ဒီမုိကေရစီ ညီလာခံမွာ ၀န္ႀကီး ကလင္တန္ ျမန္မာကုိ ေ၀ဖန္

လူသားခ်င္း စာနာကူညီေနတဲ့ လူထုအေျချပဳ အဖဲြ႕အစည္းေတြနဲ႔ အဲဒီ လူသားစိတ္ဓာတ္ေတြကို ဖိႏိွပ္ ခ်ဳိးႏွိမ္ထားတဲ့အထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရင္ ကလင္တန္ (Hillary Clinton) က ေ၀ဖန္လိုက္ပါတယ္။ လူသားခ်င္း စာနာကူညီေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေနတဲ့ လူထုအေျချပဳ အဖဲြ႕အစည္းဟာ ဒီမိုကေရစီ လူ႕အဖဲြ႕အစည္းရဲ႕ ေဒါက္တိုင္တခု ျဖစ္တယ္လို႔ မစ္စ္ ကလင္တန္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ကိုသားၫြန္႕ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီ ဖံြ႕ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ လူ႕အဖဲြ႕အစည္း တရပ္အတြက္ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ေစ်းကြက္လြတ္လပ္မႈ အေရးပါသလို လူထုအေျချပဳ အဖဲြ႕အစည္းေတြရဲ႕ အေရးပါမႈကို ေမ့လို႔မရဘူးလို႔ ပိုလန္ႏိုင္ငံမွာ လုပ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ဒီမိုကေရစီဖုိရမ္မွာ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္က ေျပာခဲ့တာပါ။ ကမၻာ့ ဒီမိုကေရစီ အသိုင္းအ၀ိုင္း Community of Democracies ဆိုတဲ့ ပိုလန္အေျခစိုက္ ႏိုင္ငံတကာ ဒီမိုကေရစီေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းက ဦးေဆာင္က်င္းပတဲ့ ေဆြးေႏြးပဲြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္မွာေတာ့ လူထုအေျချပဳ လူ႕အဖဲြ႕အစည္းေတြ အေရးကို အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရိွေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ လူထုအေျချပဳ အဖဲြ႕အစည္းေတြအေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရိွေနတဲ့ အေႏွာင့္အတားေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ကေတာ့ ကမၻာ့ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ လူသားခ်င္း စာနာကူညီမႈ လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ကိုင္ေနၾကသူေတြဟာ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရတာ၊ ဖမ္းဆီးခံရတာ၊ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ အသတ္ခံရတာေတြေတာင္ ရိွတယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။

“တခ်ဳိ႕ဟာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အေျပာင္းအလဲလုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားသူေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ အမ်ားစုဟာ ျပည္သူလူထု လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ကူညီဖို႔ သက္သက္ပါပဲ။ ဥပမာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ နာဂစ္ ဆိုင္ကလံုးမုန္တိုင္း ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါ၀င္လုပ္ကိုင္တဲ့ ျမန္မာ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ခံရတာမ်ဳိးပါ။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ အစိုးရကိုယ္တိုင္က တိုက္ဖ်က္ရမယ္ ေျပာေနတဲ့ အဂတိ လိုက္စားမႈေတြလို ျပႆနာေတြကို ေဖာ္ထုတ္ျပ႐ံုပါပဲ။”

အခု ဒီေဆြးေႏြးပဲြႀကီး တခုလံုးကို ျမန္မာႏိုင္ငံက လူထုအေျချပဳ အဖဲြ႕ေတြက တာ၀န္ရိွသူအခ်ဳိ႕ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ Burma Campaign UK က ဇိုရာဖန္းလည္း ပါ၀င္ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

“High Level Democracy Meeting တဲ့၊ ဒီမုိကေရစီကုိ တုိးခ်ဲ႕ႏုိင္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အရာေတြေပါ့၊ Civil Society လည္း လုိအပ္တယ္၊ New Technology လည္း လုိအပ္တယ္၊ The Respect of Human Rights ေတြလည္း လုိအပ္တယ္၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးေပါ့။ အဲဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔ အကုန္လုံး ေဆြးေႏြးၾကတယ္။”

အခု ေဆြးေႏြးပဲြအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥကိုလည္း ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္က ၀ါေဆာၿမိဳ႕မွာ လုပ္တဲ့ အလားတူ ႏိုင္ငံတကာ အစည္းအေ၀းကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က မိန္႕ခြန္းသ၀ဏ္လႊာ ပို႔ႏိုင္ေပမဲ့ အခုတႀကိမ္မွာေတာ့ ၁၀ ႏွစ္တာ ေက်ာ္သြားတယ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း အထိန္းသိမ္းခံရၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနလည္း ဘာမွ မထူးျခားေသးတာကို ပိုလန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက ေထာက္ျပခဲ့တယ္လို႔ ဇိုရာဖန္းက ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အစိုးရက မၾကာခင္ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပေပးမယ္ ဆိုတာေၾကာင့္ တစံုတရာ အေျပာင္းအလဲ ရိွလာမလားလို႔ ေဆြးေႏြးပဲြအတြင္း ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကသူေတြကိုလည္း ေတြ႕ရတယ္လို႔ ဇိုရာဖန္းက ေျပာျပပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႕ဘက္ကေတာ့ ဒါကို သေဘာမတူပါဘူး။

“လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကလည္း အၿမဲတမ္း ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ထဲမွာပဲ ရွိေနေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂,၀၀၀ ေက်ာ္လည္း သူတုိ႔ အခုထက္ထိ မလႊတ္ေသးပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ က်မအျမင္မွာေတာ့ ျမန္မာျပည္ အေျခအေန ေျပာင္းလဲေနတယ္ဆုိတာ မဟုတ္ေသးဘူး။”

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္လည္း ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ အေျခခံ ေဒါက္တိုင္ေတြကို အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေစ်းကြက္နဲ႔ လူထုအေျချပဳ အဖဲြ႕အစည္းေတြကို စံႏႈန္းထား ေျပာခဲ့ေပမဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြတရပ္ ရိွ႐ံုနဲ႔ ဒီမိုကေရစီစနစ္လို႔ မဆိုႏိုင္ဘူးလို႔ အခု ဒီေဆြးေႏြးပဲြမွာပဲ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

“တခ်ဳိ႕တိုင္းျပည္ေတြဟာ ေရြးေကာက္ပဲြ လုပ္ေပးတာကို အေၾကာင္းျပၿပီး ဒီမိုကေရစီ ရိွေနၿပီဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး လုပ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ ေရြးေကာက္ပဲြထက္ ပိုပါတယ္။ အစိုးရေတြ၊ ႏိုင္ငံသားေတြ အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အေျခခံ သေဘာတရားေတြနဲ႔ နိစၥဓူ၀ ရွင္သန္ေနထိုင္ႏိုင္ၿပီး အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈရဲ႕ တာ၀န္၀တၱရားေတြကိုလည္း လက္ခံဖို႔ လိုပါတယ္။ ျပည္သူေတြ ေၾကာက္ရံြ႕ေစတာမ်ဳိးဟာ ဒီမိုကေရစီ မဟုတ္ပါဘူး။”

ဒီေဆြးေႏြးပဲြကို ဇူလိုင္ ၂ ရက္ေန႔ကေန ၄ ရက္ေန႔အထိ ပိုလန္မွာ က်င္းပခဲ့တာပါ။ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အျခား ဒီမိုကေရစီ ေပၚထြန္းစ ႏိုင္ငံေတြက ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေတြနဲ႕ အဆင့္ျမင့္ အာဏာပိုင္ေတြ တက္ေရာက္ၿပီး သီးျခားေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီ စနစ္တရပ္အတြက္ လူထုအေျချပဳ အဖဲြ႕အစည္းေတြ အားေကာင္းလာေရး ကိစၥကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသလို ဒီအတြက္ ဒီမိုကေရစီ ဖံြ႕ၿဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံေတြက ကူညီႏိုင္မယ့္ အေျခအေနေတြကိုလည္း ၀ိုင္း၀န္း စဥ္းစားခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီအတြက္ တဦးတည္း ေဆာင္ရြက္မွာ မဟုတ္ဘဲ အျခား ကုလသမဂၢ အသင္းအဖဲြ႕ေတြ၊ ေဒသတြင္းဆိုင္ရာ အစိုးရ အဖဲြ႕အစည္းေတြနဲ႔ အျခား စိတ္တူကိုယ္တူ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ လက္တဲြ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အက်ပ္အတည္း ႀကံဳေနတဲ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြကို ကူညီႏိုင္ဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ေဒၚလာ ၂,၀၀၀,၀၀၀ မတည္ၿပီး ရန္ပံုေငြတရပ္ ထားေၾကာင္းလည္း ဒီေဆြးေႏြးပဲြမွာပဲ မစ္စ္ ကလင္တန္က ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။