲျပားျပားမသိရေပ။
ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္တြင္ ဧၿပီလ ၂၉ ရက္မွစ၍ မွတ္ပံုတင္ခဲ့ေသာ USDP ပါတီ၏ သက္တမ္းသည္ ၂ လ ေက်ာ္ေက်ာ္သာ ရွိေသးသည္။ သို႔ေသာ္ ေငြအလံုးအရင္းျဖင့္ စီးပြားေရးသမားမ်ားကို ေငြေခ်းႏုိင္ရန္ ပါတီရန္ပံုေငြကို မည္ကဲ့သို႔ ရွာေဖြခဲ့ေၾကာင္းလည္း မသိရွိရေသးေပ။
မတူကြဲျပားျခင္းႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ အတြင္းေရးမႉး ဦးေနမ်ဳိးေ၀က ပါတီစည္႐ံုးေရးလုပ္ရာတြင္ ျပည္သူလူထုအား လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ မဆန္ရန္ လိုအပ္သည့္အျပင္ USDP အေနျဖင့္ ရန္ပံုေငြကို မည္သို႔ ရယူထားသည္ ဆိုသည့္ အခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားရန္ လိုေၾကာင္း ေျပာသည္။
ျပည္ေထာင္စု ဒီမိုကေရစီ ပါတီ ဥကၠ႒ ၿဖိဳးမင္းသိန္း က “ဒီလို အစိုးရပိုင္းနဲ႔ ပါတီရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ေရာေထြးယွက္တင္ေန တယ္ လို႔ ျမင္တယ္။ အဲဒီဟာေတြက ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရွိထားသင့္တယ္။ အဲလိုရွင္းရွင္း ရွိထားမွ USDP ရဲ႕ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္က ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႏိုင္ခဲ့ရင္ သူ႔အေနအထားက ခိုင္မာမယ္” ဟု ဆိုသည္။
ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒ၊ အခန္း ၃၊ ပုဒ္မ ၁၂ (က- ၅) အရ ပါတီမ်ားအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံပိုင္ ေငြေၾကး၊ ေျမ၊ အိမ္၊ အေဆာက္ အအံု၊ ယာဥ္၊ ပစၥည္းတို႔ကို တိုက္႐ုိက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္၀ုိက္ေသာနည္းျဖင့္ ျဖစ္ေစ ရယူသံုးစြဲသည့္ အဖြဲ႔အစည္းအား ပါတီအျဖစ္ ဆက္လက္ ရပ္တည္ခြင့္မရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ယင္း ဥပေဒ၊ အခန္း ၄၊ ပုဒ္မ ၁၅ တြင္လည္း ႏိုင္ငံေရးပါတီ တခုသည္ ပါတီရန္ပံုေငြကို ပါတီ၀င္ေၾကးႏွင့္ လစဥ္ေၾကး ေကာက္ခံျခင္း၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ လႉဒါန္းသည့္ ေငြေၾကးႏွင့္ ပါတီပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ ရရွိေသာ ေငြႏွင့္ အျမတ္အစြန္းစသည့္ နည္းလမ္း ၃ သြယ္ျဖင့္ ရွာေဖြခြင့္ျပဳထားသည္။
ပါတီပိုင္ ရန္ပံုေငြကို အစိုးရပိုင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္ဘဏ္မွတဆင့္ ထုတ္ေခ်းသည္ဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒကို ခ်ဴိးေဖာက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။
ဧရာ၀တီသတင္းေထာက္ နရီလင္းလက္ ေရးသားသည္။
ဆိပ္ကမ္း ပတ္လမ္းသစ္ စီမံကိန္း စတင္
အဆိုပါ လမ္းသစ္ကို ဗိုလ္တေထာင္ ၿမိဳ႕နယ္ သန္လ်က္စြန္းမွ ၾကည့္ျမင္တိုင္ၿမိဳ႕နယ္ ဟုမ္းလမ္း မွတ္တိုင္ အနီးအထိ ေဖာက္လုပ္ မည္ျဖစ္ၿပီး ယင္းစီမံကိန္းကို ေအးရွားေ၀ါလ္ ကုမၸဏီမွ တာ၀န္ယူေဖာက္လုပ္မည္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
ဗုိလ္တေထာင္ ဆိပ္ကမ္းမွ အလုံဆိပ္ကမ္း ေဒသ တခ်ဳိ႕အထိ ဆိပ္ကမ္း ၀န္ေဆာင္မႈ မ်ားကို ပုဂၢလိက စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို အစိုးရက လုပ္ကုိင္ခြင့္ ေပးၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံတကာ အဆင့္မီ ဆိပ္ကမ္း ျဖစ္ေပၚလာ ေစရန္ ယခုကဲ့သို႔ ေဆာင္႐ြက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ျမန္မာ့ ဆိပ္ကမ္း အာဏာပိုင္ရံုးမွ အရာရွိ တဦးက ေျပာဆိုသည္။
ထိုကမ္းနားလမ္းသစ္အား အလံုၿမိဳ႕နယ္၊ ၾကည့္ျမင္တိုင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္၊ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားကို ျဖတ္၍ ေဖာက္ လုပ္မည္ျဖစ္ၿပီး ၅ မိုင္ေက်ာ္ ရွည္လ်ားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
လမ္းသစ္ေဖာက္လုပ္ရန္ တိုင္းတာမႈမ်ား စတင္ျပဳလုပ္ေနၿပီး လမ္းဧရိယာႏွင့္ မလြတ္ကင္းေသာ သစ္ပင္ႀကီးမ်ားကို စက္ ယႏၱရား ႀကီးမ်ားျဖင့္ ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းေနၿပီျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ လမ္းသစ္ေဖာက္လုပ္ရာ စီမံကိန္းနယ္ေျမအတြင္း ေရာင္းခ်ေနေသာ ေစ်းသည္မ်ား အေနျဖင့္ တျခားေနရာသို႔ မိမိအစီ အစဥ္ျဖင့္ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ရမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အခက္အခဲရွိေၾကာင္း ေစ်းသည္မ်ားက ေျပာဆိုၾကသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ဒီနားမွာေစ်းေရာင္းတာၾကာၿပီ၊ အခုလမ္းသစ္ေဖာက္မယ္ဆိုေတာ့ သစ္ပင္ေတြစခုတ္ေနၿပီ၊ က်ေနာ္တို႔ကိုလည္း လမ္းစခင္းရင္ေျပာင္းေပးဖို႔ မွာထားတယ္”ဟု ဗိုလ္တေထာင္ဘုရား အနီးမွေစ်းသည္ တဦးက ေျပာဆိုသည္။
အလံုသေဘာၤက်င္းအနီးတြင္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ဖြင့္လွစ္ထားသူတဦး ကလည္း“က်ေနာ္တို႔လို လမ္းေဘးဆိုင္ေတြကို ရန္ကုန္ ဆိပ္ကမ္းတေလွ်ာက္သာယာေရးအတြက္လုပ္ငန္းေတြ စေနၿပီ ဖယ္ရွားေပးဖို႔ စည္ပင္က အေၾကာင္းၾကားလာပါတယ္”ဟု ေျပာ သည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရး ၀န္ထမ္းတဦးကလည္း ေဖာက္လုပ္မည့္ လမ္းသစ္နယ္နိမိတ္အတြင္း ေရာင္းခ်ေနေသာ လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ားမွာ ေထာင္ဂဏန္းမွ် ရွိႏိုင္သည္ဟု ဆုိသည္။
ယင္းစီမံကိန္းအတြက္ လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ားကို ေရာင္းခ်ခြင့္တားျမစ္သည့္အတြက္ လမ္းေဘးေစ်းသည္မ်ား စား၀တ္ေနေရး ေျပ လည္ေစရန္ ေနရာတခုသတ္မွတ္ေပးမည္ဆိုပါကအဆင္ေျပႏိုင္ေၾကာင္း ရန္ကုန္အေျခစိုက္သတင္းအယ္ဒီတာ တဦးကေျပာသည္။
ယခု ကမ္းနားလမ္းသစ္ေဖာက္လုပ္မည့္ နယ္နိမိတ္အတြင္း ဖ်က္သိမ္းရမည့္ ဌာနဆုိင္ရာလူေနအိမ္ အေဆာက္အအံုေပါင္း ၈၀၀ ေက်ာ္ ၊ ျမန္မာ့ဆိပ္ကမ္း အာဏာပိုင္မွ ၅၀ ေက်ာ္၊ ျပည္တြင္းေရေၾကာင္း ပို႔ေဆာင္ေရးမွ ၃၀ ေက်ာ္၊ စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာနမွ ၂၅ လုံး ခန္႔၊ နယ္ စပ္စည္ပင္မွ ၃ လံုး ခန္႔၊ ေရတပ္ တပ္ထိန္း႐ုံး ၄ ႐ုံးခန္႔ ၊ သစ္ေတာဌာန ၆၅၀ ေက်ာ္ ႏွင့္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ဌာန အမွတ္ ၂ မွ ၂၀ ေက်ာ္ ပါ၀င္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
စစ္အစိုးရအေနျဖင့္ ျမန္မာ့ဆိပ္ကမ္း အာဏာပိုင္ လက္ေအာက္ရွိ ဗိုလ္တေထာင္ဆိပ္ကမ္း၊ ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္ ဆိပ္ကမ္း၊ ပန္းဆုိး တန္း နန္းသီတာ ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ က်န္းမာေရးဆိပ္ကမ္း၊ ဆူးေလဆိပ္ကမ္းမ်ား၏ ဆိပ္ကမ္း ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳထားေၾကာင္း သိရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လကုန္ပိုင္းက ဗုိလ္ေအာင္ေက်ာ္ ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ ဆိပ္ကမ္း ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကို ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဦးပိုင္လီမိတက္သို႔ အစိုးရက တရား၀င္ လႊဲေျပာင္းခဲ့သည္။
ဧရာ၀တီသတင္းေထာက္ ဟိန္းေဇာ္ ေရးသားသည္။
ၾသစေၾတးလ် ပညာေတာ္သင္ စစ္ဗိုလ္ သမီး အိမ္ျပန္ရမည္
မဇင္မြန္ေအးသည္ ဖခင္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဇင္ေယာ္၊ မိခင္ ေဒၚခင္သီရိ၊ ေမာင္ျဖစ္သူ ေမာင္ထက္ေအာင္ တို႔ႏွင့္အတူ ၾသစေၾတး လ်အစိုးရမွ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔အေရးယူခံရသူမ်ား စာရင္းတြင္ အမွတ္ 2007BUR0310, 2007BUR0311, 2008BUR0434, 2008BUR0435 စသည့္ အမွတ္စဥ္မ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ မိသားစုတစုလံုး ပါဝင္ေနခဲ့သည္။
ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဇင္ေယာ္သည္ ပုသိမ္ ေလတပ္စခန္းတြင္လည္းေကာင္း ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဦးပိုင္လီမိတက္၏ ဘုတ္အဖြဲ႕ဝင္ အျဖစ္ လည္းေကာင္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနသူျဖစ္ေၾကာင္း ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံမွ ထုတ္ျပန္ေသာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ အေရးယူခံရသူမ်ား စာရင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ေမလ ၂၄ ရက္ေန႔က အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားမွ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔အေရးယူခံရသူမ်ား စာရင္း တြင္လည္း ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဇင္ေယာ္ႏွင့္ ေဒၚခင္သီရိ တို႔ ပါဝင္ေနခဲ့ျပန္သည္။
University of Western Sydney တြင္ စာရင္းကိုင္ ပညာျဖင့္ မဟာတန္း တက္ေရာက္ေနသူ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ အရြယ္ရွိ မဇင္မြန္ေအး ၏ ေရွ႕ေနျဖစ္သူ တိုနီ ေဆးလ္ဗား က“သူ႔မွာ အျပစ္မရွိဘူး ဆိုေပမယ့္ အျပစ္ေပးခံရေတာ့မွာျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဝမ္းနည္း မိပါတယ္”ဟု The Australian သတင္းစာသို႔ ေျပာၾကားထားသည္။
မဇင္မြန္ေအးသည္ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံသို႔ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က ေရာက္ရွိေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ၎ကို ေနထိုင္ခြင့္ေပးခဲ့ေသာ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး မစၥတာ စတီဖင္ စမစ္ ကို ျပည္ေထာင္စု တရားရံုးက ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ေသးသည္။
ျပည္ေထာင္စု တရားရံုး၏ တရားခြင္အတြင္း၌ မဇင္မြန္ေအးက“သူမ၏ ဖခင္သည္ ျမန္မာ စစ္အစိုးရအုပ္စုအတြင္းတြင္ ပါဝင္ေနသျဖင့္ သူမက မိဘျဖစ္သူမ်ားႏွင့္ ကင္းကင္းရွင္းရွင္းေနခဲ့ေၾကာင္း”တရားရံုးသို႔ ထြက္ဆိုခဲ့သည္ဟု ယေန႔ထုတ္ The Australian သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ဆက္လက္၍“သူမသည္ မိဘမ်ားကို ေငြေၾကးအရပင္ ပတ္သက္မႈ မရွိေၾကာင္း၊ ကိုယ္ပိုင္အလုပ္လည္း ရွိ ေၾကာင္း” တရားရံုးတြင္ ထြက္ဆိုထားခဲ့သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
ယင္းအမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ မဇင္မြန္ေအး က အယူခံဝင္ခဲ့ေသာ္လည္း အယူခံ ပယ္ခ်ခံခဲ့ရေၾကာင္း သိရသည္။
မဇင္မြန္ေအး က“စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ သားသမီးမ်ား ျဖစ္ေနေသာ္လည္း စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ကို မေထာက္ခံသည့္အတြက္ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈ မျပဳသင့္ေၾကာင္း”ေလွ်ာက္လဲခ်က္ ေပးခဲ့ေၾကာင္းလည္း The Australian သတင္းစာကေဖာ္ျပသည္။
ထို မဇင္မြန္ေအး တဦးတည္းသာ မဟုတ္ဘဲ ျပည္ပတြင္ ပညာသင္ၾကားေနေသာ ျမန္မာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား၏ သားသမီး မ်ားစြာ က်န္ရွိေနေသးေၾကာင္း စစ္တပ္ႏွင့္ နီးစပ္သူတဦးက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာဆိုသည္။
ဧရာ၀တီသတင္းေထာက္ စိုင္းဇြမ္ဆိုင္း ေရးသားသည္။
ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္အာဏာပိုင္မ်ား အမေတာ္ေၾကးေငြ ျဖတ္ေတာက္ယူ
ယမန္ေန႔က ေခ်းေငြ သြားေရာက္ထုတ္ယူခဲ့သည့္ ေညာင္ကုိင္းေက်းရြာ လယ္သမား တဦးက“မေန႔က ရုံးကုိ ေခ်းေငြသြားထုတ္တာ ကုန္က်စရိတ္အတြက္ဆုိၿပီး ၂၅၀၀ က်ပ္ ျဖတ္တယ္ ၊ ေနာက္ လယ္ထဲထည့္ရတဲ့ ေက်ာက္မႈန္႔အတြက္ ေငြ ၃၀၀၀ က်ပ္နဲ႔ ပုလဲ ဓာတ္ေျမၾသဇာ တအိတ္အတြက္ ၁၈၀၀၀ က်ပ္ ဆုိၿပီး ျဖတ္တယ္ ၊ ဒါန႔ဲ က်ေနာ္က ဒီေက်ာက္မႈန္႔နဲ႔ ေျမၾသဇာက ဘယ္ေတာ့ရမွာလဲ ေမးေတာ့ မသိဘူးတဲ့ ၊ ေလာေလာဆယ္ ေငြသြင္းထားရမယ္ပဲ ေျပာတယ္"ဟု ဧရာ၀တီသုိ႔ ေျပာသည္။
မဆလ အစုိးရ လက္ထက္က လယ္သမားမ်ားအတြက္ အမေတာ္ေၾကးေငြမ်ားကုိ စုိက္ပ်ဳိးေရးဘဏ္ တာ၀န္ ရွိသူမ်ားက ေက်းရြာမ်ားသုိ႔ ဆင္း၍ ေခ်းေငြ ထုတ္ေပးရာ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားက ဧည့္ခံစရိတ္မ်ား ေပးအပ္ၾကရေၾကာင္း ၊ နအဖ စစ္အစုိးရလက္ထက္တြင္ ၀ုိင္းႀကီးခ်ဳပ္စနစ္ျဖင့္ ျမန္မာ့လယ္ယာဖြံ႕ၿဖဳိးေရးဘဏ္က ေခ်းေငြထုတ္ေခ်းေသာ္လည္း သက္ဆုိင္ ရာ ရယက ဥကၠဌမ်ားက ၿမဳိ႕နယ္ဘဏ္ခြဲမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္း၍ ေငြေၾကးျဖတ္ေတာက္မႈမ်ား ႏွစ္စဥ္ျပဳလုပ္လ်က္ရွိေၾကာင္း ေဒသခံ လယ္သမားမ်ားက ေျပာသည္။
၀ုိင္းႀကီးခ်ဳပ္စနစ္ဆုိသည္မွာ ေခ်းေငြထုတ္ယူၾကမည့္ လယ္သမား ၅ ဦး စုစည္းေစကာ ေငြထုတ္ေခ်းျခင္းျဖစ္ၿပီး တဦးမေပးဆပ္ပါက က်န္ ၄ ဦးက ေပးဆပ္ရသည့္ စနစ္ျဖစ္သည္။
ေ၀ါေဒသခံလယ္သမားတဦးကလည္း"လယ္ တဧက အတြက္ ေငြ က်ပ္၂၀၀၀၀ ထုတ္ေခ်းတယ္ ၊ ဧက ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား ၁၀ ဧက အတြက္ပဲ ေခ်းတယ္ ၊ အတုိးႏႈန္းက ၂ က်ပ္တုိးႏႈန္းနဲ႔ လာမယ့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ ျပန္ဆပ္ၾကရမယ္ ၊ ၁၀ ဧက နဲ႔ အထက္ ရွိတဲ့ လူေတြက ေခ်းေငြ ၂ သိန္း ဆုိေပမယ့္ ဟိုဟာ ဒီဟာ အျဖတ္ခံရနဲ႔ တကယ္ရၾကတာက တသိန္းခြဲေက်ာ္ေက်ာ္ပဲ"ဟု ေျပာ သည္။
နာဂစ္ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ စစ္အစိုးရ၏ ညႊန္ၾကားခ်က္အရ ထိပ္သီးစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ ကုမၸဏီ ၂၅ ခု ေက်ာ္က ဧရာဝတီ တုိင္း ႏွင့္ ပဲခူးတုိင္းအတြင္းရွိ လယ္သမားမ်ားကို ယမန္ႏွစ္မွစ၍ စုိက္ပ်ဳိးစရိတ္ေခ်းေငြမ်ား ထုတ္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ယခုႏွစ္တြင္ ပဲခူး တုိင္းေ၀ါၿမဳိ႕နယ္အတြင္း၌ စုိက္စရိတ္ထုတ္ေခ်းသည့္ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီ မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ေညာင္ကုိင္းေက်းရြာတြင္ ေမလ ၂၇ ရက္ေန႔က ၿမဳိ႕နယ္ေျမစာရင္းရုံးႏွင့္ ေက်းရြာ ရယက ပူးေပါင္း၍ သီးစားခအခြန္ေျပစာ အတြက္ ဟု ဆုိကာ တဧကလွ်င္ ေငြက်ပ္ ၃၀၀၀ ႏႈန္း ေကာက္ခံသြားေသးေၾကာင္း ေဒသခံလယ္သမားမ်ားက ေျပာသည္။
“အရင္ႏွစ္ေတြက တခါမွ သီးစားခေျပစာေပးရတာမ်ဳိး မရွိခဲ့ပါဘူး ၊ ဒီႏွစ္မွ ရယက ဥကၠဌ ကုိေအးလြင္အိမ္မွာ လယ္သမားေတြကုိ ဆင့္ေခၚၿပီး သီးစားခေျပစာအတြက္ တဧကကုိ ေငြ ၃၀၀၀ ေကာက္တယ္ ၊ တခ်ဳိ႕ေတြက မေပးေသးဘူး ၊ တခ်ဳိ႕ေတြက ေပးလုိက္ ရတယ္"ဟု ေညာင္ကုိင္း လယ္သမားတဦးက ေျပာသည္။
ေညာင္ကုိင္းေက်းရြာတြင္ ေက်းရြာ ရယက စာရင္းအရ လယ္သမား ၃၈၈ ဦး ရွိၿပီး လယ္ေျမဧက ၃၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း သိရ သည္။
စုိက္ပ်ဳိးစရိတ္ေခ်းေငြမ်ား ျဖတ္ေတာက္ေနမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေ၀ါၿမဳိ႕နယ္ ျမန္မာ့လယ္ယာဖြံ႕ၿဖဳိးေရး ဘဏ္မန္ေနဂ်ာ ဦးျမင့္စုိးသုိ႔ နံနက္တႀကိမ္ ၊ ညေနတႀကိမ္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ေသာ္လည္း မယက ရုံးသို႔ အစည္းေ၀းသြားေနပါသည္ဟူ၍သာ အမ်ဳိးသမီး ၀န္ထမ္းတဦးက ျပန္လည္ ေျဖဆုိသည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္ မုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ၿပီးေနာက္ ဇြန္လ အတြင္းကလည္း ပဲခူးတိုင္းအတြင္းရွိ လယ္သမားမ်ား၏ စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ ေခ်းေငြမ်ားကို ေဒသအာဏာပိုင္မ်ားက မုန္တိုင္း ကယ္ဆယ္ေရးအတြက္ဟု အေၾကာင္းျပ၍ ႏႈန္းထားသတ္မွတ္ၿပီး အတင္းအက်ပ္ ျဖတ္ေတာက္ယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသးသည္။
ဧရာ၀တီသတင္းေထာက္ မင္းနိုင္သူ ေရးသားသည္။
ကမၻာ့ဖလားေၾကာင့္ ထီလက္မွတ္ ေရာင္းအားက်
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံမ်ားအၾကား ကမၻာ့ဖလားေဘာလံုးပဲြကို စိတ္ဝင္စားျခင္းႏွင့္ မုိးရာသီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထီေရာင္းအား က်ဆင္းခဲ့ရာမွ အရႈံးေပၚမည္ကို စိုးရိမ္ေသာေၾကာင့္ မူလဝယ္ရင္းေစ်းႏႈန္းျဖင့္ ေရာင္းခ်ရေၾကာင္း ထီဆိုင္မ်ားအဆိုအရ သိရျခင္း ျဖစ္သည္။
“အစိုးရဆီက ယူတဲ့ေစ်းရင္းအတိုင္း ခ်ေရာင္းေနတယ္။ အေရာင္းပါးလို႔ေလ။ ကမၻာ့ဖလားကလည္းရွိ၊ မိုးကလည္း ေအးတဲ့အတြက္ ထင္ပါတယ္” ဟု ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္ရွိ ပင္ရင္းထီအေရာင္းဆိုင္တခုမွ အေရာင္းမန္ေနဂ်ာက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
တာေမြၿမိဳ႕နယ္မွ ထီပင္ရင္းဆိုင္ပိုင္ရွင္တဦးကလည္း “ေရာင္းအားက်ေတာ့ အထူးမဂၤလာစံုတဲြ၊ ၁ဝ ေစာင္တဲြ ေစ်းႏႈန္းေတြကို အရင္ထက္ ၄ဝဝ ၊ ၅ဝဝ ေလာက္ ေစ်းေလွ်ာ့ေရာင္းတယ္။ အဲဒါေတာင္ ဒီလက ထီလက္က်န္ေတြ ပိုမ်ားေနတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တခုတည္းေသာ အစိုးရ ထီလက္မွတ္အေရာင္းဌာနမွာ ရန္ကုန္တိုင္း၊ ပန္းဘဲတန္းၿမိဳ႕နယ္ ၂၇ လမ္းတြင္ တည္ရွိၿပီး ၁၁ ေစာင္တဲြ ထီတအုပ္လွ်င္ ၂ဝဝဝ က်ပ္ ေစ်းႏႈန္းျဖင့္ ထီဆိုင္မ်ားကို လကၠားေရာင္းခ်ေပးေနသည္။
ထီ႐ုံးမွ ဝယ္ယူခဲ့ေသာ လက္မွတ္မ်ားကို ထီဆိုင္မ်ားက နံပါတ္၊ အကၡရာစီစဥ္၍ အထူးမဂၤလာစံုတဲြ၊ ၁ဝ ေစာင္တဲြ၊ ၅ ေစာင္တဲြ၊ ၂ ေစာင္တဲြႏွင့္ တေစာင္ခ်င္းစီ အသီးသီးေရာင္းခ်သည္။
ဆိုင္မ်ားက ပံုမွန္ေရာင္းခ်သည့္ ေစ်းႏႈန္းမွာ ထီ ၁ ေစာင္လွ်င္ ၂၅ဝ က်ပ္၊ ၁ဝ ေစာင္တြဲ ၂၅ဝဝ က်ပ္ႏွင့္ ၂၃ ေစာင္ပါ အထူးမဂၤလာစံုတဲြတို႔ကို ၅ဝဝဝ က်ပ္ႏႈန္းျဖင့္ ေရာင္းခ်ရာမွ အေရာင္းပါးသျဖင့္ ၁ ေစာင္ခ်င္း ၂ဝဝ က်ပ္၊ ၁ဝ ေစာင္တဲြ ၂ဝဝဝ က်ပ္ႏွင့္ မဂၤလာစံုတဲြတကဒ္ ၄၅ဝဝ က်ပ္သို႔ ေစ်းေလွ်ာ့ေရာင္းခ်ျခင္း ျဖစ္သည္။
စစ္အစိုးရသည္ ထီလက္မွတ္ေရာင္းခ်ရာမွ လစဥ္ရရွိေသာ ေငြ၏ ၆ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ထီဆုေၾကးအျဖစ္ အသံုးျပဳၿပီး ၄ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ႏိုင္ငံေတာ္ ဘ႑ာေငြအျဖစ္ သိမ္းယူသည္။
က၊ ခ စသည့္ ေအာင္ဘာေလထီ အကၡရာတလံုးတြင္ ထီစာအုပ္ ၈ ေသာင္း ၂ ေထာင္နီးပါး ပါရွိၿပီး လစဥ္႐ိုက္ထုတ္သည့္ ထီေစာင္ေရမွာ သိန္း ၂၇ဝ ခန္႔ရွိေၾကာင္း ထီေရာင္းသက္တမ္း ႏွစ္ ၅ဝ ေက်ာ္ရွိ ထီကၽြမ္းက်င္သူတဦးက ဆိုသည္။
ထီေပါက္သည့္ ဆုေငြမ်ားကို ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္ဝန္ၾကီးဌာန လက္ေအာက္ရွိ ေအာင္ဘာေလ သိန္းဆုဌာနခဲြတြင္ ထုတ္ယူရၿပီး ထီေပါက္သူမ်ားကိုယ္စား ထီဆိုင္မ်ားက ထုတ္ေပးေလ့ရွိသည္။
လတလ၏ ပထမဆံုးရက္တြင္ ဖြင့္ေလ့ရွိေသာ ေအာင္ဘာေလဆုမ်ားကို တႏွစ္အတြင္း လက္မွတ္ျပသ၍ ထုတ္ယူျခင္း မရွိပါက ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာအျဖစ္ သိမ္းယူသည္။
“အခုလို ေရာင္းအားက်၊ အရင္းေစ်းနဲ႔ ေရာင္းတဲ့အခါ ဝန္ထမ္းလခ၊ ဆိုင္အသံုးစရိတ္ေတြ မကာမိဘူး။ အေျခအေန မေကာင္းေပမယ့္လည္း တျခားလုပ္စရာမရွိေတာ့ ေပလုပ္ေနရတာပဲ” ဟု ပန္းဘဲတန္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ ထီပင္ရင္း ဆိုင္ရွင္တဦးက ေျပာသည္။
စစ္အစိုးရသည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္အထိ ထီလက္မွတ္ေစ်းႏႈန္းမ်ားကို ၅ ၾကိမ္တိုင္တိုင္ တိုးျမႇင့္သတ္မွတ္ခဲ့သည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မတိုင္မီ ထီတေစာင္ ၂ က်ပ္ႏႈန္းျဖစ္ၿပီး အျမင့္ဆံုးဆုမွာ က်ပ္ ၁ သိန္း ျဖစ္သည္။ ယင္းေစ်းႏႈန္းကို ၁၉၈၈ ခု ဒီဇင္ဘာလ ၂ဝ ရက္ေန႔မွစတင္ကာ တေစာင္ ၅ က်ပ္ႏွင့္ အျမင့္ဆံုးဆုေငြကို က်ပ္ ၅ သိန္းသို႔ တိုးျမႇင့္ခဲ့သည္။
၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ ထီတေစာင္ ၁ဝ က်ပ္ႏွင့္ အျမင့္ဆံုးဆုေငြကုိ က်ပ္ ၁ဝ သိန္း၊ ၁၉၉၈ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ၁ဝ က်ပ္မွ ၅ဝ က်ပ္သို႔ တိုးျမႇင့္ကာ ဆုေငြကို အျမင့္ဆံုး က်ပ္သိန္း ၃ဝဝ၊ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ ထီတေစာင္လွ်င္ ၁ဝဝ က်ပ္ႏွင့္ က်ပ္ သိန္း ၅ဝဝ သို႔ ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။
ထီလက္မွတ္ေစ်းႏႈန္း ေနာက္ဆံုးေျပာင္းလဲမႈမွာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ျဖစ္ၿပီး က်ပ္ ၁၀၀ မွ က်ပ္ ၂၀၀ သို႔ တိုးျမင့္ခဲ့ၿပီး ဆုေငြအျမင့္ဆံုး က်ပ္သိန္း ၁ ေထာင္သို႔ တိုးျမင့္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။
မဇၩိမသတင္းေထာက္ ဆလိုင္း ဟံသာစန္း ေရးသားသည္။
ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ေနအိမ္သို႔ NLD သြားေရာက္
ပါတီဒုဥကၠ႒ ဦးတင္ဦး၊ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္အဖဲြ႔ဝင္ ဦးဝင္းတင္ႏွင့္ ပါတီလူငယ္ ၉ ဦးက ေထာင္ဒဏ္ ၆၅ ႏွစ္ က်ခံေနရသည့္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏုိင္၊ ကိုကိုၾကီးႏွင့္ ကိုမာကီတို႔၏ ေနအိမ္မ်ားသို႔ ယမန္ေန႔ နံနက္ပိုင္းတြင္ သြားေရာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“အင္မတန္မွ အနစ္နာခံၾကတဲ့ ကေလးေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရ၊ သူတို႔ရဲ႕ က်န္းမာေရးအရ၊ သူတို႔ အက်ဥ္းက်ခံရတဲ့ အခ်ိန္မွာ လူသားတေယာက္ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာရွိေတာ့၊ လူသားတေယာက္အေနနဲ႔ ထုိက္သင့္အားေလ်ာ္စြာ ခံစားစံစားခြင့္ ရႏိုင္တဲ့ ဟာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အက်ဳိးရွိရာရွိေၾကာင္း ေစတနာ၊ စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရ ျမႇင့္တင္ေပးခ်င္တဲ့ ဆႏၵအရ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္” ဟု NLD ဒုဥကၠ႒ ဦးတင္ဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ရန္ကုန္တိုင္း သဃၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕ရွိ ကိုမင္းကိုႏုိင္ႏွင့္ ကိုမာကီတို႔၏ ေနအိမ္မ်ားႏွင့္ ေတာင္ဥကၠလာပရွိ ကိုကိုၾကီး၏ ေနအိမ္မ်ားဆီသို႔ NLD ေခါင္းေဆာင္မ်ား သြားေရာက္ခဲ့ရာ မိသားစုဝင္မ်ားက ဝမ္းပန္းတသာ ၾကိဳဆိုခဲ့ၾကသည္။
ကိုကိုၾကီး၏ ညီျဖစ္သူ ကိုေအာင္ေအာင္ထြန္းက “အိမ္အထိလာၿပီး အားေပးစကားေျပာတဲ့အတြက္ ဝမ္းသာတာေပါ့ဗ်ာ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ အကို အထဲေရာက္ေနတယ္ဆိုေတာ့ အက်ဳိးအေၾကာင္း လာေမးတဲ့ သေဘာပါ။ ေနေကာင္းလား၊ မေကာင္းလား။ ေနရာကလည္း ေဝးေတာ့ ေရာက္လား၊ မေရာက္လား ဆိုတာေတြကို ေမးတာပါ’’ ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ဦးတင္ဦးသည္ ၂ဝဝ၃ ေမလ ဒီပဲယင္းတိုက္ခိုက္မႈ ၿပီးကတည္းက ဖမ္းဆီးခံေနရစဥ္၊ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားမွ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့သည္။ ၎တို႔လြတ္ေျမာက္ေနစဥ္ ဦးဝင္းတင္မွာလည္း အက်ဥ္းေထာင္မွ မလြတ္ေျမာက္ေသးပါ။
ထို႔အျပင္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လအတြင္း အဖမ္းခံရျပန္ၿပီးမွသာ ဦးဝင္းတင္သည္ ၂ဝဝ၈ စက္တင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္လည္းေကာင္း၊ ဦးတင္ဦးမွာ ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္လည္းေကာင္း လြတ္ေျမာက္လာခဲ့သည္။
’’သူတို႔ေတြက ဒီမိုကေရစီအေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး စသျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥအဝဝကို လႈပ္ရွားခဲ့၊ ရွိခဲ့ဖူးေတာ့ သူတို႔ေက်းဇူးေတြ ရွိၾကတာကိုးဗ်။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း အက်ဥ္းက်ေနေတာ့ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ မဆံုျဖစ္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီအေပၚ အေၾကာင္းျပဳၿပီးေတာ့ ဦးဝင္းတင္နဲ႔ ညႇိႏိႈင္းၿပီး သြားလိုက္ၾကတာ” ဟု ဦးတင္ဦးက ေျပာသည္။
၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လအတြင္း ေလာင္စာဆီေစ်းႏႈန္း က်ဆင္းေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသျဖင့္ ကိုမင္းကိုႏိုင္၊ ကိုကိုၾကီး၊ ကိုျမေအး၊ ကုိဂ်င္မီ၊ ကိုမင္းေဇယ်၊ ကိုသက္ေဇာ္၊ ကိုေအးသန္း (ခ) ကိုသန္႔တင္၊ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ေထြး၊ ကိုေဇာ္ေဇာ္မင္း၊ ကိုအံဘြယ္ေက်ာ္၊ ကိုပ႑ိတ္ထြန္း၊ ကိုမာကီ၊ မနီလာသိန္း၊ မမာမာဦး၊ မစႏၵာမင္း၊ မမီးမီး (ခ) မသင္းသင္းေအး၊ မသက္သက္ေအာင္ အပါအဝင္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ၁၇ ဦး ထပ္မံဖမ္းဆီးခံရကာ ထိုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ၆၅ ႏွစ္စီ ျပစ္ဒဏ္ခ်ခံခဲ့ရသည္။
မဆလ စစ္အစိုးရ ျပဳတ္က်မသြားခင္ ၁၉၈၈ ႏွစ္လည္ပိုင္းအထိ ေျမေအာက္လႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖင့္သာ ရပ္တည္ခဲ့သည့္ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (ဗကသ) က ကြန္ဂရက္ က်င္းပႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ေသာ္လည္း ၁၉၈၈ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္၊ ကိုကိုၾကီး၊ ကိုမိုးသီးဇြန္တို႔ ဦးေဆာင္ကာ ဗကသ ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းေရး ေက်ာင္းသားထု အစည္းအေဝးၾကီးကို သတၱမ ကြန္ဂရက္အျဖစ္ က်င္းပခဲ့ၾကသည္။
သို႔ေသာ္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ အမ်ားအျပားမွာမူ ထိုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွ စတင္ကာ ၁၅ ႏွစ္ေက်ာ္ ၁၆ ႏွစ္နီးပါး အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရေသးသည္။
၎တို႔ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာသည့္ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းမွ စတင္ကာ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားအဖဲြ႔ အမည္ျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
မဇၩိမသတင္းေထာက္ ျမင့္ေမာင္ ေရးသားသည္။
ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီးအကဲ ေဟာင္း အပါအ၀င္ ရာထူးမွ ဖယ္ရွား ခံရျခင္းခံခဲ့ရသည္ ့ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေဟာင္းမ်ား ကို ေနျပည္ေတာ္ တြင္ ေခၚယူ ေတြ ့ဆံု
ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန ၏ အမိန္ ့ျဖင့္ ဇြန္လ ၂၈ ရက္ေန ့က ေနျပည္ေတာ္ သို ့ဆင့္ ေခၚ ၍ ျမန္မာ စစ္
ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ဦး က ေတြ ့ဆံုခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
၂၀၀၄ ခုႏွစ္က အမိန္ ့မနာခံမႈ ၊ လာဘ္စားမႈ ၊မရိုးမသား လုပ္မႈ မ်ား ျဖင့္ ရာ ထူး မွ ဖယ္ရွာျခင္း ခံခဲ့ရသည့္
စစ္ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီး အကဲ ႏွင့္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ညႊန္ ့လည္း ယခု ေတြ ့ဆံုမႈ တြင္
ပါ၀င္သည္ ဟု အမည္မေဖာ္လို သည့္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ အႀကီးတန္း အရာရွိ တစ္ဦး က Freedom News Group
သို ့ေျပာသည္။
ယခု ေတြ ့ဆံုမႈ တြင္ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီး သန္း ေရႊ ႏွင့္ ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီး ေမာင္ေအး တို ့၏
အမိန္ ့ျဖင့္ ဆင့္ ေခၚ ေတြ ့ဆံုသည္ ဟု ဆိုေသာ္ လည္း Freedom News Group မွ အတည္ ျပဳ ႏိုင္ျခင္း မရွိေခ်။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ညႊန္ ့အပါအ၀င္ ဗိုလ္မႈးခ်ဳပ္ ေအဘယ္(လ)၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းၾကည္ ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေက်ာ္ဘ
တို ့အပါအ၀င္ ငါးဦး ထက္မနည္း ကို ေခၚ ယူ ေတြ ့ဆံုခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ထိုေတြ ့ဆံုမႈ သတင္း အား ကာယကံ
ရွင္ မ်ား မွ လြဲ၍ မည္သူမွ မသိရ ေအာင္ သိုသိပ္ စြာ လုပ္ ေဆာင္ ခဲ့သည္ ဟု ဆိုသည္။
ျမန္မာ စစ္တပ္ မွ အရာရွိ ေဟာင္း တစ္ဦးက ‘လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္လ ေလာက္ ကတည္း ကလည္း ဗိုလ္သန္းေရႊက
ဗိုလ္ခင္ညႊန္ ့ကို ေနျပည္ေတာ္ ကို ေျပာင္း ေန ဖို ့ေျပာထား တာ ၾကားတယ္။ အခု ေတြ ့တာကေတာ့ ၂၀၁၀
ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ျဖစ္ရင္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္ ၊ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ဆိုတာ မွာ အႀကံဥာဏ္ ေတာင္းတာ
မ်ိဳး မဟုတ္ပဲ သတိေပးတာ မ်ိဳး ။ဒါမွ မဟုတ္ ဗိုလ္ခင္ညႊန္ ့ပါတယ္ ဆို ေတာ့ လက္ရွိ ညဴကလီးယား စတဲ့ လ်ိဳ ့၀ွက္
သတင္း ေတြ ေပါက္ၾကား ေနမယ္ ့ ေထာက္ လွမ္း ေရး နဲ ့ လံုၿခံဳေရး ဟာကြက္
ေတြ ကို ဖာ ေထး ဖို ့ုျဖစ္ ႏိုင္တယ္ ဟု သံုးသပ္ သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ လ က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မႈးႀကီး သန္းေရႊ ၏ ညႊန္ၾကားခ်က္ ျဖင့္ ေထာက္လွမ္း ေရး အႀကီးအကဲ ေဟာင္း
အား ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ႏွင့္ နယ္စပ္ ေဒသ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ ကိုင္မ်ား အေရး အား သေဘာထား
အျမင္ အစီရင္ ခံစာ တင္ ခိုင္ရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ညႊန္ ့က ယခု ေရြးေကာက္ ပြဲတြင္ တတိယ အုပ္
စု သည္ အႏၱရာယ္ ေကာင္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း(ေရြးေကာက္ပြဲ တြင္ အတိမ္းအေစာင္း ျဖစ္ပါက ခ်က္ျခင္း အေရာင္ ေျပာင္းမည္ ့ သူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ႏွင့္) နယ္စပ္ တိုင္ရင္းသား လက္နက္ ကိုင္ အေရး မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ မၿပီး မခ်င္းမဆံုးျဖတ္သင့္ ဟု ထိုစာ ကို ဖတ္ရႈ ခဲ့ရသူ တစ္ဦး က Freedom News Group သို ့ေျပာသည္။
တနလၤာ ေန ့က ရာထူးမွ ဖယ္ရွားခံရသူ မ်ား ႏွင့္ ေတြ ဆံုမႈ တြင္ ၎ တို ့မိသားစုမ်ား ပါရွိၿပီး ၊ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္
ညႊန္ ့ ႏွင့္ အတူ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္၀င္း ေရႊ လည္း ပါရွိလာ သည္ ဟု သိရသည္။ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား
သည္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္ မွ ေဒါက္တာ သန္းၿငိမ္း အား ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ရန္ စည္းရံုး ႏိုင္ခဲ့သည့္
အတြက္ လြန္ခဲ့သည့္ သံုးလခန္ ့မွ စ၍ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ျဖင့္ ထားရွိျခင္း အမိန္ ့ထုတ္ျပန္ ထားေသာ္ လည္း
၎ ၏ သြားလာ မႈ အခ်ိဳ ့အား မသိက်ဳိးကၽြံ ့ျပဳထားသည္။
ေနျပည္ေတာ္ မွ လာသည့္ သတင္းတစ္ရပ္ တြင္မႈ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ညႊန္ ့အား ဖယ္ရွားစဥ္က ေထာင္ဒဏ္က်
ခံခဲ့ရသည့္သူ ၏ သား ႏွစ္ဦး ကို ျပန္လႊတ္ေပးမည္ ဟု သတင္းရရွိသည္။ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္သည္
သမၼတ ေဟာင္း ဦးေန၀င္း ၏ သားမက္ ႏွင့္ ေျမးမ်ား ကို လည္း ျပန္လႊတ္ေပးရန္ အသင့္ရွိေနသည္ ဟု ဆိုသည္။
ျမန္မာ စစ္အစိုးရသည္ ယခုႏွစ္တြင္ က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ႏွစ္တစ္၀က္ က်ိဳးသည္အထိ မည္သည့္ေန ့
ရက္ တြင္ က်င္းပမည္ ဟု သတင္း ထုတ္ျပန္ ျခင္း မျပဳလုပ္ျခင္း ေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္မည့္ သူ မ်ား စိတ္အေႏွာင့္
အယွက္ ျဖစ္ေနရသည္ ဟု သိရသည္။
Tuesday, 29 June 2010
မိုးေခါင္ေရရွားမႈေၾကာင့္ ေတာင္သူမ်ား အခက္ေတြ႕
ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းတြင္ စပါးအမ်ားဆံုး ထြက္သည့္ ဟိုပံုးလြင္ျပင္တြင္ ယခုႏွစ္ မိုးေနာက္ က်သျဖင့္ ေနာက္ တႀကိမ္ ပ်ဳိးထပ္မံ စိုက္ပ်ဳိးရသျဖင့္ လယ္္သမားမ်ား အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ေနရသည္ဟု ယင္းေဒသတြင္ သ ဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ သတၱဳတြင္းတူးေဖာ္ေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူ ပအိုဝ္းလူငယ္အစည္းအရံုးမွ ခြန္ခ်န္ကီ က ေျပာသည္။
“ပထမ ပ်ဳိးတဲ့ပ်ဳိးပင္က စိုက္လို႔မရဘူး၊ မိုးမလာေတာ့ စိုက္လို႔မရဘူး။ အဲ့ဒီေတာ့ လယ္သမားေတြက ႏွစ္ခါကုန္တာေပါ့။ ကုန္က်စရိတ္က အရင္ႏွစ္ထက္ပိုမ်ားတယ္ေလ။”
ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕နယ္တြင္းရွိ ေက်းရြာ အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ မိုးေရကိုႏွစ္စဥ္ သိုေလွာင္ၿပီး အသံုးျပဳခဲ့ၾကရာ ယခုႏွစ္တြင္ ေရရွားပါးမႈ ျပႆနာႏွင့္ ၾကံဳေတြ႔ေနရသည္ဟု ဆက္ေျပာသည္။
“ဟိုးဆီဆိုင္ၿမိဳ႕ရဲ႕အေရွ႕ဖက္ကရြာ အဲ့ဒီဖက္ကရြာသံုးရြာ ေလးရြာမွာလည္း ေရမလံုေလာက္တဲ့ျပႆနာ ရင္ဆိုင္ရတယ္။ အဲ့ဒီရြာေတြက ဖလိုင္ရြာ၊ လြယ္တၿဖီးရြာတို႔ေပါ့ေနာ္၊ လြယ္ထြယ္ရြာတို႔၊ ေတာင္းတပ္ရြာ တို႔၊ အဲဒီ ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕ရဲ႕ အေရွ႕ဘက္မွာရွိတဲ့ရြာေပါ့။”
ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္ၿပီး မိုးမရြာသျဖင့္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားက ေကာက္မစိုက္ ႏုိင္သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ ေန႔စားအငွားလိုက္သူမ်ားလည္း အလုပ္လက္မဲ့ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနၾကရသည္။
ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းမ်ားတြင္ ေျမယာသိမ္းယူျခင္းမ်ားကလည္း ေရခမ္းေျခာက္မႈကို ျဖစ္ေစသည္ဟု ခြန္ခ်န္ကီက ေျပာသည္။
“နဂိုကတည္းက သူတို႔ စိုက္ပ်ဳိးေနတဲ့ ေျမေတြကို အစိုးရက သိမ္းသြားတယ္။ အဲလိုမ်ဳိး သိမ္းသြားေတာ့ သူတို႔က ဟုိတျခားေနရာသစ္ကို သြားရွာရတယ္။ သစ္ပင္ေတြ ျပန္ခုတ္ရတယ္။ ျပန္ခုတ္ေတာ့ သစ္ ေတာ ျပဳန္းတီးတာေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ေရေတြ ခမ္းလာတယ္။ ရာသီဥတုေတြပါ ေဖာက္ျပန္လာ တယ္။”
ပင္ေလာင္းေဒသတြင္လည္း တီက်စ္ ေက်ာက္မီးေသြးတြင္း တူးေဖာ္မႈေၾကာင့္ ေရခမ္းေျခာက္ျခင္း ျပႆနာႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရေၾကာင္း ဆက္ေျပာသည္။
“ေက်ာက္မီးေသြးတူးလိုက္ေတာ့ ေရေၾကာထိတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းမွာ ေရထြက္လာတယ္။ ေရ ထြက္လာေတာ့ ဟိုးတဖက္ရြာမွာ ပလုန္းတန္ရြာဖက္မွာ ရွိတဲ့ ေရအိုင္က ခန္းသြားတာေပါ့၊”
ေဒသခံျပည္သူမ်ားမွာ ေရျပႆနာေၾကာင့္ အခက္အခဲအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ေနရသည့္ အျပင္ အလုပ္လက္မဲ့ ျပႆနာမ်ားအျပင္ ေနာက္ဆက္တြဲအေနႏွင့္ စပါးအထြက္ က်ဆင္းလာႏိုင္သျဖင့္ ေဒသခံမ်ားက စိုးရိမ္ေန ၾကသည္။
သတင္းႏွင့္မီဒီယာကြန္ယက္သတင္းေထာက္ အားမီ ေရးသားသည္။
လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ (NLD) ဗဟုိႏွင့္ ၿမိဳ႕နယ္စည္းမ်ားေတြ႕ဆံု
သာယာ၀တီၿမိဳ႕နယ္တြင္ ယေန႔ျပဳလုပ္သည့္ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ နတ္တလင္း၊ ဇီးကုန္း၊ မင္းလွ၊ အုတ္ဖုိ၊ ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္၊ မုိးညုိ၊ လက္ပန္တန္း စသည့္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွ တစ္ၿမိဳ႕နယ္လွ်င္ ၿမိဳ႕နယ္စည္းအဖဲြ႕၀င္ ငါးဦးခန္႔ ေဆြးေႏြးပဲြသုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း လူမႈေရးေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု ဦးအုန္းႀကိဳင္က ဆက္ေျပာသည္။
“ၿမိဳ႕နယ္ကတင္ျပတာက ခုထိေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုမွာ ေက်ာင္းမအပ္ႏုိင္တဲ့ ကေလးေတြကုိ ေစတနာ ရွင္ေတြရဲ႕ ပံ့ပုိးကူညီမႈရယူေပ့ါ။က်ေနာ္တုိ႔အဖဲြ႕ခ်ဳပ္အဖဲြ႕၀င္ေတြကလည္းစုၿပီးေတာ့ ပညာေရးေထာက္ ပံ့မႈ လုပ္ေပးတဲ့ လုပ္ငန္းတစ္ခုရွိပါတယ္။”
ယမန္ေန႔ကလည္း ျပည္ခရုိင္အတြင္းရွိ ျပည္၊ ေရႊေတာင္၊ ပန္းေတာင္း၊ ေပါင္းတည္၊ သဲကုန္း၊ ေပါက္ေခါင္း စ သည့္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားရွိ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္အဖဲြ႕၀င္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု ေျပာသည္။
“ေပါက္ေခါင္းတုိ႔ ဘာတုိ႔မွာ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈ ဆုိင္ရာတုိ႔၊ ကေလးစစ္သားစုေဆာင္းတဲ့ ကိစၥတုိ႔ ဘာ တုိ႔ကုိ သူတုိ႔ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ကုိေတာ့ ဘယ္လုိကူညီ ေထာက္ပံ့ႏုိင္မလဲလုိ႔ ေျပာတဲ့ အခါ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္မွာလည္းပဲ အဲဒီလုိ ႏုိင္ငံေရး ႏြယ္တဲ့ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ သူေတြရွိ တယ္။ သူတုိ႔နဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ လုပ္ပါလုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။”
ယခုလ (၁၁) ရက္ေန႔က စတင္ၿပီး မႏၱေလးတုိင္း၊ မေကြးတုိင္းႏွင့္ ပဲခူးတုိင္းတုိ႔ရွိ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ငါးဆယ္ေက်ာ္ တြင္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး အာဏာပုိင္အဖဲြ႕အစည္းမ်ား အေနႏွင့္ ေစာင့္ၾကည့္သည္မွလဲြ၍ တစ္စံုတစ္ရာ ေႏွာင့္ယွက္မႈ မေပးဟု သိရသည္။
ယခု ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားကို (NLD) ဒု-ဥကၠဌ ဦးတင္ဦးႏွင့္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔၏ မွာၾကားခ်က္မ်ားႏွင့္ အညီေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဦးအုန္းႀကိဳင္က ေျပာသည္။
အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) သည္ ပါတီ မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ား သည္ တရားမွ်တမႈ မရွိဟု ဆိုကာ ပါတီ အျဖစ္ ျပန္လည္ မွတ္ပံုတင္ျခင္း မျပဳရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။
မွတ္ပံုမတင္ေသာ္လည္း NLD ဆက္လက္ရပ္တည္ၿပီး လူမႈေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ေၾကညာခဲ့ သည္ကို ယခုအခါ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
ကခ်င္အမ်ဳိးသား ကုိယ္စားျပဳပါတီ ရွိသင့္သည္ဟု ေဒသခံ ရွမ္းေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးေျပာ
ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ (SNDP) ၏ ရံုးခန္းဖြင့္ပဲြႏွင့္ ပါတီဆုိင္းဘုတ္ တင္ပဲြ အခမ္းအနားကုိ ကခ်င္ျပည္နယ္ မုိးေကာင္းၿမိဳ႕ အုိးတန္းရပ္ကြက္၌ ယေန႔နံနက္ပုိင္း က ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး အခမ္းအနားတက္ေရာက္ခဲ့သူ ရွမ္းေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးက ယခုလုိ ေျပာခဲ့သည္။
“တုိင္းရင္းသားအစုအဖဲြ႕တစ္ခုအေနနဲ႔ သူတုိ႔လည္း လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တဲ့၊ ဖဲြ႕စည္းသင့္ ဖဲြ႕စည္းထုိက္တဲ့ ပါတီတရပ္လုိ႔ေတာ့ ျမင္ပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားအစုအဖဲြ႕ ပါတီေတြထဲမွာ ကခ်င္တုိင္းရင္းသား ေတြ အေနနဲ႔ ရွိသင့္ ရွိထုိက္၊ ပါသင့္ ပါထုိက္တဲ့ပါတီလုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေတာ့ျမင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔အ ေနနဲ႔လည္း သူ႔အမ်ဳိးသားကုိယ္စားျပဳ ပါတီေတြ ရွိလာရင္ သူတုိ႔အတြက္ မမွားဘူးေပ့ါေလ။”
လာမည့္ေရြးေကာက္ပဲြသုိ႔ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း တုိင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါ တီ၊ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ၊ ရွမ္းတုိင္းရင္းသား ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီႏွင့္ ကခ်င္ျပည္ တုိးတက္ ေရးပါတီ စသည့္ပါတီႀကီး ၄ ခု အနက္ ကခ်င္ ပါတီအေနႏွင့္ ပါတီတည္ေထာင္ခြင့္ မရေသးပါ။
အနာဂါတ္ဒီမုိကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚ ေလွ်ာက္လမ္းရာတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိး အ ခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ နားလည္မႈတည္ေဆာက္သြားရန္ လုိအပ္ သည္ဟု ၎ကဆက္ေျပာသည္။
(SNDP) ရံုးဖြင့္ပြဲ အခမ္းအနား မုိးေကာင္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား အပါအ၀င္ ၿမိဳ႕ နယ္အတြင္းရွိ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား စာေပယဥ္ေက်းမႈ အဖဲြ႕မ်ားမွ လူဦးေရ တစ္ရာေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့ သည္။
(SNDP) ပါတီ အေနႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ မုိးေကာင္း၊ မုိးညွင္း၊ ဗန္းေမာ္၊ ၀ုိင္းေမာ္၊ ပူတာအုိ စသည့္ၿမိဳ႕ နယ္မ်ားႏွင့္ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ားေနထုိင္ရာေဒသမ်ားတြင္ ရံုးခန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္၍ စည္းရံုးေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ ရြက္သြားမည္ျဖစ္သည္။
၎တို႕၏ ပါတီဌာနခ်ဳပ္အား ရန္ကုန္တုိင္း ေတာင္ဥကၠလာပ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ဖြင့္လွစ္ထားၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္၊ စစ္ ကုိင္းတုိင္း၊ မႏၱေလးတုိင္း၊ ရန္ကုန္တုိင္းႏွင့္ ကယားျပည္နယ္ တုိ႔တြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ရည္ရြယ္ထားသည္ ဟု သိရသည္။
ကခ်င္ျပည္တုိးတက္ေရးပါတီ (KSPP) အား စစ္အစုိးရမွ ပါတီတည္ေထာင္ခြင့္ မေပးေတာ့ေၾကာင္း ေကာလာ ဟလသတင္းမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့ေသာ္လည္း တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ထားျခင္း မရွိေသးေပ။
ဗန္းေမာ္ စကခ ရန္ပံုေငြအတြက္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည့္ ေရႊလုပ္ကြက္ကို မပခ တားျမစ္
မၾကာေသးမီရက္ပိုင္းက လာေရာက္ ဖမ္းဆီးကာ ပိတ္လိုက္သည္ဟု ဗန္းေမာ္ ေဒသခံတဦးက ေျပာသည္။
“ေရႊေဖာင္ေတြ (၂ဝ)ေလာက္ရိွမယ္။ ကြၽန္းႀကီးေက်းရြာေတြတဝိုက္ ဧရာဝတီျမစ္ထဲမွာ ေရႊလုပ္ေနတာ ေတြကို မပခက ဗ်ဴဟာမွဴးေရာက္လာၿပီး လူေတြကို ဖမ္း၊ ပစၥည္းေတြ သိမ္းၿပီး ဒဏ္ရိုက္တယ္။ စကခ ရန္ပံုေငြလုပ္တဲ့ဟာကို ဒီက ဗ်ဴဟာကို မဖမ္းခိုင္းဘဲ မပခက လာဖမ္းတာ။”
ဗန္းေမာ္အေျခစိုက္ စစ္ဆင္ေရးကြပ္ကဲမႈစစ္ဌာနခ်ဳပ္(စကခ)၏ တပ္ရန္ပံုေငြအေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ဧၿပီလ ကုန္ပိုင္း မွစ၍ ဧရာဝတီျမစ္အတြင္းသို႔ တာပိန္ျမစ္ႏွင့္ မုန္းလဲြေခ်ာင္း စီးဝင္ရာေနရာ တေလွ်ာက္ တြင္ ေရႊလုပ္ငန္းမ်ား ထံက ေငြေၾကး ေကာက္ကာ ေရႊရွာခြင့္ေပးေနသည္။
စကခရန္ပံုေငြဟု ဆိုကာ ေရႊတူးစက္ကိရိယာတပ္ဆင္သည့္ ေရႊေဖာင္တခုလ်င္ က်ပ္(၁ဝ)သိန္းအား လုပ္ငန္း စဝင္ခ်ိန္၌ အခြန္ေဆာင္ရၿပီး လုပ္ငန္းသိမ္းခ်ိန္တြင္ ထြက္ရိွသည့္ ေရႊ၏ သံုးပံုတပံု ထပ္မံ ေပးေဆာင္ရန္ သေဘာ တူညီခ်က္ျဖင့္ ေရႊလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ဧရာဝတီျမစ္အတြင္း ေရႊရွာေနျခင္း ျဖစ္သည္။
လြန္ခဲ့သည့္ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္ အတြင္းကလည္း အဆိုပါ ေနရာတြင္ ေရႊမ်ားရွာေဖႊခဲ့သျဖင့္ ဧရာဝတီျမစ္ ေရစီး ေၾကာင္းေျပာင္းကာ အနီးနားရိွ ကြၽန္းေပၚမွ ေက်းရြာမ်ား ေရႀကီးမႈျဖစ္ၿပီး ေရတုိက္စား ခံရသည့္အတြက္ ေဒသခံ လူထုက သက္ဆုိင္ရာသို႔ စာေရးတိုင္ၾကားခဲ့သျဖင့္ ေရႊတူးလုပ္ငန္းမ်ား ရပ္နားထားခဲ့ရေသးသည္။
စာေပစိစစ္ေရး ပိုမိုတင္းက်ပ္စြာ တားျမစ္
စာေပစိစစ္ေရးမွ စာစစ္မႉးတဦးက“အခုဆို ႏိုင္ငံေရးသတင္းေတြ၊ ေဆာင္းပါးေတြ၊ အင္တာဗ်ဴးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဒု-ဗိုလ္မႉးႀကီး မ်ိဳးျမင့္ေမာင္ (ေရ) ကပဲ တိုက္႐ိုက္ကိုင္တြယ္တယ္။ အခုေနာက္ဆံုး ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ အေၾကာင္းအရာေတြကို ေဖာ္ျပခြင့္ မေပးသေလာက္နီးနီး ျဖဳတ္ပယ္ေပးရတယ္။ ေနာက္ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ကေလာင္ေတြ ေဖာ္ျပခြင့္ ျပဳထားတာကိုလည္း ျပန္ၿပီး ပိတ္ပင္တားျမစ္ဖို႔ ၫႊန္ၾကားထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ The Voice ဂ်ာနယ္တေစာင္ေတာ့ မပါပါဘူး” ဟု ေျပာၾကားသည္။
အဆိုပါကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပည္တြင္းပုဂၢလိက သတင္းဂ်ာနယ္အယ္ဒီတာတဦးက ၎တို႔ဂ်ာနယ္တြင္ လာမည့္အပတ္မွစၿပီး ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ အေၾကာင္းအရာမ်ား တင္ျပေတာ့မည္မဟုတ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
ယခုတပတ္ ထုတ္ေဝသည့္ ဂ်ာနယ္မ်ားအနက္ ဖလားဝါးနယူး ဂ်ာနယ္တြင္ ႏိုင္ငံေရးစာမ်က္ႏွာႏွင့္ Debate ကို ေဖာ္ျပႏိုင္ျခင္း မရွိသကဲ့သုိ႔ True ဂ်ာနယ္တြင္လည္း ႏုိင္ငံေရးသတင္းမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးသမားအေၾကာင္းမ်ား ေဖာ္ျပေနသည့္ အခ်ပ္ပို (၄) မ်က္ႏွာစလံုးႏွင့္ လူထုစိန္ဝင္း၊ ေမာင္ဝံသ ေဆာင္းပါးမ်ား မပါဝင္ေတာ့ေပ။
လွ်ပ္တစ္ျပက္ဂ်ာနယ္တြင္ အခန္းဆက္ ေဖာ္ျပေနသည့္ စာေရးဆရာႏိုင္ဝင္းေဆြ၏ မဟူရာေမတၱာ ဝတၳဳရွည္ႀကီးႏွင့္ ေမာ္နီတာ ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပေနသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ေဆာင္းပါးမ်ား၊ စာေရးဆရာ ေမာင္ေသာ္က၊ ေမာင္သစ္ (ေမာင္ကိုယု)၊ ကဗ်ာဆရာႀကီးတင္မိုး၊ ဦးသန္႔တို႔၏ ေဆာင္းပါးမ်ားကိုလည္း ပိတ္ပင္လိုက္ေၾကာင္း သိရသည္။
႐ုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာ မဂၢဇင္းတြင္ ခြင့္ျပဳထားၿပီးသား စာေရးဆရာႏိုင္ဝင္းေဆြႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ကိုလည္း ေဖာ္ျပခြင့္မျပဳေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။
နိုင္ငံေရးပါတီသစ္တခုမွ ေခါင္းေဆာင္တဦးကလည္း “ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ဂ်ာနယ္ႏွစ္ေစာင္ေလာက္က က်ေနာ္တို႔ကို လာေမးျမန္းသြားတယ္။ ေနာက္ ဂ်ာနယ္ေတြထြက္ေတာ့ ပါမလာတာနဲ႔ လွမ္းေမးေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးက ခြင့္မျပဳလို႔ဆိုၿပီး ျပန္ေျဖတယ္။ တကယ္ဆို က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ပါတီအေၾကာင္းေတြကို လူထုသိေအာင္ လုပ္ႏိုင္တာ ေလာေလာဆယ္ ပုဂၢလိက ဂ်ာနယ္ေတြကေနတဆင့္ပဲ ရွိတယ္။ ေနာက္ က်ေနာ္တို႔ကို ခြင့္ျပဳတဲ့ ထုတ္ေဝခြင့္ေတြ ဆိုတာဟာလည္း ပါတီလမ္းစဥ္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြပဲ ဆိုေတာ့ ဂ်ာနယ္ေတြေလာက္ ပ်ံ႕ႏွံ႔မွာမဟုတ္ဘူး။ စစ္အစိုးရအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြကို တကယ္ေစတနာနဲ႔ လုပ္ေပးခ်င္တာ မွန္ရင္ ဒီေလာက္ ေဘာင္က်ဥ္းက်ဥ္းေလးေတာ့ ခြင့္ျပဳသင့္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
က်န္သည့္သတင္းမီဒီယာမ်ားျဖစ္သည့္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား၊ ေရဒီယို၊ သတင္းစာ စသည္တို႔ကိုလည္း စစ္အစိုးရက တိုက္႐ိုက္ကိုင္တြယ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္။
စစ္အစိုးရက ၎တို႔က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ယခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာလထဲတြင္ က်င္းပေပးလိမ့္မည္ဆိုသည့္ သတင္းမ်ားလည္း ထြက္ေပၚေနခ်ိန္တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ေရာက္မည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားအနက္ အခ်ဳိ႕မွာ ယခုအခ်ိန္အထိ ပါတီမွတ္ပုံတင္ခြင့္ မက်ေသးသည့္ပါတီမ်ား ရိွသကဲ့သို႔ တရား၀င္မွတ္ပုံတင္ခြင့္ က်ၿပီးသည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွာလည္း လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ုံး ေဟာေျပာခြင့္မ်ား၊ ထုတ္ေ၀ခြင့္မ်ားမရိွဘဲ အကန္႔အသတ္ျဖင့္သာ ခြင့္ျပဳျခင္းခံေနရသည္။
စစ္အစိုးရက ပါတီမ်ား တည္ေထာင္ခြင့္ေပးၿပီး ေနာက္ပိုင္း ဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ တပတ္လွ်င္ ပ်မ္းမွ် ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ပတ္သက္သည့္ သတင္း၊ ေဆာင္းပါး၊ အင္တာဗ်ဴး အစရွိသျဖင့္ ပုဒ္ေရေပါင္း (၅ဝ၊ ၆ဝ) မက ပါေၾကာင္း၊ ဂ်ာနယ္အေတာ္မ်ားမ်ား ႏိုင္ငံေရးက႑ အထူးစာမ်က္ႏွာမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပၾကေၾကာင္း၊ ယခု ဂ်ာနယ္အားလံုးေပါင္းမွ သတင္း၊ ေဆာင္းပါး (၁ဝ) ပုဒ္ပင္ မျပည့္ေတာ့ေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ ဂ်ာနယ္အယ္ဒီတာတဦးက ေျပာၾကားသည္။
ေနေရာင္ျခည္သံုး လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အား စနစ္မ်ား အနည္းဆံုး က်ပ္ႏွစ္သိန္း ၀န္းက်င္ျဖင့္ ေရာင္းခ်
အဆိုပါ ဆိုလာ စနစ္ျဖင့္ လွ်ပ္စစ္မီး၊ ၂၂ လက္မ LCD TV, DVD၊ ကြန္ပ်ဴတာ၊ အဲကြန္းႏွင့္ ပန္ကာမ်ား သံုးႏိုင္သည့္ 1000 Watt တစ္စံုကို က်ပ္သိန္း ၃၀၊ 3000 Watt ကို က်ပ္သိန္း ၉၀ ႏွင့္ 5000 Watt ကို က်ပ္သိန္း ၁၂၀ စသည္ျဖင့္ ရွိၿပီး ဆိုလာ စနစ္မ်ား အတြက္ လုပ္ငန္း အပ္ႏွံ လာပါက ေစ်းႏႈန္း ခ်ိဳသာစြာ ေဆာင္ရြက္ ေပးသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး အပ္ႏွံလာတဲ့ Watt အမ်ိဳးအစား အလိုက္ ေနအိမ္မ်ားတြင္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား၊ အိမ္သံုးမီး၊ ပန္ကာ၊ ေလေအးေပးစက္၊ ေရခဲေသတၱာ ႏွင့္ ေရေမာ္တာ စက္မ်ားအထိ အသံုးျပဳ ႏိုင္သည္ဟု သိရသည္။
ေနေရာင္ျခည္ စြမ္းအင္သံုး High Efficiency Multicrystal Photovoltaic ဆိုလာျပား မ်ားကို ရာႏႈန္းျပည့္ ဂ်ပန္ နည္းပညာျဖင့္ အမွတ္(၂) စက္မႈ ၀န္ႀကီး ဌာန၏ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ အီလက္ထရြန္းနစ္ ပစၥည္း ထုတ္လုပ္မႈ စက္႐ံု (ဒဂံု)၊ LED မီးသီး ထုတ္လုပ္မႈ စက္႐ံုက ထုတ္လုပ္ထားၿပီး၊ ကမာၻ႔ဘဏ္၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔ အစည္းမ်ား၊ ကမာၻ႔ က်န္းမာေရး အဖြဲ႔ႏွင့္ အစိုးရ အဖြဲ႔ အစည္း မ်ား၏ တရား၀င္ ေထာက္ခံ အသိ အမွတ္ ျပဳထားေသာ ဆိုလာျပားမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ယင္းဆုိလာျပားမ်ားမွာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထြက္ရွိမႈကို အႏွစ္ ၂၀ အထိ အာမခံ ေပးထားၿပီး ၀ယ္ယူလုိ ပါက ရန္ကုန္တြင္ LED မီးသီးစက္႐ံု (၀၁-၆၅၁၄၂၈၊ ၀၁-၆၅၁၄၃၁) ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ ၌ ျမန္မာ့ စက္ကိရိယာ ႏွင့္ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္း ၀၆၇-၄၀၅၀၅၉၊ ၀၆၇-၄၀၅၃၂၂၊ ၀၆၇-၄၀၅၁၂၂ တို႔သို႔ ဆက္သြယ္ ႏုိင္ေၾကာင္း ရန္ကုန္တုိင္း(မ္) ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပထား ပါသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈ ေဆာင္ရြက္ရန္ အြန္လိုင္းမွ ဆက္သြယ္ႏိုင္ Online
ယခုႏွစ္သည္ လာနီညာ ႏွစ္ ျဖစ္ပါက မုန္တိုင္း အႏၲရာယ္ ပိုမို သတိထားသင့္
ေနျပည္ေတာ္တြင္ ႂကြက္မ်ား ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ ေရႊ႕ေျပာင္း
မိုင္တိုင္ ၄၇ တေလွ်ာက္တြင္ ဧရာမ ႂကြက္အုပ္ႀကီး ေရႊ႕လ်ား ေနသည္ကို ေတြ႔ရေၾကာင္း၊ ကားမ်ားက နင္းႀကိတ္မိ သျဖင့္ အျမားအျပား ေသေနၾကသည္ မ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း ဇြန္လ ၂၇ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္မွ ရန္ကုန္သို႔ ျပန္လာသည့္ ခရီး သည္တဦးက ေျပာသည္။
တျခားေသာ ခရီးသြား တဦးကလည္း သူေတြ႔ရွိ ခ်ိန္တြင္ မိုင္တိုင္ ၄၅ ဘက္သို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီး ပဲခူးဘက္သို႔ ဦးတည္ ေနေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
“ကားေတြဆိုတာ ရပ္ေတာင္ မရပ္ရဲၾကဘူး။ ၾကြက္ေတြ ကလည္း ကားမီးေတြထိုး၊ ကားေတြ တရၾကမ္း ျဖတ္ေနတာေတာင္ မေၾကာက္ၾကဘူး။ ကားတက္ၾကိတ္လို႔ တဗ်ိဗ်ိ ျမည္ေနသံေတြက ေၾကာက္ဖို႔ေတာင္ ေကာင္းတယ္။ လမ္းေတြဆိုတာ ႂကြက္ ေသြးေတြနဲ႔ ရဲရဲေတာက္လို႔။ ႂကြက္ေသ ေတြကို ႂကြက္ရွင္ ေတြက စားေသာက္ေန လိုက္ၾကတာ ျမင္မေကာင္းဘူး” ဟု ဇြန္လ ၂၈ ရက္ေန႔ညက ကိုယ္ေတြ႔ၾကံဳခဲ့သည့္ ဘေလာ့ဂါ ညီလင္းဆက္ကလည္း သူ၏ ဘေလာ့ဂ္ (http://blog.nyilynnseck.com/2010/06/blog-post.html) တြင္ ေရးသားထားသည္။
ထိုသို႔ ႂကြက္မ်ား ေျပာင္းေရႊ႕မႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာဆိုမႈမ်ားလည္း ေပၚထြက္ေနသည္။ တခ်ိဳ႕က ငလ်င္ကဲ့သို႔ေသာ သဘာဝေဘးဒဏ္၏ ေရွ႕ေျပးနိမိတ္ဟု ယူဆလ်က္ရွိေၾကာင္း၊ တခ်ိဳ႕ကမူ ႂကြက္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္ေပၚတတ္သည့္ ပလိပ္ ေရာဂါ ကဲ့သို႔ေသာ ေရာဂါမ်ိဳး ျဖစ္ပြားမည္ကို ထိတ္လန္႔လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ တခ်ိဳ႕က ပဲခူ႐ိုးမတြင္ ဝါးမ်ားပြင့္ျခင္း ေၾကာင့္ ဟုလည္း ဆိုသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္၂၀၀၈ ခုႏွစ္ စီခြ်မ္ ငလ်င္ မတိုင္ခင္ကလည္းေကာင္း၊ ယခုႏွစ္ ေမလကုန္ပိုင္းကလည္း ဂရိတြင္လည္းေကာင္း ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဖားမ်ား လမ္းေပၚထြက္လာၿပီး အစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ ေျပာင္းေရႊ႕မႈ ျဖစ္ေပၚဖူးသည္။
ဧရာ၀တီသတင္းေထာက္ ခက္ထန္ ေရးသားသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဆင္ျဖဴ ဖမ္းမိျပန္
ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာ၌ ေမာင္းေတာၿမိဳ ့နယ္အတြင္း ေတာဆင္ ငါးေကာင္အုပ္ထဲမွ ဆင္ျဖဴ အမ တေကာင္ကို ေဒသခံတို႔၏ သတင္းေပးပို႔ခ်က္ျဖင့္ သစ္ေတာေရးရာ၀န္ႀကီးဌာန သစ္ေတာဦးစီးဌာနႏွင့္ ျမန္မာ့သစ္လုပ္ငန္းမွ ဆင္ ဖမ္းအဖြဲ ့မ်ားက ရွာေဖြဖမ္းဆီးခဲ့ရာ ဇြန္လ ၂၆ ရက္ ညေန ၄ နာရီ ၂၅ မိနစ္ခန္႔တြင္ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္း ဆင္ မွာ အသက္ ၃၈ ႏွစ္ခန္႔ ျဖစ္ၿပီး အရပ္ ၇ေပ ၄ လက္မခန္႔ရွိကာ လံုးပတ္ ၁၀ ေပ ၁၁ လက္မရွိေၾကာင္း ေရးသားထား သည္။
ဖမ္းဆီးရမိေသာ ဆင္ျဖဴမကို ေမာင္းေတာ ၿမိဳ ့နယ္ ဖား၀ပ္ ေခ်ာင္းရြာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္း၀င္း အတြင္း၌ ထားရွိၿပီး အေနာက္ပိုင္းတိုင္း တိုင္းမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေသာင္းေအး ကိုယ္တိုင္ လာေရာက္ ၾကည့္ရႈ ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
“ဖမ္းမိထားတဲ့ ဆင္ျဖဴကို က်မတို ့ၿမိဳ႕နယ္က ဖား၀ပ္ေခ်ာင္းရြာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ယာယီထားပါတယ္။ တိုင္းမႉး ကိုယ္တိုင္ လာၾကည့္တယ္။ မေန႔ကမွ တိုင္းမႉး ျပန္သြားတယ္။ ဆင္မကို ဖမ္းမိေပမယ့္ သူ ့သားကေလးေတာ့ က်န္ ေသးတယ္ ၾကားတယ္။ အခုမိလာတာက အေမတဲ့”ဟု ေမာင္းေတာၿမိဳ႕နယ္ရွိ NGO တခုမွ မန္ေနဂ်ာ တဦးက ဧရာ၀တီ သို႔ ေျပာသည္။
ထိုဆင္သားေလးမွာ အျဖဴမဟုတ္ဘဲ အမည္းျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆိုၾကသည္။ အဆိုပါ ဆင္ျဖဴမ ကို ဖမ္းဆီး ရန္ အတြက္ အခ်ိန္ ေျခာက္လခန္႔ၾကာခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ စစ္အာဏာပိုင္မ်ားက ရခိုင္ရိုးမေတာင္တန္း တေလွ်ာက္ တြင္ ဆင္ျဖဴေတာ္ ရွာေဖြေရး စီမံကိန္း လုပ္ေနခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ ့မွ အထက္တန္းျပဆရာမ တဦးကလည္း“ဆင္ျဖဴေတာ္ ရွာေဖြေရး စီမံကိန္းဆိုၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ ၆ လ ေလာက္ကတည္းက ဂြ ၊ ငသိုင္းေခ်ာင္းကေန ဒီဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္းေတာအထိ ဆင္လိုက္ေန ခဲ့ ၾကတာ၊ အဲဒီအထဲမွာ စစ္တပ္ရယ္၊ သစ္ေတာရယ္၊ ရဲရယ္၊ နစက ရယ္ ေပါင္းၿပီးလိုက္ၾကတာ၊ ရိုးမတေၾကာလံုးပဲ” ဟု ေျပာသည္။
ဖမ္းဆီးရမိသည့္ ဆင္ျဖဴမအား သစ္ေတာႏွင့္ ရဲ က အနီးကပ္ေစာင့္ေရွာက္ေနၾကၿပီး နစက ႏွင့္ လံုထိန္းမ်ားက လံုၿခံဳ ေရး ယူထားသည္ဟုလည္း ၎က ဆုိသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ယခုဆင္ျဖဴ အပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ဆင္ျဖဴ ၄ ေကာင္ဖမ္းဆီးမိၿပီးျဖစ္သည္။
ယခင္ ေထာက္လွမ္းေရးအႀကီးအကဲ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဗိုလ္လ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ညြန္႔ လက္ထက္တြင္ ဆင္ျဖဴ ၃ ေကာင္ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ၿပီး ယင္းဆင္မ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မင္းဓမၼ ကုန္းသို႔ သယ္ေဆာင္၍ ဥယ်ာဥ္မ်ားတည္ေဆာက္ကာ ထားေပးခဲ့ သည္။
ေရွးဦးစြာ ဆင္ျဖဴအထီး တေကာင္ကို ရခိုင္ျပည္နယ္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ေစတီျပင္ေက်းရြာအနီးမွ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ လည္းေကာင္း၊ ဆင္မႀကီး တေကာင္ကို ေမာင္းေတာၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၅ ရက္ ေန႔တြင္လည္းေကာင္း၊ ဆင္မ အငယ္ တေကာင္ကို ေမာင္းေတာၿမိဳ႕နယ္ ကိုင္းႀကီးေက်းရြာေဟာင္း အနီး၌ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္လည္းေကာင္း ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ယခုအခါ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ညြန္႔ လက္ထက္ က ဖမ္းဆီးခဲ့သည့္ ဆင္ျဖဴ ၃ ေကာင္ကို လက္ရွိ အာဏာပိုင္မ်ားက လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားေၾကာင္းႏွင့္ အမ်ားျပည္သူကလည္း လာေရာက္ၾကည့္မႈ နည္းပါးလာေၾကာင္း သစ္ေတာ၀န္ႀကီးဌာန ဆင္ျဖဴေတာ္ ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ားက ေျပာဆိုသည္။
ေရွးျမန္မာဘုရင္မ်ား လက္ထက္ကတည္းက ဆင္ျဖဴေတြ႔ရွိပါက ဆင္ျဖဴရွင္ဘဲြ႔ခံယူျခင္း၊ မင္းေကာင္းမင္းျမတ္အျဖစ္ ဂုဏ္ယူဝံ့ၾကြားျခင္းမ်ား ရွိခဲ့ကာ ဆင္ျဖဴေပၚလွ်င္ ၎တို႔အတြက္ အတိတ္နိမိတ္ေကာင္းအျဖစ္ ယုံၾကည္မႈမ်ား ရွိသကဲ့ သို႔ လက္ရွိ စစ္အစိုးရ အႀကီးအကဲမ်ားတြင္လည္း ထိုသို႔ေသာ ယုံၾကည္ယူဆမႈမ်ဳိး ရွိေနေၾကာင္း ေလ့လာသူမ်ားက ေျပာဆိုေနၾကသည္။
ဆင္ျဖဴေတာ္သည္ က်က္သေရမဂၤလာႏွင့္ ျပည့္စံုသည္ဟုလည္း ယံုၾကည္ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆင္ျဖဴရွင္ မင္းၾကား ႀကီး၊ တစီးရွင္၊ ငါးစီးရွင္၊ ဆင္ျဖဴမရွင္ မိဘုရားႀကီး စသည္ျဖင့္ ေရွးဘုရင္မ်ားေခတ္က ဘြဲ ့ခံခဲ့ၾကသည္။ ယင္းယံုၾကည္မႈ မ်ားေၾကာင့္ နအဖ စစ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္လည္း ဆင္ျဖဴေတာ္ရွာေဖြျခင္းကို စီမံကိန္းျဖင့္ ရွာေဖြေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း လည္း ေလ့လာသူမ်ား က ဆိုသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လလယ္က ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္းေတာ စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ မိုးႀကီးသျဖင့္ ေျမၿပိဳ ကာ ၿမိဳ ့ရြာမ်ား ေရျမဳပ္ၿပီး ေဒသခံျပည္သူအမ်ား ေသေက်ပ်က္စီးေနသည့္ အခ်ိန္အတြင္း၌ပင္ အာဏာပိုင္မ်ား က ယင္း ဆင္ျဖဴေတာ္ ရွာေဖြေရးကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေမာင္းေတာၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ဆီမွာဗ်ာ ေရႀကီးလို႔ ေျမၿပိဳလို႔ လူေတြေသ၊ ရြာေတြပ်က္၊ အဲသေလာက္ ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီ ဆင္ဖမ္းတဲ့ကိစၥကို ေရးႀကီးခြင္က်ယ္လာလုပ္ေနတယ္၊ လံုထိန္း တပ္ရင္း ၂ ရင္း၊ စစ္တပ္ကိုလည္း ေခၚၿပီး သံုးေသး တယ္၊ အခုေနအခါ စစ္သားေတြလည္း သူတို႔တန္လ်ားေတြ ေရျမဳပ္လို႔ သူတို႔ေနရာကိုေတာင္ သူတို႔မရွင္းႏိုင္ေသးဘူး၊ ဆင္ဖမ္းဖို႔လိုက္ရတာေလ” ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။
ဧရာ၀တီသတင္းေထာက္ ဘေစာတင္ ေရးသားသည္။