စစ္အစုိးရ အလုပ္သမား ကုိယ္စားလွယ္ ILO လက္မခံ

ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ့ ၉၉ ႀကိမ္ေျမာက္ ILO အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အလုပ္သမား အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ညီလာခံမွာ ဒီႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က အလုပ္သမား ကိုယ္စားျပဳ အစုအဖြဲ႕ တက္ေရာက္ခြင့္ မရခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အလုပ္သမားအစု ကိုယ္စားျပဳမႈ မရိွတာေၾကာင့္ ILO ညီလာခံအတြင္း အစည္းအေ၀း အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျမန္မာဘက္က မဲေပးခြင့္ မရခဲ့ပါဘူး။ အျပည့္အစုံကုိ စုံစမ္းေမးျမန္းၿပီး ကုိသားၫြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ILO ညီလာခံဟာ ႏွစ္စဥ္ အစိုးရ၊ အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား သံုးဦးသံုးဖလွယ္ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းၾကတဲ့ေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က အလုပ္သမား ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႕ဟာ အလုပ္သမားထုကို ကိုယ္စားမျပဳဘူးဆိုၿပီး ILO ဘက္က ညီလာခံ မတိုင္ခင္မွာ တက္ေရာက္ခြင့္ မေပးတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က အစိုးရနဲ႕ အလုပ္ရွင္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြပဲ တက္ေရာက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ အလုပ္သမား ကုိယ္စားလွယ္ကုိ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းက ဒီ ILO ညီလာခံအတြက္ ေရြးခ်ယ္ ေစလႊတ္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ မႏွစ္ကစၿပီး FTUB ပါ၀င္တဲ့ ITUC ႏုိင္ငံတကာ အလုပ္သမား သမဂၢမ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က အလုပ္သမား ကုိယ္စားလွယ္ေတြဟာ အလုပ္သမား ကုိယ္စားလွယ္ မစစ္ဘူးဆုိၿပီး ကန္႔ကြက္မႈ ရွိတာေၾကာင့္ ဒီႏွစ္မွာ အဲဒီကုိယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္ခြင့္ မရေတာ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း သံုးဦးသံုးဖလွယ္ရိွတဲ့ ညီလာခံကာလ အစည္းအေ၀း အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျမန္မာဘက္က မဲေပးခြင့္ မရခဲ့ဘူးလို႔ ILO ညီလာခံကို တက္ေရာက္ေနတဲ့ FTUB ျမန္မာႏိုင္ငံ အလုပ္သမား သမဂၢမ်ား အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဦးေမာင္ေမာင္က ေျပာပါတယ္။

“ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းကိုလာရင္ အားလုံးလာတဲ့အတုိင္း ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း မွတ္ပုံတင္ရတယ္။ မွတ္ပုံတင္တဲ့အခါမွာ Credential ဆုိတာရွိတယ္။ သူ႔ရဲ႕ အရည္အခ်င္း ျပည့္မီလား၊ မျပည့္မီလားဆုိတာ ဆန္းစစ္တာ ရွိတာေပါ့။ ဒီႏွစ္က Report of Credential Committee ရဲ႕ Report ထဲမွာ ဘာေရးထားလဲဆိုေတာ့ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၈၂ ႏုိင္ငံ ရွိတဲ့အထဲမွာ ၂ ႏုိင္ငံက အစည္းအေ၀းေတြမွာ ၀င္ထုိင္လုိ႔ရတယ္၊ မဲထည့္ခြင့္မရဘူး။ အဲဒီထဲမွာ ဗမာနဲ႔ အီရတ္ပဲ ျဖစ္တယ္။

“ဗမာျပည္ကလာတဲ့ Delegation က အလုပ္ရွင္၊ အလုပ္သမား၊ အစိုးရဆိုတဲ့ ၃ ခု အဂၤါမျပည့္ဘူး။ ILO ရဲ႕ Constitution အပုိဒ္ ၄၊ Article ၄၊ Paragraph ၂ အရကုိက မဲထည့္ခြင့္မရဘူး။”

ဒါ ဒီႏွစ္မွ စျဖစ္တာလား။

“ဒီႏွစ္မွာ စျဖစ္တာ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ခါတုိင္းႏွစ္ေတြက အလုပ္သမား ကိုယ္စားလွယ္ဆုိၿပီး သူတို႔ အတုေတြ ေခၚေခၚလာတယ္။ ေခၚလာေတာ့ ဒီမွာ Credential မွာ Challenge လုပ္ေတာ့ ခင္ဗ်ား ဘယ္ကလဲလုိ႔ ေသခ်ာေမးလုိက္ေတာ့ ဒီလူေတြက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္းဆုိင္ရာ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ျဖစ္ေနတာမ်ားတယ္။”

အခုလို မဲေပးခြင့္ မရလိုက္တဲ့ အခါၾကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ ဘယ္အပုိင္းေတြမွာ နစ္နာမႈရွိလဲ။

“နစ္နာတာေပါ့။ ဗမာကိစၥ တခုတည္း မဟုတ္ဘူး။ တကမၻာလုံး ကိစၥ။ ဥပမာ ကေမၻာဒီးယားကိစၥ ေဆြးေႏြးတယ္ဆိုရင္ ဘယ္လုိျဖစ္သင့္လဲဆုိတဲ့ ကိုယ့္ရဲ႕ Voice ကို Opinion ေပး႐ံုပဲ ေပးလုိ႔ရတယ္။ ကုိယ့္ Opinion ကုိ ဘယ္သူမွ အေလးမထားေတာ့ဘူးေပါ့။ ဥပမာ က်ေနာ္တို႔က သဘာ၀ ထိန္းသိမ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဆြးေႏြးတာေတြ ရွိတယ္။ ဒီမွာ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဆြးေႏြးတာ ရွိတယ္။ အဲဒီမွာဆိုရင္ မဲေပးလုိ႔ မရေတာ့ဘူး။”

ဦးေမာင္ေမာင္တို႔ FTUB အေနနဲ႔ကေရာ ILO ညီလာခံမွာ ဘယ္လိုပုံစံနဲ႔ တက္ေနတာလဲခင္ဗ်။

“က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ITUC International Trade Union Confederation အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လြတ္လပ္တဲ့ အလုပ္သမား သမဂၢ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ အဖြဲ႕၀င္တခု အေနနဲ႔ တက္ေနတာပါ။”

ျမန္မာစစ္အစိုးရဘက္က ကန္႔ကြက္တာေတြေရာ ရွိလားခင္ဗ်။

“ရွိပါတယ္ခင္ဗ်။ ဟုိတေန႔ကဆုိရင္ က်ေနာ္တို႔ အဓမၼ လုပ္အားေပးကိစၥကုိ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အလုပ္သမား သမဂၢက ေနၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေပါင္း ၇ ႏုိင္ငံေလာက္က ေဆြးေႏြးတယ္။ ေနာက္တခါ အလုပ္ရွင္ဘက္က ေဆြးေႏြးတယ္၊ ေနာက္တခါ တျခား အစိုးရေတြက ေဆြးေႏြးတယ္။ ေထာက္ခံတာရွိတယ္၊ ကန္႔ကြက္တာ ရွိတယ္။

“ဒီၾကားထဲမွာ နအဖက ေနာက္ဆုံး သုံးခ်က္ေျပာသြားတယ္။ တစ္အခ်က္က သူတို႔ကို ျမန္မာလုိ႔ေခၚပါ၊ ဗမာလုိ႔ မေခၚပါနဲ႔တဲ့၊ အေရးႀကီးပါတယ္တဲ့။ ေနာက္တခုက သူတို႔ မၾကာခင္ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ေတာ့မယ္ဆုိတာ ေျပာတယ္။ ေနာက္ဆုံးတခုက က်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႕အစည္းကုိ သူတုိ႔က အၾကမ္းဖက္သမားလို႔ သတ္မွတ္ထားၿပီး ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာကို တုိင္ၾကားထားတယ္ဆုိတာ။ အေၾကာင္းအရာအားျဖင့္ေတာ့ တုိက္ခုိက္သြားတာပဲ ရွိပါတယ္။”

အခု FTUB ကို ျမန္မာစစ္အစုိးရကေတာ့ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕အစည္း ဆုိၿပီးေတာ့ မတရားအသင္း ေၾကညာထားတာ ရွိပါတယ္။ မေန႔က ITUC Report မွာေတာ့ ITUC ေရာ ILO အေနနဲ႔ေရာ FTUB ကို ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တရား၀င္ အလုပ္သမား သမဂၢ အေနနဲ႔ သတ္မွတ္တယ္ဆိုၿပီး ေဖာ္ျပတယ္။ အဲေတာ့ ဒီအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေရာ ညီလာခံအတြင္းမွာ ေဆြးေႏြး ျငင္းခုံမႈမ်ဳိးေတြ ရွိေသးလားခင္ဗ်။

“ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဆြးေႏြးပါတယ္။ ITUC ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကုိ ဒီလို နအဖက မတရား စြပ္စြဲတာကို လက္မခံဘူး။ သူတုိ႔အေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ FTUB နဲ႔ တြဲၿပီးေတာ့ ကြင္းထဲမွာ ေနခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔အလုပ္ေတြကို သူတို႔ ဆန္းစစ္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ငန္းေတြကုိ သူတို႔ ၾကည့္တဲ့အခါမွာ အလုပ္သမား သမဂၢ တခုရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ျပည့္စုံတယ္လို႔ သတ္မွတ္တဲ့အတြက္ ရွိသင့္ရွိထုိက္တယ္။ ျမန္မာျပည္အတြင္းမွာကို ရွိသင့္တဲ့ အေနအထား ရွိတယ္ဆုိတာကို ေျပာတယ္။ ILO ကလည္း အခု ဒီေန႔မွာ ထပ္ၿပီး ေျပာပါလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ယူဆတယ္။”

ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႕ အခုလို သံုးဦးသံုးဖလွယ္ ကိုယ္စားျပဳမႈ မဲ့တာေၾကာင့္ အစည္းအေ၀း အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မဲေပးခြင့္ မရိွေပမဲ့ အျခား အစိုးရကိုယ္စားျပဳ အစည္းအေ၀းေတြ၊ အလုပ္ရွင္ ကိုယ္စားျပဳ အစည္းအေ၀းေတြမွာေတာ့ မဲေပးခြင့္ ေပးထားတယ္လို႔ ILO အမႈေဆာင္ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ကယ္ရီ တပ္ပီယိုလာ (Kari Tapiola) က ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းကုိ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ILO မွာ ဂ်နီဗာစံခ်ိန္ အခု ညေနပိုင္းမွာေတာ့ လြတ္လပ္စြာ အသင္းအပင္း ဖဲြ႕စည္းခြင့္ကိစၥ ျမန္မာ့အေရး သီးျခားေဆြးေႏြးဖို႔ ရိွတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။